رشد ۳۴درصدی پروانه‌ها، دستاوردی برای توسعه معدنی آذربایجان غربی

به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکز مهاباد، معدن و صنایع معدنی از جمله مهمترین بخش های درآمدساز در دنیای امروز به شمار می رود که میزان گردش مالی آن طی سال های اخیر در برخی کشورهای دنیا با درآمدهای حوزه نفتی برابری کرده و حتی بیشتر است.

تنوع و غنای ذخایر عظیم معدنی، ایران را به یکی از کشورهای با بیشترین ظرفیت بهره برداری از منابع معدنی در جهان تبدیل کرده است که وجود معادن غنی طلا، مس، فلزات گرانبها، آهن و دیگر اقلام مشابه شاهدی بر این مدعاست.

آذربایجان غربی نیز بین استان‌های مختلف کشور به لحاظ تنوع مواد و منابع معدنی بخش مهمی از ذخایر کشور را در خود جای داده و از این نظر با داشتن ۵۱ ماده معدنی جایگاه سوم کشور و از نظر ذخایر معدنی با داشتن یک میلیارد و ۲۲۷ میلیون تُن ذخیره مواد معدنی در جایگاه هفتم کشور قرار دارد که رتبه های بسیار خوبی در حوزه معدنی به شمار می رود.

توسعه زیرساختی معادن و توجه به ظرفیت غنی معدنی در دوره اخیر نشان می دهد که علاوه بر ایجاد ۲ پهنه گسترده معدنی در شمال و جنوب آذربایجان غربی، افزایش قابل توجه پروانه های بهره برداری و اکتشاف در این دولت موجب شده تا این ظرفیت غنی بیش از پیش متبلور شده و به سمت شکوفایی بیشتر حرکت کند.

رشد ۳۴ درصدی پروانه های بهره برداری و اکتشاف معادن در آذربایجان غربی

رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان‌غربی در این زمینه به خبرنگار خبرگزاری صداوسیما گفت: تا ده سال گذشته، ۵۲۴ پروانه بهره برداری و اکتشاف معادن در استان صادر شده بود که این رقم پارسال به ۷۰۲ واحد افزایش یافت.

غلامرضا بابایی افزود: این افزایش نشان می دهد که حجم فعالیت در حوزه معادن با همراهی بخش خصوصی بسیار افزایش یافته و به همین میزان نیز شاهد رشد مولفه های مختلف اقتصادی در حوزه معدن بوده ایم.

وی اظهار کرد که سالانه ۱۶ میلیون و ۵۳۴ هزار تُن انواع مواد معدنی از معادن این استان استخراج می‌شود در حالی که این میزان در ابتدای دولت تدبیر و امید ۱۵ میلیون و ۷۵۹ هزار تُن بوده است.

به گفته بابایی، این افزایش قابل توجه ۷۷۵ هزار تنی استخراج سالانه، علاوه بر نتیجه بخش بودن جذب سرمایه، میزان کار بیشتر در معادن را نشان می دهد. این میزان برداشت از ۵۰۴ معدن استان استخراج و به مراکز فرآوری در داخل و خارج از کشور ارسال می‌شود.

البته باید در نظر گرفت که بر اساس سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی، در راستای جلوگیری از خام فروشی و ایجاد زنجیره ارزش و تکمیل آن در داخل کشور، صنایع معدنی نیازمند توجه ویژه است که درآمد اصلی صنعت معدن نیز در همین بخش ارزش افزوده است.

دریاچه ارومیه به عنوان بزرگترین معدن کشور نیازمند توجه ویژه است

رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان‌غربی با اشاره به وضعیت دریاچه ارومیه گفت: دریاچه ارومیه، بزرگترین معدن کشور به شمار می رود و نباید به این ظرفیت مهم اقتصادی بی توجه باشیم.

بابایی افزود: دریاچه ارومیه منبع بزرگی از پتاسیم، لیتیوم و منیزیم است که بهره مندی از آنها، نه تنها کاربرد مهمی در صنعت الکتریکی دارد بلکه سالانه از خروج قابل توجه ارز از کشور جلوگیری می‌کند.

وی با اشاره به تلاش های انجام شده در زمینه جلوگیری از خام فروشی معادن در آذربایجان‌غربی، افزود: بیش از ۵۰ درصد طلای شناخته شده در کشور در این استان است که همین یک مورد از صدها موارد دیگر می تواند موجب توسعه منطقه شود.

البته در کنار این آمار افزایشی افزایش پروانه های بهره برداری و اکتشاف و همچنین افزایش میزان استخراج مواد معدنی، ارتقای شاخص حقوق دولتی وصولی از معادن نیز موید کار بیشتر در این حوزه و سهم بیشتر درآمدی از این بخش در آذربایجان غربی است چنان که معاون معدن و صنایع معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت استان از رسیدن ارقام این بخش به رقم بی سابقه خبر می دهد.

وصول یک‌هزار و ۳۲۰ میلیارد ریال اعتبار مالی در معادن آذربایجان غربی

معاون معدن و صنایع معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان غربی گفت: یک‌هزار و ۳۲۰ میلیارد ریال طی سال گذشته حقوق دولتی از معادن فعال در استان وصول شد که رقمی بی سابقه است.

پریسا عابدپور افزود: این میزان ۲۸ درصد بیشتر از پارسال در آذربایجان غربی بود که یک افزایش قابل توجه به شمار می‌رود.

وی اضافه کرد: البته این حقوق دولتی از خزانه به استان آذربایجان غربی بازگردانده نمی شود که امیدواریم  این امر تسهیل شود.

معاون معدن و صنایع معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان غربی با اشاره به لزوم توجه به زیرساخت های حوزه معدن در استان اظهار کرد: این زیرساخت ها باید از طریق سازمان های مرتبط و همچنین شرکت های خدمات رسان ایجاد شود که در آن صورت شاهد شکوفایی بیش از پیش این حوزه خواهیم بود.

عابدپور در ادامه گفت: البته بسیاری از صاحبان معادن در استان، به سمت توسعه زیرساخت های منطقه خود رفته اند و به طور مثال مدیریت طلای زرشوران تکاب، در این منطقه علاوه بر زیرساخت سازی، احداث مدرسه، مسجد و ارائه خدمات مختلف را در دستور کار خود قرار داده است و در حال حاضر ۵۰۴ معدن در آذربایجان غربی وجود دارد که ۳۲۸ معدن فعال است.

وی افزود: سنگ، سیلیس، دولومیت، طلا، باریت، سنگ های ساختمانی، سنگ های تزیینی از جمله مهمترین سنگ های معدنی در حال استخراج از معادن آذربایجان غربی به شمار می روند.

معاون معدن و صنایع معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان غربی با اشاره به اتمام عملیات پهنه های معدنی شمال و جنوب استان اضافه کرد: اولویت های این دو پهنه اعلام شده و از پنج هزار کیلومترمربع، ۲۰۰ کیلومتر مربع به عنوان اولویت در نظر گرفته شده است.

عابدپور اظهار کرد: علاوه بر آن، معادن دیگری در شمال و جنوب آذربایجان غربی فعال بوده که از جمله آنها سنگ های تزیینی در شمال استان و معدن طلای سردشت و باریت مهاباد در جنوب استان از جمله مهمترین ها به شمار می روند.

وی با اشاره به انجام مزایده ۱۷۴ محدوده غیرفعال معدنی برای جذب سرمایه گذار گفت: این مزایده، یکی از اقدامات موثر در راستای بهره برداری دوباره از معادن غیرفعال در آذربایجان غربی است که می تواند شکوفایی بیشتر این بخش را موجب شود.

چندی پیش هم که رئیس سازمان نظام مهندسی معدن کشور به آذربایجان غربی سفر کرده بود، به ظرفیت های معدنی این استان اذعان کرد و آن را نیازمند سرمایه گذاری بیشتر دانست که البته برنامه هایی هم برای این امر داشت.

آذربایجان‌غربی دارای مرکز توسعه مراودات بین‌المللی معدنی می‌شود

رئیس سازمان نظام مهندسی معدن کشور ماه گذشته در سفری به آذربایجان غربی در دیدار با استاندار این استان، گفت: با توجه به ظرفیت‌های معدنی آذربایجان‌غربی، مرکز توسعه مراودات بین المللی این بخش در این استان راه‌اندازی می‌شود.

تقی نبئی اظهار کرد: این استان علاوه بر ظرفیت‌های معدنی قابل توجه، جایگاه جغرافیایی منحصر به فردی نیز دارد که ارزش این ظرفیت های معدنی را چندین برابر کرده است.

وی اضافه کرد: قابلیت‌های معدنی آذربایجان‌غربی بسیار قابل توجه است و باید از همه ظرفیت ملی و بین‌المللی برای شکوفاشدن این ظرفیت و توسعه صادرات با ارزش افزوده بالا در حوزه معدن تلاش شود.

بهره برداری بهتر از معادن نیاز اصلی در راستای ارتقای نقش این بخش در اقتصاد آذربایجان غربی

استاندار آذربایجان‌غربی هم در این دیدار با اشاره به اینکه با وجود بهره‌مندی استان از ظرفیت‌های مختلف معدنی، این پتانسیل‌ها به دلایل مختلف به درستی شناسایی و مورد بهره‌برداری قرار نمی‌گیرد، اظهار کرد: مشکلات قانونی، ورود افراد غیر متخصص و کارنابلد و نبود نظارت باعث شده تا معدن نقش مهمی‌در اقتصاد استان نداشته باشد.

محمدمهدی شهریاری یکی از راهکارهای شکوفایی معدنی و فعال‌سازی معادن راکد را فراهم‌سازی بستر برای ورود متخصصان این حوزه دانست و ادامه داد: به دلیل ورود افراد غیرمرتبط و نیز نبود سرمایه و دانش لازم علاوه بر اینکه در برخی مناطق طبیعت تخریب شده، بهره‌وری لازم نیز به دست نیامده است.

وی ادامه داد: نظام مهندسی معدن به جهت بهره‌مندی از کارشناسان تحصیل کرده و متخصص باید بیش از این در شکوفایی معدنی نقش‌آفرین باشد.

استاندار آذربایجان‌غربی با انتقاد از نبود یک رویه قاعده‌مند مبتنی بر قانون در شناسایی و بهره‌برداری از معادن تصریح کرد: با رویه‌های فعلی هیچگاه بهره‌وری درست و اشتغال واقعی در حوزه معدنی تحقق نمی‌یابد.

شهریاری ظرفیت اشتغال معدنی در استان را بالا دانست و افزود: در حال حاضر، پنج‌هزار نفر در بخش معدنی استان فعالیت دارند که متاسفانه متناسب با ظرفیت‌های معدنی نیست.

اطلس معادن آذربایجان‌غربی تهیه شود

استاندار آذربایجان غربی با بیان اینکه ظرفیت‌های معدنی استان برای سرمایه‌گذاری به درستی احصا و مشخص نشده است، گفت: برای ورود بخش خصوصی برای سرمایه‌گذاری در معادن استان باید اطلس معادن که دربرگیرنده ظرفیت‌ها و مزیت‌های سرمایه‌گذاری است، تهیه شود.

آذربایجان‌غربی از وضعیت مناسبی در زمینه ذخایر معدنی برخوردار است اما هنوز تا بهره‌برداری مطلوب از ظرفیت‌های بخش معدن و صنایع معدنی راهی طولانی در پیش دارد.

محدوده آذربایجان‌غربی تحت پوشش سه زون از زون های بیست گانه اکتشاف سیستماتیک کشور شامل "اشنویه – خوی"، "مریوان – مهاباد" و "شاهین دژ – ماهنشان" قرار گرفته است.

مهاباد به عنوان بزرگترین شهر در جنوب آذربایجان غربی یکی از قطب های معدنی کشور است که در صورت توجه ویژه، می تواند به قلب تپنده صنعت معدن در منطقه تبدیل شود.

۳۳ معدن فعال در شهرستان مهاباد وجود دارد

رئیس اداره صنعت، معدن و تجارت شهرستان مهاباد در خصوص آخرین وضعیت معادن این شهرستان با بیان اینکه مهاباد با ۳۳ معدن فعال یکی از قطب‌های معدنی استان به شمار می‌رود، گفت: در کنار غیرفعال شدن ۲۴ معدن و ۱۶ معدن نیز در طول سال گذشته سلب صلاحیت شده است.

محمد جهین  با بیان اینکه سال گذشته ۳۳۶ هزار تن انواع مواد معدنی از معادن فعال این شهرستان استخراج شد که نسبت به مدت مشابه سال پیش از آن ۲۶ درصد افزایش داشت، ادامه داد: ۱۲ نوع ماده معدنی در این شهرستان استحصال می‌شود که مهمترین و بیشترین سنگ‌های استخراج شده به ترتیب شامل سنگ لاشه آهکی به میزان ۱۳۸ هزار تن، سنگ آهن با ۶۱ هزار و ۶۰۰ تن و سنگ سیلیس با ۵۸ هزار و ۵۰۰ تن است.

جهین افزود: با ایجاد کارخانه‌های فرآوری این سنگ معدنی با ارزش، علاوه بر ارز آوری، برای جوانان این منطقه نیز اشتغالزایی خواهد داشت و در شهرستان مهاباد ۱۹ معدن باریت وجود دارد که ۵۰ درصد باریت کشور را تأمین می‌کنند.

مهاباد ۵۰ درصد باریت کشور را تأمین می‌کند

رئیس اداره صنعت، معدن و تجارت شهرستان مهاباد را یکی از قطب‌های اصلی استخراج سنگ «باریت» در کشور دانست و بیان کرد: پارسال ۳۶ هزار و ۷۰۰ تن سنگ باریت که ماده مؤثر در استخراج صنعت نفت به شمار می‌آید از معادن این شهرستان استخراج و فرآوری شد.

وی با بیان اینکه ارزش افزوده هر تن باریت فرآوری شده در مرحله فروش نسبت به باریت خام ۳۰ تا ۵۰ درصد با خام فروشی تفاوت دارد ادامه داد: از سنگ باریت در خنک سازی و روان کاری مته‌های حفاری، پوشش درونی چاه‌های نفت، انتقال مواد ناشی از حفاری به داخل زمین و کنترل فشارهای غیرعادی درون چاه‌های نفت و گاز استفاده می‌شود.

رئیس اداره صنعت و معدن و تجارت شهرستان مهاباد اظهار کرد: برخی از فرآورده‌های معدنی این شهرستان از جمله سنگ‌های تزئینی، تراورتن، مرمریت و گرانیت نیز پس از فرآوری به کشورهای همسایه مثل ترکیه، افغانستان، عراق و جمهوری آذربایجان صادر می‌شود.

۳۶ هزار و ۷۰۰ تن سنگ باریت از معادن مهاباد استخراج شده است

جهین مهاباد یکی از مهم‌ترین قطب‌های استخراج سنگ باریت ماده مؤثر در استخراج تولیدات صنعت نفت در کشور است، گفت: شمار معادن فعال شهرستان مهاباد ۳۳ مورد است که تاکنون ۳۶ هزار و ۷۰۰ تن سنگ باریت از معادن این شهرستان استخراج و فرآوری شده است.

رئیس اداره صنعت، معدن و تجارت مهاباد با اشاره به سهم ۴۵ درصدی این شهرستان در استخراج باریت کشور، گفت: سالانه بیش از ۹۰ هزار تن از این ماده معدنی در این شهرستان استحصال می‌شود.

وی با بیان اینکه از ۱۷ معدن از ۳۳ معدن فعال این شهرستان دارای سنگ باریت است، گفت: ۱۰ نوع ماده معدنی از معادن مهاباد استخراج می‌شود که تراورتن و مرمریت بعد از سنگ باریت در رتبه‌های دوم و سوم قرار دارد.

۱۷ معدن باریت در مهاباد فعال است

جهین با بیان اینکه پودر باریت در برخی مواردا نیز به محلول آب و گل رس اضافه می‌شود و به خاطر خواص مفید این مخلوط نظیر سنگینی، خنثی بودن از نظر ترکیب شیمیایی و قیمت به نسبت ارزان آن، بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد، اضافه کرد: به علت جرم و وزن مخصوص و خنثی بودن ساختمان شیمیایی باریت، حدود ۹۰ درصد از این ماده معدنی در حفاری‌های نفت و گاز مورد استفاده قرار می‌گیرد.

در حال حاضر میزان تولید سالیانه باریت در کشور در حدود ۱۵۰ تن است، اما در این میان بهره برداری از معادن که رقیبی جدی برای صنعت نفت به حساب می‌آیند، نیازمند حمایت و سرمایه گذاری بیشتر است.

۵۱ نوع از ۶۸ نوع ماده معدنی شناسایی شده کشور در آذربایجان‌غربی وجود دارد، هم‌اکنون ۵۰۴ معدن در استان فعال است و ۵ هزار و ۲۷۳ نفر به صورت مستقیم در معادن این استان مشغول فعالیت هستند.