آشنایی با دانشمندی که میخواهد به گذشته سفر کند!
گذشته، دورانی است که گاه آرزوی سفر به آن را داریم.
به گزارش گروه وبگردی خبرگزاری صدا و سیما، اگرچه عواملی که یک مسافرت معمولی را محدود میکند، چیزهایی مانند میزان پولی که میتوانیم خرج کنیم، الزام روادید و کنسلی پرواز هستند، اما سفر به زمان دور را قوانین سرد و خشک فیزیک، محدود میکنند یا شاید هم نه!
چند دانشمند هستند که جا پای دکتر براون سری فیلمهای «بازگشت به گذشته» گذاشتهاند و در حال حاضر، در حال تلاش برای تحقق رؤیای بازگشت به گذشته هستند.
یکی از این دانشمندان، ران مالِت، متخصص فیزیک نجومی است که بخش بزرگی از زندگی خود در دوران بزرگسالی را به مفهوم امکان سفر زمان اختصاص داده است. او معادلات علمی و نیز اصولی که بر پایه آنها ساخت ماشین زمان امکانپذیر بوده، مدون کرده است.
اگرچه او اعتراف میکند که طرحها و نظریههای او احتمالا در طول زندگی او موجب امکانپذیر ساختن سفر در زمان نخواهد شد، با این حال او در کنار تدریس، برای تحقق رؤیای بازگشت به گذشته و دیدار با پدرش که فوت شده، تلاشهای زیادی کرده است.
زمانی که پدر مالت در اثر حمله قلبی به طور ناگهانی فوت کرد، او تنها ۱۰ سال داشت. مالت میگوید که این حادثه مسیر زندگی او را برای همیشه تغییر داد.
او میگوید: «برای من خورشید با او طلوع و غروب میکرد. او مرکز همه چیز بود. حتی الآن هم بعد از این همه سال، گاهی نمیتوانم رفتن او را باور کنم.»
یک سال پس از مرگ پدرش، مالت به طور تصادفی به یک نسخه مصور از رمان کلاسیک «ماشین زمان» برخورد. او گفت: «این کتاب زندگی من را تغییر داد.» به لطف تخیل نویسنده مشهور اچ. جی. ولز، مالت ناگهان حس کرد که تراژدی خانوادگی او یک پایان نیست، بلکه یک آغاز است.
۶۰ سال بعد، مالت ۷۴ ساله، استاد فیزیک دانشگاه کانتیکت است. او حرفه خود را وقف بررسی سیاهچالهها و نسبیت عام کرده است؛ نظریههای مکان، زمان و گرانش که اینشتین به آنها پرداخته بود.
مالت به نظریهپردازی درباره سفر زمان هم پرداخته و در خلال آن سفری شخصی را آغاز کرده است: کاوشی بحثبرانگیز برای ساخت ماشینی که قابلیت سفر به گذشته را داشته باشد.
برخی معتقدند او هنوز از رسیدن به مقصد، فاصله زیادی دارد، اما سفر او داستان غمناکی است که حکایت از قدرت عشق، توانمندی رؤیاهای کودکانه و میل انسان برای کنترل سرنوشت در یک عالم غیر قابل ادراک دارد.
مالت، نخستینبار در دهه ۱۹۵۰ با مفهوم سفر زمان مواجه شد. او به خاطر میآورد: «ما هنوز به فضا نرفته بودیم و مردم حتی نمیدانستند که میتوانیم این کار را بکنیم یا نه.»
وضع مالی خانواده مالت خوب نبود. با این حال هر جور که بود، چیزی برای مطالعه گیر میآورد و اغلب در کتابخانه و در میان کتابها تسلی میجست. همان جا بود که مالت با نوشتههای اینشتین، دومین منبع الهام خود، روبرو شد.
لیسانس او در فیزیک بود. در فوق لیسانس و دکتری خود به طور تخصصی بر روی نظریه اینشتین کار کرد. پس از چند سال کار بر روی لیزر در United Technologies و بهکار بستن نظریههای ریاضی، به عنوان استادیار فیزیک، به دانشگاه کاتیکت پیوست.
اگرچه همواره دلمشغولی سفر زمان را با خود داشت، اما برای اظهار عمومی دغدغههای خود صبر کرد تا در دانشگاه کانتیکت، تبدیل به استاد مادامالعمر شود تا به این ترتیب، به دور از ترس اخراج شدن، بر روی آن کار کند.
او با کلیشه «پروفسور دیوانه» به خوبی آشنا بود و به همین خاطر میخواست مطمئن شود که کسی آرزوهای او را دست نمیاندازد و شغل او به خطر نمیافتد؛ اما هنگامی که او علناً درباره ایدههای خود سخن گفت، بسیاری دیگر نیز با او همراهی کردند و به گفته او همین خود بیانگر جهانشمول بودن میل سفر به گذشته است.
او میگوید که همه ما تأسفهایی درباره گذشته یا تصمیمات غلطی داریم که درباره آنها فکر میکنیم. برخی از ما نیز افرادی را داریم که دوست داریم برای ملاقات آنها به گذشته برگردیم.
پدر مالت، تعمیرکار تلویزیون بود
جنبه شخصی کار مالت، عمیقا تکاندهنده است، اما تا چه حد ایدههای او پشتوانه علمی دارند؟ مالت میگوید که ایدههای او به نظریه نسبیت اینشتین وابسته است: «خلاصه بگویم: اینشتین میگفت که میشود از راه سرعت، روی زمان تأثیر گذاشت.»
مالت، مثال فضانوردانی را میزند که در فضاپیمای خود با سرعتی نزدیک به سرعت نور در فضا حرکت میکنند. گذر زمان در زمین نسبت به درون فضاپیما متفاوت خواهد بود.
او میگوید: «ممکن است آنها بازگردند و متوجه این شوند که فقط چند سال مسنتر شدهاند در حالی که در زمین دههها سپری شده است. نتیجه این که بر اساس نظریه نسبیت خاص، اگر شما به اندازه کافی سریع حرکت کنید، میتوانید در زمان سفر کنید.»
با این حال، این رفتن به جلو در زمان است، نه بازگشت به گذشته. با این حساب، این چطور میتواند به مالت برای دیدار با پدر مرحوم خود کمک کند؟
نظریه نسبیت عام اینشتین بر مبنای مفهوم گرانش بنیان نهاده شده است و تأثیر گرانش بر زمان را مد نظر قرار میدهد. مالت میگوید: «منظور اینشتین این بود که هر چه گرانش قویتر باشد، زمان کندتر میشود.»
نظریه نسبیت عام اینشتین میگوید چیزی که ما به آن نیروی گرانش میگوییم، اصلا نیرو نیست. در حقیقت خمیدگی فضا به واسطه یک جِرم بزرگ است.
مالت میگوید: «اگر خم شدن فضا ممکن باشد، پیچش آن نیز ممکن میشود. در نظریه اینشتین، چیزی که به آن فضا میگوییم، زمان را هم شامل میشود، به همین خاطر است که فضا - زمان نامیده میشود. هر کاری که با فضا میکنید، با زمان هم کردهاید.»
مالت میگوید که با پیچاندن زمان و تبدیل آن به یک لوپ (حلقه) آدم میتواند به گذشته برود و بعد دوباره به آینده برگردد. این ایده کرمچاله است؛ نوعی تونل با دو دهانه. نور هم میتواند در قالب چیزی به نام لیزر حلقهای برای اثرگذاری بر زمان مورد استفاده قرار بگیرد.
او یک نمونه اولیه ساخته است که نشان میدهد چطور میشود از لیزر برای پرتوهای حلقوی نور که باعث پیچش فضا و زمان میشوند، استفاده کرد.
مالت میگوید: «با مطالعه میدان گرانشی بهوجود آمده از سوی لیزر حلقهای، میتوان به دیدگاه جدیدی درباره ماشین زمان مبتنی بر پرتوی حلقوی نور دست یافت.»
او یک معادله نظری نیز دارد که بنا به گفته خودش، عملی بودن این کار را اثبات میکند: «در نهایت، یک پرتوی حلقوی لیزر میتواند همچون یکی ماشین زمان عمل کند و در زمان، یک پیچش ایجاد کند که به شما اجازه بازگشت به گذشته را میدهد.»
البته یک مشکل وجود دارد، یک مشکل بزرگ. مالت میگوید: «شما میتوانید اطلاعات را به عقب بفرستید، اما فقط میتوانید آن را به نقطهای بفرستید که در آن نقطه، ماشین را روشن میکنید.»
اگرچه کند و کاو او برای بازگشت به دهه ۱۹۵۰ به واقعیت نزدیک نشده، اما او همچنان خوشبین است و درباره امکان موجود میاندیشد.