علوم انسانی برخلاف تصور عامه از سخت ترین علوم است

به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما؛ دکتر سعید رضا عاملی در افتتاحیه ششمین دوره طرح ملی گفتمان نخبگان علوم انسانی در تالار فردوسی دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران افزود: علوم انسانی و اجتماعی به دلیل اینکه با انسان و جهان بینی او با فهم و رفتار‌های کلامی و غیر کلامی انسان سروکار دارد به مراتب پیچیده‌تر از دیگر علومی است که مثلا با فیزیک انسان می‌پردازد.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: عالمان علوم تجربی می‌گویند ما فهم قطعی نداریم، چون ممکن است بعدتر دانش ثابت کند آنچه امروز درست است فردا غلط باشد، اما با این حال در مطالعات انسانی به لحاظ روشی طی دو قرن اخیر تحت تأثیر علوم تجربی بوده ایم.
دکتر عاملی با بیان اینکه رفتار انسان غیر از جسم اوست طبیعت هستی غیر از انسان است و پیچیدگی‌های دارد که در طبقه بندی علوم می‌گوییم علوم انسانی سخت‌ترین علوم است افزود: متاسفانه در جامعه ما اگر کسی توان ریاضی و تجربی را نداشته باشد به اشتباه می‌گوید می‌روم انسانی، اما این برداشت غلطی است چراکه انسانی پیچیدگی‌های بیشتری دارد.
وی افزود: در تجربی و ریاضی متغیر‌ها محدود است، اما در علوم انسانی به تعداد مولفه‌های بسیاری باید توجه کرد چراکه با انسانی سروکار داریم که شاید به بسیاری از موضوعات فکر می‌کند که بررسی و تحلیل آن بسیار سخت است مخصوصا که در جهان امروز عوامل مختلفی وارد زندگی ما شده که شناخت انسان را سخت‌تر کرده است.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه در قرآن کریم ۱۲ واژه در خصوص تلاش‌های فکری بیان شده که قرآن تاکید دارد با تفکر و اندیشه تاریکی‌ها تبدیل به روشنایی می‌شود افزود: تعالیم قرآن کریم درخصوص تفکر تعالیم بسیار بلندی است نقد از تفکر برمی خیزد و نگاه انتقادی یعنی عیب و ایراد‌ها را ببینم سیاهی‌های مسیر را ببینیم و بتوانیم برطرف کنیم، اما نقد کردن ارکان و آدابی دارد.
دکتر عاملی با بیان اینکه نقد حداقل ۴رکن دارد گفت: رکن اول شناخت پدیده مورد مطالعه و دقت در آن است چرا که بدون شناخت نمی‌توان چیزی را نقد کرد! دومین رکن؛ شناخت ظرفیت‌های فکر و یافته‌های یک پدیده است اینکه چه هست و چه نیست معلومات و مجهولاتش چیست؟ و رکن سوم بیان ضعف ها٫ فاصله‌ها و نگاه به نقطه مطلوب است و رکن چهارم نقد؛ توان برون رفت و راهکار ارائه دادن است.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی دامنه نقد در علوم انسانی را بسیار گسترده خواند و افزود: نقد صرفا محدود به اندیشه‌ها نیست می‌تواند نظام حکمرانی و مدل‌های مدیریتی و بسیاری موارد دیگر را شامل شود.
دکتر عاملی با تاکید بر اینکه این دوره را باید عصر داده‌های بزرگ نامید گفت: اکنون داده‌های زیادی وارد زندگی ما شده؛ چرا هر چیزی را در دنیای اینترنت جستجو می‌کنیم اولین نتیجه ویکیپدیا می‌آید؟ چون همه این‌ها برای کالیفرنیای آمریکاست و فضای مجازی در بستر حاکمیت آمریکا تعریف می‌شود و آمریکایی‌ها حاضر نیستند در حکمرانی اینترنت با هیچکس معامله کنند.
وی افزود: بعضی از اینکه اطلاعاتشان بیاید در شبکه ملی اطلاعات احساس نگرانی می‌کنند، اما اگر اطلاعات و تیپ شناسی شخصیتی شان برود در اینترنت جهانی احساس نگرانی می‌کنند.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با طرح این پرسش که چگونه می‌توانیم به یک علوم انسانی سعادت آفرین برسیم؟ گفت: اینکه بعضی‌ها علوم را خنثی تعبیر می‌کنند درست است، اما ما می‌خواهیم به سمت استقلال جامعه اسلامی برویم رسالت انقلاب اسلامی رسیدن به تمدن نوین اسلامی برسیم.
دکتر عاملی افزود: مسیر علوم انسانی بومی و راهگشا برای حل مسائل فرهنگی کشور این است که خدا را دریابد؛ علمی موفق می‌شود که بتواند به قانون خدا پایبند باشد به قوانین خدا باید دست یافت تا به علم اصلی رسید.