در چنین روزی بر دنیا چه گذشت؟
تقویم تاریخ؛ از روز جهانی مبارزه با دخانیات تا حمله به ناوگان آزادی
امروز دوشنبه، دهم خرداد سال ۱۴۰۰ هجری شمسی، برابر با نوزدهم شوال سال ۱۴۴۲ هجری قمری و مطابق با سی و یکم میسال ۲۰۲۱ میلادی است.
به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما، مهمترین رویدادهای تاریخی جهان در چنین روزی (دهم خرداد سال ۱۴۰۰) به شرح زیر است:
روز جهانی مبارزه با دخانیات
امروز سی و یکم ماه میروز جهانی مبارزه با دخانیات نامگذاری شده است.
تاریخچه پیدایش دخانیات به استفاده بومیان قاره آمریکا از گیاه تنباکو در دوران باستان باز میگردد. در سال ۱۴۹۲ میلادی کریستف کلمب و همراهانش به جزیرهای در میان آمریکای شمالی و جنوبی رسیدند، آنها دیدند بومیها برگهای گیاهی عجیب را به روی آتش ریخته و دود آن را داخل ریههای خود میکنند. کریستف کلمب، تصور کرد چیزی جادویی کشف کرده است و هنگام مراجعت، مقداری از برگها و دانههای آن گیاه را با خود به اسپانیا برد و به این ترتیب، توتون به اروپا راه یافت. مردم اروپا، این گیاه را "توباکو" و در ایران"تنباکو" نامیدند. این تحفه استعماری، با همان نگرش خرافی درمان کردن دردها، تقریباً امروزه تمام جوامع روی زمین را مبتلا ساخته و معتادان، آن را برای خود از نان شب ضروریتر میدانند! کشورهای بزرگ و تولید کننده سیگار در غرب، علی رغم اینکه در کشورهای خود سعی در کاهش مصرف این مواد دارند بیشتر تولیدات سیگار خود را به کشورهای در حال توسعه و فقیر صادر میکنند و با ترفندهای مختلف ِ تبلیغاتی، سعی در افزایش مصرف سیگار در این کشورها دارند. این روز، روز مبارزه با دخانیات در جهان نامگذاری شده است تا بلکه نهضت جهانی برای مبارزه با این ماده خطر افرین برای بشر به راه افتد. سیگار سالانه موجب مرگ میلیونها نفر میشود.
رسمیت یافتن دین مسیح
۱۴۹۲ سال پیش در چنین روزی سی و یک مه سال ۵۲۹ میلادی دین مسیح (ع) در روم به فرمان امپراتوری روم رسمیت یافت.
در غرب، دو طرف نزاع، اگوستین (۳۵۴-۴۳۰ م) و پلاگیوس (۳۶۰-۴۲۰ م) بودند. بحث آنان درخصوص مسئلهی طبیعت انسان و راه نجات او بود؛ آیا انسان فقط از طریق قدرت الهی نجات مییابد، یا در فرایند نجات جایی برای ارادهی انسانی نیز وجود دارد؟ سخن پلاگیوس این بود که همهی انسانها آزاد خلق شدهاند و میتوانند خوب یا بد را برگزینند. اما به نظر اگوستین، اعتقادات پلاگیوس با بسیاری از آموزههای اساسی مسیحی ناسازگار بود. او میگفت این اعتقادات با آموزههای فیض ازلی، گناه نخستین و منجی بودن مسیح، در تعارض است. اگوستین میگفت انسان وارث گناه آدم است و خودش هرگز نمیتواند برای نجات خود اقدام کند، اما مسیح با صلیب خود، این نجات را ممکن ساخت و هرکس فیض الهی شامل حال او شود، نجات مییابد. سرانجام عقاید پلاگیوس در سال ۴۳۱ م در شورای افسس محکوم شد، اما نزاع ادامه یافت. پس از آن، راهبی بهنام یوحنای کاسیان (۳۶۰-۴۳۵ م) تلاش کرد تا دو نظر را با هم بیامیزد.بر این اساس، برای مدتی اندیشهای نیمهپلاگیوسی حاکم شد، اما سرانجام در شورای اورانژ در سال ۵۲۹ م تعالیم پلاگیوس و یوحنای کاسیان محکوم، و تعالیم اگوستین با اندکی تعدیل پذیرفته شد.
د
رگذشت یعقوب لیث صفاری از بنیانگذاران سلسله صفاریان
۱۱۷۷ سال پیش بنا به روایات متواتر تاریخی در چنین روزی، نوزدهم شوال سال ۲۶۵ هجری قمری «یعقوب لیث صفاری»، بنیانگذار سلسله صفاریان در ایران، در جندی شاپور ـ از شهرهای ایران قدیم ـ درگذشت.
خصلتهای جوانمردانه یعقوب لیث، باعث جذب مردم به سوی وی شد و مدتی بعد، مردم سیستان ـ در جنوب شرقی ایران - او را به امیری برگزیدند. یعقوب لیث پس از چندی قدرت یافت و با کمک هوادارانش چندین شهر ایران را تصرف کرد و دولتی منسجم و یکپارچه در ناحیه سیستان ایجاد کرد. یعقوب لیث در سال ۲۶۱ هجری قمری با سپاهی عظیم عازم فتح بغداد، پایتخت حاکمان عباسی شد، ولی از قوای عباسی شکست خورد و عقب نشینی کرد. بعد از این شکست، یعقوب لیث در حال تجهیز قوا برای حملهای دیگر به بغداد بود که بیمار شد و پس از چندی درگذشت.
انعقاد عهدنامه ارزروم میان ایران و امپراتوری عثمانی
۱۷۴ سال پیش در چنین روزی در تاریخ ۳۱ می ۱۸۴۷ میلادی عهدنامه دوم "ارز روم" میان دولت ایران و امپراتوری عثمانی منعقد شد.
در میانه جنگهای ایران و روس، لشگر عثمانی بارها به بهانه سرکوب شورشیان وارد مرزهای ایران شد. در مقابل لشگر ایران با حرکت به سوی سرحدات ضمن بیرون راندن سربازان عثمانی از قلمرو ایران، پیروزیها و فتوحات مهمی در داخل قلمروی عثمانی به دست آورد. در پی این نبردها قرارداد صلحی موسوم به عهدنامه ارزروم میان ایران و عثمانی منعقد گردید که بر اساس آن طرفین بار دیگر عهدنامه قصر شیرین را مبنای مرزبندیهای خود قرار دادند. به علت مرزبندی نه چندان دقیق در عهدنامه قصرشیرین، درگیریها ادامه پیدا کرد تا سالها بعد متممی در ۳۱ می ۱۸۴۷ بر عهدنامه ارزروم به امضای طرفین رسید که به عهدنامه دوم ارزروم شهرت دارد. نماینده ایران در طول این مذاکرات که به عهدنامه دوم ارزروم ختم گردید امیر کبیر بود.
کشف عامل بیماری سیاه زخم توسط لویی پاستور
۱۴۰ سال پیش در چنین روزی سی و یک مه سال ۱۸۸۱ میلادی عامل بیماری سیاهزخم توسط "لویی پاستور" کشف شد.
باکتری باسیلوس آنتراسیس عامل بیماری سیاه زخم است. نامهای دیگر این بیماری در زبان انگلیسی آنتراکس (Anthrax) و به فرانسوی شاربن است. نام آنتراکس از کلمه یونانی (anthrakis) به معنی ذغال گرفته شده که به دلیل زخم سیاه رنگی هست که در این بیماری به وجود میآید. سیاه زخم، از بیماریهای مشترک انسان و حیوانات است که البته در حیوانات شایعتر و در انسان کمتر است.
حمله رژیم صهیونیستی به ناوگان ازادی
۱۱ سال پیش، در روز سی و یکم میسال ۲۰۱۰ میلادی نظامیان رژیم صهیونیستی به ناوگان دریایی حامل کمکهای بشردوستانه برای مردم در محاصره نوار غزه، به نام ناوگان آزادی، در آبهای آزاد حمله کردند.
این ناوگان شامل شش کشتی حامل کمکهای غذایی و دارویی با ۶۶۳ فعال حامی فلسطینیان از ۳۷ کشور جهان بود. در یورش سربازان رژیم صهیونیستی به ناوگان آزادی، ۹ نفر کشته و بیش از ۵۰ نفر زخمی شدند. این اقدام وحشیانه صهیونیستها موجی از تنفر و انزجار جهانی را برانگیخت و مردم و دولتهای مختلف دنیا به آن اعتراض کردند. درنتیجه این اقدام رژیم صهیونیستی، ماهیت جنایتکارانه این رژیم و دشمنی آن با فلسطینیان برای افکار عمومی جهان آشکارتر شد. همچنین شورای امنیت سازمان ملل متحد، تحت فشار افکار عمومی جهان حمله به کاروان آزادی غزه را محکوم کرد و خواستار یک تحقیق سریع، بی طرفانه و شفاف در باره این جنایت شد.