چند قطبی بودن انتخابات سیزدهم

به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما، آقای مهدی فضائلی با حضور در برنامه گفتگوی ویژه خبری یکشنبه شب شبکه دو سیما با اشاره به اینکه تعدد داوطلبان ریاست جمهوری، علل مختلفی دارد، افزود: بخشی از آن به قانون انتخابات بر می‌گردد که شرایطی را دارد و بسیاری از کسانی که در تراز ریاست جمهوری نیستند امکان نام نویسی دارند.
وی ادامه داد: حتی در بین چهره‌های سیاسی داوطلب هم کسانی وجود دارند که در تراز ریاست جمهوری نیستند.
آقای فضائلی با بیان اینکه علت دیگر تعدد داوطلبان ریاست جمهوری به ساده اندیشی نسبت به اداره کشور بر می‌گردد، افزود: به نظر می‌رسد برخی از افرادی که پا به میدان داوطلبی ریاست جمهوری گذاشته اند درک درستی از مسائل کشور ندارند و ساده اندیشانه نسبت به این موضوع برخورد و خودشان را نامزد کردند.
وی اضافه کرد: جهت مثبت تعدد داوطلبان ریاست جمهوری این است که جریان و چهره‌های سیاسی، انگیزه، شور و نشاط برای حضور در میدان رقابت دارند.
این تحلیلگر مسائل سیاسی گفت: این افراد احساس می‌کنند مشکلات کشور راه حل دارد و این گونه نیست دچار بن بستی باشیم و احساس می‌کنند این توانمندی را دارند که بیایند و مشکلات کشور را حل کنند.
آقای فضائلی افزود: اینکه این تعدد حضور داوطلبان، چه میزان به مشارکت کمک کند، صرف تکثر، شاید موضوعیتی نداشته باشد. اولا در کنار تکثر، تنوع هم مهم است یعنی سلایق و دیدگاه‌های مختلف را هم باید در نظر بگیریم؛ خیلی‌ها با یکدیگر شباهت‌هایی در جهت گیری‌ها و سوابق خود دارند.

یکی دیگر از تحلیلگران مسائل سیاسی هم با حضور در این برنامه گفت: باید از کسانی که داوطلب ریاست جمهوری شدند و خود را در معرض رای گذاشتند تشکر کرد و به آن‌ها دستمریزاد گفت.
محمدعلی وکیلی ادامه داد: اگر چه از عجایب این دوره انتخابات این بود که تا روز پایانی نام نویسی، هیچ پیش بینی نسبت به تعداد و یا حضور یافتن و یا حضور نیافتن چهره‌های اصلی وجود نداشت.
وی افزود: این نبود قطعیت به ویژه در خصوص چهره‌های اصلی، موجب شد که تعدادی از چهره‌های حاشیه‌ای را نیز وارد صحنه کند.
آقای وکیلی اضافه کرد: مواضع روز ثبت نام برخی از چهره‌ها موجب شد برخی دیگر از چهره‌ها تصمیم بگیرند در واکنش به مواضع روز ثبت نام فرد دیگر، حضور یابند که این جای تاسف دارد و سطح ریاست جمهوری نباید تا این اندازه تنزل یابد.
این تحلیلگر سیاسی با اشاره به اینکه تعداد ثبت نام کنندگان این دوره نسبت به دوره‌های پیشین کمتر شده است، گفت: وزارت کشور و شورای نگهبان اجمالا به لحاظ شکلی به یک تعریف نسبتاً مانع اغیار رسیدند و از خیل کثیر ثبت نام کنندگان کاسته شده است.
وی افزود: تعداد کسانی که کارنامه‌ای دارند و به این علت خود را مصداق رجل سیاسی، مدیریتی و مذهبی می‌پندارند و داوطلب ریاست جمهوری شدند قابل توجه و حدود ۴۵ نفر است.
آقای وکیلی اضافه کرد: این تکثر، لزوماً به معنای تنوع نیست، زیرا برخی از آن‌ها برای همپوشانی و به عنوان یار کمکی آمدند.
وی ادامه داد: فعلاً در تقسیم بندی کلی می‌شود گفت که انتخابات خرداد سه قطبی خواهد بود؛ قطبی با محوریت آقای رئیسی و طیفی از دوستان اصول گرا که پیش از او یا پس از او ثبت نام کردند و به نفع او ائتلاف می‌کنند و یا کنار می‌روند و یا در مناظره‌ها به عنوان یار کمکی او خواهند بود.
آقای وکیلی افزود: در جبهه مقابل آقای رئیسی یعنی جبهه اصلاح طلبان، پیش بینی می‌کنم سه نامزد یعنی آقایان جهانگیری، پزشکیان و شریعتمداری وارد مناظره خواهند شد و در مناظره، وزن کشی این سه نفر در ارودگاه اصلاح طلبان معلوم خواهد شد و گزینه نهایی در آن جا تعیین می‌شود و از اکنون نمی‌شود گفت که کدامیک از این سه نفر، اصل و کدام یار کمکی است.

وی ادامه داد: رکن سوم این انتخابات، آقای لاریجانی خواهد بود که به عنوان قطب سوم، حضور جدی خواهد داشت.

نامزدها باید با مردم صادق باشند

تحلیلگر مسائل سیاسی و کارشناس حوزه رسانه گفت: صداقت با مردم بسیار مهم است و نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری باید با مردم صادق باشند.
آقای مهدی فضائلی افزود: موضوع کاندیدهای پوششی از دوره قبل به صورت جدی اتفاق افتاد زمانی که در دوره دوم ریاست جمهوری آقای روحانی، آقای جهانگیری هم به میدان آمد و از همان ابتدا این بحث مطرح شد که او قرار است نقش کاندیدای پوششی را داشته باشد و در صحنه عمل هم این اتفاق افتاد.
وی افزود: بخشی از این موضوع می تواند ناشی از قوت و ضعف افراد باشد؛ این که نامزدی ممکن است در حوزه ای توانمند باشد برای ارائه مطلب و در حوزه هایی ضعیف تر باشد اما کل تفکر این دو یا چند نفر، یک تفکر را نمایندگی می کند و نقطه ضعف های نماینده اصلی را بر طرف می کند.
آقای فضائلی ادامه داد: علت دیگر, این است که نامزدهای هم فکر، فرصت بیشتری را برای بیان حرف های تفکر جریان خود داشته باشند.
وی افزود: این که فرصت بیشتری برای ارائه دقیق تر و کامل تر تفکر یک جریان فراهم شود بد نیست اما صداقت با مردم بسیار مهم است و نامزدها باید با مردم صادق باشند.
این تحلیلگر مسائل سیاسی گفت: در انتخابات 96 در صحنه واقعی هم آقای روحانی و آقای جهانگیری، با هم دولت را اداره کردند و می کنند و آقای جهانگیری معاون اول بود و در کارنامه دولت، سهیم است و باید نسبت به کارنامه دولت، پاسخگو باشد.
وی درباره انتقاد نامزدها از همدیگر و ایجاد دوگانه ها و استفاده آن ها از این دوگانگی، افزود: دوگانه های واقعی را باید از دوگانه های غیر واقعی تفکیک کنیم برای مثال دوگانه کارآمدی یا ناکارآمدی, واقعی است و جعلی نیست و دوگانه این که کشور راه حل دارد یا ندارد و اینکه راه حلش خارجی و یا داخلی است واقعی است و باید به درستی تبیین و توضیح داده شود اما برخی دوگانه ها مانند دوگانه مبتنی بر مذاکره, واقعی نیست زیرا این گونه نیست که کسی در کشورمان, مطلق، اصل مذاکره را نفی کند.
آقای فضائلی گفت: داشتن برنامه نامزدها, مولفه ی مهمی است تا نامزدها را از هم تمییز دهیم علاوه بر آن، کارنامه آن فرد هم مهم است.
وی افزود: همچنین کابینه افراد هم مهم است و باید ببینیم آیا این مجموعه, توانمندی تحقق این برنامه را دارد یا خیر؟
آقای وکیلی, دیگر تحلیلگر سیاسی حاضر در این برنامه, حضور کاندیدای پوششی را در جریان رقابت های انتخاباتی ریاست جمهوری، غیر اخلاقی دانست و گفت: این رفتار، صادقانه نیست و نوعی غش در معامله است.
وی افزود: در انتخابات ریاست جمهوری سال 1396، آقای جهانگیری، کاستی های آقای روحانی را در مناظره، پوشش داد. اگر او نبود احتمالاً شخصیت واقعی آقای روحانی برای مردم، بهتر نمایان می شد.
وی ادامه داد: با همپوشانی آقای جهانگیری، مردم متوجه کاستی ها نشدند به همین علت با درخشش آقای جهانگیری، ضعف ها به درستی تشخیص داده نشد و به همین علت، رای مردم به روحانی به علاوه جهانگیری بود در حالی که رای واقعاً به روحانی داده شد و این از رهگذر مهندسی در مناظره اتفاق افتاد در حالی که شرعاً و قانوناً مردم به یک نفر رای دادند.
آقای وکیلی افزود: اکنون هم صحنه توانمندی فرد باید فقط برای خودش باشد تا امکان ارزیابی بدست بیاید.
او ادامه داد: جلوی این سنت باید گرفته شود و دستگاه های نظارتی تصمیم گیر باید جلوی این غش در معامله را بگیرند و صحنه انتخابات باید بی پیرایه باشد تا وزن هر کدام از نامزدها در مصاف با یکدیگر مشخص شود .
این تحلیلگر سیاسی گفت: هر کدام از داوطلبان، یکی از جریان های سیاسی زنده کشور را نمایندگی می کند بنابراین علی الاصول دارای یک گفتمان در اداره کشور است و این گفتمان ها نشانه بالندگی جمهوری اسلامی است.
آقای وکیلی افزود: اگر کسی وارد صحنه ریاست جمهوری شود اما حامل هیچ گفتمانی نباشد نشانه این است که او فاقد پشتوانه اجتماعی و هویت سیاسی است، بنابراین کسی در جایگاه نامزد ریاست جمهوری حتماً باید دارای گفتمان سیاسی و مدیریتی باشد .
وی ادامه داد: اما دوگانه و سه گانه هایی که می تواند سقف منافع ملی کشور را به خطر بیندازد رسمیت و اصالت ندارند.
این تحلیلگر مسائل سیاسی گفت: مغالطه ای توسط برخی فعالان سیاسی انجام و به خورد ملت داده می شود و یک توقع کاذب را شکل داده است و آن اینکه اگر کسی دفتر قطوری از برنامه ارائه کرد لزوماً دارای صلاحیت است و این در حالی است که می دانیم در کشور، اسناد بالادستی و چشم انداز داریم که هر کسی که رئیس جمهور شد باید در چارچوب آن ها و سیاست های کلی، عمل کند .
وی افزود: رئیس جمهور باید قانون برنامه توسعه را اجراء کند و این برنامه ریل گذاری اداره کشور را مشخص می کند.
آقای وکیلی اضافه کرد: باید از کلی گویی ها و شعارهای صرف پرهیز شود و کارنامه افراد می تواند عامل راستی آزمایی سخنانشان باشد.
معاون خبر خبرگزاری مهر هم در ارتباط تصویری با این برنامه گفت: با توجه به اینکه مقام دوم کشور می خواهد انتخاب شود و فردی که رئیس جمهور می شود صاحب یک ایده، نگاه و گفتمان است طببیعی است او نگاه خود را باید ارائه دهد و نامزدهای رقیب هم نظرات خود را ارائه می کنند و دوگانه هایی به وجود می آید .
آقای محمدمهدی رحیمی ادامه داد: باید ببینیم این دوگانه سازی ها، چقدر اصیل هستند و تا چه اندازه بر مبنای باورهای غلط و شعارهای صرفا انتخاباتی است؟
وی افزود: باید ببینیم این دوگانه هایی که شکل می گیرد تا چه میزان به سابقه و شخصیت و ذائقه آن نامزد و جریان او نسبت و شباهت دارد و آیا گذشته عملکردی او، این موضوع را نشان می دهد یا خیر؟
آقای رحیمی اضافه کرد: متاسفانه نامزدها در این فضای دو قطبی و دوگانه سازی ها، فراموش می کردند که گویا قرار است در انتهای این رقابت، خودشان به عنوان رئیس جمهور انتخاب شوند و باید گفتمان و ایده خود را محقق کنند.

معاون خبر خبرگزاری مهر گفت: زمانی که این دو قطبی های غلط به ویژه در روزهای پایانی انتخابات سال 1396 به اوج رسید, فضا به قدری تند شد که گویی فرد منتخب، مجبور شد این دوقطبی سازی و فضای را که ایجاد کرده است ادامه دهد و این دو قطبی سازی ها برای ادامه کار آن ها مشکل زا می شود.
آقای رحیمی با بیان اینکه برنامه داشتن، مهمترین نکته ای است که حلقه مفقوده انتخابات های ما بوده است, افزود: در بسیاری جاها این برنامه در لفافه یک شعار و یک نماد و یک کلید و مانند آن، تحت الشعاع, قرار گرفته است.
وی اضافه کرد: سابقه کسی که می گوید برنامه دارم و اینکه تا چه اندازه شعارهای او قابل تحقق است, مهم است.