تلاش تهران و آنکارا برای حل مشکلات منطقه

به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما به نقل از شبکه المیادین، ترکیه و ایران برای هماهنگی و همکاری بین کشور‌های منطقه، تلاش‌ می کنند. این گزارش می افزاید شبکه المیادین به بهانه سفر مولود چاووش اوغلو وزیر امور خارجه ترکیه به ایران، به تلاش‌ها برای هماهنگی و همکاری بین کشور‌های منطقه پرداخت. مجری برنامه ”المسائیه“ شبکه تلویزیونی المیادین، گفت: نقشه راه طولانی مدت بین ایران و ترکیه ترسیم شد و ابراهیم رئیسی خواستار ارتقای همکاری بین دو کشور در صحنه بین المللی شد. با وجود اختلافات، تفاهم بین ایران و ترکیه وجود دارد. در فضای تفاهم‌ها و تلاش سخت برای دستیابی به راه توافق، اسرائیل بر تیره کردن روابط اصرار دارد و سعودی‌ها هم در مسیر آن حرکت می‌کنند. این خط مشی سعودی نتیجه سردرگمی سیاسی آنهاست یا وظایفی را که به آن‌ها واگذار شده است.

خبرنگار این شبکه افزود: رئیس جمهور ایران در دیدار با وزیر امور خارجه ترکیه در چارچوب دیدگاه راهبردی، درباره همکاری در سطح منطقه تا سطح بین الملل، سخن گفت. خارج از دیدگاه آمریکا و بر خلاف تمایل اسرائیل، این تفاهم ایجاد شد. اختلافات بین تهران و آنکارا به ویژه درباره سوریه زیاد است، اما درباره امنیت دسته جمعی منطقه، تفاهم‌ صورت می‌گیرد. نقشه راه طولانی مدت برای گسترش روابط دوجانبه، عنوان گفتگو‌های ایران و ترکیه در تهران بود. در فضای تفاهم‌ها و تلاش برای دستیابی به راه حل، خط مشی گشایش بین قدرت‌های منطقه حاکم شده است. اما اسرائیل و در پشت سر آن، سعودی‌ها در خلاف این مسیر حرکت می‌کنند. اسرائیل نیروی اشغالگری است که با تیرگی روابط، تفرقه افکنی و انفجار‌ها روزگار می‌گذراند و سعودی‌ها تقریبا با همه مشکل دارند. آنها روابط خودشان را با ایران قطع کرده و علیه یمن جنگ به راه انداخته اند و با لبنان بحران ساختگی ایجاد کردند و روابط آنها با آمریکا هم همراه با مشکلاتی است. حتی با امارات هم اختلافات و تناقض‌هایی در روابط آنها حاکم است؛ بنابراین در حالی که بعضی طرف‌ها در منطقه بر اساس چشم انداز راهبردی، به دنبال پیشبرد دستیابی به راه حل هستند، بعضی طرف‌ها مسیر برخورد را در چارچوب وظیفه‌ای که به آن‌ها محول شده است، در پیش گرفته اند. در این شرایط، توازن‌ها در منطقه در حال شکل گیری است.

خبرنگار شبکه المیادین در تهران در ادامه این برنامه گفت: با ارسال پیام برای کشور‌های منطقه‌ای و بین المللی، رئیس جمهور ایران از وزیر امور خارجه ترکیه در تهران استقبال کرد. ابراهیم رئیسی از کشور‌های منطقه دعوت کرد تا مشکلات شان را بدون دخالت خارجی حل کنند و همکاری منطقه‌ای بین تهران و آنکارا تقویت شود و حتی به صحنه بین المللی گسترش یابد. رئیسی تاکید کرد این روابط با توجه به جایگاه ایران و ترکیه، بر معادلات جهانی سایه خواهد افکند. وزیر امور خارجه ایران هم از طرح مشترک دو کشور برای دستیابی به نقشه راه بلندمدت خبر داد. در سندی شبیه توافقنامه‌های راهبردی که تهران برای امضای آنها با چین، روسیه و ونزوئلا برنامه ریزی می‌کند. مذاکرات آینده هسته‌ای ممکن است موفقیت آمیز باشد و میهمان ترکیه‌ای به موفقیت این مذاکرات ابراز خوشبینی کرد. در ادامه این گزارش آمده است: تصمیم سازان در تهران می‌گویند، نتایج مثبت در این مذاکرات بدون تصمیم گیری سیاسی واقعی از طرف آمریکا در لغو تحریم‌ها و تضمین اعمال نشدن مجدد آن، محقق نخواهد شد. از نظر سیاسی، آنکارا در بحران هسته‌ای تهران در کنار آن ایستاده است، اما در عمل تحریم‌های آمریکا را اجرا می‌کند. به همین علت، احیای توافقنامه هسته‌ای و ترسیم نقشه راه فراگیر برای روابط بین دو کشور، به از سرگیری همکاری اقتصادی مانند گذشته کمک خواهد کرد.

مجری المیادین همچنین خاطر نشان کرد: راهبرد ایران و ترکیه در روابط بین دو کشور، جدا کردن پرونده‌های مختلف از یکدیگر است. با ریاست جمهوری ابراهیم رئیسی در ایران، به نظر می‌رسد او به اصل تفاهم با کشور‌های منطقه، پیش از مراجعه به غربیها، باور دارد. پرونده‌های مشترک بین ایران و ترکیه زیاد است که بعضی از آنها مانند پرونده‌های سوریه و جمهوری آذربایجان و روابط با اسرائیل بغرنج است، اما تهران و آنکارا برای مدیریت اختلافات بین خودشان و جلوگیری از برخورد بین دو طرف، تلاش می‌کنند. بعضی از پرونده‌ها هم شاهد همکاری نزدیک بین دو کشور است که شاید مهمترین آنها امضای توافقنامه همکاری امنیتی بین وزرای کشور ایران و ترکیه بود. دو کشور موضع مشترک در برابر حزب کارگران کردستان دارند و همچنین توافق نظر دارند که باید مانع از مهاجرت غیرقانونی از افغانستان پس از رسیدن طالبان به قدرت شد. دو کشور با رد کردن تحریم‌های غرب، برای گسترش چشم انداز همکاری‌های اقتصادی و تجاری بین خودشان تلاش می‌کنند.

گزارشگر شبکه المیادین گفت: فاصله بین موضع ایران و ترکیه در چند پرونده در منطقه و در صدر آن‌ها پرونده جنگ علیه سوریه، بر کسی پوشیده نیست. مستشاران ایرانی به دعوت و درخواست دولت سوریه به دمشق رسیدند و به آن کشور در مبارزه با تروریسم کمک کردند. در حالی که ترکیه سناریوی نقض حاکمیت ملی سوریه و ورود نظامی به خاک این کشور را انتخاب کرد و نیز به حمایت از گروه‌های مسلح و آموزش آنها ادامه داد. در حالی که تهران سیاست رویارویی با واشنگتن را در پیش گرفته بود، آنکارا تلاش کرد سیاست‌های آن در حدی باقی بماند که تعهداتش به علت عضویت در ناتو نقض نشود. با این وجود، دو کشور در طول سال‌های جنگ و تنش، به برخوردی که می‌توانست باعث گسترش دامنه رویارویی در منطقه و پیچیده‌تر شدن اوضاع آن شود، کشیده نشدند و گفتگو بین آنها ادامه پیدا کرد و رشد تبادل تجاری بین آنها هم متوقف نشد. با پایداری دولت سوریه، توافق درباره پرونده‌های بیشتر بین ایران و ترکیه مطرح شد. به ویژه که نشانه‌هایی از طرح آمریکا برای کاهش تمرکز بر منطقه آشکار شد. در دیدار حسین امیرعبداللهیان با مولود چاووش اوغلو، گفتگو‌ها درباره تعمیق روابط اقتصادی و کنسولگری و تسهیل تبادل تجاری و لزوم پایان جنگ علیه یمن بود.

ترکیه تحریم‌های آمریکا علیه ایران را ظالمانه توصیف کرد. در فضایی که دیگر زبان گلوله جز در شرایط ضروری، فایده‌ای ندارد و طرف‌های منطقه‌ای تمایل دارند ثبات در منطقه را تقویت کنند، سعودی ها و اسرائیل اصرار دارند درگیری و مناقشه در منطقه ادامه پیدا کند. عربستان سعودی بر ادامه جنگ شکست خورده در یمن اصرار دارد و می‌خواهد ضوابط حاکم بر روابط با کشور‌های منطقه را بر هم بزند تا جایی که با لبنان، اختلافی به راه انداخت. اسرائیل هم به تیرگی روابط در منطقه دامن می‌زند و همچنان تلاش می‌کند آمریکایی‌ها را به جنگ گسترده در منطقه بکشاند و آن را از منطق مذاکره با ایران دور کند.