تقویت جلسات خانگی قرآن در سال جدید

به گزارش خبرنگار حوزه معارف گروه علمی فرهنگی هنری خبرگزاری صدا و سیما؛ جلسات خانگی قرآن سابقه‌ای دیرینه در فرهنگ ایرانی و اسلامی دارد. «جلسات خانگی قرآن» به عنوان مردمی‌ترین و خودجوش‌ترین سازوکار فعالیت قرآنی در کشور، محفلی است که به شهادت روایات، مُبدع آن شخص پیامبر (ص) و مبدأ آن خانه وحی و اهل بیت (ع) بوده است. روایات نشان می‌دهد، اولین «مکتب خانه» را به معنای «خانه‌ای که محل آموزش قرآن است» رسول خدا (ص) بنیان نهاد. از آن پس، «آموزش خانگی قرآن» جزئی از سیره و سنت رسول خدا (ص) شد و آن حضرت، همواره این سیره را به عنوان «الگویی راهبردی در نظام تعلیم و تعلم قرآن کریم» سفارش می‌فرمودند؛ الگویی که پس از پیامبر (ص) در سیره اهل بیت (ع) نیز به دقت دنبال شد و با درایت آن بزرگواران، پس از واقعه جان‌سوز عاشورا، با سفارش به برگزاری «روضه‌های خانگی» تکمیل شد تا خانه‌های مسلمانان، به مکاتبی برای اشاعه روزافزون فرهنگ قرآن و عترت (ع) در سرتاسر تاریخ مبدل شوند.

 

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای نیز در ۱۶ اردیبهشت سال ۱۳۹۸ در خصوص اهمیت جلسات خانگی اظهار داشتند: «یکی از کار‌هایی که خیلی مهم است، عبارت است از اینکه ما دوره‌های قرآن را، جلسات قرآن را زیاد کنیم… بعضی از عادت‌های خوب وجود داشت که حالا به خاطر تلویزیون قرآن و رادیوی تلاوت و مانند این‌ها که داریم، یک خرده‌ای عقب افتاده که بایستی جبران بشود. یکی همین دوره‌های خانگی قرآن بود.»

 

بر همین اساس سازمان دارالقرآن الکریم وابسته به سازمان تبلیغات اسلامی متولی امور ساماندهی به جلسات خانگی قرآن شد. سازمان دارالقرآن الکریم تقویت اقدامات قرآنی را با توجه به اقتضائات کشور و حرکت قرآنی انقلاب اسلامی از برنامه‌های خود در دوران ریاست حجت الاسلام اخوان صباغ معرفی کرده است.

 

وی پیگیری موضوع آموزش‌های تخصصی مربیان و معلمان قرآن و آموزش‌های تخصصی که در فضای قرآنی کشور با اتکا به ظرفیت‌های مردمی، مؤسسات قرآنی و خانه‌های قرآن انجام می‌شود را وظیفه سازمان دارالقرآن می‌داند.

 

در همین راستا، حجت‌الاسلام موسی جامعی، معاون تعلیم و تربیت سازمان دارالقرآن الکریم کشور در خصوص برگزاری طرح ملی نورالثقلین گفت: طرح ملی نورالثقلین که مرتبط به جلسات خانگی قرآن بوده به جهت تقویت شبکه مردمی و توسعه فعالیت‌های خود جوش از سوی سازمان دارالقرآن الکریم طرح‌ریزی شده است.

 

وی ادامه داد: با توجه به شرایط کرونایی سال گذشته اکثر فعالیت‌ها به تقویت زیرساخت‌ها متمرکز شد.

 

حجت الاسلام جامعی با بیان اقدامات این دوره آموزشی گفت: دو دوره آموزشی در فضای مجازی ویژه مدیران مراکز تربیت قرآنی نورالثقلین و یک دوره ویژه مربیان جلسات خانگی قرآن راه اندازی شده و ادارات قرآنی در استان‌ها مسئولیت ثبت نام در دوره را عهده دار هستند.

 

معاون تعلیم و تربیت سازمان دارالقرآن افزود: در این طرح تاکنون ۱۰۰۰ مربی و ۱۵۰ مدیر ثبت نام انجام داده‌اند. این دوره ملی تا ۲۰ اردیبهشت ماه به صورت رایگان در اختیار مدیران مؤسسات و مربیان جلسات خانگی خواهد بود و آن‌ها با مراجعه به ادارات قرآنی استان‌ها می‌توانند از محتوای دوره بهره‌مند شوند.

 

وی ادامه داد: این دوره محتوای خوبی برای مخاطبین عرضه خواهد کرد و از همین سو مباحث تربیتی، چیستی و چگونگی جلسات خانگی، اصول شبکه سازی مردمی و مباحث مهارتی مانند روش حفظ قرآن، روش‌های اداره جلسه قرآن تربیت محور و دیگر موضوعاتی که برای مربیان مفید خواهد بود، گنجانده شده است.

 

حجت الاسلام جامعی ادامه داد: این دوره‌ها را به صورت آفلاین قرار دادیم که از نظر اینترنت حجم زیادی برای مخاطبین مان نداشته باشد و هر زمانی که اراده کنند از آن بهره‌مند شوند.

 

آزمون دوره طرح ملی نورالثقلین،۲۵ اردیبهشت 

 

وی با تاکید بر اینکه ۲۵ اردیبهشت آزمون این دو دوره برگزار خواهد شد، تصریح کرد: افرادی که بعد از طی دو دوره موفق به کسب نمره لازم در آزمون پایانی شوند برایشان مجوز تأسیس مرکز تربیت قرآنی گواهی جلسه خانگی صادر خواهد شد و در دوره‌های بعدی امکان حضور برای این افراد فراهم می‌شود. همچنین در اولویت پشتیبانی‌هایی که در نظر داریم، خواهند بود. پیش بینی ما این است که در سال ۱۴۰۰، ۵۰۰ مرکز تربیت قرآنی و ۲۰ هزار جلسه خانگی تربیت محور راه اندازی شود.

 

معاون تعلیم و تربیت سازمان دارالقرآن با اشاره به اینکه به دنبال هیچ تصدی‌گری حاکمیتی در جلسات خانگی نیست، افزود: این دوره طرحی است که بار اجرایی اصلی آن بر عهده مؤسسات قرآنی است نه اینکه مجوز جدیدی به عنوان مؤسسه به آنان دهیم بلکه به عنوان یک مرکز تربیت قرآنی در سطح هر استان تعریف و معرفی شده و نمایندگی این طرح در استان به آن‌ها واگذار می‌شود. مرکز تربیت قرآنی به هیچ عنوان نگاه تصدی‌گری به مجموعه‌های مردمی ندارد بلکه به عنوان یک نهاد انقلابی وظیفه خود دانستیم که زیر ساخت‌هایی که برای تقویت جلسات مردمی نیاز است در اختیارشان قرار دهیم. سازمان دارالقرآن در صدد است مراکزی را در استان‌ها تعریف کند تا جلسات خانگی تقویت شوند.

 

حجت الاسلام جامعی افزود: ما هم زیر ساخت‌های مجازی و محتوایی را برای این مراکز ایجاد خواهیم کرد تا جلسات خانگی قرآن به همان شکل مردمی فعالیت خود را ادامه دهند و نمی‌خواهیم جلسات خانگی را تحت پوشش ارگانی در بیاوریم بلکه معتقدیم باید آن را به همان روش سنتی و قدیمی خود حفظ کرد.

 

وی ادامه داد: این سامانه به صورت lms طراحی شده و شرکت کنندگان لینک ورود را از ادارات قرآنی سازمان تبلیغات استان‌ها می‌توانند به صورت پیامکی دریافت کنند. ادارات قرآنی سازمان تبلیغات مشخصات مورد نیاز را دریافت می‌کنند. برای مربیان جلسات خانگی شماره ثبت مؤسسه در هنگام اخذ لینک ورود لازم نیست، اما برای مدیران مراکز قرآنی شماره ثبت نیاز است.

 

حجت الاسلام جامعی در پایان با اشاره به پیش بینی تسهیلات برای شرکت کنندگان در این دوره افزود: قسمتی از این حمایت‌ها در اختیار قرار دادن زیر ساخت‌های محتوایی است و بخش دیگر ایجاد پلتفرم‌هایی، ویژه جلسات خانگی است. بخش دیگر تسهیلات فرهنگی است که امکانات اردویی و جمعی را مهیا می‌کند و بخش بسیار محدودی نیز مالی خواهد بود که بنا بر بودجه ۱۴۰۰ اگر به تصویب رئیس سازمان تبلیغات برسد متعاقباً اعلام خواهد شد.

 

باید دید با گذشت زمان و تغییراتی که کرونا در برپایی جلسات خانگی ایجاد کرده است این دوره‌ها و اقداماتی که از سوی مسئولان نهاد‌های قرآنی کشور پیش بینی شده است تا چه اندازه می‌تواند نقش راهبردی و کلیدی در احیای جلسات خانگی داشته باشد. آیا موازی کاری با دیگر مجوز‌ها رخ می‌دهد و یا واقعاً نقش تسهیل گر و پشتیبانی گفته شده محقق خواهد شد.