چربیهای بدن هیولا نیستند
اکثر ما حس بدی نسبت به چربیهای بدن داریم و آنها را عامل چاقی میدانیم؛ اما واقعیت این است که چندین نوع چربی در بدن ما وجود دارد، اما برخی چربیها که با عنوان چربیهای قهوهای شناخته میشوند برای سلامتی مفید هستند.
با وجود اینکه همه سعی میکنند از چربیها هیولا بسازند، اما واقعیت این است که برخی از این چربیهای موجود در بدن برای سلامتی مفید هستند. این چربیهای مفید از ارگانهای حیاتی بدن ازجمله کلیهها محافظت کرده و بدن ما را گرم نگه میدارند. علاوه براین، این چربیهای مفید مانند یک اندوخته انرژی عمل کرده و ما را از گرسنگی زیاد دور میکنند.
انواع مختلف چربیهای بدن: چربیهای سفید
به گفته متخصصان نوع چربی که در سرتاسر بدن غالب است چربی سفید بوده که بهویژه در اطراف شکم تلنبار میشود. این چربی مازاد انرژی دریافتی را برای استفادههای بعدی انبار میکند. اگر شما از یک رژیم لاغری پیروی کنید و یا بهطور غیرمنتظرهای از مواد غذایی محروم شوید بدنتان برای تأمین غذای مورد نیاز بافتها و سلولهای خود به سراغ این چربیها خواهد رفت. این چربیها در دورانی که تنها راه ادامه حیات بشر شکار بود و قحطی امر رایجی بهحساب میآمد به معنای واقعی کلمه از اجداد ما محافظت کردهاند.
نقش سلولهای چربی سفید
سلولهای چربی سفید علاوه بر ذخیرهسازی انرژی، باعث ترشح هورمونهایی از قبیل «لپتین» و «آدیپونکتین» میشوند. به عقیده متخصصان انجمن غدد درونریز آمریکا، آدیپونکتین باعث افزایش حساسیت سلولهای بدن نسبت به انسولین شده و بهاینترتیب بدن را از ابتلا به دیابت نوع ۲ دور میکند. هورمون لپتین نیز باعث دست کشیدن از غذا بعد از سیری میشود و بهنوعی هورمون سیری محسوب میشود که زمینه را برای حفظ وزن نرمال فراهم میسازد.
محلی که چربیهای بدن در آن قرار میگیرند از اهمیت بالایی برخوردار است. شکم انسان برای تجمع چربی و اضافهوزن مکان ایده آلی نیست. چربی احشایی که دور ارگانهای داخلی مانند کبد و رودهها تجمع میکند نگرانکننده است، چون فعالیت متابولیک و تولید عناصر شیمیایی التهابزای آن میتواند باعث افزایش بیماریهای قلبی، کبدی و دیابت و ... شود
چربیهای قهوهای و عملکردی متفاوت
در مورد چربیهای قهوهای چه میدانید؟ چربیهای قهوهای درواقع دومین نوع بافتهای چربی در بدن هستند که عمدتاً در ناحیه گردن یافت میشوند. این سلولها از سلولهای چربی سفید معمولی متمایز هستند. این نوع چربیها بهجای ذخیره کردن انرژی آنها را میسوزانند و تولید گرما میکنند. چربیهای قهوهای باعث حفظ دمای بدن نوزادان میشوند. معمولاً با افزایش سن این چربیها کاهش پیداکرده و صرفاً ذخیره اندکی از آن در بدن باقی میماند. هر چه میزان این نوع چربیها در بدن بیشتر باشد انرژی روزانه بیشتری سوزانده شده و کمک زیادی به کنترل وزن میشود. محققان به دنبال روشهایی هستند که بتوانند میزان این چربی را در بدن افزایش دهند و یا کاری کنند که چربیهای سفید از این چربیها الگوبرداری کنند.
فعالیت چربیهای قهوهای
نتایج پژوهشی که در Diabetes به چاپ رسیده است نشان میدهد که دمای خنک یا سرد باعث فعال شدن چربیهای قهوهای میشود. در این مطالعه کوتاه ۵ مرد جوان در دماهای مختلفی خوابیدند و متخصصان مشاهده کردند دمای پایین یعنی حدود ۱۹ درجه سانتی گراد باعث تحریک ۳۰ تا ۴۰ درصدی میزان و فعالیت چربیهای قهوهای در آنها شده است. سپس این مردان به اتاقهای گرمتر با دمای ۲۷ درجه سانتیگراد برگشتند و متخصصان متوجه شدند که میزان چربی قهوهای آنها به زیر سطح قبل از شروع بررسی رسیده است.
قهوه باعث تحریک چربی قهوهای میشود
نتایج پژوهشی که در سال ۲۰۱۹ در Scientific Reports به چاپ رسیده است نشان میدهد که نوشیدن یک فنجان قهوه باعث تحریک چربی قهوهای میشود. محققان از روش تصویربرداری حرارتی برای ردیابی ذخایر چربی قهوهای استفاده کرده و مشاهده کردند که بعد از مصرف یک فنجان قهوه این چربی گرم میشود؛ بنابراین به این نتیجه رسیدند که مصرف قهوه باعث تحریک فعالیت چربی قهوهای میشود.
چربی قهوهای مانع از ابتلا به دیابت نوع ۲ میشود
نتایج پژوهشی که در سال ۲۰۱۶ در Cell Metabolism به چاپ رسیده است نشان میدهد که چربی قهوهای باعث کنترل قند خون میشود. محققان مشاهده کردند شرکتکنندههایی که چربی قهوهای بیشتری دارند نوسانات قند خون کمتری تجربه میکنند. باید بدانید که افزایش قند خون یکی از عوامل ابتلا به دیابت است.
سومین نوع چربی بدن: چربی بِژ
چربی بژ بهجای ذخیره کردن کالری باعث سوزاندن آن میشود. در مطالعهای که در مجله بینالمللی چاقی به چاپ رسیده است، محققان به این نتیجه رسیدهاند که سیستم عصبی سمپاتیک میتواند سلولهای چربی سفید را به چربیهای بژ تبدیل کند تا حرارت بدن را کسب کند. باوجود اینکه این فرضیه همچنان در دست مطالعه است، اما محققان براین عقیده هستند که اگر انتقال عروق خونی از سیستم عصبی سمپاتیک به سمت بافت چربی سفید افزایش پیدا کند فرآیند قهوهای شدن بافتهای چربی نیز افزایش پیدا میکند.
محل قرارگیری چربی
محلی که چربیهای بدن در آن قرار میگیرند از اهمیت بالایی برخوردار است. شکم انسان برای تجمع چربی و اضافهوزن مکان ایده آلی نیست. چربی احشایی که دور ارگانهای داخلی مانند کبد و رودهها تجمع میکند نگرانکننده است، چون فعالیت متابولیک و تولید عناصر شیمیایی التهابزای آن میتواند باعث افزایش بیماریهای قلبی، کبدی و دیابت و ... شود. در مقابل، چربی بازوها، پاها یا رانها کاملاً غیرفعال است. این چربی انرژی را ذخیره میکند بدون اینکه به سلامتی آسیب برساند.
چربی بدن و ارتباط آن با افسردگی
اضافهوزن بالای ۱۰ کیلوگرم میتواند منجر به بروز وضعیت افسردگی شود. هر چه میزان اضافهوزن بیشتر میشود خطر ابتلا به افسردگی نیز افزایش پیدا میکند. اینها نتایج بررسیهای محققان دانمارکی است. نتایج پژوهش دیگری که در Translational Psychiatry به چاپ رسیده است نیز نشان میدهد که با وجود اضافهوزن محل قرارگیری چربی اهمیت چندانی ندارد و باعث آزار فرد میشود. البته هنوز ارتباط دقیق بین اضافهوزن و بروز افسردگی بهدرستی مشخص نشده، اما به عقیده محققان اضافهوزن و چاقی مفرط با بروز اختلالات روانی در ارتباط است و باعث بروز تصویر منفی نسبت به بدن و از بین رفتن اعتمادبهنفس فرد میشود.
اثرات روانی چربی بدنی
در یک پژوهش مربوط به مغز و اعصاب، محققان ارتباط بین چربی شکمی و کاهش ماده خاکستری مغز را بررسی کردند. محققان مشاهده کردند ماده خاکستری مغز شرکتکنندههایی که شاخص توده بدنی بالایی داشته و اندازه دور کمرشان بالاست در مقایسه با دیگران کمتر است. این ماده مغزی عملیاتهای مغزی را کنترل و اطلاعات را ذخیره میکند. البته محققان نمیتوانند بهطور دقیق بگویند که چربیهای بدنی عامل این تغییرات در مغز است یا نتیجه آن.
چربیهای بدن و سرما
سلولهای چربی در مقایسه با سلولهای عضلانی و سلولهای پوستی در برابر سرما حساستر هستند. با استفاده از دستگاههای خنککننده خارجی روی پوست، زمینه ایجاد «کرایولیپولیز» مهیا میشود که این فرایند باعث حذف همیشگی سلولهای چربی زیر پوست میشود. به بیان دقیقتر کرایولیپولیز، روش غیرتهاجمی برای از بین بردن سلولهای چربی است که به انجماد چربی شهرت دارد. بدن میتواند به مدت دو ماه این سلولهای آسیبدیده را از بین ببرد و چربی دیگر بازنمیگردد. دستگاههای غیرتهاجمی شکلدهی بدن نیز وجود دارند که میتوانند به هدف قراردادن چربی سفید کمک کنند. با این حال بهتر است که وزن و بدن خود را بپذیرید و برای آب کردن چربیها گامبهگام و با رعایت تغذیه سالم و تحرک بدنی مناسب پیش بروید.
برای آب کردن سلولهای چربی
به گفته متخصصان میتوان از گرما نیز برای حذف دائمی سلولهای چربی استفاده کرد. نتایج مطالعات آزمایشگاهی نشان میدهند سلولهای چربی که برای مدتزمان معینی تا بیش از ۴۰ درجه سانتیگراد گرم میشوند میتوانند بهصورت برنامهریزیشده از بین بروند. دستگاههای رادیوفرکوئنسی یا لیزری این گرما را تولید میکنند. بهاینترتیب این سلولهای آسیبدیده از بدن حذف میشوند.