آموزش زودهنگام به کودکان ندهید!
دغدغه بسیاری از والدین این است که به کودک خود، بسیاری از موضوعات که در آینده نیاز دارند، بیاموزند؛ اما برخی اوقات، این آموزشها زودهنگام هستند.
به گزارش گروه وبگردی خبرگزاری صدا و سیما، شنیدن نخستین کلمه از زبان کودک لحظه شیرین و به یادماندنی است، اما پدر و مادرهای حالا سطح انتظارات بیشتری از بچههای عصر رایانه و دوران اوج فناوری مدرن دارند.
داخل کتابفروشی یا اسباب فروشیها که شوید، انواع و اقسام کتاب و وسایل کمک آموزشی را میبینید که گاه رده سنی آن از بدو تولد است، اما تا به حال از خود پرسیدهاید که سن آموزش به کودکان دقیقا از چه زمانی باید باشد؟
آموزش خواندن به روش مایکروویو
این سالها آموزش الفبا و خواندن کتاب دیگر رده سنی ندارد. سن آموزش خواندن و نوشتن به کودکان پایین آمده است. مادر و پدرها داخل یک بازی رقابتی پرچالش شدهاند که بچهها تنها شرکتکنندگان آن هستند. کودک ۳ سالهای که میتواند ۱۰۰ کلمه را فقط بخواند و یا حتی دست به قلم شود و چند جملهای هم بنویسد دیگر چیز عجیب و غریبی نیست.
این بچهها در مقایسه با آن دسته از کودکانی که سیستم عامل اندروید را به خوبی میشناسند و تبلت و گوشی لمسی مامان و بابا جای اسباب بازی هایشان را گرفته، کودکان چندان نابغهای نیستند. در این بازی بچهها مانند همان غذای خامی هستند که ظرف یک دقیقه داخل مایکروویو گرم میشوند و در ظاهر هیچکس از مضرات و آسیبهای احتمالی آن اطلاعی ندارد.
هرچند مهارت خواندن و نوشتن در اوایل کودکی به رشد کودک کمک میکند، اما انجام غیرکارشناسی و بدون در نظر گرفتن ضررهای احتمالی این نوع آموزش تاثیر جدی بر روح و روان کودکان بر جای میگذارد.
کودکان با یکدیگر متفاوت هستند
برنامههای آموزشی خاصی وجود دارد که به طور اختصاصی برای نوزادان طراحی شده است. در این برنامهها والدین حتی نوزادان را به اجبار وارد یک روند آموزشی میکنند. در سن ۴ و یا ۵ سالگی این طبیعی است که خانوادهها یک سری آموزشهایی را قبل از اینکه فرزند آنها وارد پیش دبستانی یا دبستان شوند انجام دهند.
به عنوان مثال، مهارتهایی که قبل از یادگیری کامل خواندن به کمکشان میآید و روند یادگیری را آسانتر میکند. نکته اینجاست که این آمادگی قبل از شروع دوره پیش دبستانی یا دبستان برای یک دسته از کودکان عملی چالش برانگیز و سخت به نظر میآید و برای عدهای دیگر بسیار ساده و گاه حتی شیرین؛ بنابراین سن آموزش به کودکان با توجه به شناختی که از استعداد و یا توانایی و یا به عبارتی سادهتر صبر و حوصله فرزندتان دارید با دیگر کودکان متفاوت است.
یادگیری طبیعی
حال بیایید سن مناسب آموزش کودکان و مفهوم یادگیری طبیعی را با یکدیگر تشریح کنیم. شما به عنوان مادر و پدر به دنبال این هستید که قبل از شروع رسمی آموزش فرزندتان در محیط خانه آموزشهایی را در زمینه خواندن و نوشتن به فرزندتان دهید.
کتابها و سیدیهای آموزشی و بازار تبلیغات داغی که در این زمینه وجود دارد دیگر قدرت تصمیم گیری درست را از والدین گرفته است. هر کسی به دنبال این است که نکند خدای ناکرده فرزند دلبندش از بچههای فامیل و دوست و آشنا کم نیاورد.
بگذارید به صورت اصولی و درست آموزش خواندن به کودک را شروع کنید. سن آموزش خواندن و نوشتن در کودکان میتواند به صورت طبیعی و بدون اجبار هم صورت بگیرد.
یعنی از همان دوران نوزادی میتوانید کودک را به صورت طبیعی و کاملا غیر مستقیم در معرض خواندن قرار دهید تا بعدها با بالا رفتن سن او با اشتیاق و انگیزه وارد روند خواندن شود و اگر هم خواستید از ابزارهای کمک آموزشی برای کاملتر شدن این روند استفاده کنید.
روشهای آموزش خواندن به صورت طبیعی
کتاب خواندن والدین در مقابل کودکان
بازدید از کتابخانه همراه با فرزندتان هرچند هم کوچک باشد
قصهگویی شبانه برای بچهها
با یکدیگر کتاب خواندن
خاموش کردن تلویزیون و پیشنهاد خواندن کتاب
با این راهکارهایی که نام برده شد، به جای اجبار کودکان به خواندن و نوشتن، فقط آنها را در معرض خواندن قرار دادهاید و این باعث ایجاد انگیزه طبیعی کودکان به خواندن میشود.
یادتان باشد پایه و اساس خواندن و نوشتن در کودکان باید قبل از دوران پیش دبستانی یا دبستان شروع شود و والدین لازم است به صورت کاملا عملی و محسوس به بچهها نشان دهند که خواندن و نوشتن در زندگی چقدر بااهمیت و عین حال لذت بخش و دوست داشتنی است.
خواندن و نوشتن اجباری چیست؟
در سن ۴ و ۵ سالگی کودک ابتدا باید مفهوم خواندن یا نوشتن را درک کند، در غیر اینصورت بدون آمادگی ذهنی و با استفاده از وسایل کمک آموزشی، ذهن او خسته و دلزده از خواندن و نوشتن خواهد شد.
متأسفانه برخی والدین در سن پایین کودک، ساعت خاصی را برای آموزش خواندن و نوشتن فرزند خود در نظر میگیرند. در این اوقات، کودک همانند سیستم مدرسه مجبور است در یک جای ثابت بنشیند و تحت آموزشهای سخت والدین خود قرار بگیرد.
یادتان باشد کودک در این سن، بیش از هر زمان دیگری به تفریح و بازی در کنار شما نیاز دارد. سن آموزش خواندن و نوشتن در کودکان، بهخصوص آموزش الفبا در همه دنیا ۶ سالگی است. با دانستن این موضوع، هرگز به دنبال آموزش سریع فرزندتان نباشید.
فواید آموزش خواندن و نوشتن در سنین پایین
اگر آموزش خواندن و نوشتن به کودکان به صورت طبیعی و با راهکارهایی که گفته شد، انجام گیرد، میتوان در کنار آن به صورت محدود و حساب شده از وسایل کمک آموزشی نیز استفاده کرد، اما با اینحال مهارت کودک در خواندن و نوشتن قبل از آغاز دوران دبستان، فوایدی نیز دارد که نمیتوان از آن به سادگی گذشت.
این دسته از کودکان، اعتماد به نفس بیشتری نسبت به دیگر کودکان دارند و سختیها و مشکلاتی که در آغاز دوره دبستان درباره خواندن و نوشتن وجود دارد، تجربه نمیکنند. علاوه بر این، تمرکز این دسته از کودکان بالا است و حافظه قویتری نیز نسبت به دیگر کودکان دارند.
اگر به دنبال این هستید که قبل از آغاز دوران دبستان، مهارت خواندن یا نوشتن را به فرزند خود آموزش دهید، حتما نکاتی که در این مورد برشمرده شد، در نظر بگیرید تا به صورت طبیعی و با اراده و میل فرزندتان، او را برای خواندن و نوشتن آماده کنید.