آشنایی با بزرگ‌ترین امپراطوری‌های تاریخ

 

 

 

امپراطوری عثمانی در زمان اوج قدرتش (قرن شانزدهم و هفدهم)، حدود سه قاره را در بر می‌گرفت. بخش اعظم این امپراطوری شامل جنوب شرقی اروپا، آسیای غربی و آفریقای شمالی بود. امپراطوری عثمانی شامل ۲۹ استان و ایالت‌های متعددی بود که طی گذر زمان به طرق مختلف استقلال پیدا کردند. این امپراطوری به مدت شش قرن مرکز تعامل بین غرب و شرق جهان محسوب می‌شد. در زمان سلطنت سلیمان، با انتخاب قسطنطنیه به عنوان پایتخت و کنترل اراضی وسیعی از مدیترانه شرقی، امپراطوری عثمانی جایگزین امپراطوری روم شرقی (بیزانس) شده و به اوج شکوه خودش رسید.

 

 

 

نام این سلسله از بنی‌امیه بن عبد الشمس، جد بزرگ خلیفه اول بنی‌امیه نشات گرفته است. اگر چه خاندان بنی‌امیه اصالتاً اهل شهر مکه بودند و درآنجا زندگی می‌کردند، ولی دمشق را به عنوان پایتخت خلافتشان انتخاب کردند. قلمرو امویان تا حدود ۸ میلیون کیلومتر مربع وسعت داشت و در آن زمان جزو بزرگ‌ترین حکومت‌های جهان به شمار می‌رفت.

 

 

امپراطوری هخامنشی شامل آشوری‌ها، سومری‌ها، اشکانیان، مادها، مصری‌ها و … بود. این امپراطوری تقریبا کل آسیای میانه که شامل فرهنگ‌ها، امپراطوری‌ها و قبایل مختلف بود را با هم متحد کرد. اساساً پارس‌ها بزرگ‌ترین امپراطوری تاریخ باستان را داشتند و در اوج قدرتشان تقریباً هشت میلیون کیلومتر مربع را تحت سلطه خود درآوردند. امپراطوری ساخته شده توسط کوروش بزرگ، بخش‌های بزرگی از سه قاره آسیا، آفریقا و اروپا را شامل می‌شد.

 

 

امپراطوری بیزانس یا همان امپراطوری روم شرقی در قرون وسطی بزرگ‌ترین امپراطوری جهان به شمار می‌رفت. امپراطوری بیزانس در طول بیش از هزار سال حکومت، با وجود تمام جنگ‌ها و خسارت‌ها، به عنوان یکی از قدرتمندترین نیرو‌های اقتصادی، فرهنگی و نظامی در اروپا به حساب می‌آمد. این امپراطوری در سال ۱۲۰۴ و پس از جنگ‌های صلیبی از بین رفت و تقسیم شد. با این حال در سال ۱۲۶۱، قسطنطنیه مجددا احیا گشت، ولی با پیش آمدن جنگ‌های داخلی، این امپراطوری در قرن چهاردهم از بین رفت و به طور کامل سقوط کرد.

 

 

در زمانی که تمام کشور چین درگیر جنگ داخلی برای رسیدن به قدرت بود، دولت شین پیروز شد و تمام کشور چین را متحد کرد. هرچند سلسله شین دوام چندانی نداشت، ولی در آن زمان تقریبا ۴۰ میلیون نفر را تحت کنترل خود درآورد. در پایان، امپراطوری هان توانست قدرت را به دست بگیرد و تقریبا ۴۰۰ سال بر چین حکومت کند.

 

دوران امپراطوری هان به عنوان دوره طلایی چین به شمار می‌رود. در این زمان، چین پیشرفت‌های چشمگیری در زمینه‌های علمی، تکنولوژی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی داشته است. تا به امروز نیز بسیاری از مردم چین، خود را از قوم هان می‌دانند و قوم هان بزرگ‌ترین قوم و گروه در جهان به حساب می‌آید.

 

 

 

امپراطوری بریتانیا در اوج شکوه خود به عنوان بزرگ‌ترین امپراطوری تاریخ شناخته می‌شد. زیرا این امپراطوری مساحتی حدود ۱۳ میلیون مترمربع و جمعیتی بیش از ۵۰۰ میلیون نفر را پوشش می‌داد. زبان انگلیسی که در آن زمان گسترش پیدا کرد به عنوان دومین زبان پرکاربرد در جهان به حساب می‌آید. امپراطوری بریتانیا به دلیل اقداماتش در آن زمان، قطعاً یکی از تاثیرگذارترین امپراطوری‌هایی است که در تاریخ بشر وجود داشته است.

 

 

 

امپراطوری روم متشکل از شرق فرانسه، آلمان، شمال ایتالیا و بخش‌هایی از لهستان بود. این امپراطوری علیرغم مساحت کم، تاثیر زیادی در تاریخ اروپای مرکزی داشت. امپراطوری روم از اوایل قرون وسطی تا قرن نوزدهم ادامه یافت و رسماً در تاریخ ۱۸۰۶ منحل شد. پس از فروپاشی آن، کشور‌هایی مانند سوییس، هلند، اتریش، بلژیک و… استقلال پیدا کردند و دولت‌های جدیدی تشکیل دادند.

 

 

امپراطوری روسیه از سال ۱۷۲۱ تا ۱۹۷۱ وجود داشت. این امپراطوری پس از امپراطوری بریتانیا و امپراطوری مغول، سومین امپراطوری بزرگ تاریخ از لحاظ وسعت محسوب می‌شود. امپراطوری روسیه در سال ۱۸۶۶ از شرق اروپا تا آسیا و آمریکای شمالی امتداد داشته است.

 

 

 

امپراطوری مغول‌ها توسط چنگیزخان تاسیس شد. وی در جوانی با خود عهد بسته بود که تمام دنیا را تحت سلطه خود درآورد. اولین اقدام او، متحد کردن قبایل پراکنده مغول بود. سپس کشور گشایی‌هایش را از چین شروع کرد و تا ویتنام و مجارستان ادامه داد. امپراطوری مغول بزرگترین امپراطوری پیوسته در تاریخ بشریت است.

 

متاسفانه این امپراطوری برای کنترل و حکمرانی بیش از حد بزرگ بود و آن‌ها نتوانستند هیچ وحدتی بین فرهنگ‌های مختلف به وجود بیاورند. مغول‌ها مبارزان بی‌باک و بی‌رحمی بودند که تجربه کمی در اداره کشور و حکمرانی داشتند. با گذشت سالیان دراز، هنوز هم مغول‌ها به عنوان مردمی بی‌رحم و وحشی در ذهن مردم باقی مانده‌اند.

 

 

 

امپراطوری روم در ابتدا توسط پادشاهان اداره می‌شد، اما بعد از مدتی، سیستم حکومتی آن‌ها به جمهوری تبدیل شد. امپراطوری روم یا به اصطلاح روم باستان، یک سیستم عالی نظامی و اداری در آن زمان داشته که همین موضوع آن‌ها را یکی از ماندگارترین امپراطوری‌های تاریخ نموده است. از زمان تاسیس تا سقوط این امپراطوری قریب به ۲۲۱۴ سال طول کشیده است.

 

روم باستان نقش به‌سزایی در توسعه قانون، هنر، ادبیات، معماری، دین و زبان در جهان غرب داشته است. مورخان این امپراطوری را یک حکومت کاملا تاثیرگذار، ماندگار و بزرگ می‌دانند چرا که تاثیراتش تا به امروز نیز احساس می‌شود.