بهگزارش خبرنگار حوزۀ آموزش عالیِ گروه علمی فرهنگیهنریِ
خبرگزاری صدا وسیما، آقای پدرام زاویه افزود: سی نکتۀ الماسی برای انتخاب رشتۀ اساسی را تقدیم و تشریح میکنم.
۱- در پُرکردن فرم انتخاب رشته، حسابی دستودلباز باشید و بههیچعنوان بخیل و خسیس نباشید و هر ۱۵۰ جایگاه را پُر کنید و از تمام انتخابهایی که میتوانید داشته باشید، استفاده کنید و بهرهمند شوید!
۲- اگر دورۀ روزانه پذیرفته شوید، حتّی اگر ثبتنام نکنید، سال آینده از انتخابِ رشتههای دورۀ روزانه محروم میشوید!
پذیرفتهشدن در رشتهمحلّهای دورۀ روزانۀ بدون آزمون (پذیرشِ صرفاً بر اساس سوابق تحصیلی) هم محدودیّت و محرومیّت ایجاد میکند.
۳ - با هر رتبه و نتیجهای، قطعاً انتخاب رشته کنید. فقط خیلی حواستان به انتخاب رشتههای دورۀ روزانه باشد.
اگر دورۀ نوبت دوّم (شبانه)، غیرانتفاعی، پیامنور، پردیس خودگردان یا شهریهپرداز قبول شوید و تشریف نبرید و ثبتنام نکنید، هیچ مشکل و معضل و مسألهای پیش نمیآید و ذرّهای محدودیّت و محرومیّت ایجاد نمیشود!
اگر هم ثبتنام کنید، بدون انصراف میتوانید در کنکور سال بعد شرکت نمایید.
۴- با رشتههای متمرکز با شرایط خاصّ (همچون رشتههای دانشگاه شاهد)، طوری رفتار کنید که انگار هیچ مصاحبهای در کار نیست! یعنی برای چینِش، بههیچعنوان خودتان را درگیر مصاحبهداشتنشان نکنید.
۵- برای انتخاب رشتۀ اصولی و اساسی، لازم است که با کمک تستهای استاندارد بینالمللی همچون MBTI و HOLLAND که بهشکل رایگان و فراوان در فضای مجازی موجود هستند، تیپ شخصیّتی و ترجیحات شخصیتان و رغبت و ترجیحات شغلیتان را تشخیص بدهید تا رشتههای مناسب برای خودتان و متناسب با تیپ شخصیّتیتان را بشناسید!
۶- انتخاب اَساسی یا احساسی؟: انتخاب رشته باید بر اساس علاقۀ همراه با شعور باشد نه علاقۀ مبتنی بر شور که در نهایت سبب میشود علاقه تبدیل شود به مَلاقه و موجبِ آه و ناله!
حتماً رشتهها را خیلی دقیق و عمیق بشناسید و احساسی و شانسی انتخابشان نکنید.
آگاهی و اطّلاع از امکان ادامۀ تحصیل در رشتههای مطلوب و موردنظرتان هم واجب و ضروری است!
۷- انتخاب رشتۀ صرفاً بر اساس پولسازی و بازار کار رشتهها، اشتباه فوقالعاده مهلک و خطرناکی است.
پول یا علاقه؟!: تردید نکنید علاقه! پژوهشهای پُرشُمار نشان دادهاند، آنهایی که در ابتدا علاقه را به پول ترجیح میدهند، عموماً شرایط و نتایج عالیتری نصیبشان میشود!
انتخابتان همراه با لذّت هست یا همراه با ذلّت؟!
۸- انتخاب رشتۀ زنبیلی ممنوع! یعنی گمان نکنید اگر یک رشتهمحلّ (یک رشته در یک دانشگاه) را بالاتر قرار بدهید، شانس قبولیتان در آن انتخاب بالا میرود. اگر قرار باشد در یک رشتهمحلّ قبول شوید، در ردیف ۱۵۰ هم قرارش بدهید، باز هم قبول میشوید و اگر قرار به قبولنشدن در آن رشتهمحلّ باشد، در ردیف ۱ هم باشد، قبول نمیشوید!
شما در اوّلین انتخابی که نمرۀ لازم و شرایط موردنیاز برای قبولی را داشته باشید، قبول میشوید و دیگر انتخابهای بعدیتان توسّط سیستم بررسی نمیشوند. انگار که اصلاً وجود ندارند!
۹- تحصیل در دانشگاههای غیرمعتبر، اگر همراه با خبرگی و نخبگی و نوآوری و نوآفرینی باشد، مسلّماً میتواند به کارآفرینی و ارزشآفرینی منتهی شود!
۱۰- اگر در یک رشتۀ دانشگاهی غیرممتاز، ممتاز و متمایز باشید، بهمراتب بهتر و برتر از این هست که در یک رشتۀ ممتاز، غیرممتاز و غیرمتمایز باشید.
۱۱- از محلّ سکونت و شهرتان، خیلی دور نشوید و حواستان باشد شهرهایی مثل بروجرد و بروجن و بیرجند و بجنورد را با هم اشتباه نگیرید!
۱۲- تعدّد و تنوّع، ترمز تصمیمگیری هستند. در حقیقت گزینههای زیاد موجود برای تصمیمگرفتن، موجب توقّف تصمیمگیری میشوند! پس گزینههایتان را محدودتر کنید تا راحتتر و رَوانتر، تصمیمِ معقول و مقبول و منطقی و مناسب را بگیرید.
ردیف ۱۵۰ هم قرارش بدهید، باز هم قبول میشوید و اگر قرار به قبولنشدن در آن رشتهمحلّ باشد، در ردیف ۱ هم باشد، قبول نمیشوید!
شما در اوّلین انتخابی که نمرۀ لازم و شرایط موردنیاز برای قبولی را داشته باشید، قبول میشوید و دیگر انتخابهای بعدیتان توسّط سیستم بررسی نمیشوند. انگار که اصلاً وجود ندارند!
۱۳- انتخاب اَساسی یا وسواسی؟: در انتخاب گرایش و دانشگاه و شهر، حسّاس باشید، امّا بدون وسواس!
۱۴- شوربختانه، در کشورمان بیشتر از ۸۰ میلیون کارشناس و مشاور و متخصّص در تمامی اُمور زمینی و فَرازمینی داریم که در همۀ حوزهها و حیطهها، صاحبنظر و همواره در حال عرضه و اظهار و ارائۀ نظرات و نگاههای تخصّصیشان هستند. پس لطفاً به نظرات هر کسی، اعتماد و اعتنا نکنید و فقطوفقط از کارشناسِ کارآمد و کاربلد و کارکُشته، راهنمایی و مشورت بگیرید.
۱۵- تصمیمگیرندۀ پایانی شمایید و مسئولیّتش هم تماماً با شماست. تصمیمگیری را به هیچکس واگذار نکنید.
حتماً از متخصّصِ متعهّد و مجرّب، مشورت بگیرید، ولی تصمیم نهایی را فقطوفقط خودتان با شجاعت و شهامت بگیرید و مسئولیّتش را هم کاملاً بپذیرید. جزو خوشحالانِ بیاراده نباشید!
۱۶- بههیچوجه به انتقالی و تغییر رشته امید نبندید، چون معمولاً امید واهی و توخالی است!
۱۷- برای چیدمان حرفهای و هوشمندانه، باید انتخابهایتان را طوری بچینید که وقتی از بالا به پایین پیش میروید، میزان تمایل و رضایتمندیتان کم شود. تغییرات میل و رغبتتان با حرکت بهسمت انتخابهای پایینتر، اکیداً نزولی و کاهشی است!
۱۸- اصلاً و ابداً در چینشتان به بومیگزینی (استانی، ناحیهای، قطبی و کشوری) توجّه نکنید.
۱۹- انتخاب رشتۀ مجازی سازمان سنجش، مطمئنترین و معتمِدترین و معتبرترین و مستندترین مرجع و منبع موجود است! بیخودی پولتان را با انتخاب رشتههای کامپیوتریِ بیپایه و بیمایۀ متفرّقه، دور نریزید و به هدر ندهید!
۲۰- دانشگاه، نهایتاً چند سالی همراه شماست؛ امّا رشته، عین همسر احتمالیتان تا آخر عمر با شماست! پس رشته نسبت به دانشگاه، فوقالعاده مهمّتر و حیاتیتر است.
۲۱- مراقب باشید در دام و تور مشاورنماهای شیّاد و شارلاتان نیفتید و گرفتار نشوید. هرگز هیچکس با رتبۀ نجومی و فضایی، برق دانشگاه صنعتی شریف و پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران و حقوق دانشگاه تهران آنهم در دورۀ روزانه قبول نشده، نمیشود و نخواهد شد.
هیچ معجزهای در کار نیست! بیچونوچرا، همهاش دروغ و فریب است برای سرکیسهکردن افراد زودباور و بیفکر...
۲۲- رتبه در سهمیهتان در زیرگروهها، علّت و عامل قبولی شماست نه انتخاب رشتهتان! انتخاب رشته، رتبهتان را کم و عوض نمیکند! انتخاب رشته صرفاً کمک میکند در بهترین رشتهای که امکان و احتمال قبولی در آن را دارید، پذیرفته شوید نه در رشتهای که شانس و امکان قبولشدن در آن، برایتان وجود ندارد. گولخور نباشید...
۲۳- نوبت دوّم و نیمسال دوّم با هم متفاوت هستند! نوبت دوّم، دورۀ نوبت دوّم یا شبانه است و نیمسال دوّم مربوط به کُدرشتهمحلّهایی (کُدرشتهمحلّ: یک رشته در یک دانشگاه با یک کُد عددی) است که شروعشان از نیمسالِ دوّم یعنی بهمنماه است و هیچگونه تفاوتی بهغیر از زمان آغازشان با کُدرشتهمحلّهای نیمسال اوّل ندارند!
بهتر و مناسبتر است که رشتهمحلّهای دورۀ نوبت دوّم (شبانه) و مؤسّسات غیرانتفاعی را در محلّ سکونتتان یا نهایتاً شهرهای نزدیک به محلّ سکونتتان انتخاب کنید، چون باید شهریه پرداخت کنید.
۲۴- مدرک یا مهارت؟!: اگر ارزش مـدارک مـتعدّد، ۱ واحد باشد، یقیناً ارزش مهارتهای متنوّعِ مثبت و مفید و مؤثّر، بیشتر از ۱۰۰ واحد
خواهد بود. بسیاری از شرکتهای برتر و معتبر دنیا و برخی از شرکتهای داخلی، شرط مدرک تحصیلی برای استخدام و بهکارگیری افراد ندارند و بهدنبال افراد ماهر و متبحّر هستند! بنابراین قَویّاً و عمیقاً و شدیداً باید بهدنبال افزایش مهارت باشید نه افزودن مدرک! به همین خاطر نباید پریشانی و نگرانی و ناراحتیِ اَلکی در مورد قبولیتان داشته باشید.
۲۵- سلایق و علایق و عقاید خانوادۀ عالیقَدرتان، کاملاً مهمّ و مُحترمند، ولی سلایق و علایق و عقاید خودتان، بسیار مهمّتر و محترمترند و دیگر هیچ...
۲۶- یِکهو پردیسهای خودگردان دانشگاهها را با پردیسهای دانشگاه فرهنگیان اشتباه نگیرید! از زمین تا آسمان با هم فرق میکنند!
۲۷- ۱۰ رشتهمحلّ اوّل را تخیّلی و رؤیایی انتخاب کنید که حسرتبهدل نمانید! یعنی انتخابهایی که با وضعیّت و موقعیّت فعلیتان، خیلی فاصله دارند و تقریباً برایتان دستنیافتنی هستند را قرار دهید.
۴۰ ردیف بعدی را رشتهمحلّهای خوشبینانۀ منطقی انتخاب کنید نه خوشبینانۀ تخیّلی! یعنی انتخابهایی را که نیاز به رتبه و شرایط بهتری نسبت به رتبه و شرایط الانتان دارند، بگذارید. رتبه و شرایط بهتر نه رتبه و شرایط خیلی خیلی بهتر!
از ردیف ۵۱ تا ۱۳۰ را به رشتهمحلّهای واقعبینانه اختصاص دهید. یعنی انتخابهای مطلوبی را که با رتبهتان و شرایطِ اکنونتان همخوانی دارند و در همان محدوده هستند، قرار دهید.
در ۲۰ جایگاه پایانی، انتخابهایی را که دوستشان دارید و شانس قبولیتان در آنها بالاست، بگذارید که امسال، جامانده و درمانده نشوید. البتّه در مورد انتخاب رشتههای دورۀ روزانه بسیار دقّت کنید.
۲۸- بِرَم یا که نَرَم؟!: ببینید فایدۀ ماندن و امسال نرفتن بیشتر است یا هزینهاش! تنها مراقب باشید جوّگیر نشوید که بعداً ناجور، گیر میکنید!
۲۹- ذهن خوب یا ژِن خوب؟!: اگه ذهن خوب داشته باشیم، قطعاً هیچ نیازی به ژن خوب برای رشد و پیشرفت نداریم. با تربیت و تقویت ذهن، میتوانیم ذهنی خوب و مرغوب و مطلوب، داشته باشیم.
اکثرمان فکر میکنیم ماها باهوشترین مردم دنیاییم، در حالی که بهتر است واقعبین باشیم و بهجای اینکه فکر کنیم فوقالعاده هستیم، تلاش کنیم فوقالعاده بِشویم!
برای مفیدبودن، کوشش کنیم نه برای مهمّبودن. اگر مهمّ هم شدیم که چه بهتر!
۳۰- پیشنهاد میشود، قصّه و قضیه را خیلی جدّی نگیرید! مشاهدات و مطالعات مفصّل و متعدّد نشان میدهند که شادی، ساختنی است نه یافتنی! انتخاب با شماست. بههیچعنوان گمان نکنید که قبولی در رشته و دانشگاه دلخواهتان، مدّ تزمان طولانی و زیادی، سببِ شور و شادی و موجب خوشحالیتان میشود!
بعد از فارغالتّحصیلی هم، تغییر و تحوّل و دگرگونی و دِگَردیسیِ خاصّی رخ نمیدهد!
پس منتظر نمانید و کوشش و تلاش و تَقلّا کنید، از اکنون و الان، احوال و روزگارِ نیک و پُرمهر داشته باشید...