۱۳ آبان؛ انقلابی دوم از سنگر دانشگاه

به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما؛ نیمه آبان ماه ۴۲ سال پیش با روز‌هایی حساس و مهم در تاریخ انقلاب اسلامی ایران گره خورده است، روز‌هایی که در اوج تحولات داخلی و خارجی در پی تغییر حکومت ایران، اتفاقات خیابان طالقانی تهران در صدر اخبار جهان قرار می‌گیرد و به نقطه عطفی دیگر در تاریخ جمهوری اسلامی تبدیل می‌شود؛ انقلاب دوم.
۱۳ آبان ماه سال ۱۳۵۸ روایت روزی است که دانشجویان به سال‌ها دخالت‌های آشکار و پنهان کاخ سفید در ایران پایان داده و به تعبیر امام خمینی (ره) انقلابی دیگر را رقم زدند؛ در آن روز‌ها دانشگاه‌ها سنگر اصلی جوانان انقلابی علیه نفوذ بود، مبارزه‌ای برگرفته از درک عمیق و احساس مسئولیت اسلامی. در این بین گروهی از دانشجویان با نام «دانشجویان مسلمان پیرو خط امام» در پی انتشار اخبار پذیرش شاه از سوی آمریکا و اثبات موضع آن‌ها در مقابل مردم ایران به فکر انقلابی بزرگتر از انقلاب اول افتادند.
با تشکیل شورایی ۱۵ نفره به نام «شورای بازو» شامل دانشجویانی از دانشگاه‌های تهران اولین برنامه ریزی‌ها برای تسخیر سفارت امریکا آغاز می‌شود. مسئله مهمی که از ابتدا ذهن دانشجویان را مشغول خود کرده بود، موضع امام خمینی (ره)، نسبت به این عملیات بود. در پی عدم استرداد شاه مخلوع از سوی امریکا امام خمینی (ره) در سخنان قاطعی فرمودند: «بر دانش آموزان، دانشگاهیان و محصلین علوم دینیه است که با قدرت تمام، آمریکا را وادار به استرداد این شاه مخلوع جنایتکار نمایند».
دانشجویان پیرو خط امام پس از سخنرانی امام، به منظور وادار ساختن آمریکا به استرداد شاه و نیز دریافت اموال بلوکه شده ایران که در دست دولت آمریکا بوده است، تصمیم به راهپیمایی گسترده می‌گیرند. به دنبال این تصمیم، عده‌ای از دانشجویان از دانشگاه تهران، پلی تکنیک، شریف و ملی (شهید بهشتی کنونی) در راهپیمایی گسترده به سمت دانشگاه تهران حرکت کردند، در این بین عده‌ای از دانشجویان به سوی سفارت و ورودی‌های آن رفته و با گذر از دیوار‌های آن، در همان ابتدا ۶۳ آمریکایی حاضر در این سفارت‌خانه به گروگان گرفته و سفارتخانه را به تسخیر خود در آوردند.
در ساعات اولیه تسخیر، اما خبر می‌رسد که امام از این عملیات خبر نداشته و همچنین موضع گیری رسمی مهندس بازرگان (نخست وزیر دولت موقت) علیه اقدام دانشجویان و تماس‌هایی از جانب برخی شخصیت‌ها دانشجویان را سرافکنده و سرخورده منتظر اعلام موضع امام نگاه می‌دارد. در پی تماس با دفتر حضرت امام در قم و تشریح موضوع برای حجت الاسلام والمسلمین حاج سید احمد خمینی، همه نگاه‌ها به سوی بیت امام است، اما موضع امام همان چیزی است که دانشجویان مستقر در خیابان طالقانی منتظر شنیدن آن هستند.
حاج احمد آقا از قم تلفنی اطلاع می‌دهد که حضرت امام فرمودند: «خوب جایی را گرفته اید، محکم نگه دارید»؛ امام خمینی در واقع با این پیام از حرکت انقلابی دانشجویان حمایت کرد و آن را انقلابی بزرگتر از انقلاب اول می‌نامید.
در پی این حمایت بزرگ، دانشجویان پیرو خط امام در اعلامیه‌ای از حجت الاسلام والمسلمین حاج سید احمد خمینی دعوت می‌کنند تا برای آگاهی از چگونگی اوضاع داخل سفارت به دانشجویان بپیوندند. سید احمد خمینی هم این دعوت را پذیرفت و عصر چهاردهم آبان وارد سفارت آمریکا شد و در یک مصاحبه مطبوعاتی گفت: «تمام مردم ایران از این عمل پشتیبانی می‌کنند، به نظر من اقدام دانشجویان، اشغال سفارت آمریکا محسوب نمی‌شود بلکه جوانان دلیر ما لانه جاسوسی را تصرف کرده اند تا اشغالگران را بیرون رانند.»
تسخیر سفارت آمریکا آغازی بود بر حوادث و وقایعی که تاثیری فراوان بر سرنوشت جهان و خصوصا ایران گذاشت؛ دولت موقت در اولین روز پس از تسخیر استعفا داد و دولت جیمی کارتر رئیس جمهور دموکرات آمریکا هم به عنوان مسئول جان دیپلمات‌های آمریکایی، تحت فشار سنگین افکار عمومی آمریکا قرار گرفت و در نهایت از کرسی ریاست کاخ سفید پیاده شد.
آنچه در ۱۳ آبان سال ۱۳۵۸ اتفاق افتاد، به چالش کشیدن قدرتی بود که خود را کدخدای بی رقیب دهکده جهانی می‌دانست و جان کلام این انقلاب دوم هم، همان کلام امام (ره) است که فرمودند: «آمریکا هیچ غلطی نمی‌تواند بکند.»