در مسیر خودکفایی؛
داخلی سازی شیرآلات ۵۶ اینچی در صنعت نفت
متخصصان ایرانی موفق شده اند برای نخستیتن بار، شیرآلات ۵۶ اینچ مورد استفاده در صنعت نفت را تولید کنند.
به گزارش خبرنگار
گروه اقتصادی خبرگزاری صدا وسیما؛ این شیرآلات از بزرگترین شیرهای مورد استفاده در صنعت نفت محسوب میشوند که تولید آنها نیازمند دانشی خاص در طراحی، مهندسی و ساخت است.
بگفته مدیر مهندسی طرح تولید این شیرآلات، شیرهای ۵۶ اینچ حدود ۷ متر ارتفاع و ۱۴ تن وزن دارند و میتوانند در هر دقیقه هزار و ۳۰۰ بشکه نفت را عبور میدهند.
تولید شیرآلاتی با این حجم کار آسانی نیست. یکی از دشوارترین مراحل ساخت آن مرحله ریختگری است. آنطور که اله داد مسئول ریختگری و قالبگیری این شیرآلات میگوید، برای قالب گیری باید قالبی به حجم ۳ و نیم متر در ۲ و نیم متر و با ارتفاع حدود ۳ متر ساخته شود.
پس از ساخت قالب، آن را با ماسههایی که توسط گاز co۲ فشرده شده اند پر میشود. پس از ساخت قالب اکنون باید ۱۲ تن فلز آهن با آلیاژ مخصوص ضد خورندگی در برابر سیالی نظیر نفت را ذوب کرد.
آنطور که اله داد میگوید ریختگری این حجم از مذاب سختترین مرحله کار است که با همت متخصصان و کارشناسان داخلی انجام میشود.
در نهایت پس از گذشت چند روز آهن مذاب سرد شده و قطعات ساخته شده از قالب خارج میشود. حالا قطعات ساخته شده به کارخانهای دیگر منتقل میشود تا دیگر مراحل ساخت آن پیگری شود.
صادقی مدیر کارخانه میگوید: در اینجا مراحل ماشین کاری، سوراخ کاری و جوشکاریهای خاص انجام شده و در نهایت شیر پس از مونتاز تست و آماده تحویل میشود.
اما آنچه این تجهیزات را خاص کرده تنها ابعاد و بزرگی آنها نیست. این شیرها در کنار عظمت شان یک ابزار دقیق هم محسوب میشوند.
معصومی مدیر مهندسی این طرح میگوید: بر روی این شیرها عملگرهای الکترو مکانیکی نصب میشود که کار باز و بسته شدن شیر را از راه دور و بصورت کاملا هوشمند انجام میدهد.
وی معتقد است: این علمگرها نیازمند دانش دقیقی هستند که سبب شده تا این شیرآلات در کنار ابعاد بزرگ شان یک ابزار دقیق به حساب آیند.
اما برای تولید چنین تجهیزاتی علاوه برامکانات تولید، توانمندی در طراحی و مهندسی هم مهم است. از جمله دانش پرینتر سه بعدی.
حسن حسینی کارشناس مواد درباره استفاده از این توانمندی به ما میگوید: با این پرینترها که در شرکتهای دانش بنیان ایرانی ساخته شده، ضمن بالا بردن دقت کار، زمان تولید را به شدت کاهش داده و حدود ۴۰ درصد در هزینههای تولید صرفه جویی میشود.
بااین حال استانداردهای بالا در صنعت نفت، چالشی برای تولیدکنندگان داخلی است که نخستین بار اقدام به تولید این تجهیزات کرده اند.
بهنام امیری نماینده پیمانکار طرح تولید این شیرآلات با بیان اینکه در صنعت نفت استانداردهای سختگیرانهای وجود دارد که هر تولیدکنندهای ملزم به رعایت آنهاست میافزاید: این تولیدات توانسته اند سختترین استانداردهای صنعت نفت را کسب کنند و این موفقیت بزرگی برای تولیدکنندگان ایرانی محسوب میشود.
تلاش کارشناسان و متخصصان صنعت نفت ایران امروز باعث شده تا کشور ما نیز در زمره محدود کشورهای تولیدکننده این شیر آلات قرار گیرد و نتیجه این تلاشها افزایش عمق داخل سازی در تجهیزات صنعت نفت است.
رئیس هیئت مدیره انجمن سازندگان تجهیزات صنعت نفت ایران در این باره از خودکفایی ۸۵ درصدی کشور در ساخت تجهیزات مورد نیاز صنعت نفت، گاز و پتروشیمی خبرمی دهد. مجید محمدپور میافزاید: هم اکنون ۸۲۰ شرکت عضو این انجمن هستند که ۸۵ درصد نیاز صنعت نفت کشور به این تجهیزات را تامین میکنند.
وی گفت: این خودکفایی تنها در زمینه دستیابی به ساخت و تولید این تجهیزات نیست و امروز شرکتهای داخلی به دانش فنی تولید تجهیزات نیز دست یافتهاند بطوریکه همه مراحل طراحی، مهندسی، ساخت و نصب آنها توسط متخصصان داخلی انجام میشود.
محمدپور با بیان اینکه ماهیت صنعت نفت توام با تحقیق و توسعه است، افزود: این دستاوردها به واسطه بخشهای تحقیق و توسعه در شرکتهای ایرانی به دست آمده و به موازات آن ۲۴۰ شرکت دانش بنیان نیز هم اکنون عضو انجمن هستند که این شرکتها نگرانی در زمینه کمبودها را برطرف میکنند.
اکنون پس از ماهها کار مداوم نخستین شیرآلات ۵۶ اینچ ساخت داخل، آماده بارگیری و ارسال به طرح ملی خط لوله گوره - جاسک است. خط لولهای کاملا ایرانی که تمامی تجهیزات مورد نیازآن درداخل کشور تولید شده است و اغلب آنها برای اولین بار تولید شده اند. تجهیزاتی که تولید انها در داخل کشور در کنار رفع نیاز داخلی، موجب رونق تولید هم شده است.
آنطور که حسینی مدیرعامل کارخانه تولیدکننده این تجهیزات میگوید: تولید این شیرآلات منجر به جذب متخصصان دانشگاهی شده و آمار شاغلان شرکت را ۲۵ درصد افزایش داده است. همچنین با تولید این شیرآلات بیش از ۱۵ میلیون یورو صرفه جویی ارزی حاصل شده است.
تولید این شیرآلات نمونهای از حرکت در مسیر خودکفایی و اتکا به توان داخلی است. اکنون باید گفت کشور ما به دانش تولید این تجهیزات مورد نیاز صنعت نفت دست یافته است. دانشی که هیچ تحریمی نمیتواند آن را از ما بگیرد.
گزارش از: آقای امیر شایانمهر خبرنگار اقتصادی خبرگزاری صدا و سیما