تقریباً هر کس گهگاه دروغ میگوید. دروغ گفتن حتی ممکن است به محافظت از احساسات شخص دیگری یا حفظ ثبات در روابط شما کمک کند. بااینوجود، دروغگویی بیشازحد یا مخرب میتواند به رابطه شما و همسرتان لطمه جبرانناپذیری بزند.
حال سؤال این است: چگونه میتوانید بفهمید همسرتان دروغ میگوید یا نه؟ تشخیص دروغگو آسان نیست. سوظنهای شما میتواند مانع رسیدن به حقیقت باشد. بهترین راه این است که نشانههای دروغ گفتن را بشناسید و اگر فکر میکنید همسرتان به شما دروغ میگوید ببینید چهکاری از دستتان برمیآید.
چرا مردم در روابط دروغ میگویند
دلایل زیادی برای دروغ گفتن وجود دارد و مردم در روابط خود با دیگران به بسیاری از دلایل اساسی دروغ گفتن را انتخاب میکنند. این دلایل میتواند از یک حسن نیت ساده و خیرخواهانه شروع شود و تا تلاش آگاهانه و عمدی برای آسیب زدن به دیگران ادامه یابد. اما در یک رابطه زناشویی همسر ممکن است به یکی از این دلایل به شریک خود دروغ بگوید:
تلاش برای محافظت از احساسات شخص دیگری
پرهیز از درگیری، خجالت، یا مجبور شدن بهمواجهه با عواقب رفتار خود
ترس از طرد شدن یا از دست دادن همسر
پنهان کردن کاری که آنها انجام دادهاند یا انجام ندادهاند
حفظ کنترل بر یک وضعیت خاص
جلوه دادن خود بیش ازآنچه هست (زیباتر، موفقتر، خاصتر، بااستعدادتر، وفادارتر و ...)
به تعویق انداختن تغییر در سبک زندگی
اگرچه ممکن است افراد بهعنوان راهی برای محافظت از احساسات شریک زندگی خود یا جلوگیری از درگیری و نزاع دروغ بگویند، اما این دروغها و دروغهای دیگر با کاهش اعتماد و صمیمیت باعث ایجاد مشکلاتی در رابطه میشوند.
نشانههای دروغ
اگرچه دانستن برخی از علائم معمول دروغ گفتن میتواند برای تشخیص دروغ مفید باشد، اما درک غلط از چنین رفتارهایی نیز آسان است. یک مطالعه نشان داد که افراد در محیط آزمایشگاه فقط ۵۴ درصد از دروغ گفتن را میتوانند تشخیص دهند؛ بنابراین اگر اعتقاددارید کسی دروغ میگوید، فقط ۵۰/۵۰ احتمال حق با شما است.
ازآنجاکه تشخیص دروغ همیشه آسان و ساده نیست، برای شناسایی دروغ روی این علائم حساب نکنید؛ بنابراین فقط به این دلیل که کسی برخی از رفتارهای زیر را نشان میدهد، لزوماً به این معنی نیست که دروغ میگوید:
پرهیز از تماس چشمی، نگاه کردن به سمت راست، خیره شدن به پشت سر شما، و یا دور شدن از شما هنگام صحبت
مردد بودن
زبان بدنی و حالتهای چهره متناسب با چیزی نیستند که گفته میشود، مثلاً میگوید "نه"، اما سرش را به نشانه «بله» از بالا به پایین تکان میدهد.
انکار پیوسته اتهامات
موضع دفاعی گرفتن
رفتارهای متفاوت داشتن و مانند بهطورمعمول رفتار نکردن
شانه بالا انداختن جزئی
پناه گرفتن پشت سدی مانند میز یا صندلی
بازی کردن با مو، فندک، یا وسایل دم دست
ارائه اطلاعات و مشخصاتی بیشتر ازآنچه لازم است یا خواستهشده
حالت خمیدگی در پشت
لمس چانه یا مالیدن ابروها
حرکات غیرطبیعی دست
آرامش غیرمعمول
نوسانات غیرمعمول تن صدا، اشتباه در انتخاب کلمه و ساختار جملهها
عدم تمایل به لمس همسر در حین مکالمه
ممکن است عصبی بودن، حواسپرتی یا عدم تماس چشمی را با دروغگویی اشتباه بگیرید، این ممکن است منجر به تفسیر اشتباه یا برچسبگذاری اشتباه بر رفتارهای همسرتان شود. سرنخهای غیرکلامی دروغ گفتن دشوار است و از فردی به فرد دیگر متفاوت است.
دانشمندان حتی در مورد این موضوع هم دیدگاههای متناقضی دارند. بعضی از محققان بر این باورند که بهعنوانمثال حرکت چشم نشانه خوبی برای دروغگویی نیست.
تأثیر دروغگویی در رابطه
هرچند در روابط زناشویی دروغهای گاه و بی گاهی اجتنابناپذیر است و برخی دروغها –مثلاً دروغهای سفید یا مصلحتی- هم ممکن است بیضرر به نظر برسند، اما حتی دروغهای کوچک و بیاهمیت هم میتواند به بیاعتمادی و بروز مشکل در رابطه منجر شود. مهمترین تأثیری که دروغگویی -فارغ از کوچک و بزرگ یا مهم و بیاهمیت- بر روابط زناشویی بر جا میگذارند به این شرح است:
کاهش اعتماد
اگر شریک زندگی شما مرتباً دروغ میگوید، تأثیر مستقیمی بر میزان اعتماد شما نسبت به او دارد. هر چه بیشتر دروغ بگویند، کمتر به آنها اعتماد میکنید و یا به صداقت آنها ایماندارید.
کم شدن صمیمیت
صمیمیت عاطفی بسیار شکننده و آسیبپذیر است و بدون داشتن اعتماد و صداقت تقریباً غیرممکن میشود.
کاهش همدلی و دلسوزی
دروغ گفتن تشخیص احساسات دیگران را دشوارتر میکند، و این بهنوبه خود میتواند از عطوفت و همدلی شما نسبت به آن شخص بکاهد.
دروغ و دروغ بیشتر
یک مطالعه نشان داد مغز میتواند با عدم صداقت سازگار شود. بهعبارتدیگر، هرچه کسی بیشتر دروغ بگوید، مغز او بیشتر به دروغ گفتن عادت میکند.
نحوه برخورد با همسر دروغگو
اگر به صداقت همسرتان شک دارید، مراحلی وجود دارد که میتوانید با شفقت نسبت به همسر و خودتان آن را طی کنید.
به حس خود اعتماد کنید
مهم است که به فراست و شهود خود اعتماد کنید. حس درونی یا قلبی شما ممکن است دقیقتر از تشخیص رفتارهای کلیشهای مرتبط با دروغگویی مانند بیقراری و عدم تماس چشمی باشد. ۳
توقع درستی از راستگویی داشته باشید
بهعنوانمثال انتظار اینکه همسرتان به شما بگوید هر دقیقه روز کجاست و چه میکند درخواست و توقعی غیرمنطقی است. وجود توقعات غیرمنطقی در رابطه خود میتواند بستر و زمینه دروغگویی و تداوم آن شود.
مکث کنید و قبل از پاسخ دادن به آنچه همسرتان به شما میگوید، فکر کنید
وقتی شریک زندگی شما چیزی را به شما میگوید که فکر میکنید دروغ است، قبل از پاسخ دادن، لحظهای کوتاه مکث کنید. این لحظه به شما فرصت میدهد تا الگوهای دروغ گفتن همسرتان را پردازش کنید و پاسخ آنی ندهید.
سؤالات مستقیمی بپرسید و یا آنچه را که همسر شما میگوید به چالش بکشید
یک مطالعه در سال ۲۰۰۸ پیشنهاد میکند که از همسرتان بخواهید به چشمان شما نگاه کند و ماجرا را از آخر به اول تعریف کند. ازآنجاکه دروغ گفتن به تلاش قابلتوجهی نیاز دارد وقتی از همسرتان میخواهید داستان را بدون ترتیب زمانی بازگو کند، تشخیص نقاط کور داستان و دیگر شاخصهای رفتاری ممکن است راحتتر باشد.
چند سوال متداول
آیا باید با همسر دروغگو مقابله کنید؟
برخی از کارشناسان معتقدند که هرچه زودتر مسائل روشن شود و میزان صداقت طرفین در رابطه تعیین شود، بهتر است.
بااینحال، ممکن است قبل از مواجهه با سوظنهایی که به همسرتان دارید، منتظر بمانید تا زمانی که اطلاعات و حقایق بیشتری را کشف کنید. فقط شما میدانید چه چیزی برای شما راحتتر است و برای شرایط خاص شما چه چیزی بهتر است.
آیا باید شریک زندگی خود را ببخشید؟
اینکه همسرتان را برای دروغ گفتن ببخشید یا نه یک انتخاب کاملاً فردی است که ممکن است به الگوی رفتاری گذشته وی و همچنین میزان آسیب ناشی از دروغ بستگی داشته باشد. به همین ترتیب، فقط شما میتوانید تصمیم بگیرید که دروغ گفتن در روابط شما چقدر قابلقبول است. مطمئناً بخشیدن خیانت همسر دشوارتر از دروغ گفتن در مورد خوشگذرانی با همکاران است.
اما به خاطر داشته باشید که داشتن کینه میتواند باعث آسیبپذیری سلامت رابطه نوبت، بنابراین تمام تلاش خود را بکنید تا مشکل خود را اعلام کنید و درنهایت دروغ را بپذیرید. بخشش همسر به معنای چشمپوشی از دروغگویی یا رفتار آزاردهنده او نیست.
اگر با مشکلات ناشی از دروغ گفتن در یک رابطه روبرو هستید، از مشاوران زناشویی کمک بگیرید. حتی اگر همسرتان با شما همراه نباشد، صحبت با یک مشاور زناشویی میتواند به شما کمک کند با دروغ کنار بیایید و ببخشید تا بتوانید ادامه دهید.
آیا دروغ نوعی سوءاستفاده است؟
این بهدروغ گفتن همسرتان بستگی دارد. افرادی که سو استفاده عاطفی میکنند اغلب بهعنوان راهی برای کنترل و دستکاری شریک زندگی خود دروغ میگویند.
اگر همسرم مرا به دروغگویی متهم کند چه باید بکنم؟
اگر این اتهام نادرست است، ممکن است بخواهید بفهمید که چرا همسرتان شما را بهدروغ گویی متهم کرده است. آیا کسی رابطه شما را تهدید میکند؟ آیا سطح صمیمیت شما اخیراً تغییر کرده است؟ آیا او شما را فریب میدهد یا خودش را فریب میدهد؟ پی بردن به دلیل این امر میتواند شما را برای تصمیمگیری در مورد بعدی راهنمایی کند.
خلاصه
درحالیکه برخی از دروغ گفتنها امری عادی است و میتواند راهی برای حفظ آرامش یا جلوگیری از صدمه زدن به احساسات شخص مقابل باشد، تلاش برای پنهان کردن کارها، پوشاندن اعمال یا گفتن دروغهای مکرر میتواند رابطه را تضعیف کند.
نکته اصلی: صداقت رویکردی سالم برای ازدواج سعادتمند است.