ابریشم، ریسمانی پول آفرین که بر بدنه اقتصاد می‌پیچد؛ احیای اشتغالی کهنه در سرزمین مادرانه‌های روستایی

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما؛ مرکز البرز، کرم ابریشم، حشره‌ای است که با تنیدن پیله‌ها به دور خود، آرزوی پروانه شدن و پرواز را تحقق می‌بخشد و به همگان نشان می‌دهد، خواستن به معنای توانستن است. سبزی برگ‌های توت برای کرم‌های ابریشم سرسبزی و نشاط زندگی را تداعی می‌کند.

کرم ابریشم از برگ‌های توت تغذیه می‌کند و پیله اش را به دور خود می‌پیچد، آنگاه در سکوتی خاموش برای پروانه شدن صبر می‌کند.پیشرفت یک کار صنعتی نیز به مانند کرم ابریشمی می‌ماند که برای پروانه شدن به صبر نیاز دارد تا شکوفا شود و دست جوانان زیادی را به کار مشغول کند.

صنعت نوغانداری، اشتغالی نوپا در البرز است که در سال‌های اخیر توجه زیادی به آن شده و علاقه‌مندان بسیاری را به خود جذب کرده است.

کارگرانی که بی مزد کار می‌کنند

کرم ابریشم بیش از چهار هزار سال است که توسط انسان پرورش داده می‌شود، نخستین بار در حدود ۲۶۰۰ سال قبل از میلاد مسیح، کشور چین پرورش کرم‌های ابریشم را آغاز کرد و راز تهیه ابریشم را سالیان درازی مخفی نگه داشت تا در اروپا و خاورمیانه به تجارت ابریشم بپردازد، اما سرانجام مردم دیگر کشور‌ها به دست آوردن ابریشم از طریق کرم‌های ابریشم را فرا گرفتند.

عمل پروراندن کرم‌های ابریشم نوغانداری نامیده می‌شود؛ یک کرم بالغ طولی به اندازه پنج تا هفت سانتی متر دارد. کرم‌های ابریشم کارگران شگفت انگیز طبیعت هستند، زیرا آن‌ها می‌توانند فقط در طی چند روز پیله‌ای تولید کنند که ۶۰۰ متر نخ ابریشم از آن گرفته شود.

تعداد ۲۵ هزار پیله نیاز است تا نیم کیلو نخ ابریشم خام در یک کارگاه پرورش کرم ابریشم تولید شود.نخ‌های ابریشم از الیاف بسیار نازکی تشکیل شده اند و برای تولید پیراهن، لباس، روتختی، پرده و دیگر فراورده‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند.

کرم ابریشم از برگ درخت توت برای تغذیه استفاده می‌کند و هیچ غذای دیگری را نمی‌خورد، برگ‌های توت باید بلافاصله بعد از بیرون آمدن کرم از تخم دراختیارش قرار بگیرند.

صنعت نوغانداری در البرز حرفی برای گفتن دارد

استان البرز باتوجه به فراوانی درختان توت در روستای ولیان ظرفیت خوبی در صنعت نوغانداری دارد،روستای ولیان از توابع بخش چندار شهرستان ساوجبلاغ است که به عنوان کانون توت کشور شناخته می‌شود.محصولات توت روستای ولیان به عنوان میوه تازه و خشک شده و برگ‌های درختان توت برای تغذیه و پرورش کرم ابریشم مورد استفاده قرار می‌گیرند.

عباسی یکی از اهالی روستای ولیان می‌گوید: ولیان روستایی خوش آب و هواست و درختان توت زیادی در آن وجود دارد.

او می‌افزاید: گردشگران در تمامی فصول سال می‌توانند از زیبایی و طبیعت ولیان لذت ببرند و در بهاران برای خوردن توت به این روستا بیایند.

کاظمی یکی دیگر از اهالی روستای ولیان می‌گوید: روستای ما با درختان توتش در شهرستان ساوجبلاغ معروف است و هر ساله توت زیادی از درختان روستا برداشت می‌شود.

درختان توت در روستای ولیان می‌توانند به توسعه نوغانداری در استان البرز کمک شایانی بکنند.

ساوجبلاغ در نوغانداری دستی برآتش دارد

علی اکبر الماسی نوکیانی، مدیر جهاد کشاورزی شهرستان ساوجبلاغ می‌گوید: اداره جهاد کشاورزی ساوجبلاغ با همکاری مدیریت هماهنگی ترویج و معاونت بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی استان البرز، اجرای طرح نوغانداری در شهرستان ساوجبلاغ را با هدف ارتقا و توانمندی اقتصادی زنان و مردان روستایی آغاز نموده است.

مدیر جهاد کشاورزی شهرستان ساوجبلاغ می‌گوید: با توجه به اینکه شهرستان ساوجبلاغ از نظر ذخیره درختان توت در شرایط مناسبی قراردارد می‌تواند مرکز مناسبی برای توسعه نوغان داری دراستان البرز محسوب شود.

الماسی نوکیانی می‌افزاید: در اجرای طرح نوغان داری تا کنون بیش از ۴ هزار و ۵۰۰ اصله نهال توت (۲ هزار اصله مربوط به سال ۹۹ و ۲ هزار و ۵۰۰ اصله مربوط به سال جاری) جهت توسعه حرفه نوغانداری توزیع شده است تا در سال‌های آینده مورد بهره برداری قرار گیرند.

او می‌گوید: از ویژگی‌های نهال‌های توت ساوجبلاغ می‌توان به ریشه زایی مناسب و خوب، برگ‌های گوشتی و دندانه دار با بریدگی‌های عمیق که دارای مغذی مناسب برای تغذیه کرم ابریشم هستند، شاخ و برگ زیاد و رشد خوب، مقاومت به کم آبی و ... اشاره نمود.

الماسی نوکیانی می‌ افزاید: جهاد کشاورزی ساوجبلاغ با همکاری مدیریت هماهنگی ترویج سازمان جهاد کشاورزی البرز با ایجاد زیرساخت‌های فضای آموزشی آنلاین در ساوجبلاغ نسبت به آموزش متقاضیان پرورش کرم ابریشم به صورت غیر حضوری اقدام کرده است.

مدیر جهاد کشاورزی ساوجبلاغ می‌گوید: از هر جعبه نوغان به طورمتوسط ۳۰ تا ۳۵ کیلوگرم و در بهترین شرایط تا ۵۰ کیلوگرم پیله تولید می‌شود که به طور تضمینی توسط مر کز نوغان داری کشوراز بهره برداران خریداری می‌گردد.

باتوجه به پتانسیل بسیار خوبی که استان البرز در صنعت نوغانداری دارد می‌توان از این حرفه برای صادرات ابریشم به استان‌ها و کشور‌های دیگر استفاده کرد.

زنان روستایی همپای مردان می کوشند

مریم اکبری، مدیر هماهنگی ترویج جهاد کشاورزی البرز می‌گوید: طرح احیای صنعت نوغانداری در استان البرز با مشارکت حداقل ۴۰ نفر از بانوان روستایی با هدف توانمندسازی بانوانلا، ارتقای سطح دانش و کمک به اقتصاد خانوار در شهرستان‌های کرج و ساوجبلاغ برای دومین سال پیاپی به اجرا درآمده است.

مدیر هماهنگی ترویج جهاد کشاورزی البرز می‌گوید: جهاد کشاورزی با توزیع رایگان ۴۰۰۰ اصله نهال توت پیوندی مخصوص نوغانداری به ارزش ۲۱ میلیون تومان در فروردین ماه سال جاری در بین بانوان روستایی، توسعه سطح باغات توت را به عنوان بستر اولیه پرورش کرم ابریشم در سنوات آتی مدنظر گرفته است.

اکبری می‌افزاید: برای مهارت آموزی زنان روستایی و کسب دانش نوغانداری، اقدام به ارائه‌ سه مرحله آموزش با استفاده از ظرفیت علمی مرکز توسعه نوغانداری کشور در اردیبهشت ماه سال جاری شده است.

او می‌گوید: آموزش‌های نوغانداری شامل آموزش آنلاین، آموزش عملی با رعایت پروتکل‌های بهداشتی در زمان توزیع لارو‌ها و تشکیل گروه مجازی برای انتقال گام به گام مطالب به فراگیران بوده است.

مدیر هماهنگی ترویج جهاد کشاورزی البرز می‌گوید: صنعت نوغانداری به عنوان فعالیتی سودآور با میانگین تولید ۳۵کیلوگرم به ازای هرجعبه در مدت کوتاه ۴۰روزه، ضمن بازگشت سریع سرمایه، می‌تواند درآمدی بالغ بر چهارمیلیون تومان برای نوغانداران داشته باشد.

مدیر هماهنگی ترویج جهاد کشاورزی البرز می‌ افزاید: با احیای  صنعت نوغانداری  نیاز داخلی نخ کشور  نیز برطرف می شود.

نخ ابریشم ایرانی مرزها را درمی نوردد

صنعت نوغانداری ،اقتصادی غیر نفتی است که با جنبه صادراتی بالایی که دارد آن سوی مرزها را درمی نوردد. هم اکنون ایران در جایگاه هشتم صادرات پیله ابریشم قرار دارد که در سال‌های آتی در صورت توجه مسئولان می‌تواند جزو برترین کشور‌های دنیا در تولید پیله ابریشم باشد.

استان البرز باتوجه به شرایط طبیعی و اقلیمی اش در پرورش درختان توت و صنعت نوغانداری این ظرفیت را دارد که به قطب بزرگ تولیدی کشور در خصوص  پیله‌های ابریشم تبدیل شود.

پیله‌های ابریشم علاوه بر صنعتی درآمدزا باعث اشتغالزایی روستائیان به ویژه زنان روستایی شده است و در آینده‌ای نزدیک می‌توان با برنامه ریزی مناسب از حرفه نوغانداری به عنوان صادراتی غیرنفتی استفاده کرد.