گزارش مکتوب
حفظ محیط زیست برای زیست
محیط زیست امروزه خطرات بسیاری دارد، برای جلوگیری از تخریب آن باید مسئولیت پذیر باشیم.
آقای کارنما از ساکنان این منطقه میگوید:اینجا محلی برای ریختن انواع زباله شده و هر ساختمانی که در شهر تخریب میشود، اینجا محل دفن نخالههای آنها شده است.
او میگوید
بارها و بارها به مسئولین شکایت کرده ایم و مشکل را گفته ایم، اما گوش شنوایی نیست.
نگاه میکنم به غیر از نخالههای ساختمان، انواع زبالههای دیگر وجود دارد و طبیعت بی زبان آنها را در دل خود جای داده است.
جاده کوهپایهاز کرمان به سمت منطقه خوش آب و هوای کوهپایه که میرویم، در گوشه گوشه انجا نیز انبوه نخالههای ساختمانی به چشم میخورد.
خانم محمدی که ساکن همین منطقه است میگوید:
هر روز چندین ماشین به اطراف اینجا میآیند و نخالههای خودشان را خالی میکنند.
حتی چندین بار، مردم اینجا از تخلیه ماشینها جلوگیری کردند، اما آنها چند صد متر جلوتر بار خود را تخلیه میکنند ومی روند.
وجود گسترده پلاستیکهای گوناگون و پخش آن در محیط زیبای اینجا چهره زشتی از واقعیت تلخی است که مردم آن را ایجاد کردهاند.
گویی طبیعت مامنی برای ضایعات ما انسانها شده است و وظیفه زمین است که آنها را در خود هضم کند.
ساکنان این منطقه میگویند: تنها زبالهها و نخالهها نیست که محیط زیست اینجا را دچار مشکل کرده، بلکه معادن آهک و سنگ نیز آلودگیهای بسیاری برای این جا به وجود آوردهاند.
معادنی که اگرچه برای صاحبان آنها سود اوری دارد، اما با اندک وزش باد، خاکش به چشم مردم میرود و به گفته یکی از ساکنان اینجا حتی ریههای ما هم دچار مشکل شده، و آنچه البته به جایی نرسد فریاد است.
آلودگی سفید
یکی از بزرگترین معضلات امروززیست محیطی ما، آلودگی انواع پلاستیک یا به اصطلاح آلودگی سفید است.
این نوع آلودگی به علت مصرف بی رویه انواع پلاستیک مثل:کیسه پلاستیکی، بطریها، ظروف یکبار مصرف و دیگر وسایل پلاستیکی به وجود میآید.
حالا استفاده نامحدود مردم از انواع پلاستیک کشور ما را در شمار ۱۰کشور پرمصرف پلاستیک قرار داده که نتیجه آن آلودگی بیشتر و بیشتر زمین پاک شده است.
شاید یکی از علتها در دسترس بودن و ارزان بودن آن باشد و البته عادتی که به جای پلاستیک، جایگزینی هم برای آن نمیبینیم.
آقای ریاضی مدیرعامل سازمان پسماند شهرداری کرمان میگوید: روزانه ۳۵۰تُن پسماند در کرمان تولید میشود که حدود ۳۷درصد آنها زبالههای خشک هستند و از این مقدار حدود ۱۲تُن انواع پلاستیک تولید میشود.
این یعنی اینکه هر کرمانی روزانه بین ۸تا۱۰ کیسه پلاستیک مصرف میکند و سهم هر شهروند در سال به طور میانگین حدود ۲هزار و ۵۰۰هزار کیسه است.
آقای ریاضی یادآور میشود که بازیافت ما از این مقدار چیزی حدود ۷درصد است.
حالا اگر چه به علت پیشرفت نکردن، ما هنوز سهم اندکی از بازیافت مواد پلاستیکی را داریم، اما میتوان با مصرف کم یا استفاده از جایگزینهای سازگار، به محیط زیست و آلودگی کمتر کمک کنیم.
پروفسور نوروزی استاد دانشگاه کرمان میگوید: تجزیه یک کیسه پلاستیکی در طبیعت حدود ۵۰۰سال طول میکشد و برای مدتها این زباله بیخاصیت در طبیعت بدون اینکه تجزیه شود در محیط میماند.
وی اضافه میکند: وقتی این ضایعات وارد دریا و اقیانوس میشوند، صدها مواد خطرناک دیگر را نیز که در آب وجود دارد جذب خود میکنند.
حالا وقتی این مواد توسط جانوران دریایی مصرف شوند و بعد ما انسانها از گوشت آنها استفاده میکنیم، انواع سرطان و ناباروری و دهها مشکل دیگر، بدون اینکه مطلع شویم برایمان ایجاد میکنند.
معادن از کانونهای آلودگی محیط زیست
اثرات مخرب زیست محیطی ناشی از استخراج معادن شامل: آلودگی آب، خاک، هوا و صوتی است.
فعالیتهای معدنی همانند اغلب صنایع، موجب آلودگی محیط پیرامون و برخی پیامدهای آن جبرانناپذیر است.
در استان کرمان فعالیت برخی معادن همواره با اعتراض ساکنان بومی همراه بوده و اگر چه برخی صاحبان ثروت اقداماتی را برای کاهش آلایندگی انجام دادهاند، اما خطرات آنها همواره باقی است.
انبوه مواد باطله معادن که در اطراف ریخته شده از منابع بزرگ آلودگی است این را مدیرکل حفاظت محیط زیست استان کرمان میگوید و اضافه میکند: این باطلهها که مثل کوه به خارج از معادن ریخته شده، مستعد آلودگی برای ریزگردها است و با کوچکترین وزش باد تا کیلومترها محیط اطراف خودش را تحت تاثیر قرار می دهد.
خانم مرجان شاکری میگوید: کرمان بهشت معادن لقب گرفته، اما اگر اقداماتی صورت نگیرد به جهنم محیط زیست معروف میشود.
از او پرسیدم: در این بهشت معادن چند درصد معادن اصلاح شده و تا چه اندازه مقررات زیست محیطی رعایت میشود؟
خانم شاکری میگوید:
بزرگترین معادن استان و کشور گُل گهر سیرجان و مس سرچشمه است که در سالهای اخیر اقداماتی برای این کار صورت گرفته و به نوعی مسئولیت پذیری خود را قبول کرده اند.
سال گذشته گل گهر سیرجان ۴۰میلیارد تومان برای اصلاح و رفع آلایندگی اقدام کرده است، اما کافی نیست و باید این آلایندگیها به حداقل برسد.
وی افزود: معادن کوچک نیز در برخی شهرستانها به تخریب آب، درختان و محیط جانوری اقدام کردهاند که باید برای اصلاح آن به مسئولیت خود عمل نمایند.
ریزگردها کانون جدید آلایندگیخشکسالیهای چندین ساله در استان کرمان، کار خودش را کرد و با خشک شدن تالاب جازموریان و رودخانهها انبوهی از گردوغبار را روانه شهرها کرده است اقای جزینی کارشناسی محیط زیست در این زمینه میگوید:کرمان اکنون غبار خیزترین استان کشور است و این مسئله هم منشاء داخلی دارد و هم از استانهای مجاور مثل: یزد، سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی ناشی میشود و به استان ما هجوم میآورند.
وی گفت: ۲۳کانون فرسایش جدی بادی در استان کرمان قرار دارد که به شدت آلودگی ایجاد میکنند و برخی از آنها بسیار پیشرفت داشته اند.
این کارشناس اضافه میکند: ما در چند ماه گذشته به طور متوسط در هر ماه ده روز هوای سالم داشته ایم و این مشکل در سالهای اخیر تهدیدی بزرگ برای محیط زیست و انسانها شده که خودش را نشان داده و کار چندانی هم نتوانستیم انجام بدیم.
انسان پای ثابت در نابودی محیط
در روزهایی که گرمای وانفسا بشر را کلافه کرده و او با اهل و خانواده اش به طبیعت پناه میبرد تا لحظات شادی را در کنار خانواده داشته باشد، اما این محیط اطراف او است که خسارت آنها را آگاهانه یا ناآگاهانه در دل خود جای میدهد؛ و این میتواند خواه شکستن تنه درختی باشد، خواه آتشی به جان مرتع، خواه ریختن انواع زباله و خواه آلوده کردن آب و خاک.
سال گذشته به واسطه همین بی خیالیها و به اصطلاح سرگرم شدنها، دهها حریق به مراتع و جنگلهای استان سرایت کرد و هزاران هکتار را در مدت چند ساعت نابود کرد.
در این زمینه مدیرکل منابع طبیعی استان میگوید: امسال به علت نباریدن باران و مستعد بودن زمینه، خطر بسیار بیشتر شده است و ما نگران محیط زیست استان هستیم.
آقای رجبی زاده با بیان اینکه ۹۵درصد علت آتش سوزیها عامل انسانی است میگوید:سال گذشته بسیاری از ذخیره گاههای بزرگی منابع طبیعی ما دچار حریق شد که در برخی از موارد به علت سخت گذر بودن و وزش شدید باد، چند روز طول کشید تا حریق مهار شود و خسارات زیادی به جنگلهای ما وارد شد.
به نظر میرسد محیط زیست که قرنها پناه ما بوده، حالا بی پناه تراز همیشه شده، اگر قرار است این چرخه، برای نسلهای آینده هم سالی باقی بماند مسئولیت ما انسانها بیشتر است، چرا که زیستن ما به محیط زیست پاک بستگی دارد.
نویسنده: سید امان الله احمدی زاده