ساماندهی اطلاعات پزشکی در کشور

به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما، آقای عمادالدین حسینی تودشکی با اشاره به طراحی سامانه جامع تحت عنوان DACS برای ثبت و ساماندهی تمامی اطلاعات پزشکی، گفت: این سامانه برای جامعه پزشکی و سایر اقشار کاربرد دارد تا بتوانند به جای هزینه‌کردن برای تهیه سامانه‌های خارجی و خارج کردن ارز از کشور از نمونه داخلی موفق و کارآمد استفاده کنند.
وی افزود: این سامانه هوشمند علاوه بر ارتقای سطح بهداشت و پزشکی در ایران، حداقل سالانه میلیون‌ها یورو صرفه‌جویی ارزی در پی خواهد داشت؛ بنابراین تنها توقع ما از دولت بدون هیچ گونه چشم داشت مالی، حمایت است.
حسینی تاکید کرد: این سامانه برای حفظ اطلاعات محرمانه بیماران طراحی شده است. زیرا، ممکن است نهاد‌های حاکمیتی در بخش بهداشت و درمان، نگران امنیت و محرمانگی اطلاعات پزشکی بیماران باشند.
مشاور انجمن متخصصین تجهیزات پزشکی افزود: یکی از راهکار‌های حل این مسئله، ثبت اطلاعات پزشکی بیماران از سوی بیماران و پزشکان معالج در تبلت یا کیوسک‌های مخصوص در بیمارستان‌ها و مطب‌های پزشکی است. در نرم‌افزار دکس، فرم رضایتنامه، اعتبارسنجی و خود اظهاری قرار گرفته که لازم است بیمار آن را تکمیل کرده و اعلام رضایت کند تا مشکلی از نظر حفظ محرمانگی اطلاعات پزشکی پیش نیاید.
حسینی ادامه داد: به طور کلی فواید سیستم‌های جامع پزشکی مثل دکس، استفاده از خروجی‌های داده‌کاوی، داشبورد‌های مدیریتی، دسترسی به اطلاعات کامل پزشکی، قابلیت پردازش، جلوگیری از انجام امور تشخیصی اضافی، کنترل دوز اشعه دریافتی مجاز بیماران، تهیه ماتریس و درخت اطلاعات بیمار، تکمیل فرم پارامتر‌های کنترلی بدن انسان، تصمیم‌گیری، تصمیم‌سازی استراتژیک با استفاده از اطلاعات پزشکی جامع، سهولت ارتباط پزشک و بیمار برای استفاده از مشاوره‌ها و خدمات آنلاین پزشکی، درج هشدار‌های یادآوری دارو، جلوگیری از خطا‌های نسخه نویسی، حذف دفترچه و اوراق کاغذی و فیلم‌های پزشکی و به دنبال آن، حمایت از محیط‌زیست است.
مشاور انجمن متخصصین تجهیزات پزشکی افزود: در واقع از خروجی‌های سامانه به صورت نمودار‌های تحلیلی برای مقایسه می‌توان استفاده کرد تا به بیماری نهفته در مردم هم پی‌برد و هدف «پیشگیری بهتر از درمان است» مصداق پیدا کند.
حسینی به برخی از مزایای این سامانه برای پزشکان و بیماران اشاره کرد و گفت: ثبت الکترونیکی اطلاعات پزشکی، مشاهده اینترنتی جواب‌ها و حذف خروج‌های کاغذی مدارک پزشکی، از جمله مزیت‌های این سامانه است. طراحی این سامانه به بیماران کمک می‌کند تا نگرانی و اضطراب گم‌شدن آزمایش‌ها و عکس‌ها را نداشته باشند.
وی افزود: حتماً برای خیلی‌ها پیش آمده که وقتی به مرکز درمانی مراجعه می‌کنند پزشک از آن‌ها می‌خواهد آزمایش مربوط به مثلاً یک سال یا ۶ ماه اخیر را به او تحویل بدهند و بیمار باید مدارک پزشکی خودش را زیر و رو کند تا آزمایش‌های سابق را پیدا کند. اما با وجود ثبت آزمایش‌ها در سامانه، دیگر مشکل گم‌شدن یا به همراه داشتن نتایج تمام آزمایش‌ها و اسناد پزشکی حل می‌شود.
حسینی با اشاره به دسترسی مراکز درمانی به تمام اطلاعات پزشکی بیماران، گفت: تمام اطلاعات پزشکی شامل آزمایش‌های پزشکی و پاتولوژی، بیماری‌های زمینه‌ای، شنوایی‌سنجی، بینایی‌سنجی، آنژیوگرافی، نوار قلب، تصاویر و تفاسیر تصویربرداری‌های پزشکی، ام آر آی، سی‌تی‌اسکن، سونوگرافی، رادیولوژی، گزارش‌های آندوسکوپی، کلونوسکوپی.
خروجی‌های پزشکی هسته‌ای، نوار مغز، رادیوتراپی، شیمی درمانی، شرح عمل، گزارش فیزیوتراپی و هر موردی که با سنجش‌های سلامت افراد مرتبط باشد قابلیت ثبت در این سامانه را دارد و با این شیوه می‌توان به مجموعه‌ای کامل از شرایط بیمار در بازه‌های زمانی مشخص دسترسی پیدا کرد.
مشاور انجمن متخصصین تجهیزات پزشکی افزود: همچنین پزشکان به کمک این سامانه می‌توانند در تمام بیمارستان‌ها و مراکز درمانی به سابقه بیمارشان دسترسی داشته باشند و بدانند در چه مرحله‌ای از درمان قرار دارد و امکان مشاوره و ویزیت آنلاین در این سامانه فراهم است.
حسینی به یکی دیگر از مزیت‌های این سامانه اشاره کرد و گفت: تهیه آمار دقیق از انواع بیماری‌ها در کشور با این سامانه امکان پذیر است.
وی با بیان اینکه داده کاوی از اطلاعات پزشکی بسیار حائز اهمیت است و باعث تصمیم گیری‌های استراتژیک در سطوح ملی در حوزه سلامت خواهد شد، افزود: استخراج بسیاری از شاخص‌های سلامت مستلزم جامعه آماری کل کشور و سامانه ملی تبادل اطلاعات است، از این‌رو تمام مراکزی که این سامانه را خواهند داشت باید به هم متصل باشند تا با استفاده از تصاویر و اطلاعات پزشکی مراجعه کنندگان، روند بیماری‌های گوناگون را شناسایی کنیم.
حسینی گفت: متأسفانه هنوز زیرساخت این مسئله فنی و حیاتی در کشور ما فراهم نشده است و فرآیند دقیقی برای ثبت اطلاعات پزشکی افراد در مراکز پزشکی و بیمارستان‌ها وجود ندارد و این موضوع باعث می‌شود آمار دقیقی از وضع بیماری‌های عفونی، ایدز و…، در کشور وجود نداشته باشد. شاید بعضی سازمان‌ها به چنین اطلاعاتی دسترسی داشته باشند، ولی با این روش اطلاعات دقیق و کامل‌تری به دست می‌آید.
مشاور انجمن متخصصین تجهیزات پزشکی افزود: این سامانه سیستم هوشمندی است که این امکان را فراهم می‌کند که با ثبت نسخه پزشکی در آن، تداخل‌های دارویی را هشدار بدهد. همچنین، امکان استفاده از نسخه الکترونیکی را هم مهیا کرده و با این روش هم در مصرف کاغذ صرفه‌جویی می‌شود و هم اینکه نسخه از گم شدن و کهنگی در امان می‌ماند.