در چنین روزی بر دنیا چه گذشت؟
تقویم تاریخ؛ از امضای فرمان مشروطیت تا ساخت موتور دیزل
امروز پنجشنبه چهاردهم مرداد سال ۱۴۰۰ هجری شمسی برابر با بیست و پنجم ذی الحجه سال ۱۴۴۲ هجری قمری و مطابق با پنجم اوت سال ۲۰۲۱ میلادی است.
به گزارش سرویس بین الملل
خبرگزاری صدا و سیما، مهمترین رویدادهای تاریخی جهان در چنین روزی (پنج شنبه چهاردهم مرداد سال ۱۴۰۰) به شرح زیر است:
سالروز نزول سوره دهر
بر اساس روایات ۲۵ ذی الحجه برابر است با سالروز نزول سوره دهر یا انسان در شأن امام علی (ع)، حضرت زهرا (س) و امام حسن (ع) و امام حسین (ع).
پس از آن که امام على (ع) و حضرت زهرا (س) براى برآوردن حاجت خویش، سه روز روزه را نذر کرده بودند و نوبت به اداى آن رسید، در سه روز متوالى مسکین و یتیم و اسیرى به دَرِ خانه آنها آمد و غذایى طلب کرد. آن بزرگواران نیز غذاى خود را به آنها داده و خود با آب، افطار نمودند. این خانواده کریم در مقابل این عمل، هیچ جزایى را از افراد نخواستند و اجرِ خود را از خدا طلبیدند. در این هنگام بود که وحى بر پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله نازل شد و سوره دهر یا انسان در شأن امام على (ع) و حضرت زهرا (س) نازل گردید.
ساخت موتور دیزل توسط رودلف دیزل
۱۲۶ سال پیش در چنین روزی پنج اوت سال ۱۸۹۵ میلادی ساخت موتور دیزل به نام"رودلف دیزل" (Rudolf Diesel) مهندس آلمانی ثبت شد.
رودلْفْ دیزِل بخشی از زندگی خود را در فرانسه، انگلستان و سپس آلمان گذراند و در دانشگاه مونیخ به تحصیل پرداخت. دیزل در حین تحصیل متوجه شد که نود درصد انرژی حاصل از سوخت زغال سنگ در ماشینهای بخار و همین مقدار انرژی به دست آمده از سوخت بنزین در موتورهای احتراقی تلف میشود و تنها ده درصد باقیمانده به مصرف میرسد. از این رو، وی از آن زمان به ساخت دستگاهی اندیشید که بیشترین بازدهی و کمترین میزان تلف شدن انرژی را داشته باشد. وی پس از سالها تلاش، سرانجام در ۵ اوت ۱۸۹۵ میلادی توانست موتوری اختراع نماید که با فشردن هوا، حرارت زیادی در حدود ۵۰۰ درجه سانتیگراد تولید مینمود. در موتور دیزل که با گازوئیل کار میکرد، قبل از ورود گازوئیل به موتور، هوا باید گرم شود و سپس سوخت در سیلندر پراکنده گردد. این موتور به دستگاه سردساز مجهز میشود تا بتوان آن را تا دمای بالایى رسانید. همچنین سرعت و نیروی موتور با تغییر دادن مقدار سوخت تزریقی تنظیم میشود.
امضای فرمان مشروطیت
۱۱۵ سال پیش، در روز چهاردهم مرداد سال ۱۲۸۵ هجری شمسی در پی مبارزه پی گیر مردم ایران به رهبری روحانیون، مظفرالدین شاه قاجار ناگزیر از امضا و صدور فرمان مشروطیت شد.
انقلاب مشروطه با هدف پایان دادن به استبداد، بی عدالتی و دخالت کشورهای خارجی در امور داخلی ایران، برپا شد. با افزایش آگاهی مردم از فساد دربار سلسله قاجار، اعتراضات آنها رو به فزونی گذاشت. این اعتراضات در زمان مظفرالدین شاه قاجار و صدراعظم مستبد او عین الدوله، تشدید شد و در جریان سرکوب تظاهرات اعتراض آمیز مردم، ماموران دولت گروهی از آنها را کشتند یا مجروح کردند. پس از این حوادث، گروهی از مردم تهران به رهبری آیت ا... سید عبدا... بهبهانی و آیت ا... سید محمد طباطبایی، در اعتراض به مظالم حکومت، در شهر ری و قم تحصن کردند. سرانجام مظفرالدین شاه که از وضعیت ناآرام مملکت به هراس افتاده بود، عین الدوله را برکنار و فرمان مشروطیت را صادر کرد. در پی صدور این فرمان، انتخابات مجلس شورای ملی برگزار شد و این مجلس پس از تشکیل، قانون اساسی را به تصویب رساند.
امضای قرارداد منع آزمایشهای هستهای و آغاز جنگ سرد
۵۸ سال پیش در چنین روزی پنج اوت سال ۱۹۶۳ میلادی قرارداد منع آزمایشهای هستهای میان امریکا، شوروی و انگلیس امضاء شد. با آغاز دوران جنگ سرد، آزمایشهای هستهای و ساخت موشکهای قارهپیما و دارای کلاهکهای هستهای، جهان را در آستانه جنگی تمام عیار و ویرانگر پیش برد. مسئله کوبا و استقرار موشکهای شوروی اوج بحران بود. پس از آن، جو بینالمللی ظاهراً دوستانه شد و مذاکرات جدی برای متوقف کردن آزمایش سلاحهای هستهای آغاز گردید. از اکتبر ۱۹۵۸ میلادی امریکا، شوروی و انگلستان مسئله توقف آزمایشات هستهای را مدنظر قرار داده بودند و شواهد علمی درباره زیانآور بودن غبار رادیو اکتیو در حال جمعآوری بود. گرچه همزمان با وجود نگرانی در مورد فضای آلوده، کشورهای فوق به آزمایشهای خود ادامه میدادند. سرانجام بعد از انجام مذاکرات گسترده، انگلستان، امریکا و شوروی در مورد منع آزمایشهای هستهای به توافق رسیدند و در پنجم اوت ۱۹۶۳ میلادی، قرارداد منع آزمایشهای هستهای را امضا کردند.
ترور علامه سید عارف حسینی از علمای شیعه پاکستانی
۳۳ سال پیش، در روز چهاردهم مرداد سال ۱۳۶۷ هجری شمسی علامه «سید عارف حسین حسینی»، از علمای برجسته و مبارز پاکستان، در پیشاور در شمال این کشور توسط تروریستهای فرقه گرا و وابسته به شهادت رسید.
وی در خانودهای اهل علم متولد شد و در نوجوانی، آموزش علوم دینی را آغاز کرد. علامه عارف حسینی پس از مدتی به عراق و سپس ایران سفر کرد تا تحصیلات خود را تکمیل کند. وی در عراق با امام خمینی (ره) و افکار انقلابی وی آشنا شد. سید عارف حسینی به هنگام اوج گیری انقلاب اسلامی، در ایران بود و پا به پای مردم، علیه رژیم پهلوی به مبارزه برخاست و به همین دلیل توسط رژیم شاه، به پاکستان اخراج شد. شهید عارف حسینی در پاکستان به تعلیم علوم دینی به طلاب و حمایت از محرومین، پرداخت و در سال ۱۳۶۳ هجری شمسی به دلیل لیاقت و کاردانی، به رهبری سازمان نهضت فقه جعفری پاکستان برگزیده شد. وی از آن پس، علاوه بر ادامه تلاشهای خود جهت ایجاد وحدت میان تشیع و تسنن در پاکستان کوشید تا حقوق شیعیان را در این کشور احیا کند. این اقدامهای علامه عارف حسینی، خشم دشمنان وحدت و آرامش مردم پاکستان را برانگیخت و آنان وی را در چنین روزی به شهادت رساندند.
تصویب حقوق بشر اسلامی
۳۱ سال پیش در چنین روزی، پنجم اوت سال ۱۹۹۰ میلادی در نوزدهمین اجلاس وزرای خارجه سازمان همکاری اسلامی در قاهره، اعلامیه "حقوق بشر اسلامی" تصویب شد و این روز به نام "روز حقوق بشر اسلامی و کرامت انسانی" نامگذاری شد.
این اعلامیه شامل یک مقدمه و ۲۵ ماده است. پس از تصویب اعلامیه جهانی حقوق بشر در سال ۱۹۴۸ در سازمان ملل متحد، بسیاری از کشورها اعلام کردند که این اعلامیه بر اساس تعالیم لیبرالیستی و سکولاریستی حاکم بر غرب تدوین شده است و در مواردی با فرهنگ این کشورها همخوانی ندارد. به ویژه کشورهای اسلامی بر این باور هستند که در دین مبین اسلام، حقوق بشر کاملتر و جامعتر تبیین شده است. تهیه منشور حقوق بشر اسلامی نیز در در راستای معرفی دیدگاه متعالی اسلام به انسان صورت گرفت. مهمترین ویژگی که اعلامیه حقوق بشر اسلامی را از اعلامیه جهانی حقوق بشر متمایز میکند، توجه به حقوق معنوی زندگی انسان و کرامت او در چارچوب دیدگاههای الهی است. همچنین این اعلامیه بر حق ملتها در مبارزه با استعمار به عنوان یکی از حقوق اساسی انسان، تاکید میکند. اعلامیه حقوق بشر اسلامی، در واقع تلاشی از سوی جامعه اسلامی برای ابراز هویت اسلامی خود در سطح بین المللی و بیان دیدگاهها و نظرات آخرین و کامترین دین الهی در خصوص حقوق انسانهاست.