افزایش جعل سند در همدان / روشهای پلیسی کشف جعل
رئیس پلیس آگاهی از افزایش جعل خبر داد و گفت: پارسال جعل سندهای گوناگون حدود ۵۰ درصد درمقایسه با سال قبل افزایش داشته است.
وی خاطرنشان کرد: تغییر کاربری اراضی کشاورزی به مسکونی به ویژه در مناطق روستایی و حاشیه شهر نمونههایی از جعل سند است که با آن مواجه هستیم .
او ادامه داد: باید از ارسال نامههای استعلام و یا دیگر نامههای اداری توسط ارباب رجوع خوداری شود تا زمینه وقوع جعل فراهم نشود.
بیشتر بدانیم : زمان مطالعه ۵ دقیقه
جرم جعل به لحاظ فنی پلیسی یا علمی با بهره گیری از سه روش معلوم میشود:
الف. جعل امضاء و نوشته؛
ب. جعل اسناد، مدارک، کارتهای شناسایی و…؛
ج. جعل اوراق بهادار نظیر کوپن، اسکناس، ارز، بلیط خط واحد
به تمامی کاربران مخصوصاً افرادیکه با اسناد رسمی و مدارک شناسایی سر و کار دارند، توصیه میشود که با خواندن روشهای ذیل و بهکار بردن آنها از اصل بودن سند یا تقلبی بودن آن آگاهی کسب کرده و از بروز کلاهبرداریهای ناشی از جعل، جلوگیری کنند. از نظر فنی سه روش برای پی بردن به اصالت یا جعلیت اسناد وجود دارد:
۱. روش فیزیکی
۲. روش شیمیایی
۳. روش مقایسهای
روش فیزیکی: در این روش معمولاً از دستگاههای نوری برای تشخیص استفاده میشود؛ زیرا هر نوری با فرکانسها و پرتوهای مختلف، بازتابهای مختلفی دارد. اصلیترین نوری که از آن در تشخیص اصالت یا جعلیت سند استفاده میشود، نور ماوراء بنفش است، این نور زمانی که با جوهر برخورد میکند بازتابهایی دارد که در تشخیص تقلبی و اصلی بودن سند کمک میکند، همچنین این نور برای بازخوانی مطالبی که پاک شده نیز استفاده میشود. علت اینکه شناسنامهها و اسناد دولتی را با خودنویس مینویسند این است که چنانچه این اسناد با مواد شیمیایی پاک شوند با استفاده از نور ماورای بنفش میتوان آنها را بازخوانی کرد. از این نور همچنین برای تشخیص نخ موجود در اسکناس و چک نیز استفاد میشود؛ امروزه دستگاههای نوری متعدد و متنوعی در بازار وجود دارد که میتوانند شما را در شناسایی اسناد اصیل از جعلی یاری رساند.
روش شیمیایی: این روش در مقایسه با روش فیزیکی برای استفادۀ افراد عادی مشکلتر است. از روشهای شیمیایی برای تجزیه جوهرها، تشخیص اختلاف رنگ جوهرها، ترکیب جوهرها تجزیه کاغذها و تشخیص جنس کاغذهای متعدد از این روش استفاده میشود. آزمایشهای شیمیایی عمدتاً برای ظهور نوشتههایی است که محو و پاک شدهاند.
روش مقایسهای: این روش در صورتی که شخص تشخیص دهنده سند اصیل از جعلی، از تجربه و آگاهی کافی و لازم برخوردار باشد، میتواند از ۲ روش قبلی کارآمدتر باشد، علم و تجربه ثابت کرده است که هر فردی در نگارش و تحریر دارای عادات منحصر به فرد تحریری و نگارشی است که تجلی و بروز این عادات را در نحوۀ نقطه گذاری، سرکش گذاری، دندانه گذاری، مکث، فشار و لرزش قلم، فواصل حروف و کلمات و ... میتوان مشاهده کرد؛ بنابراین با تشخیص عادتهای تحریری و نگارشی منحصر به فرد اشخاص و مقایسۀ آنها با اسناد و نوشتههای مورد نظر میتوان انتساب یا عدم انتساب نوشته وسند را به شخص مورد نظر و هم چنین اصالت یا جعلیت نوشته و سند مزبور را تعیین کرد.
قانونگذار راههای انجام جعل سند و مجازات این جرم را مشخص کرده و همچنین برای کارمندان دولتی که مرتکب این جرم میشوند مجازاتی را مقرر کرده است.
جعل به واسطه تنظیم سندی دروغین انجام میشود و از جمله جرایمی است که آسایش و نظم عمومی جامعه را از بین میبرد و منجر به ضرر و زیان مالی میشود.
جعل به معنی به اشتباه انداختن فرد دیگر به منظور فریب دادن است؛ فرد جاعل سعی میکند تا با تنظیم سند غیر واقعی فرد مقابل خود را فریب دهد و به دروغ بگوید که سند او واقعی است.
جعل در بسیاری از اسناد رخ میدهد و متداولترین آنها جعل شناسنامه، گذرنامه، سند ملک و سند خودرو است.
جرم جعل به روشهای گوناگونی انجام میشود و موارد آن در قانون آمده است.
به گفته قانونگذار جعل از طریق نوشتن سندی ساختگی، ساختن مهر یا امضای افراد دیگر، خراشیدن یا تراشیدن برای مثال نام حسین در سند خراشیده شود و به جای آن نام حسن نوشته شود، قلم بردن به معنای تغییر و تبدیل کلمهها برای مثال مبلغ سند از ۱۰۰ هزار تومان به ۲۰۰ هزار تومان تغییر کند، الحاق به معنای اضافه کردن عدد یا کلمه در سند، از بین بردن یا سیاه کردن قسمتی از نوشته، تغییر دادن تاریخ سند، الصاق نوشتهای به نوشته دیگر یعنی چسباندن دو نوشته متفاوت به یکدیگر، به کار بردن مهر یک فرد بدون آن که از وی اجازه گرفته باشیم از جمله مصادیق جرم جهل به شمار میآیند و انجام این موارد در اسناد به معنای جعل است.
اثبات ادعای جعل با شاکی است و او باید جعل را اثبات کند، برای به اثبات رساندن جعل باید ابتدای ادله آن را مطرح کرد و سپس کارشناسان خط نگاری جعلی بودن یا نبودن سند را تشخیص خواهند داد. البته در دعوای جعل باید به این نکته توجه داشت که جعلی بودن قرارداد با کپی قرارداد امکان پذیر نیست، به همین دلیل باید حتما اصل قرارداد وجود داشته باشد.
مجازات جعل چیست؟
بر اساس ماده ۵۳۶ قانون مجازات اسلامی هر شخصی در اسناد و نوشتههای غیررسمی جعل کند یا از سند مجعول استفاده کند؛ علاوه بر جبران خسارت به حبس از ۶ ماه تا ۲ سال یا پرداخت ۳ تا ۱۲ میلیون ریال جزای نقدی محکوم خواهد شد.
همچنین بر اساس مواد ۵۳۲-۵۳۴ اگر کارمند دولت در اجرای وظیفه و امور مربوط به کار خود مرتکب جعل در سند رسمی شود، به یک تا ۵ سال حبس یا به پرداخت ۶ تا ۳۰ میلیون ریال جزای نقدی محکوم میشود و اگر کسی که در سند و نوشته رسمی جعل میکند، کارمند دولت نباشد، مجازات وی ۶ ماه تا ۳ سال حبس یا جزای نقدی از ۳ تا ۱۸ میلیون ریال است.
برای شکایت و طرح دعوای جعل باید به دادسرای محلی که جرم جعل در آنجا واقع شده است، رفت و در صورت اثبات جعل فرد جاعل هم به جرم جعل و هم به مجازات استفاده از سند مجعول محکوم میشود.