در یادداشتی بررسی شد؛
تحلیل روز؛ احتمال بازتولید داعش با همکاری عربستان و آمریکا
توطئهها و تحرکات عربستان و آمریکا در منطقه غرب آسیا نشان میدهد که آنان درصدد باز تولید گروه تروریستی داعش هستند.
به گزارش سرویس بین الملل
خبرگزاری صداوسیما؛ «محمدرضا تقی زاده» کارشناس مسائل بین الملل در یادداشتی نوشت، گروه تروریستی داعش که توسط آمریکا ایجاد شد و مورد حمایت مالی عربستان قرار گرفت، جنایات فراوانی را در جهان مرتکب شد؛ آمریکا و عربستان که از طریق داعش درصدد دستیابی به اهداف شومشان بودند، با جانفشانی رزمندگان محور مقاومت در مقابله با عناصر این گروه تروریستی در عراق و سوریه رو به رو شدند؛ پس از نابودی داعش، عربستان و آمریکا، درصدد بازتولید و احیای مجدد آن هستند.
در این نوشتار دلایل احتمال بازتولید داعش با همکاری عربستان و آمریکا بررسی میشود.
ایجاد داعش توسط آمریکا
بستر پدید آمدن گروه تروریستی داعش را میتوان در حمله آمریکا به عراق در سال ۲۰۰۳ دانست؛ سقوط رژیم بعث صدام و حضور دهها هزار نفری نیروهای آمریکایی و کشورهای اروپایی در عراق خلأ امنیتی بزرگی در این کشور به وجود آورد.
نیروهای القاعده با بهرهگیری از این حالت، شاخه جدید خود در عراق را راهاندازی کردند؛ «ابو مصعب الزرقاوی» افسر اطلاعاتی بعثی که طبق برنامه آمریکا در گروه تروریستی القاعده نفوذ کرده بود، با استفاده از همین فضا در کردستان عراق مستقر شد و مدیریت این جریان را برعهده گرفت.
زرقاوی در راستای پروژه جدیدی که برای وی طراحی شده بود، جهت جلوگیری از تشکیل دولت جدید عراق، حملات تروریستی و اقدامات گسترده علیه مراکز و شخصیتهای سیاسی، نظامی و مذهبی عراق انجام داد و عده زیادی از مسلمانان در این کشور را به شهادت رساند؛ بمبگذاری و تخریب سفارت اردن در بغداد، بمبگذاری مقر سازمان ملل در بغداد، بمبگذاری انتحاری در مسجد امام علی علیهالسلام در نجف و شهادت آیتالله سیدمحمدباقر حکیم و حمله تروریستی به حرم امامین عسکریین از جمله اقدامات تروریستی این گروه بود.
پروژه زرقاوی بعدها در سال ۲۰۱۰ توسط «ابوبکر البغدادی» تحت عنوان «دولت اسلامی» عراق دنبال شد که با آغاز بحران سوریه عبارت شام نیز به این نامگذاری اضافه شد و داعش شکل گرفت؛ داعش با حمایتهای مادی، معنوی و اطلاعاتی آمریکا و برخی از کشورهای منطقه از جمله عربستان سعودی توانست مناطق مختلفی از سوریه و عراق را به تصرف خود درآورد.
«دونالد ترامپ» اوت ۲۰۱۶ (مرداد ۱۳۹۵) زمانی که نامزد جمهوریخواه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا بود، باراک اوباما و هیلاری کلینتون را موسس داعش خوانده بود.
او در سخنرانی آن زمان خودش در میان حامیان جمهوریخواه در شهر «فورت لادردال» گفته بود: «داعش به باراک اوباما رئیس جمهوری آمریکا احترام و ارج مینهد. او موسس داعش است و به داعش کمک مالی کرد. من این را هم میگویم که هیلاری کلینتون حقهباز، هم (به همراه اوباما) موسس داعش بوده است».
روزنامه واشنگتن پست آمریکا نیز روز پنج شنبه (هشتم آوریل ۲۰۲۱) در گزارشی نوشت، بر اساس اسناد تازه، "ابو ابراهیم الهاشمی القریشی" سرکرده جدید تروریستهای تکفیری داعش به عنوان خبرچین برای آمریکا فعالیت میکرده است.
در این گزارش آمده است که وی بارها تلاش خود را برای کمک به آمریکاییان به کار بسته است.
نقش پررنگ عربستان در حمایت مالی از داعش
در مارس ۲۰۱۸ «تیم اندرسون» نویسنده و پژوهشگر استرالیایی و نویسنده کتاب «جنگ کثیف سوریه» در یکی از مطالعات خود به نقش عربستان در ایجاد و حمایت از داعش اشاره کرد؛ بر اساس نتایج این مطالعات، تامین مالی تروریسم از سوی عربستان سعودی امری مستند است و تلکسهای وزارت خارجه عربستان این امر را تایید میکند.
وزارت امور خارجه آمریکا نیز صحت این امر را تایید کرده است و مطابق یکی از همین اسناد، «جان کری» وزیر خارجه وقت آمریکا به مسئله حمایت عربستان از تروریسم بدون هیچ شک و تردیدی واقف بود.
دسامبر ۲۰۱۸ نیز «راند پال»، نماینده مجلس سنای آمریکا در مصاحبهای با شبکه خبری سیانان در دفاع از خروج نظامیان آمریکا از سوریه گفت: آمریکا، قطر و عربستان سعودی به کسانی مانند داعش، النصره و القاعده که در حال پیکار با بشار اسد در سوریه بودند، سلاح میرساندند.
نابودی داعش توسط محور مقاومت
پس از ظهور گروه تروریستی داعش در عراق و سوریه، دولتهای این کشورها از ایران در خواست کمک کردند؛ جمهوری اسلامی ایران هم به دنبال این درخواست به فرماندهی سردار سلیمانی به یاری مردم عراق و سوریه شتافت.
پس از ورود رزمندگان مقاومت به عرصه نبرد با داعش، شهرهای مهم سوریه و عراق، یک به یک از داعش پس گرفته شدند؛ آخرین سنگر داعش در سوریه شهر «بوکمال» بود؛ بوکمال یکی از سه شهر بزرگ استان بیابانی دیرالزور و مهمترین و آخرین پایگاه داعش در سوریه بود، لذا از نظر راهبردی، بسیار اهمیت داشت و آمریکا به همراه داعش نمیخواستند کنترل این شهر را از دست بدهند، اما رزمندگان مقاومت به فرماندهی سردار سلیمانی در سال ۲۰۱۷ (۱۳۹۶)، بوکمال را آزاد کردند تا پرونده داعش بسته شود.
گفتنی است، سردار سلیمانی در نامهای به رهبر معظم انقلاب اسلامی با اعلام آزادسازی بوکمال، به طور رسمی پایان داعش در منطقه را اعلام کرد.
اهداف آمریکا و عربستان از بازتولید داعش
در سال ۲۰۱۳ میلادی، مقامات حزب دموکرات آمریکا (دولت وقت اوباما – بایدن) که داعش را ایجاد کرده بودند، تصمیم به هدایت تروریستها در سوریه، عراق و حتی مناطقی از لبنان گرفتند.
مقامات آمریکا با این هدف داعش را ایجاد کردند که علاوه بر ارائه تصویری انحرافی از «دین مبین اسلام» در جهان، حکومتهای مردمی و مشروع را در عراق و سوریه سرنگون کنند، اما محور مقاومت، داعش را شکست داد و این توطئه را خنثی کرد.
اکنون حدود چهار سال از نابودی داعش در سوریه و عراق میگذرد و آمریکا و عربستان که میلیاردها دلار صرف داعش کرده اند، درصدد بازتولید آن هستند.
مردم منطقه غرب آسیا پس از ترور سردار سپهبد قاسم سلیمانی فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و همچنین ابومهدی المهندس نائبرئیس بسیج مردمی عراق (الحشد الشعبی) در بغداد توسط آمریکا، بارها با برگزاری تظاهرات، خواستار اخراج نظامیان آمریکایی از این منطقه شده اند لذا آمریکا از طریق بازتولید داعش، به دنبال ادامه حضور خود در منطقه غرب آسیا است.
نگاهی به تاریخ شکل گیری وهابیت در عربستان نیز نشان میدهد تکفیر و نفرت از دیگران، اولین و مهمترین پایههای تشکیل دهنده این فرقه هستند که هماکنون توسط گروههای تروریستی تکفیری همچون «القاعده» و «داعش» در عراق، سوریه و یمن اجرا میشود.
تروریستهای وهابی و تکفیری مورد حمایت عربستان سعودی نشان داده اند، پای به هر منطقه که میگذارند، پس از قتل و کشتار مردان، غارت اموال و داراییهای مسلمانان و به اسیری بردن زنان و کودکان، کتابخانهها و مراکز علمی و فرهنگی را آتش میزنند؛ بنابراین عربستان با احیای داعش درصدد جلوگیری از پیشرفت مادی و معنوی مردم منطقه غرب آسیا است.
مقابله با محور مقاومت یکی دیگر از اهداف آمریکا و عربستان از بازتولید داعش است؛ محور مقاومت در سالهای اخیر با جانفشانیهای خود توطئههای شوم آمریکا و عربستان را خنثی کرده است، لذا آنها میخواهند با بازتولید داعش، به نوعی به مقابله با محور مقاومت بپردازند.
قطع ارتباطی کشورهای حامی مقاومت با یکدیگر، یکی دیگر از اهداف آمریکا و عربستان از بازتولید داعش است؛ دشمنان محور مقاومت تا آنجا که میتوانستند با استفاده از حمله نظامی و بمباران تلاش کردند مانع ایجاد یک گذرگاه ترانزیتی میان ایران، عراق و سوریه شوند، اما این جنایات آنها، با عزم و اراده این کشورها برای ایجاد گذرگاه القائم ـ بوکمال ناکام ماند. اکنون که این گذرگاه اقتصادی فعال است، آمریکا و عربستان، بازتولید داعش را بهترین گزینه برای حمله به این رهگذر ارتباطی و قطع آن میدانند.
هدف دیگر واشنگتن و ریاض برای بازتولید داعش، جلوگیری از تشکیل دولت دائمی در عراق است، زیرا زمانی که دولت دائم در عراق مستقر نباشد، آمریکا و ریاض راحت تر به اهداف شومشان می رسند.
جمع بندی
بررسی تحولات میدانی اخیر در منطقه غرب آسیا به ویژه پس از به قدرت رسیدن جو بایدن در آمریکا، لزوم هوشیاری مقامات و گروههای سیاسی کشورهای منطقه را میطلبد، زیرا آمریکاییها ثابت کرده اند منافع خود را با ناآرام کردن کشورهای دیگر به ویژه در منطقه غرب آسیا تامین میکنند.
با توجه به اینکه آمریکا و عربستان توان مقابله نظامی با رزمندگان محور مقاومت را ندارند، احیای داعش شاید به شکل یک گروه نظامی نباشد، اما ممکن است به صورت احیای تفکر داعشی باشد؛ در این صورت است که داعشیها میتوانند هر زمان که نیاز باشد به سرزمینهای سوریه و عراق بروند و خود را به عنوان مردم این کشورها جا زده و فعالیتهای اجتماعی مانند انتخابات و تظاهراتهای عادی را به سمتی که میخواهند سوق دهند. به شهادت رساندن «وسام العلیاوی» از رهبران حشد الشعبی عراق که سالها با داعش جنگیده بود به دست عناصری که در تظاهرات معیشتی مردم عراق رخنه کردهاند، از فعالیت سازماندهی شده این گروه با آمریکا و عربستان حکایت دارد؛ لذا لزوم هوشیاری در برابر اینگونه اقدامات شیطانی ضروری است.
البته نباید این نکته نیز فراموش شود که بازتولید داعش در منطقه توسط آمریکا و عربستان، خطری برای همه جهانیان محسوب میشود، زیرا این گروه تروریستی در سالهای فعالیت خود، جنایات بیشماری را در کشورهای مختلف از جمله فرانسه، ایران، عراق، سوریه و برخی کشورهای دیگر مرتکب شد.
نویسنده: محمدرضا تقی زاده
کارشناس مسائل غرب آسیا