پخش زنده
امروز: -
تيترامشب؛
دستاورد‌های علمی و فناوری ایران به روایت یونسکو
گزارش یونسکو در سال ۲۰۲۱ به افزایش تعداد مراکز نوآوری، شتاب‌دهنده‌ها و مراکز رشد فناوری از سال ۱۳۹۴ به همراه افزایش تقاضای داخلی اشاره می‌کند این گزارش می‌افزاید توسعه زیست‌بوم نوآوری در ایران، به رشد نمایی تعداد شرکت‌های دانش‌بنیان و شرکت‌های خلاق منجر شده است.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما اسماعیل قادری‌فر - رئیس مرکز فناوری‌های راهبردی معاونت علمی ریاست جمهوری در برنامه تیتر امشب شبکه خبر گفت: به گزارش مراکز معتبر دنیا، شرکت‌های دانش بنیان ایران رشد کمی و کیفی خوبی داشته است. ایران جایگاه ممتازی در میان کشور‌های آسیایی در رشد شرکت‌های دانش بنیان دارد.
قادری‌فر گفت: صادرات شرکت‌های دانش بنیان می‌تواند جایگزین درآمد‌های نفتی شود.
رئیس مرکز فناوری‌های راهبردی معاونت علمی ریاست جمهوری گفت: گزارش یونسکو به پیشرفت شرکت‌های دانش بنیان در زمان تحریم و بخصوص در زمان کرونا اذعان دارد. شرکت‌های دانش بنیان در سخت‌ترین شرایط تحریمی بخصوص در ساخت دارو توانمندی‌ها قابل توجه دارند. گزارش یونسکو هم در چند صفحه به این موضوع پرداخته است.
سعید منجم‌زاده - معاون مرکز شرکت‌های دانش بنیان معاونت علمی ریاست جمهوری هم گفت: از سال ۱۳۹۱ کشور وارد مرحله جدیدی از توسعه شد و در یک دهه اخیر شاهد رونق شرکت‌های دانش بنیان بودیم.
وی افزود: روند رشد شرکت‌های دانش بنیان به تدریج اتفاق افتاد و ما یاد گرفتیم که با این شرکت‌ها تعامل کنیم. ما تلاش می‌کنیم فضای مناسبی برای شرکت‌های دانش بنیان در کشور فراهم کنیم.
زیر ساخت‌های علمی و فناوری توسعه خوبی داشته علاوه بر این زیر ساخت‌های نرم همپای زیر ساخت‌های سخت افزاری رشد داشته است.
معاون مرکز شرکت‌های دانش بنیان معاونت علمی ریاست جمهوری گفت: در این حوزه جذابیت بیشتری وجود دارد و به همین دلیل سرمایه گذاری خوبی هم انجام شده است.
منجم‌زاده گفت: بازار محصولات در حوزه دارویی، بازار تضمین شده است. این باید به دیگر حوزه‌های دانش بنیان تسری پیدا کند.
عبدالرضا یعقوب‌زاده - مدیر عامل شرکت دانش بنیان هم گفت: در این چند سال رشد خوبی داشتیم و شرکت ما در زمینه تولیدات پزشکی موفق بوده است.
این مدیر عامل شرکت دانش بنیان گفت: در سال گذشته بیش از ۳ هزار دستگاه ونتیلاتور تولید کردیم و جزء ۱۵ کشوری بودیم که در موضوع کرونا در تهیه تجهیزات پزشکی مشکلی نداشتیم.
امیر حسین کارآگاه - مدیر عامل شرکت دانش بنیان هم گفت: فعالیت ما در زمینه داروی بیوتکنولوژی و دارو‌های خاص و وابستگی در این زمینه بسیار کم شده است.
وی افزود: در گسترش اکوسیستم دارویی قدم‌های خوبی برداشته ایم و امروز در بازار‌های منطقه‌ای و حتی اروپا وارد شدیم و صادرات داریم.
امیر حسین کارآگاه گفت: نگاه ما به درون است، اما از عرصه بیرونی هم اسفاده می‌کنیم.
گزارش سال ۲۰۲۱ یونسکو نشان می‌دهد استارتاپ‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان و خلاق در پنج سال گذشته رشد نمایی کرده‌اند و ایران ۴۵ پله در شاخص جهانی نو آوری ارتقا یافته است.
بررسی وضعیت علم، فناوری و نوآوری در ایران در آخرین گزارش علم سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد (یونسکو) سال ۲۰۲۱ که خرداد ماه ۱۴۰۰ توسط این سازمان منتشر شده است نشان می‌دهد، کشورمان در زمینه شکل‌گیری شرکت‌های دانش بنیان و خلاق، تحقیق و توسعه و ایجاد پهنه‌های نوآوری رشدی شتابان را تجربه کرده است.
یونسکو به رشد سریع رتبه ایران در شاخص جهانی نوآوری که منعکس کننده وضعیت کلی نوآوری شامل ورودی‌ها و خروجی‌های نوآوری است، هم اشاره کرده است. در این تحقیق آمده که این شاخص در ایران از سال ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۹ با بهبود مستمر از رتبه ۱۰۶ به ۶۱ رسیده است یعنی رشد ۴۵ پله‌ای ایران در این شاخص. در این بازه زمانی افزایش تعداد پتنت‌های ثبت شده ایرانیان در دفتر ملی مالکیت فکری و نیز مراجع معتبر بین‌المللی استمرار داشته است.
در این گزارش تاکید شده است که توسعه شتاب‌دهنده‌ها و مراکز نوآوری در ۵ سال اخیر منجر به افزایش سریع استارتاپ‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان شده است. افزایش صادرات شرکت‌های دانش‌بنیان و خلاق در دوران تحریم و همچنین تمرکز و تشویق آن‌ها به رفع نیاز‌ها در زمینه تولید محصولات و ارائه خدمات دانش‌بنیان در داخل کشور نمونه‌هایی از این رشد شتابان است.
همچنین به اصلاحات و قانون‌گذاری‌های مختلفی که با هدف رفع موانع رقابت در بازار ایران تدوین شده هم گریزی زده و این کار را قدمی اثرگذار در تامین نوآوری و بهبود قابل ملاحظه وضعیت علم و فناوری در جمهوری اسلامی ایران دانسته است.
این متن اعلام می‌کند طی پنج سال گذشته نوآوری در ایران توسعه سریعی داشته است و تا پایان سال گذشته، ۴۹ شتاب دهنده و ۱۱۳ مرکز نوآوری با مشارکت بخش خصوصی به استارت اپ‌ها خدمات پرداخت کرده اند.
پیشرفت‌ها و توانمندی بالای فناوری زیستی و دارویی ایران هم در این گزارش مورد تاکید قرار دارد. اینکه ۹۵ درصد دارو‌های مصرفی و دو سوم ماده موثره دارو‌ها به صورت داخلی تولید شده‌اند، همچنین صادرات دارو‌های زیستی ایرانی به بازار اروپا به خصوص کشور آلمان یکی از نقاط قوت توسعه ایران در این زمینه است.
گزارش علمی یونسکو سال ۲۰۲۱ تاکید دارد که تلاش‌ها برای ارتقاء نوآوری در بخش فناوری زیستی از طریق راه‌اندازی شتاب‌دهنده تخصصی نیز یکی از نماد‌های توسعه در ایران است.
افزایش تعداد شرکت‌های دانش بنیان و خلاق بخش فناوری زیستی و نانو و رشد فروش و صادرات آن‌ها نمونه‌ای از توسعه زیست بوم فناوری و نوآوری در فناوری‌های پیشرفته در ایران محسوب می‌شود.
یکی دیگر از موضوعات مهم، نقش شرکت‌های دانش بنیان و فناور در دوران کرونا است. در این گزارش بر حمایت‌های معاونت علمی و فناوری رییس جمهوری و صندوق نوآوری و شکوفایی برای تولید تجهیزات پیشرفته و لوازم پیشگیری، تشخیص و درمان کرونا در زمانی کوتاه پس از آغاز همه‌گیری کووید۱۹ تاکید و به عنوان تجربه‌ای مثبت و موثر معرفی شده است.
برنامه بازگشت ایرانیان متخصص خارج از کشور که توسط معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری به اجرا درآمده هم در این پژوهش بین‌المللی مورد توجه قرار گرفته است. برنامه‌ای که منجر به اشتغال تعداد زیادی از ایرانیان مقیم خارج در استارت اپ‌ها (۳۵۴ نفر در سال ۱۳۹۷) و تاسیس استارت آپ (۱۰۰ استارت آپ با بیش از ۳ هزار نفر پرسنل در سال ۱۳۹۷) شده است.
اتخاذ رویکرد توسعه زیست‌بوم فناوری و نوآوری در کشور با حمایت از شرکت‌های دانش بنیان و خلاق و استارت‌آپ‌ها در فناوری‌های پیشرفته با محوریت معاونت علمی و فناوری، از جمله سیاست‌های کلیدی توسعه علم، فناوری و نوآوری ایران در سال‌های اخیر است.
در بخش دیگری از این گزارش، به نسل‌های مختلف توسعه پهنه‌های نوآوری اشاره شده است. پارک فناوری پردیس، کارخانه‌های نوآوری در پیاده‌سازی موفق این رویکرد نقش چشم‌گیری داشته‌اند. کارخانه نوآوری آزادی ۳ هزار و ۵۰۰ شغل برای فارغ‌التحصیلان دانشگاهی وکارآفرین جوان ایجاد کرده است که در کنار ۶ هزار نفر پرسنل ۵۰۰ شرکت مستقر در پارک فناوری پردیس، در توسعه نوآوری نقش‌آفرینی می‌کنند. ناحیه نوآوری شریف نمونه‌ای دیگر در پیاده‌سازی رویکرد حمایت از زیست‌بوم فناوری و نوآوری نوآوری است که میزبان بیش از ۵۰۰ استارت آپ است.
وضعیت مناسب ایران در برابری جنسیتی دانشجویان آموزش عالی که آمار‌ها گواهی می‌دهند در حال حاضر ۴۶.۶ درصد از دانشجویان زن هستند، از دیگر نقاط قوت حوزه علم، فناوری و نوآوری ایران توصیف شده است.
اما بر اساس اعلام روز یکشنبه معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، رشد مستمر تولیدات علمی ایران در دهه اخیر و به خصوص در دولت تدبیر و امید قابل ملاحظه بوده است.
حوزه‌های نظیر فناوری نانو و زیستی و حمایت‌های موثر از دانشمندان برتر کشور در قالب برنامه فدراسیون سرآمدان و فراهم کردن زمینه بازگشت یک هزار و ۴۰۰ متخصص ایرانی و حمایت از ثبت پتنت دانشمندان ایرانی در مراجع بین‌المللی، نمونه‌هایی از حمایت فعال دولت در این راستا محسوب می‌شود.
سیاست‌های اقتصاد مقاومتی به عنوان مکانیزمی مهم در غلبه بر چالش‌های ناشی از تحریم‌های ظالمانه آمریکا و ارتقاء توانمندی فناورانه و تولیدی برای کاهش وابستگی کشور به واردات فناوری‌ها و محصولات صنعتی مورد بحث قرار گرفته است. این گزارش به لزوم توجه جدی به توسعه صادرات با توانمندی ایجاد شده در شرکت‌های دانش‌بنیان و خلاق و استارتاپ‌ها اشاره کرده که مورد توجه جدی دولت در سال‌های اخیر نیز بوده است.
توجه بیشتر به تقاضای بازار و نیز ارتقاء مهارت در آموزش عالی ایران برای کاهش نرخ بیکاری فارغ‌التحصیلان دانشگاهی، ارتقاء تحقیق و توسعه در بخش کسب و کار (شرکت‌های دولتی و خصوصی) و افزایش سهم منابع تجدیدپذیر از سبد انرژی کشور و نیز غلبه بر چالش‌های زیست‌محیطی نظیر آلودگی‌هوا با راه‌حل‌های علمی و فناورانه از مهم‌ترین پیشنهادات این گزارش برای ارتقاء وضعیت علم، فناوری و نوآوری در ایران است.
نظر شما