پخش زنده
امروز: -
شوری و کم آبی حکایت این روزهای برخی روستاهای بخش دشت سر شهرستان آمل است.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما؛ مرکز مازندران، در شرايطي كه همگان انتظار شوری آب را در مناطق کویری و ساحل دریا تصور می کنند، اما گویا این داستان کهنه برای اهالی روستاهای بخش دشت سر شهرستان آمل که در حاشیه جنگل های بکر شمال واقع شدند، حکایت پر رمز و رازی دارد.
بحرانی شدن شوری آب خانوارهای روستاهای " مزرس و شهنه کلا" بخش دشت سرآمل در هفتههای اخیر و پیش روی آن به سمت مزارع کشاورزی و شالیزاری چندین روستاهای همجوار باعث شده تا هریکی از اهالی این روستاها به صورت گروهی وشخصی به صفحات اجتماعی و شخصی مسئولان ارشد کشوری مراجعه و از آنها برای پایان بخشیدن به مشکلاتشان درخواست کمک کردند.
مساله کیفیت آب شرب در این روستاها تازگی ندارد و به گفته اهالی این روستاها سال هاست که مردم خواستار بهبود کیفیت آب شرب هستند.
اهالی این روستاها در هفتههای اخیر وبه دنبال خاموشیهای گسترده برق از همین کیفیت پایین آب شرب نیز محروم شده اند و با گالن و سطلهای بزرگ برای گرفتن آب شرب مصرفی زیر گرمای سوزان آفتاب راهی روستاهای اطراف میشوند.
کام تلخ ۲ هزار روستایی با آب شور
به گفته برخی از ساکنان روستاهای "مزرس وشهنه کلا " با جمعیت حدود ۲ هزارنفر، که شوری آب روستاهایشان اکنون از دهه سوم هم گذشته و راهکارهای جایگزین ازجمله حفرچاههای عمیق درسایه عدم مکان یابی درست و نرسیدن آب شرب ازروستاهای همجوار به این دو روستا نیز تاکنون با وعدههای داده شده از سوی مسئولان امر بی نتیجه بوده است.
اهالی این روستاها بی توجه وبی اعتنا به وعدههایی که مسئولان در این سالها دادند، رنج حمل آب از روستاهای اطراف را ازیک سو و اضافه شدن این مایه حیاتی به سبد خریدهای روزانه آنها از سوی دیگر، در کنار مشکلات در شرایط بد اقتصادی را تحمل می کنند.
بخشی از آب شرب روستاهای حاشیه جنگلهای بخش دشت سر، به واسطه تامین آب چاههای حفرشده در روستاها از سردهنههای رودخانهای به نام " گرو یا گرم رود" از دل جنگلهای بلیران شهرستان آمل به سمت زمینهای پایین دست و بالاآمدن چاههای آب آشامیدنی و نیز کشاورزی سرازیر و تامین میشود.
به دنبال خشکسالی گسترده درسالهای اخیر و کاهش ورودی آب به سمت چاههای آب درحاشیه وداخل روستاها به دلیل کمبود جریانهای سطحی، باعث فشارعمده بر آبهای زیرزمینی وارد میشود وعدم رعایت نکات فنی در بهره برداری از آبهای زیرزمینی و برداشت بیش از حد از آنها، باعث افت آب زیرزمینی در بسیاری از مناطق و شوری تدریجی آن شده است.
شوری آب ۳ برابر بیشتر از حد استاندارد
کاهش آورد آب رودخانههای گرم رود وچندین رودخانههای فصلی باعث پیشروی شوری آب به سمت چاههای آب آشامیدنی و کشاورزی شد که همین امر سبب شوری بیش از حد آب در برخی روستاهای بخش دشت سرآمل شده است.
تحقیقات چند سال اخیر که معاونت موسسه تحقیقات برنج کشور در شهرستان آمل بر روی شالیزارهای این دو روستا انجام داده، شوری آب مصرفی خانوارها دراین دو روستا را حدود ۳ برابر بالاتر از حد استاندارد آن اعلام کرده بود.
۳۰ سال با شوری آب
حسن علیزاده، دهیار روستای مزرس از توابع بخش دشت سر در خصوص این مشکل به خبرنگار خبرگزاری صداوسیمای مرکز مازندران گفت: این روستا به علت واقع شدن درحاشیه جنگل، از ۳۰ سال گذشته تاکنون با مشکل شوری آب مواجه است و متاسفانه این وضعیت هرسال بدتر میشود.
وی افزود: متاسفانه وعدههایی که درسالهای اخیر مسئولان شهرستانی برای حفرچاه در روستاهای بالاست برای بهبود آب شرب روستا داده بودند هم تاکنون درعمل اجرایی نشده است.
دهیار روستای مزرس تصریح کرد، افزایش شوری و افت کیفی شاخصهای آب آشامیدنی، به شدت سلامت مردم این روستا را با چالش جدی و مشکل مواجه کرده و انتظارجدی ازمسئولان شهرستانی واستانی داریم که به دور از شعار و وعده برای رفع این معضل اقدامی ضربتی انجام دهند.
یکی از اهالی این روستا با گالن آب درحال رفتن به منزلش بود، گفت، با سن ۷۰ سالگی خودم هر روز باید آب مصرفی خانواده را با طی کردن مصاف چندکیلومتری از روستای دیگر پیاده حمل کنم.
وی افزود: درمواقعی هم که توان رفتن به روستای همجوار را نداشته باشم، به ناچار از فروشگاه محل، باید آب معدنی که قیمتهای آن روبه افزایش است بخریم.
پیشروی شوری تا قلب کشاورزی بخش دشت سر
صحبتها ودرد دلهایی که اهالی این روستاها بیان کردند، تنها گوشهای از سالها درد ورنج بی آبی و شوری آن بوده که درسایه بی توجهی مسئولان امر کشیدند.
اهالی این روستاها و چند روستای پایین دست که علاوه برآب شرب مصرفی از بیم پیشروی شوری آب به سمت زمینهای کشاورزی به خصوص شالیزارهایشان از برداشت شالیهای بدون دانه ابراز نگرانی کردند.
یکی از عوامل موثر در کاهش توان بیولوژیکی خاک و از بین رفتن پوشش گیاهی، شور شدن خاک میباشد، در اثر تجمع تدریجی نمک در سطح خاک در طول زمان مرتبا بر میزان شوری آن اضافه میشود.
خاک این منطقه بعنوان یکی از قطبهای مهم کشاورزی، در سالهای اخیر به سمت شوری درحال پیش روی است، تداخل آب شور و شیرین در اثر بهره برداری بیش از حد مجاز از منابع آبی و همچنین تاثیر سازندههای شور و ناکارآمدی سیستم زهکشی، کیفیت آب رودخانه و سایر منابع آبی منطقه مواجه با مشکل شوری شده اند.
۵ روستا درگیر چالش شوری
نائب رییس شورای بخش دشت سرازتوابع شهرستان آمل درگفت وگوبا خبرنگار ما، شوری آب دو روستای هم با بیان اینکه " مزرس وشهنه کلا" با حدود ۲ هزارنفر جمعیت را تایید و اضافه کرد، علاوه برمشکلات تامین آب شرب اهالی این دو روستا که شور به دست آنها میرسد، متاسفانه پیشروی شوری آب اکنون شالیزارهای بیش از ۵ روستای همجوار این دو روستا با بیش از هزارهکتار را نیز در معرض تهدید جدی خشکسالی قرار داده است.
علی اکبر رورده گفت: درسالهای گذشته، مسئولان وقت آب وفاضلاب روستایی شهرستان واستان، تصمیم به حفرچاه آب شرب دردو روستای " مزرس وشهنه کلا" تصمیم گیری و اقدام میکنند که متاسفانه این اقدام آنها بدون انجام کارهای تحقیقاتی وکارشناسی بوده و پس از حفرچاه وهزینههای مربوطه به جای آب شرب سالم، آب شور به دست آوردند.
وی با بیان اینکه پس ازاین فرایندها با پیگیریهایی که انجام شده، مقررشده بود ۴ تا ۵ حلقه چاه در روستای " کم کلا" روستای بالادست دو روستای " مزرس وشهنه کلا" حفر ومشکل شوری آب این دو روستا برطرف شود، توضیح داد، البته حفرچاه در روستای کم کلا با هدف تامین آب شرب مورد نیاز روستاهای " مزرس، شهنه کلا، کم کلا و دو روستای همجواردیگر طراحی وهدفگذاری شده بوده که درفازنخست دو حلقه چاه با دبی ۱۸ اینچی حفر، اما با توجه به عمق کم چاه حجم خروجی آب متاسفانه جوابگونبود.
نائب رییس شورای بخش دشت سرازتوابع شهرستان آمل ادامه داد، البته همین دوحلقه چاه آبی که حفر وتجهیزشده، به علت تکمیل شدن سیستم برقی آن ازجمله تابلوهوشمند قطع ووصل آب به صورت خودکار به گفته مسئولان اداره آب وفاضلاب شهرستان هنوزبهره برداری نشده است.
نیاز جدی به ۳ حلقه چاه جدید
وی با بیان اینکه نیازجدی هست تا دست کم ۳ حلقه چاه آب شرب برای پایان دادن به مشکلات کم آبی ومصرف شوری آب روستاهای " مزرس وشهنه کلا درروستاهای بالادست با تحقیقات کارشناسی هرچه سریعتر حفرشود، گفت: به درخواست اهالی روستاهای منطقه حداقل هفتهای یک بار با مسئولان شهرستانی واستانی ونماینده مجلس برای پیگیری آب شرب این روستاها پیگیری داریم و اخیرا هم درشبکههای اجتماعی به طور جدی مشکلات شوری آب را برای مسئولان ارشد کشوری ارسال کردیم که منتظرپاسخ آنها هستیم تا شاید ازناحیه آنها گشایشی به درخواستهای اهالی روستاهای محروم ازآب آشامیدنی سالم شود.
فرماندار ویژه آمل در همین زمینه حل مشکل آب شور این دو روستا در گفتگو با بخش خبری شبانگاهی گفت:
با سلام
پيرو درج گزارشی در خروجی خبرگزاری صدا و سیما مورخه 23/4/1400 با عنوان « شوری آب زخم کهنه روستائیان بخش دشت سر آمل» جوابيه اي جهت تنویر افکار عمومی به شرح ذيل ارسال مي شود ؛ لطفا مطابق ماده 23 قانون مطبوعات در آن پایگاه خبری درج شود:
درپی درج گزارشی درخصوص وضعیت آب شرب منطقه شهنه کلای آمل با موضوع شوری آب و پس از بررسی های میدانی مدیران و کارشناسان کنترل کیفیت آب شرکت آب وفاضلاب استان مازندران از مجتمع آبرسانی دشت سر _مزرس به استحضار می رساند؛
آب شرب روستاهای دشت سر (شهنه کلا و مزرس) با ۲۲۰۰ نفر جمعیت از طریق ۲ حلقه چاه تامین می شود.
در سال ۷۵_۱۳۷۴ برای تامین آب شرب این مناطق، جهاد سازندگی نسبت به حفر یک حلقه چاه اقدام نمود که با تجزیه و آنالیزهای انجام شده در آن زمان مقدار TDS آب (به کل مواد جامد محلول در آب TDS گفته می شود) ۱۹۵۰ ppm بوده است که با پیگیری انجام شده توسط شرکت آب و فاضلاب روستایی سابق درسال ۹۶_۱۳۹۵ دوحلقه چاه جدید با کیفیت استاندارد حفر و چاه قدیمی از مدار حذف شد. به دلیل تجهیز یک حلقه از دو حلقه چاه جدید و نیز افزایش میزان تقاضای مصرف آب توسط ساکنان روستا، بخشی از تامین آب اهالی این روستا پس از اختلاط با چاه قدیم جهاد سازندگی تامین می شد.
با آنالیز مجدد انجام شده و اعلام وضعیت هشدار از سوی مرکز پایش و نظارت بر کیفیت آب و فاضلاب استان در خصوص مقادیر TDS چاه جهادسازندگی، شرکت آب و فاضلاب استان مازندران در سال گذشته با توجه به ضرورت اجرای ارتقای کیفیت آب شرب مشترکین این روستا به تجهیز چاه جدید اقدام نمود و این چاه ابتدای سالجاری وارد مدار بهره برداری شد.
از سویی دیگر به دلیل قطعی های مکرر برق طی اوایل تیرماه و عدم نصب دیزل زنراتور ، شبکه توزیع آب این روستا دچار افت فشار شد. از آنجایی که روستائیان منطقه از آب شرب علاوه برمصارف روزانه در صنایع، کشاورزی و دامپروری استفاده می کنند به کمبودآب دامن زده شد که با وجود اعلام وضعیت کیفیت نامناسب آب چاه جهاد و اطلاع رسانی به دهیاری و اعضای شورای اسلامی روستا، بر استفاده مجدد از چاه جهادسازندگی از سوی ساکنان روستا اصرار شد.
پس از رفع مشکل تامین برق و با بازرسیهای بهداشتی انجام شده در روز چهارشنبه ۲۳ تیرماه که با حضور دهیار و شورای روستا انجام شد، TDSدرشبکه توزیع آب روستا432ppm بوده است در حالی که مقدار استاندارد حداکثر۱۵۰۰ ppm می باشد که نشان میدهد چاه جدید از نظر کیفیت و شوری مشکلی ندارد و حتی پایین تر از میزان حداکثر استاندار است، درحال حاضر چاه جهاد سازندگی از مدار بهره برداری خارج و غیرقابل استفاده اعلام شد.
روابط عمومی شرکت آب و فاضلاب مازندران