در چنین روزی بر دنیا چه گذشت؟
تقویم تاریخ؛ از شهادت میثم تمار تا حمله صدام به کویت
امروز، دوشنبه یازدهم مرداد سال ۱۴۰۰ هجری شمسی، برابر با ۲۲ ذی الحجه سال ۱۴۴۲ هجری قمری و مطابق با دوم اوت سال ۲۰۲۱ میلادی است.
به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما، مهمترین رویدادهای تاریخی جهان در چنین روزی ( دوشنبه یازدهم مرداد سال ۱۴۰۰) به شرح زیر است:
شهادت میثم تمار، از صحابه حضرت رسول اکرم و از یاران امام علی (ع)
۱۳۸۲ سال پیش در چنین روزی، بیست و دوم ذیحجه سال ۶۰ هجری قمری «میثم تمار» (Tammar)، از اصحاب و پیروان رسول گرامی اسلام (ص) و امیرالمومنین حضرت علی علیه السلام، به شهادت رسید.
میثم تمار ابتدا غلام بود و توسط حضرت علی (ع) خریداری و آزاد شد. امام علی علیه السلام او را بسیار دوست داشت و احترام زیادی برایش قائل بود و میثم نیز متقابلاً علاقه شدیدی به حضرت داشت. میثم را به خاطر آن که خرما فروش بود، تمّار گویند. امام علی (ع) سالها قبل از شهادت میثم، او را از چگونگی شهادتش آگاه کرده بود. او قبل از شهادت به همگان گفته بود که مولایش امام علی (ع) طرز شهادت او را به وی گفته است. حکام جور قصد داشتند به نحوی غیر از آن چه که امام فرموده بود، میثم را به شهادت برسانند، ولی سرانجام طبق پیشبینی امام علی (ع) زبان گویای او را بریدند و این دوستدار آل علی (ع) به جرم حمایت آشکار از اهل بیت رسول اکرم (ص) و دوستی با آنها، توسط عبیداللَّه ابن زیاد، حاکم کوفه به طرزی فجیع به شهادت رسید.
درگذشت خواجه عبدالله انصاری، مشهور به پیر هرات
۹۶۱ سال پیش در چنین روزی، بیست و دوم ذیحجه سال ۴۸۱ هجری قمری خواجه «عبدا... انصاری»، عارف و دانشمند معروف ایرانی مشهور به پیر هرات درگذشت.
او در شهر هرات ـ واقع در افغانستان امروز که در آن زمان بخشی از قلمرو ایران بود ـ متولد شد و علوم رایج زمان خود، چون فقه، حدیث، علم رجال و تفسیر را تا سرحد استادی فراگرفت. وی بارها به شهر نیشابور که در آن دوران مهد علم و ادب بود سفر نمود و با بزرگان آن دیار ملاقات کرد و بر دانش و معرفت خود افزود. خواجه عبدا... انصاری در عمر هشتاد ساله خود، همواره به تعلیم و تعلم و تزکیه نفس پرداخت و آثار ارزشمندی از خود به یادگار گذاشت. از جمله این آثار میتوان به تفسیر ادبی عرفانی «کشف الاسرار و عده الابرار» و همچنین کتابهای «مناجات نامه»، «الاربعین» و «منازل السائرین» اشاره کرد. خواجه عبدا... انصاری در سرودن شعر نیز از استعداد و مهارت خاصی برخوردار بود و دیوان شعری از او برجای مانده است.
آغاز دومین دوره جنگ ایران و روسیه
۲۰۱ سال پیش در چنین روزی، بیست و دوم ذیحجه سال ۱۲۴۱ هجری قمری دومین دوره جنگهای ایران و روسیه آغاز شد.
علت بروز این جنگها تجاوز ارتش روسیه به مرزهای ایران بود. این جنگها با وجود فداکاریهای سپاه ایران، به خاطر ضعف دولت مرکزی و عدم پشتیبانی به موقع آن از سربازان، با شکست ایران از سپاه روسیه و انعقاد قرارداد ننگین «ترکمانچای» خاتمه یافت. به موجب این عهدنامه بخشهای وسیعی از آذربایجان ایران در شمال رود ارس به تصرف روسیه درآمد و به این ترتیب، خسارتهای غیرقابل جبرانی به ایران وارد شد.
اعدام شیخ فضل الله نوری عالم متعهد و مبارز
۱۱۲ سال پیش در چنین روزی، یازدهم مرداد سال ۱۲۸۸ هجری شمسی آیت ا... شیخ «فضل ا... نوری»، عالم متعهد و مبارز در تهران توسط عوامل و فریب خوردگان استعمار به دار آویخته شد.
او از فقهای طراز اول تهران بود و در ترویج اندیشههای اسلامی و عدالت گرایانه تلاش فراوان کرد. آیت ا... نوری در جریان مبارزات روحانیون و مردم علیه استبداد قاجار و برپایی انقلاب مشروطه، از رهبران برجسته به شمار میرفت. وی در جریان انقلاب مشروطه و پس از تشکیل مجلس شورای ملی و تدوین متمم قانون اساسی، از آنجا که برخی قوانین و مصوبات مجلس را مغایر با اسلام میدید، به مخالفت برخاست و همراه عدهای از مبارزین در حرم حضرت عبدالعظیم در شهر ری - در جنوب تهران - تحصن کرد. شیخ فضل ا... نوری پس از آنکه مجلس شورای ملی پذیرفت قوانینی مغایر با شرع اسلام تصویب نکند، از تحصـن خارج شد و به تهران بازگشت. پس از فتح تهران و پایان استبداد صغیر، عوامل استعمار با سوء استفاده از شرایط موجود، شیخ فضل ا... نوری را که سالها برای سرنگونی استبداد و حاکمیت اسلام مبارزه کرده بود، به بهانه حمایت از استبداد، در چنین روزی به شهادت رساندند.
درگذشت الکساندر گراهام بل، مخترع تلفن
۹۹ سال پیش، در روز دوم اوت سال ۱۹۲۲ میلادی «الکساندر گراهام بل» (Alexander Graham Bell)، مخترع اسکاتلندی – آمریکایی درگذشت.
وی در سال ۱۸۴۷ در اسکاتلند به دنیا آمد و پس از ابتلا به بیماری سل، با خانواده به کانادا و سپس آمریکا رفت. بل در آمریکا کار روی انتقال صدا را آغاز کرد و پس از آشنایی با «توماس واتسون» آزمایشها را جدیتر پی گرفت تا آنکه در سال ۱۸۷۶ موفق به اختراع تلفن شد. البته اختراع گراهام بل تاکنون تغییرات بسیاری یافته و بشر به انتقال صدا بدون استفاده از سیم یا تلفن همراه دست یافته است.
پایان کنفرانس پوتسدام
۷۶ سال پیش در چنین روزی برابر با دوم اوت ۱۹۴۵ میلادی کنفرانس «پوتسدام» پایان یافت. سومین و آخرین کنفرانس سران متفقین در زمان جنگ جهانی دوم از روز هفدهم ژوئیه تا دوم اوت ۱۹۴۵ م. در شهر پوتسدام، نزدیک برلین، با حضور استالین، ترومن و چرچیل، رهبران وقت شوروی، امریکا و انگلستان برگزار شد.
البته در میانه راه، چرچیل در نتیجه شکست در انتخابات پارلمانی انگلیس، جای خود را به کِلِمنت اَتْلی داد. کنفرانس پوتسدام بیشتر به بحث درباره توافق های کنفرانس یالتا و نحوه اجرای آن و آینده آلمان اختصاص داشت. در این کنفرانس، استالین در اجرای توافق محرمانهای که در کنفرانس یالتا در فوریه ۱۹۴۵ م به دست آمده بود، قول داد پس از بازگشت به مسکو به ژاپن اعلان جنگ بدهد. این امر هزینه چندانی برای شوروی نداشت، زیرا کمتر از یک ماه بعد، جنگ جهانی در آسیا نیز به کلی پایان یافت. همچنین ترومن، رئیس جمهوری آمریکا در جریان کنفرانس پوتسدام به استالین اطلاع داد که امریکا به بمب هسته ای دست یافته و ممکن است آن را علیه ژاپن به کار ببرد؛ بنابراین شکست ژاپن در جنگ امری حتمی بود و استالین از شرکت در جنگ با ژاپن، ریسک نمی کرد. اولین اقدام پس از پایان کنفرانس پوتسدام، دستور ترومن برای بمباران هستهای ژاپن در ششم و نهم اوت همان سال بود که به قتل عام صدها هزار نفر و شکست نهایی ژاپن انجامید.
حمله ارتش بعثی صدام به کویت
۳۱ سال پیش، در روز دوم اوت سال ۱۹۹۰ میلادی ارتش رژیم متجاوز بعثی عراق با حمله به همسایه جنوبی خود - کویت - این کشور را اشغال کرد.
این دومین تجاوز ارتش عراق، پس از حمله به ایران در سال ۱۹۸۰ میلادی بود. رژیم صدام همواره درباره کویت ادعای ارضی داشت و این کشور را استان نوزدهم عراق میدانست. رژیم صدام قصد داشت با اشغال کویت که از منابع غنی نفت برخوردار است، ضمن احراز جایگاه قدرت برتر در منطقه خلیج فارس، رهبری جهان عرب را به دست گیرد. اما تجاوز عراق به کویت، واکنش منفی شدیدی را در جهان علیه رژیم سابق بغداد برانگیخت. کشورهای جهان و شورای امنیت، این اقدام عراق را محکوم کردند و خواستار خروج ارتش این کشور از کویت شدند. همچنین تعدادی از کشورها به رهبری آمریکا، نیروهای خود را برای اخراج ارتش عراق از کویت، به خلیج فارس اعزام کردند. با وجود نزدیک به هفت ماه رایزنیهای سیاسی، رژیم صدام حاضر به خارج کردن نیروهایش از کویت نشد و در نتیجه متحدین با حمله به عراق و وارد کردن تلفات و خسارات سنگین به ارتش و مردم این کشور، در ۲۸ فوریه سال ۱۹۹۱ به اشغال کویت پایان دادند.