در چنین روزی بر دنیا چه گذشت؟
تقویم تاریخ؛ از درگذشت عبدالعظیم حسنی تا کودتای نظامی در ترکیه
امروز پنجشنبه، ششم خرداد سال ۱۴۰۰ هجری شمسی، برابر با ۱۵ شوال سال ۱۴۴۲ هجری قمری و مطابق با بیست و هفتم میسال ۲۰۲۱ میلادی است.
به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما، مهمترین رویدادهای تاریخی جهان در چنین روزی (ششم خرداد سال ۱۴۰۰) به شرح زیر است:
درگذشت حضرت عبدالعظیم حسنی از نوادگان امام حسن مجتبی (ع)
۱۱۹۰ سال پیش در چنین روزی، پانزدهم شوال سال ۲۵۲ هجری قمری حضرت «عبدالعظیم حسنی» درگذشت.
آن حضرت از نسل امام حسن مجتبی (ع)، نوه پیامبر گرامی اسلام (ص) بود. حضرت عبدالعظیم دارای کرامات بسیار بود. از فضائل او میتوان به این نکته اشاره کرد که وی مورد وثوق و تایید چند تن از اهل بیت پیامبر گرامی اسلام (ص) بود و از آن بزرگواران حدیث نقل میکرد. خَفَقان دوران عباسی و دشمنی سختی که با علویان روا می داشتند، عبدالعظیم را به هجرت واداشت و او به ری در جنوب تهران امروز آمد و ساکن آن دیار شد. سرانجام این سلاله پاک خاندان حَسنی و این زاهد پرهیزکار در نیمه شوال سال ۲۵۲ ق در ۷۹ سالگی در ری درگذشت. آن حضرت را شهید و مسموم نیز می دانند. مرقد حضرت عبدالعظیم در ری، زیارتگاه مشتاقان اهل بیت است.
امضای قرارداد صلح میان فرانسه و امیر عبدالقادر الجزایری
۱۸۴ سال پیش در چنین روزی، بیست و هفتم میسال ۱۸۳۷ میلادی قرارداد صلح میان دولت فرانسه و امیر عبدالقادر الجزایری، سردار آزادیخواه الجزایری به امضا رسید.
امیر عبدالقادر از سال ۱۸۳۲ پس از تهاجم ارتش فرانسه به الجزایر، به مقابله با متجاوزین برخاست. پیروزیهای امیر عبدالقادر باعث شد تا فرانسویان با وی از درِ سازش درآمده و ضمن ترک مخاصمه به امضای قرارداد صلح با او تن در دهند. براساس این قرارداد که در ۲۷ مه ۱۸۳۷ م به امضا رسید، به غیر از پنج بندر که در تصرف فرانسه باقی ماند، سایر نقاط الجزایر آزاد گردید. ولی با کارشکنی استعمارگران فرانسوی، امیر عبدالقادر در ۱۸ نوامبر ۱۸۳۹ م دومین دور مبارزات آزادیخواهانه خود را آغاز کرد و با پنجاه هزار سرباز سواره و پیاده، به نیروهای فرانسوی حمله برد. با این حال، چون مبارزات وی بیش از ۱۵ سال طول کشیده بود، نیروهای او تحلیل رفتند و سلطان مراکش و امیر تونس هم بر اثر فشار دولت فرانسه و ضعف و خودخواهی، از یاری او خودداری کردند. در نتیجه امیر عبدالقادر شکست خورد و تسلیم شد. وی در سال ۱۸۵۳ م از حبس آزاد شد به این شرط که دیگر به الجزایر باز نگردد. امیر عبدالقادر سرانجام در ۲۹ اوت سال ۱۸۸۳ م در ۷۵ سالگی در دمشق درگذشت.
درگذشت رابرت کخ، کاشف عامل بیماری سل
۱۱۱ سال پیش در چنین روزی، بیست و هفتم میسال ۱۹۱۰ میلادی «رابرت کخ» (Robert koch)، باکتری شناس و پزشک برجسته آلمانی و کاشف عامل بیماری سل در ۶۷ سالگی، درگذشت.
وی پس از پایان تحصیلات در رشته پزشکی، مطالعات و تحقیقات گستردهای را درباره علل برخی از بیماریها همچون وبا، سیاه زخم و سل آغاز کرد. کخ پس از تکمیل روش کشت میکروبها، آنها را به وسیله رنگ کردن، در زیر میکروسکوپ مشاهده کرد. این پزشک آلمانی در سال ۱۸۸۲ میلادی موفق به کشف باسیل سل شد. کخ برای تکمیل تحقیقات علمی خود به آفریقای جنوبی، مصر و هند سفر کرد و درباره بیماری هایی، چون مالاریا و چندین بیماری شایع دیگر در مناطق مذکور، مطالعاتی انجام داد. رابرت کخ در سال ۱۸۹۱ میلادی، ریاست موسسه بیماریهای عفونی برلن را عهده دار شد و در سال ۱۹۰۵ میلادی به دریافت جایزه نوبل در رشته پزشکی نائل آمد.
شکست قیام مسلمانان مراکش
۹۵ سال پیش در چنین روزی، بیست و هفتم میسال ۱۹۲۶ میلادی قیام مسلمانان ناحیه ریف مراکش علیه استعمارگران اسپانیایی و فرانسوی، با شکست مواجه شد.
محمد بن عبدالکریم الخطابی مشهور به امیر محمد ریفی رهبر این قیام، سالها با متجاوزین اسپانیایی جنگید و پیروزیهای چشمگیری نیز به دست آورد. پیروزیهای وی بر ارتش اسپانیا، وحشت قوای فرانسه را برانگیخت. در اوایل سال ۱۹۲۴ میلادی نیروهای فرانسوی برای جلوگیری از گسترش قیام مردم منطقه ریف به کمک اسپانیا آمدند و تهاجم همه جانبهای را علیه مردم ریف آغاز کردند. فرانسه و اسپانیا پس از دستگیری رهبران جنبش و کشتار هزاران نفر از مردم مسلمان منطقه، قیام مردم مراکش را سرکوب کردند.
کودتای نظامی در ترکیه
۶۰ سال پیش در چنین روزی ۲۷ مه سال ۱۹۶۰ میلادی با کودتای نظامی در ترکیه، ژنرال «جمال گورسل» (Cemal Gürsel) به قدرت رسید.
استبداد و فساد حکومت در زمان عدنان مُندَرِس نخست وزیر ترکیه، باعث وقوع اعتراضاتی در شهرهای این کشور شد. دولت اعلام حکومت نظامی کرد و به وسیله نیروهای مسلح، تظاهرات مخالفین را درهم شکست. در سوم ماه مه ۱۹۶۰، ژنرال جمال گورسل، فرمانده نیروی زمینی ارتش ترکیه، در نامهای به عدنان مندرس خواستار توجه به اصلاحات سیاسی در ترکیه برای مهار مقاومتهای مردمی به ویژه اعتراضات دانشجویی شد. مندرس به این درخواست اعتنایی نکرد. در نتیجه، در روز ۲۱ همان ماه، تعدادی از افسران ارتش، اغتشاشاتی به راه انداختند و سرانجام در ۲۷ مه ۱۹۶۰ م، دولت مندرس با یک کودتای نظامی سرنگون شد. عدنان مندرس چند ماه بعد به اتهام سوء استفاده از قدرت و نقض قانون اساسی، اعدام شد.
درگذشت جواهر لعل نهرو، اولین نخست وزیر هند پس از استقلال
در ۲۷ مه ۱۹۶۴ برابر با ۶ خرداد ۱۳۴۳ جواهر لعل نهرو اولین نخست وزیر هند پس الز استقلال درگذشت.
جواهر لعل نهرو ۱۴ نوامبر ۱۸۸۹ برابر با ۲۳ آبان ۱۲۶۸ در الله آباد هند به دنیا آمد. تا پیش از استقلال هند، نهرو مدت ۱۰ سال از عمرش را (به گونهای نامنظم) در زندانهای استعماری گذراند. پس از نخستوزیری او با کمک افراد میهن دوستی، چون سردار پاتل و دکتر آمبدکار توانست قوانین جدیدی را برای ساختاردهی مجدد به جامعهٔ هند تصویب کند که مهمترین آنها لغو نظام کاست بود. نهرو همراه با احمد سوکارنو، مارشال تیتو و جمال عبدالناصر از پایهگذاران جنبش عدم تعهد بهشمار میرود. نهرو در سالهای ۱۹۲۹ تا ۱۹۳۱ در به عنوان رهبر حزب کنگره ملی خدمت کرد. در ۱۹۴۲ نهرو بهعنوان یک رهبر شناختهشده حزب کنگره ملی، جانشین گاندی شد. در ماه اوت ۱۹۴۷ نهرو به نخستوزیری رسید و آخرین مراحل عقبنشینی انگلستان و تأسیس هندوستان بهعنوان یکحکومت خودگردان را دنبال کرد. او در اینمسند با تلاش پیگیر کارش را ادامه داد تا آنکه هندوستان در سال ۱۹۵۰ بهیکجمهوری تبدیل شد.