نکات ایمنی در نصب بخاری و دودکش

نصب بخاری و آب‌گرم‌کن گازی بدون دودکش کار بسیار خطرناکی است و باید به شدت از آن پرهیز کرد. به خصوص اگر قرار است این وسایل گاز سوز در محیط‌های بسته نصب شوند. گذشته از آن همواره باید از وجود دودکش‌های استاندارد برای وسایل گازسوز بهره گرفت. به عنوان مثال استفاده از دودکش‌های آکاردئونی که اغلب از جنس آلومینیوم ساخته شده‌اند، به دلیل عدم وجود امکان آب‌بندی در ابتدا و انتهای آن، معمولا کار خطرناکی به شمار می‌رود.

هنگام عبور دودکش از داخل دیوار و تقاطع آن باید قطر لوله‌ی فلزی به طور کامل یکسان باشد. در مجموع کم کردن قطر لوله هنگام خروج از ساختمان از طریق دیوار یا سقف به هیچ وجه توصیه نمی‌شود. از نصب دودکش در حیاط خلوت‌های سقف دار و سر بسته نیز باید به شدت خودداری نمود. همچنین داکت دودکش وسایل گازسوز باید هم از بخش بالا و هم از بخش پایین خود از طریق یک خروجی مناسب به هوای آزاد دسترسی داشته باشد. به طور کل این دسترسی به هیچ وجه نباید قطع گردد.

چه در آن بخش از دودکش که داخل دیوار قرار دارد و چه در بخشی از آن که بیرون از دیوار است نباید از لوله‌های پلاستیکی و غیر مقاوم در برابر حرارت استفاده کرد. حالت ایده‌آل آن است که در ساخت دودکش وسایل گازی از ورق‌های ضد زنگ یا گالوانیزه‌ی نسبتا پر ضخامت استفاده شده باشد.


هنگام نصب دودکش باید به این نکته توجه داشت که حتما انتهای لوله‌ی آن به کلاهک مجهز باشد تا از ورود باد و باران یا سایر اجسام و همچنین حیواناتی نظیر گربه به محفظه‌ی دودکش جلوگیری به عمل آید.

البته وجود کلاهک در سوختن منظم گاز وسایل گازسوز نیز تاثیرگذار خواهد بود. بنابراین به دلیل اهمیت وجود کلاهک در دودکش وسایل گازسوز سعی کنید هر چند وقت یک بار صحت و سلامت آن را مورد بررسی قرار دهید. چرا که فشرده شدن بیش از حد کلاهک موجب تغییر حالت و گرفتگی منافذ مربوط به خروج گازهای سمی از دودکش می شود. همچنین ممکن است در طول زمان پرندگان روی کلاهک دودکش لانه بسازند و خروجی‌های آن را مسدود کنند.

در کنار موارد یاد شده بهتر است از یک دودکش واحد برای بیش از یک وسیله‌ی گازسوز استفاده نشود. در واقع دودکش وسایل گازسوز را نباید از یک لوله یا کانال مشترک عبور داد. به طور کل ارتفاع استاندارد برای دودکش در حالت عمودی حداقل 170 سانتیمتر است. همچنین ارتفاع دودکش از بلندترین نقطه‌ی ساختمان در پشت بام نیز باید حداقل 60 سانتیمتر باشد.

در مجموع ارتفاع بخش انتهایی دودکش‌های توکار باید حداقل یک متر از سطح پشت بام بیشتر باشد و بالاتر از آن نصب گردد. حداکثر طول قسمت افقی لوله‌ی رابط هم نباید هیچ گاه از سه متر بیشتر شود. همچنین باید توجه داشت که طول این قسمت از دودکش نباید از طول 75 درصد از لوله‌ی عمودی خروجی آن بیشتر باشد.


علاوه بر مواردی که به آن اشاره شد، در قسمت افقی لوله‌های رابط هم نباید بیش از دو زانوی 45 درجه یا یک زانوی 90 درجه به کار برود. در مجموع به منظور کارایی هرچه بیشتر دودکش و جلوگیری از بازگشت گازهای سمی بخاری به فضای داخل اتاق سعی کنید از نصب زانوی اضافه در مسیر دودکش بپرهیزید. چرا که وجود زانوهای اضافه میزان کارایی دودکش را تا حد قابل توجهی کاهش می‌دهد.

رعایت این نکات موجب می‌شود که گازهای سمی حاصل از سوخت گاز نظیر مونواکسید کربن راهی به داخل فضای خانه نیابد و به طور کامل از فضای بسته خارج گردد. گاز مونواکسید کربن رنگ و بوی خاصی ندارد و به همین دلیل تشخیص وجود آن در فضای بسته کار راحتی نیست. این گاز سمی بسیار خطرناک است و عامل مرگ و میر بسیاری از افراد به شمار می‌رود. اگر غلظت گاز مونواکسید کربن در یک فضای بسته اندک باشد مشکلاتی نظیر خواب آلودگی، گیجی، خستگی، سردرد، سرگیجه و حالت تهوع را برای افراد حاضر در آن فضا به همراه می‌آورد.

غلطت بالای این گاز در یک محیط سربسته نیز موجب ایجاد حالت خفگی برای افراد حاضر در آن فضا می‌گردد و در نهایت به مرگ آنها می‌انجامد. به همین دلیل باید هرازگاه دودکش وسایل گازسوز مورد آزمایش قرار بگیرد تا از صحت عملکرد آنها اطمینان حاصل شود. برای آزمایش کیفیت و کارایی دودکش نیز می‌توان از چند روش مرسوم استفاده کرد.

بررسی قدرت مکش دودکش

پیش از آن که بخاری گازسوز را با لوله بخاری به ورودی دودکش متصل کنید، باید از قدرت مکش دود و گاز توسط دودکش اطمینان حاصل نمایید. چرا که در غیر این صورت ممکن است گازهای سمی به درون اتاق برگشته و برایتان دردسر ایجاد کند. به منظور بررسی قدرت مکش دودکش می‌توانید یک تکه کاغذ یا پنبه‌ای آغشته به بنزین یا الکل را درون محفظه‌ی منتهی به دودکش قرار داده و آن را آتش بزنید. پس از انجام این کار باید دودکش بتواند تمام حجم ایجاد شده از دود و گاز را از درون محفظه خارج کند. در غیر این صورت از قدرت مکش کافی برای انجام این کار برخوردار نیست.

بررسی منافذ تخلیه دود

اگر به محل جدیدی نقل مکان کرده‌اید، پیش از نصب بخاری یا سایر وسایل گازسوز نظیر آب‌گرم‌کن ورودی و خروجی دودکش‌ها را به دقت مورد بررسی قرار دهید و از باز بودن کامل منافذ آن اطمینان حاصل کنید. برای انجام این کار در دودکش‌هایی که به شکل عمودی نصب شده‌اند می‌توانید وزنه‌ی سنگینی را به سر یک طناب بسته و توسط آن از باز بودن ورودی و خروجی دودکش‌ها اطمینان یابید.

چک کردن میزان گرمای لوله بخاری

همچنین هر چند وقت یک بار لوله‌ی خروجی دودکش را که در فضای بسته‌ی اتاق قرار دارد، به آهستگی با دست خود لمس کرده تا از داغ بودن آن اطمینان حاصل کنید. با توجه به اصول نصب صحیح بخاری گازی داغ بودن لوله‌ی دودکش نشان از آن دارد که روند خروج گازهای سمی حاصل از احتراق بخاری به خوبی در حال انجام است. بنابراین اگر لوله‌ی خروجی دودکش سرد بود باید هر چه زودتر نسبت به عیب‌یابی آن و رفع مشکل موجود اقدام نمایید.