آغاز خروج نظامیان امریکایی از افغانستان
خروج نظامیان امریکایی از افغانستان در شرایطی آغاز شده است که سرپرست سفارت آمریکا در کابل گفت از چند سال پیش به این نتیجه رسیده بودیم که جنگ به بنبست رسیده و آمریکا در این جنگ پیروز نخواهد شد.
شبکه خبری سیانان روز جمعه گزارش کرد، نیروهای آمریکایی خروج از افغانستان را به عنوان بخشی از برنامه دولت بایدن برای ترک کامل این کشور پس از ۲۰ سال درگیری و جنگ، آغاز کردهاند.
جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا اوایل ماه جاری میلادی اعلام کرده بود که این کشور تمامی نیروهایش را تا ۱۱ سپتامبر که بیستمین سالگرد حملات تروریستی ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ است از افغانستان خارج میکند.
بر اساس اعلام مقامهای دفاعی آمریکا پیمانکاران و بخشی از کارمندان سفارت امریکا نیز در حال خروج از افغانستان هستند.
خروج نظامیان امریکایی از افغانستان در حالی آغاز شده که راس ویلسون سرپرست سفارت امریکا در کابل میگوید که کشورش از چند سال پیش به این نتیجه رسیده بود که جنگ افغانستان به بنبست رسیدهاست و امریکا در این جنگ پیروز نخواهد شد.
هم زمان مقامهای ناتو نیز اعلام کردند که روند خروج نیروهای این پیمان از افغانستان آغاز شده است. مطابق توافق دوحه، نیروهای خارجی باید در اول ماه می از افغانستان خارج شوند.
از سویی هم زمان با این رویداد, دولت آمریکا روز جمعه اعلام کرد درحالیکه نیروهای آمریکایی برای ترک افغانستان آماده می شوند، حملات داخلی ضد نیروهای ارتش افغانستان افزایش یافته است زیرا طالبان از اوضاع ایجاد شده استفاده می کنند.
خروج نظامیان امریکایی از افغانستان را به تعبیری می توان فرار از یا تغییر نوع حضور در این کشور توصیف کرد آن هم در حالیکه بر اساس گزارش روز جمعه آسوشیتدپرس به نقل از نهادهای نظارتی سازمان ملل از سال 2001 , دست کم 47 هزار غیرنظامی و 69 هزار نظامی افغان جان خود را از دست دادند بیش از 7 میلیون نفرمجبور به ترک وطن شدند, چهار میلیون نفر دیگر هم داخل این کشور که 36 میلیون نفر جمعیت دارد، آواره شدند.
وزارت دفاع آمریکا نیز ادعا کرده است که از سال 2001 دستکم دو هزار و 442 نظامی آمریکایی در افغانستان کشته و 20 هزار و 666 نفر مجروح شده اند. برآورد می شود که بیش از سه هزار و 800 پیمانکار امنیتی خصوصی آمریکایی هم در این جنگ کشته شده باشند. این در حالی است که هزینه مالی این لشکرکشی نیز بش از 2 تریلیون دلار برآورد شده است.
خروج نظامیان امریکایی با ابراز نگرانی هایی از سوی مقام های امریکایی نیز روبرو شده است بطوریکه ژنرال «مارک میلی» (Mark Milley) رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا چهارشنبه گذشته گفت ممکن است افغانستان پس از خروج ما ازاین کشور با فروپاشی دولت, ارتش، نیروهای امنیتی و افتادن در جنگ داخلی روبرو شود.
ژنرال فرانک مکنزی نیز روز پنجشنبه در کنگره گفت، پس از خروج کامل نیروهای آمریکایی از افغانستان ارتش این کشور بدون ادامه برخی حمایت های آمریکا به طور حتم فرو خواهد پاشید.
اچ آر مک مستر، مشاور پیشین امنیت ملی آمریکا در دوران ترامپ نیز در مصاحبه با شبکه تلویزیونی سی ان ان گفت: ما در رابطه با طالبان دچار نوعی توهم شده ایم. ما تصور می کنیم که طالبان می خواهد قدرت را تقسیم کند. اما طالبان مصمم است دولت اسلامی دلخواه خود را در افغانستان به وجود آورد. ما می دانیم که این می تواند چه جهنمی برای مردم افغانستان و مردم جهان باشد زیرا آنها این اقدام را بین سال های 1996 تا 2001 انجام دادند.
مقام های افغانستان نیز خروج نظامیان امریکایی از این کشور را به منزله خنجر زدن از پشت به دولت توصیف
کرده اند حمدالله محب مشاور شورای امنیت ملی افغانستان میگوید روند خروج خطرهایی را به همراه دارد و یکی ازین خطرها تلاش طالبان برای بدست گرفتن برخی ولایت ها خواهد بود.
از سویی ارتش امریکا به جای تحویل تجهیزات باقیمانده خود در افغانستان به نیروهای افغان اقدام به انهدام آنها کرده است. به گفته نمایندگان مجلس افغانستان ،آمریکایی ها در برخی از استانها اقدام به انهدام تجهیزات نظامی خود کرده و تعدادی از تجهیزات خود را به نیروهای پاکستانی سپرده اند که این اقدام خلاف پیمان امنیتی دو کشور است.
به گفته کارشناسان, با خروج نظامیان امریکایی محتمل ترین احتمال و سناریو قدرت گیری طالبان و احتمال سقوط کابل و دولت مرکزی است و اینکه وضعیت عراق پس از خروج امریکا در سال 2011 برای افغانستان تکرار شود دور از انتظار نیست مگر اینکه در نشست ترکیه توافق حاصل شود که البته طالبان هیچ رغبتی برای شرکت در این نشست ندارد و برای شرکت در آن شروطی را مطرح کرده است.
گروه طالبان برای شرکت در نشست استانبول، خواستار آزادی 7 هزار زندانی خود از زندان های دولت افغانستان و خارج شدن نام سرکردگان این گروه از لیست سیاه شورای امنیت سازمان ملل شده است. اعلام این شروط، تحلیل و سوال های مختلفی را در مورد برگزارشدن یا نشدن اجلاس استانبول مطرح می کند و به نظر می رسد این گروه به دنبال کسب امتیاز حداکثری در نشست استانبول است.
از زمان آغاز مذاکرات دوحه (میان طالبان و دولت ترامپ) طالبان امتیازات خوبی همچون آزادی 5400 زندانی طالبان را گرفت که تاثیر تعیین کننده ای در معادلات نظامی افغانستان در یک سال اخیر داشته است. و چه بسا آزادسازی هزاران نیروی دیگر بر سرنوشت معادلات میدانی و سپس میز مذاکرات تاثیر گذارباشد.
بر اساس ارزیابی کارشناسان, طالبان در حالی گام به گام درصدد امتیاز گیری است که آمریکا و دولت افغانستان هیچ امتیازی از این گروه از جمله برقراری آتش بس پایدار و برقراری صلح در این کشور نگرفته اند و کارت های بازی به نفع طالبان بوده است.
تحلیلگران معتقدند بایدن با طالبانیزه کردن افغانستان درصدد کسب امتیاز نظامی از طالبان برای حفظ پایگاههای اطلاعاتی آمریکا در افغانستان است.
سفر اخیر مقامات سیا به افغانستان نشان داد سیاست نظامی آمریکا به سمت تقویت مسائل اطلاعاتی در حال تغییر است. به همین دلیل آمریکا نیز از طالبان تضمین های لازم را برای حفظ امنیت پایگاههایش دریافت خواهد کرد.
طالبان براین تصور است که با خروج نیروهای آمریکا و ناتو از افغانستان امکان پشتیبانی هوایی و لجستیکی از ارتش افغانستان وجود نخواهد داشت و خیلی سریع می توانند دولت کابل را ساقط کند موضوعی که به نظر می رسد مورد توجه آمریکا نیز است.
راهبرد آمریکا در افغانستان مشخص است و در شکل ظاهر از نظامی گری به اطلاعاتی و جاسوسی و استقرار نیروهای ویژه در پایگاهها و سفارتخانه خود تغییر خواهد کرد و حضور نظامی آمریکا علنی نخواهد بود. همانگونه که در عراق چنین شرایطی حاکم است.
----------------------------------------------------
رضا محمدمراد