تحلیل روز؛ ۱۱۱۱ را به خاطر بسپارید

  به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صداوسیما، مجتبی شاهسونی کارشناس مسائل بین الملل در یادداشتی درباره اظهارات اخیر یحیی سنوار درباره مبادله اسرا با رژیم صهیونیستی نوشت: جنگ ۱۲ روزه غزه و پیروزی نیرو‌های مقاومت در آن موجب شد که  فلسطینی‌ها نه تنها در میدان نبرد بلکه در جبهه سیاسی نیز دست برتر را داشته باشد یکی از این جبهه ها، جبهه مبادله اسرا است موضوعی که هرچند قبل از جنگ ۱۲ روزه آغاز شده بود، اما با ضرب شستی که نیرو‌های مقاومت از  رژیم اشغالگر گرفت تسریع یافته است در همین حال دیروز سه شنبه بود که یحیی سنوار رئیس دفتر سیاسی جنبش حماس در نوار غزه عدد "۱۱۱۱" را بیان و تاکید کرد این عدد را از طرف حماس، مقاومت و گردان‌های قسام خوب به خاطر بسپارید. اگرچه سنوار جزئیات بیشتری درباره این عدد بیان نکرد، اما وی اظهار داشت که جزئیات بیشتر در مورد این رقم را به زودی خواهید فهمید، اما گفته می‌شود که احتمالا عدد ۱۱۱۱ به تعداد اسرای فلسطینی اشاره دارد که قرار است در جریان مبادله اسرا با رژیم صهیونیستی آزاد شوند و ۴ عدد یک هم بیانگر اسارت ۴ نظامی صهیونیست نزد گردان‌های قسام است.

در این تحلیل، دست برتر مقاومت در آتش بس میان غزه و رژیم صهیونیستی، احتمال از سرگیری درگیری ها و بحران سیاسی در رژیم صهیونیستی پس از پیروزی مقاومت در جنگ ۱۲ روزه بررسی می شود. 

آتش بس و دست برتر مقاومت 

نظامیان اشغالگر صهیونیست از ۲۰ اردیبهشت حملات و تجاوز‌های وحشیانه علیه باریکه غزه و فلسطینی‌ها آغاز کردند جنایاتی که اگرچه ۱۲ به طول انجامید اما با پیروزی نیروهای مقاومت فلسطین پایان یافت و رژیم صهیونیستی را مجبور به آتش بس کرد مساله ای که موجب شد مقاومت دست برتر را در آتش بس با رژیم صهیونیستی داشته باشد بنابراین صهیونیست‌ها که زمانی رؤیای تسلط بر منطقه را در سر می‌پروراندند، اکنون در نبرد با نیرو‌های مقاومت فلسطین، مستاصل و زمین‌گیر شده اند. برای نخستین بار طی موجودیت ۷۳ ساله غده سرطانی رژیم صهیونیستی، اشغالگران صهیونیست در یک رویداد جنگی با صاحبان واقعی سرزمین فلسطین به کلی فاقد هر گونه مزیت میدانی و سیاسی بودند به طوری که نه رسانه‌ها و نه حتی افکار عمومی داخلی‌شان عناوین تبلیغاتی رژیم را به رسمیت نشناختند تا عنوان عربی این جنگ یعنی «سیف القدس: شمشیر قدس» ماندگار شود. از مهمترین دلایلی که رژیم اشغالگر را مجبور به آتش بس کرد این بود که توان رزمی و میدانی خصوصا در حوزه پدافندی شامل سامانه‌های گنبد آهنین، فلاخن داوود، پاتریوت و تاو در رژیم صهیونیستی به شدت ناکارآمد و در مقابل توان رزمی به ویژه موشکی مقاومت ناتوان نشان داد و امکان میدان داری بیش از این در حوزه نظامی برای این رژیم میسر نیست. از سویی دیگر نیز توان زیرساختی و صنعتی این رژیم در کنترل و تامین نیاز‌های شهری و مدنی به شدت آسیب دیده است و ادامه جنگ بیش از این، عملا فضای زیست شهری-مدنی در اراضی اشغالی را با معضلات و مشکلات جدی روبرو می کرد. به لحاظ روانی اما رژیم صهیونیستی هم در حوزه نظامیان و هم در حوزه شهروندانش به مرز آسیب پذیری‌های غیرقابل جبران رسید. در این رژیم در میان رسانه‌ها و فضای پزشکی اصطلاحی وجود دارد با عنوان «مجروحین روانی ناشی از جنگ» که به مراتب بیشتر از تعداد مجروحین جسمی ناشی از سخت افزار‌های جنگی است. از این رو، ادامه جنگ ۱۲ روزه عملا در حوزه روانی برای رژیم صهیونیستی امکانپذیر نبود. در حوزه اقتصادی نیز بخش‌هایی از اقتصاد برخاسته از ترانزیت و حمل و نقل، عملا به مرز تراز منفی نزدیک شده بود که در برخی حوزه‌ها در زمان نزدیک غیرقابل جبران است. در همین حال «گیدئون سعر» رهبر حزب صهیونیستی «امید جدید» در واکنش به آتش‌بس در غزه گفت که این تصمیم یک شکست سیاسی پر هزینه برای نتانیاهو بود و در شرایطی که تل آویو نتوانست شروط خود را به حماس تحمل کند، توقف درگیری‌ها ضربه شدیدی به توان بازدارندگی این رژیم در مقابل حماس و دیگر گروه‌ها زد. یائیر لاپید رئیس حزب «آینده‌ای هست» و مامور تشکیل کابینه جدید رژیم صهیونیستی، در پی اعلام آتش‌بس اذعان کرد حماس بر این رژیم پیروز شد و رژیم صهیونیستی در عرصه‌های مختلف در برابر حماس شکست خورد. بن کسبیت روزنامه‌نگار سرشناس صهیونیست نیز گفت: نتانیاهو چقدر بیچاره و بدبخت است که برای بار دوم شکست خود را مخفی نگه داشته و مسؤولیت فرار از رویارویی با حماس را به گردن ارتش و دستگاه‌های اطلاعاتی می‌اندازد. «الون دیویدی» شهردار شهر اشغالی سدیروت در این باره گفت: من هرگز با مقامات اسرائیلی که ماندن نظامیان در خانه به جای اعزام آنان برای جنگ تن به تن را ترجیح می‌دهند، موافق نیستم.

حماقت اشغالگران و احتمال از سرگیری درگیری ها

از همان آغاز اعلام آتش بس از سوی رژیم صهیونیستی، نیروهای مقاومت فلسطین اعلام کردند علیرغم پذیرش آتش بس اگر رژیم اشغالگر بخواهد حماقتی مرتکب شود با قاطعیت پاسخ آن را خواهند داد. در همین حال «جمال الطویل» یکی از سران جنبش حماس گفت: برخی از طرف‌های منطقه‌ای به نفع خود نمی‌بینند که رژیم صهیونیستی شکست بخورد، اما مقاومت روی حرف خود درباره قدس و شیخ جراح می‌ماند. این معرکه، همچنان ادامه دار است و اگر اشغالگر اسرائیلی بخواهد حماقتی مرتکب شود باید بداند که در‌های مواجهه، همچنان باز و داغ است. همچنین «ابوعبیدة» سخنگوی رسمی گردان‌های القسام شاخه نظامی حماس نیز به موضوع ضمانت‌های صهیونیست‌ها پرداخت و گفت: جنبش حماس با وساطت عربی به درخواست آتش بس پاسخ داد و حمله موشکی بزرگی را معلق کرد و حالا واضح می‌گوییم که حمله‌ای بزرگتر را تدارک دیده ایم؛ حمله‌ای که از حیفا تا رامون را دربر می‌گیرد، اما به آتش بس پاسخ مثبت دادیم تا رفتار دشمن را یک بار دیگر رصد کنیم.

مبادله اسرا مسیری مجزا از آتش بس

مذاکرات برای مبادله اسرا بین مقاومت و رژیم صهیونیستی قبل از پیروزی اخیر نیروهای مقاومت فلسطین آغاز شد. به طوری که رژیم صهیونیستی حدود یک ماه و نیم پیش لیستی حدود صد نفره از اسرایی که حاضر به آزادی آن‌ها شده را در اختیار حماس قرار داده بود. اما جنبش حماس یکی از پیش شرط‌های خود در مورد پرونده مبادله اسرا را آزادی تمامی اسرایی اعلام کرده است که به موجب قرارداد شالیت آزاد شده و پس از آن به اسارت گرفته شدند. اما با پیروزی نیروهای مقاومت در جنگ ۱۲ روزه مبادله اسرا میان اشغالگران و جنبش حماس وارد فاز جدیدی شد اما جنبش حماس تاکید کرد مساله مبادله اسرا و آتش بس دو موضوع کاملا مجزا است که نباید با هم آمیخته شود. برخی از خبر ها از برگزاری نشست هفته آینده میان رژیم صهیونیستی و جنبش حماس در قاهره حکایت دارد؛ شبکه صهیونیستی "کان" تاکید کرده است که در صورت امضای توافق مبادله اسرا، در میان اسرای فلسطینی که قرار است آزاد شوند، شماری از افرادی نیز وجود خواهند داشت که به دست داشتن در کشتن صهیونیست ها متهم هستند. یحیی سنوار رئیس دفتر سیاسی جنبش «حماس» در نوار غزه در آخرین اظهار نظر خود درباره مبادله اسرا با رژیم صهیونیستی تصریح کرد: «به برادران مصری تأکید کردیم ما با هرگونه شروط در موضوع مبادله اسیران مخالفیم و اسیرانی که نزد ما هستند یک مسئله انسانی مستقل است. اسیر در برابر اسیر. موضوع اسیران به هیچ گونه تخفیف یا بازسازی یا هرگونه شکستن محاصره نوار غزه یا هیچ گونه دستاورد ملی ربطی ندارد. این دو مسیر مستقل هستند که به هیچ وجه ربطی به هم ندارند.»
تشدید بحران سیاسی در رژیم صهیونیستی

هرچقدر که جنگ ۱۲ روزه غزه موجب همگرایی و اتحاد بیشتر میان گروه های فلسطینی شد اما برعکس رژیم اشغالگر که تا قبل از این جنگ از بحران سیاسی رنج می برد اما با پیروزی مقاومت شرایط برای نتانیاهو و رژیم صهیونیستی پیچیده تر شد شرایطی که هرچند رسانه های صهیونیستی تلاش کردند تا آن را شخصی و فردی جلوه دهند اما شدت این بحران سیاسی به اندازه ای بزرگ بود که امکان مخفی کردن آن وجود نداشت. بنابراین در حالی که هنوز رژیم صهیونیستی در حال توجیه شکست خود در جنگ ۱۲ روزه بود اما ائتلاف میان نفتالی بنت رهبر حزب افراطی خانه یهود با یائیر لپید رهبر حزب چپ میانه " آینده‌ای هست" زمینه را بیش از هر زمان دیگری برای پایان دادن به سلطه ۱۲ ساله نتانیاهو بر سرزمین های اشغالی فراهم کرد. از سوی دیگر اما اختلافات میان بایدن و نتانیاهو موجب تشدید بحران سیاسی در سرزمین های اشغالی شده است مساله ای که شاید تنها با کنار رفتن نتانیاهو بتواند ترمیم شود. از سویی دیگر بحران داخلی در رژیم صهیونیستی ادامه دارد رژیم صهیونیستی از آوریل ۲۰۱۹ به دلیل شکست ماموران تشکیل کابینه در کسب رای اعتماد ۶۱ تن از نمایندگان کنست، چهار انتخابات برگزار کرده است. نتانیاهو ۱۴ اردیبهشت چهارم مه در تشکیل کابینه‌ای که رای اعتماد کنست (پارلمان رژیم صهیونیستی) را به دست آورد، شکست خورد و در پی آن روون ریولین، رئیس رژیم صهیونیستی لاپید را مامور کرد ظرف ۲۸ روز کابینه‌ای را تشکیل دهد. در صورتی که لاپید موفق به تشکیل کابینه نشود، ریولین باید دوباره کنست را مامور کند تا از میان اعضای خود شخصی را انتخاب کند که بتواند کابینه‌ای برخوردار از رای اعتماد اعضا تشکیل دهد و یا اینکه برای برگزاری انتخاباتی جدید (پنجمین انتخابات) آماده شود که به گفته برخی ناظران این گزینه، احتمال بیشتری دارد.

نتیجه گیری: 

شاید وقتی که ۲۰ اردیبهشت ماه نتانیاهو جنگ غزه را آغاز کرد فکرش را هم نمی کرد این جنگ چه پیامدهایی وخیمی برای وی داشته باشد اگرچه قبل از شکست در غزه نیز نتانیاهو شرایط مناسبی نداشت اما این شکست نه تنها سقوط وی بلکه تزلزلی کم سابقه را در بنیان سست رژیم صهیونیستی ایجاد کرده که بسیاری از صهیونیست ها اکنون حاضرند با سقوط نتانیاهو بتوانند بر ضعف های این رژیم سرپوش گذارند هرچند عمق این شکست به اندازه ای بود که حتی «آویگدور لیبرمن»، وزیر جنگ سابق رژیم صهیونیستی را به اعتراف درباره پیروزی مقاومت فلسطین واداشت و از سویی دیگر موجب شد نیروهای مقاومت نه تنها در میدان نبرد بلکه در عرصه سیاسی نیز تقویت و دست برتر را داشته باشند. اگرچه قبل از جنگ ۱۲ روزه مساله مبادله اسرا میان حماس و رژیم صهیونیستی مطرح شده بود، اما با  ضرب شستی که نیرو‌های مقاومت از رژیم اشغالگر گرفت این روند تسریع یافته و مقاومت در این گفتگوها دست برتر را دارد.

نویسنده: مجتبی شاهسونی 

کارشناس مسائل بین الملل