نکات حقوقی مهریه را بدانید
۱۰ نکته حقوقی مهم درباره مهریه را بخوانید.
به گزارش گروه وبگردی خبرگزاری صدا و سیما، نکات حقوقی مهم درباره مهریه، کداماند؟
۱- مهریه، مالی است که هنگام عقد ازدواج، مرد متعهد میشود به همسر (زوجه) خود بپردازد. این مال میتواند به صورت نقدی (وجه رایج کشور)، سکه و طلا، سایر اموال منقول یا غیر منقول (ملک، خانه یا آپارتمان) باشد. این مال به عنوان دِین و بدهی بر عهده زوج قرار دارد.
۲- مهریه، همزمان با انعقاد ازدواج در سند رسمی سند ازدواج (نکاح واژه عربی پیمان زناشویی است) ثبت میشود. از مهمترین ویژگیهای این سند رسمی این است که لازمالاجرا است. یعنی با درخواست زن از دفترخانه تنظیم سند ازدواج برای اجرای تعهدات آن از جمله مهریه، میتوان به عنوان مثال، مال موضوع مهریه را از همسر (مرد) درخواست کرد و مراجعه به دادگاه برای این کار الزامی نیست.
۳- مهریه از طریق ارائه دادخواست به دادگاه عمومی حقوقی خانواده نیز قابل مطالبه است. زن میتواند در صورت تمایل با نوشتن خواسته خود بهدست خود یا مشاور یا وکیل دادگستری در فرم مخصوص (همان دادخواست) از دادگاه محل سکونت خود یا همسرش درخواست کند که حکم الزام همسر به پرداخت مهریه را صادر کند.
۴- همچنین، مهریه را میتوان پس از صدور اجرائیه از طریق اداره اجرای اسناد رسمی دریافت کرد. با صدور برگ اجرائیه از دفترخانه تنظیم سند رسمی، متقاضی مهریه میتواند به اداره اجرای اسناد رسمی ثبت مراجعه و با معرفی نشانی مرد (همسر) درخواست وصول مهریه را ارائه کند. همچنان که میتواند مالی از مرد مانند حساب بانکی، پلاک ثبتی، سهم یا حتی طلب قطعی او را از دیگران برای توقیف و وصول مهریه معرفی کند.
۵- در سند رسمی ازدواج، معنی عندالمطالبه، امکان درخواست دریافت مهریه در هر زمان است. پس در صورت نوشتن این عبارت در سند رسمی ازدواج که به امضای همسر (مرد) رسیده باشد، زن هر وقت بخواهد میتواند مهریه را از مرد بخواهد.
۶- در سند رسمی ازدواج، عندالاستطاعه یعنی شرط درخواست پرداخت مهریه، دارا بودن مرد است. در صورت استفاده از این عبارت در متن سند رسمی ازدواج، درخواست مهریه از مرد، مشروط به داشتن مال و توانایی مرد در پرداخت مهریه است.
۷- بر اساس قانون جدید خانواده، برای نپرداختن مهریه بیش از ۱۱۰ سکه، مرد بازداشت نمیشود. از سال ۱۳۷۷ با تصویب قانون محکومیتهای مالی و تا پیش از صدور رأی وحدت رویه مبنی بر امکان طرح ادعای اعسار (ناتوانی و تنگدستی) برای پرداخت مهریه پیش از توقیف و بازداشت مرد بدهکار مهریه، امکان بازداشت همه محکومان مالی ـ از جمله محکومان به پرداخت مهریه ـ به استناد آن قانون فراهم شده بود؛ اما با صدور رأی مذکور و اثبات یا احراز اعسار بسیاری از مردان، بازداشت ایشان تا زمان اثبات دارا شدن آنها منتفی میشد، اما قانونگذار اینبار این تهدید قانونی را برای وصول مهریههای تا ۱۱۰ سکه طلا زنده کرده است.
۸- میتوان هر شرطی درباره مهریه در سند رسمی ازدواج را نوشت. به این معنی که درباره میزان و شرایط پرداخت مهریه، هر توافقی میان زن و مرد (همسران) جایز است و برای دو طرف، تعهدآور محسوب میشود. بنابراین، طرفین میتوانند با آزادی اراده در اینباره گزینههای گوناگونی را پیشبینی کنند.
۹- مهریه، دِین ممتازه است و پیش از هر بدهی، از بدهکار دریافت میشود. اهمیت بدهی مرد به همسر خود و حساسیت رابطه زوجین (زوج و زوجه یا همان زن و مردی که با هم ازدواج کردهاند) و البته امتیازی که قانونگذار برای حمایت از زن پیشبینی کرده، موجب شده است تا این طلب را بستانکاری ویژه و ممتاز به حساب آورد و پرداخت آن را - حتی اگر بدهی مرد مرده (فوت شده) باشد - بر هر طلب دیگری برتر و پیشتر دانسته است.
۱۰- مهریه را میتوان به اصطلاح بخشید یا بذل کرد. (بذل به معنی بخشش بهکار برده میشود) به هر شکل و روشی که قابل اثبات و مستند باشد، زن میتواند همه یا بخشی از مهریه را به همسر خود ببخشد یا از دریافت آن صرف نظر کند؛ در عین حال، قانونگذار در ازدواج دائم، این حق را برای زن پیشبینی کرده است تا پیش از دریافت مهریه بتواند از انجام وظایف خود به عنوان همسر، خودداری کند.
برای مثال یه خانمی میگه من ۱۰۰ تا سکه میخوام بر فرض یه آقایی هم پیدا میشه که راضیه این شرط رو قبول کنه و اکثریت هم مطمئنا اول زندگی همچین پولی ندارن حالا میان با هم قراردادی مینویسن که آقا متعهد بشه بعد از طلاق ۱۰۰ سکه به همسرش بده ولی تفاوتی که با مهریه داره اینه که آقا هم میتونه شرط و شروط بذاره .
هممون میدونیم که با قوانین فعلی اگه فردای ازدواج خانم بخواد، میتونه تا قرون آخر مهریه رو از شوهرش بگیره در حالی که یک روز هم با هم زندگی نکردن یا مثلا خانم اگه خیانت کنه باز هم میتونه با مهریه دار و ندار شوهرش را ببره حتی اگه شوهرش را بکشه هم باز هم مهریه بهش تعلق میگیره.
ولی با تدوین قرارداد های شخصی آقا داماد هم میتونه شرط بذاره مثلا بگه موقع طلاق مبلغ این تعهد نباید از نصف دارایی های شوهر بیشتر باشه چون همونطور که خانم ها نگران داشتن سرپناه برای بعد از طلاق هستن باید این حق را برای آقایون هم درنظر بگیرن.
داماد میتونه شرط بذاره در صورت خیانت یا اعمال مجرمانه، قراداد ملغی است همچنین میتونه شرط کنه به ازای هر سال زندگی مشترک مثلا ۳ درصد وجه قرارداد قابل دریافته اینطوری نباشه که فردای ازدواج خانم بتونه دار و ندار شوهرشو ببره
اینطوری اکثر مشکلات مربوط به مهریه حل میشه.