سرفه خشک؛ علامتی شایع در مبتلایان به کووید ۱۹
متخصص بیماریهای عفونی، سرفه خشک را یکی از علایم بالینی شایع در بیماران بالغ مبتلا به کووید ۱۹ ذکر کرد و گفت: براساس آمار، سرفه در ۶۰ تا ۷۰ درصد بیماران با شکل حاد بیماری کرونا گزارش شده است.
به گزارش خبرنگار
خبرگزاری صدا وسیما دکتر مصطفی علوی مقدم فلوشیپ طب اورژانس افزود: معمولا سرفه در مبتلایان به کووید ۱۹ از روز دوم بیماری شروع میشود و تا سه هفته ادامه مییابد.
وی با اشاره به این که در ۲۰ تا ۳۰ درصد بالغان مبتلا به کرونا سرفه تا هشت هفته و حتی بیشتر ادامه پیدا میکند، این سرفهها را سرفههای مزمن پس از کووید۱۹ نامید.
این متخصص عفونی افزود: سرفه مزمن در کووید ۱۹ در کنار علایمی نظیر کاهش حس بویایی و چشایی، احساس خستگی مزمن، دردهای عضلانی یا مفاصل، سردرد و اختلال شناختی میتواند جزو نشانگان پس از ابتلا به کووید یا نشانگان کووید طول کشیده باشد.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی گزارشهای آسیب شناسی وجه مشترک همه علایم مذکور را درگیری سلولهای عصبی با ویروس کووید ۱۹ بیان کرد و افزود: تشخیص علت سرفه مزمن در بیماران مبتلا به کرونا نیازمند یک رویکرد تشخیصی نطاممند و مبتنی بر شواهد است.
به گفته وی پس از گرفتن شرح حال از بیمار و معاینه فیزیکی هدفمند و دقیق باید تصویر برداری از قفسه سینه انجام شود. درصورت عدم وجود تفاوت معنی دار در یافتههای تصویربرداری فعلی نسبت به قبل یا عدم مشاهده نشانههای بهبودی؛ چهار علت شایع برای سرفههای بیمار مطرح میشود.
این استاد دانشگاه، برونشیت پس از عفونت ویروسی را یکی از علل سرفه بیماران ذکر کرد و گفت: معمولا بعد از عفونتهای ویروسی مجاری فوقانی تنفسی بروز میکند و دلیل آن افزایش تحریک پذیری شاخههای حسی عصب واگ نسبت به محرکهایی است که منجر به سرفه میشوند.
به گفته دکتر علوی مقدم در بیماران مبتلا به کووید ۱۹ نیز همین اتفاق میافتد و این بیماران نیاز به مصرف آنتی بیوتیک و یا استرویید خوراکی یا استنشاقی نداشته واستراحت و مصرف مایعات به آنان توصیه میشود و در برخی افراد درمان با گاباپنتین، ضد سرفههای کدیین دار ودکسترومتورفان میتواند کمک کننده باشد.
وی سندرم افزایش تحریک پذیری راههای هوایی و ترشح سلولهای ماست سل در مخاط و زیرمخاط را از علل دیگری برشمرد که منجر به اسپاسم راه هوایی و سرفه در بیماران میشود و افزود: در این گروه از بیماران نیز استفاده از برونکودیلاتور و استروییدهای استنشاقی میتواند باعث بهبود سرفه شود.
به گفته این استاد دانشگاه، سندرم ترشح پشت حلق از دیگر دلایل بروز سرفه است که در این بیماران درصورت عدم استعمال سیگار و عدم مصرف داروهای ضد آنزیم تبدیل کننده آنژیوتانسین، مجموعهای از احتلالات مربوط به درگیری سینوسها و مخاط بینی مطرح میشود.
وی سینوزیتهای مزمن باکتریال یا قارچی، رنیت آلرژیک، رنیت پس از عفونت، رینیت وازوموتور را از جمله اختلالات مذکور بیان کرد که در این موارد ضمن بررسی احتمال آلرژی در بیماران، درمان با آنتی هیستامین ها، استروییدهای استنشاقی داخل بینی، آنتی کولینرژیکهای استنشاقی داخل بینی و آنتی بیوتیک بر حسب مورد کاربرد پیدا میکند.
دکتر علوی مقدم، ریفلاکس و برگشت اسید معده به مری را چهارمین علت سرفه در بیماران ذکر کرد و افزود: این بیماران معمولا به صورت مکرر دچار سوزش سردل یا احساس مزه شوری در بزاق میشوند، اما در ۴۰ تا ۷۰ درصد موارد، سرفه مزمن تنها یافته بالینی این بیماران است.
وی رعایت رژیم غذایی ضد ریفلاکس و استفاده از داروهای کاهنده اسید معده را درمان این بیماران بیان کرد و گفت: پاسخ به درمان در این گروه تاخیری بوده و ممکن است پس از۶-۵ ماه رخ دهد.
این متخصص عفونی افزود: درصورتی که یافتههای تصویربرداری فعلی با تصویربرداری قبلی در فردی که دچار سرفههای مزمن است تفاوت معنی داری داشته باشد برخی تشخیصهای افتراقی نظیر عفونت ثانویه و درگیری ریوی کووید۱۹ و بیماری زمینهای ریوی مطرح میشود.
به گفته دکتر علوی مقدم، تشخیص هر یک از بیماریهای ذکر شده توسط پزشک متخصص و با انجام آزمایشهای تشخیصی خاص، بررسیهای پاراکلینیک و نمونه برداری انجام میشود و درمان بیمار بسته به علت بیماری متفاوت خواهد بود.