امکان سنجی راه اندازی بازار پول در ایران برای تامین مالی تولید در کشور

به گزارش سرویس پژوهش خبرگزاری صدا وسیما: یکی از بازار‌هایی که طی سالیان اخیر با چالش اساسی روبه رو بوده، بازار پول و سیستم بانکی کشور می باشد که نیازمند توجه ویژه از سوی سیاستگذاران کشور است.

از مهمترین کارکرد‌های نظام بانکی، تأمین منابع مالی مورد نیاز بخش حقیقی اقتصاد است. دستیابی به رشد اقتصادی و تخصیص بهینه منابع مستلزم وجود یک نظام مالی کارآمد می باشد که بتواند با کمترین هزینه، بهترین تخصیص منابع مالی را برای بخش‌های مولد اقتصادی که نیازمند تأمین مالی هستند، فراهم آورد.

کارایی نظام مالی و یا تخصیص بهینه منابع از عوامل تأثیرگذار بر رشد اقتصادی است. در ایران نیز بانک ها همواره نقش مهمی در اقتصاد داشته اند و با توجه به اینکه تأمین منابع مالی بنگاه های اقتصادی متکی به بانک ها بوده و به اصطلاح تامین مالی در کشور بانک محور می باشد و نقش بازار سرمایه و سهامداران در مقایسه با بانک‌ها اندک است، حساسیت عملکرد بانک‌ها و کارایی آن‌ها بسیار حائز اهمیت می باشد.

براساس نماگر‌های اقتصادی و پولی کشور، متأسفانه در سال های اخیر همواره با وجود افزایش بی رویه حجم نقدینگی، با پدیده ای به نام معمای نقدینگی روبه رو بوده ایم. به عبارتی با وجود رشد بالای نقدینگی طی این سال ها، همواره بنگاه های تولیدی و فعالان اقتصادی در نظرسنجی ها و پیمایش های داخلی و خارجی مهمترین مشکل پیشروی خود را مشکل تأمین مالی عنوان کرده اند.

طی چند سال گذشته اوضاع نابسامان اقتصادی و گرفتاری اقتصاد در رکود تورمی و از طرف دیگر اعمال تحریم های چندجانبه بین المللی، مشکل دسترسی به منابع مالی را حادتر از گذشته کرده و در این بین سیستم بانکی کشور کارایی لازم را از خود نشان نداده است. نرخ سود و تسهیلات بانک ها نیز همواره از پرمناقشه‌ترین مباحث در بین سیاستگذاران، متخصصین پولی و بانکی و اقتصاددانان بوده است.

از طرفی با توجه به افزایش مطالبات غیرجاری بانک ها و همچنین افزایش بدهی دولت و شرکت های دولتی به سیستم بانکی، لزوم طراحی سازوکار و راه اندازی یک بازار پول پویا به منظور اجرا و پیاده سازی سیاست های پولی دولت و بانک مرکزی امری ضروری به نظر می رسد.

در واقع دستیابی به رشد اقتصادی و تخصیص بهینه منابع مستلزم وجود یک نظام مالی کارآمد است که بتواند با کمترین هزینه، بهترین تخصیص منابع مالی را برای بخش های مولد اقتصادی که نیازمند تأمین مالی هستند، فراهم آورد. به همین منظور مرکز پژوهش، توسعه و مطالعات اسلامی سازمان بورس و اوراق بهادار در گزارشی با عنوان «امکان سنجی راه اندازی بازار پول در ایران» با بررسی جامع انواع ابزار‌های بازار پول و کارکرد‌های هر یک از آن‌ها در کشور‌های مختلف و سازوکار اجرایی، نظارتی و مقرراتی، الگویی برای راه اندازی یک بازار پول منسجم در کشور باهدف بهره مندی دولت، بانک مرکزی و شرکت ها از مجموعه ای از ابزار‌های بازار پول با کارکرد‌های مختلف، ارائه نموده و در ادامه نیز راهکار‌هایی برای انتشار و استفاده از انواع ابزار‌های رایج در این بازار، ضرورت اصلاح زیرساخت ها و برجسته‌تر شدن نقش ارکان و فعالان بازار پول در کشور پیشنهاد داده است.

متن کامل این مطلب در اینجا قابل دسترس است
پژوهشگر: محمود نانکلی
­