در چنین روزی بر دنیا چه گذشت؟
تقویم تاریخ؛ از تولد جامی تا درگیری خونین در رواندا
امروز سه شنبه، هفدهم فروردین سال ۱۴۰۰ هجری شمسی، برابر با ۲۳ شعبان سال ۱۴۴۲ هجری قمری و مطابق با ششم آوریل سال ۲۰۲۱ میلادی است.
به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما، مهمترین رویدادهای تاریخی جهان در چنین روزی ( هفدهم فروردین سال ۱۴۰۰) به شرح زیر است:
درگذشت ناصر کبیر، نخستین مروج اسلام در سرزمینهای شمالی ایران
۱۱۳۸ سال پیش، در روز بیست و سوم شعبان سال ۳۰۴ هجری قمری «ابومحمد، حسن بن علی اُطروش» ملقب به «ناصر کبیر»، عالم و مجاهد بزرگ از نوادگان پیامبر اکرم (ص) درگذشت.
وی در سال ۲۳۰ ه. ق در مدینه متولد شد و پس از آنکه عباسیان تعدادی از خاندان پیامبر ازجمله امام حسن عسکری (ع) و پدر حسن اطروش را به شهر سامرا در شمال بغداد تبعید کردند، او نیز به این شهر برده شد. حسن بن علی، علوم دینی را در بغداد و کوفه فراگرفت و به عالمی برجسته تبدیل شد که از ذوق شاعری نیز بهره فراوان داشت. وی در فعالیتهای سیاسی نیز شرکت داشت و در دوران قیام و حکومت علویان در طبرستان در شمال ایران، به این منطقه رفت. حسن اطروش پس از سقوط این حکومت، بار دیگر آن را احیا کرد و با عدل و داد بر بخش بزرگی از شمال ایران فرمانروایی کرد. برخی او را اولین مروج اسلام در سرزمینهای شمالی ایران میدانند. به علاوه، این نواده رسول اکرم (ص) در تبلیغ دین جدش کوشش بسیار کرد و دهها هزار تن را به دین اسلام درآورد. این عالم بافضیلت، باوجود اشتغال به سیاست و مبارزه، تعلیم شاگردان و تألیف و نگارش کتاب را فراموش نکرد. دهها کتاب از وی برجای مانده که از جمله آنها میتوان از «البساط»، «تفسیر الاطروش» و «الامامة الکبیر» نام برد. مرقد این امامزاده در شهر آمل در استان مازندران واقع شده است.
درگذشت حسین بن عبدالله طبی، محدث و ادیب بزرگ
۷۰۹ سال پیش در چنین روزی، بیست و سوم شعبان سال ۷۳۳ هجری قمری «حسین بن عبدا... طیبی» (Tayyebi) ملقب به شرف الدین، محدث و ادیب بزرگ قرن هشتم هجری قمری درگذشت.
او در علوم معانی و بیان و ادبیات عرب، از بزرگان عصر خود به شمار میرفت. طیبی به تدریس تفسیر قرآن و روایت حدیث اهتمام فراوان داشت. از آثار حسین بن عبدا طیبی میتوان به کتب «تفسیر قرآن» و شرح مشکوة اشاره کرد.
تولد عبدالرحمان جامی، شاعر و ادیب ایرانی و خالق هفت اورنگ
۶۲۵ سال پیش در چنین روزی، بیست و سوم شعبان سال ۸۱۷ هجری قمری «نورالدین عبدالرحمان جامی»، بزرگترین شاعر وادیب ایرانی قرن نهم هجری قمری در شهر جام (تربت جام) ـ در استان خراسان در شمال شرقی ایران ـ چشم به جهان گشود.
وی از نوجوانی به آموختن علوم مختلف پرداخت. جامی به هنگام جوانی به سمرقند رفت و علوم دینی و ادبیات و تاریخ را در آنجا فراگرفت و سپس به سیر و سفر پرداخت. در زمانی که شهر هرات رونقی بسزا داشت، در آن شهر میزیست و به عارف جام معروف بود. او به خاندان پیامبر گرامی اسلام (ص) ارادت و عقیدهای راسخ داشت و هرگز مدح زورمندان و پادشاهان را نگفت. از این شاعر و ادیب ایرانی، آثار منظوم و منثور بسیاری برجای مانده که از میان آنها میتوان به «هفت اورنگ»، «سلسله الذهب» و «بهارستان» اشاره کرد. عبدالرحمان جامی در سال ۸۹۸ هجری قمری، درگذشت.
ضمیمه شدن پرتغال به اسپانیا
۴۴۱ سال پیش در چنین روزی، ششم آوریل سال ۱۵۸۰ میلادی سرزمین پرتغال، یکی از کشورهای مقتدر اروپایی در قرنهای پانزدهم و شانزدهم میلادی، ضمیمه اسپانیا شد.
پرتغال رقیب سرسخت سیاسی و استعماری اسپانیا در آسیا، آفریقا و آمریکا بود، اما به دلیل مهاجرت فراوان اتباع پرتغال به مستعمرات این کشور و نابسامانی اوضاع اقتصادی، به تدریج نفوذ و قدرت سیاسی خود را از دست داد. اسپانیا با استفاده از ضعف و ناتوانی پرتغال، این کشور را اشغال کرد. پس از این واقعه، بسیاری از مستعمرات پرتغال، توسط هلند که در آن زمان قدرتی استعماری بود، تصرف شد و برخی نیز به اشغال اسپانیا درآمد. اما در سال ۱۶۴۰ میلادی بر اثر قیام مردم پرتغال، این کشور بار دیگر مستقل شد.
اعلان جنگ آمریکا به آلمان
۱۰۴ سال پیش، در روز ششم آوریل سال ۱۹۱۷ میلادی دولت آمریکا به آلمان اعلان جنگ داد و به نفع متفقین وارد جنگ جهانی اول شد. البته قبل از آن هم، آمریکا روابط سیاسی خود را با آلمان قطع کرده بود و به متحدین کمک میکرد. درپی حمله ناوها و زیردریاییهای آلمان به کشتیهای آمریکایی که حامل کمک به فرانسه و انگلیس بودند، آمریکا رسماً جنگ علیه آلمان را آغاز کرد. این اقدام واشنگتن که با کمک نظامی و اقتصادی فراوان به متحدین همراه بود، شرایط را برای آلمان و متحدینش در جنگ جهانی اول دشوارتر کرد. از طرف دیگر، ورود آمریکا به این جنگ به معنای خروج از حالت بی طرفی و انزوا و وارد شدن به معادلات قدرتهای بزرگ جهانی، با پرداخت هزینهای نه چندان گزاف بود. آمریکا همین کار را در جنگ جهانی دوم نیز تکرار کرد و تبدیل به ابرقدرتی جهانی شد.
جنگ خونین در رواندا
۲۷ سال پیش، در روز ششم آوریل سال ۱۹۹۴ میلادی جنگ خونین میان دو قبیله بزرگ «هوتو» و «توتسی» در کشور رواندا آغاز شد.
در این جنگ خونین، افراطیون هوتو در مدت سه ماه، بیش از ۸۰۰ هزار تن از افراد قبیله توتسی و میانه روهای هوتو را قتل عام کردند و بیش از دو میلیون نفر نیز آواره شدند. اختلاف میان دو قبیله هوتو و توتسی از دهها سال پیش در رواندا وجود داشته و بارها باعث قتل عام مردم بی گناه این دو قبیله شده است. هوتوها اکثریت ۸۴ درصدی جمعیت رواندا را تشکیل میدهند و تا سال ۱۹۹۴ بر این کشور حکومت میکردند. یک سال قبل از آن، هوتوها برای ایجاد یک دولت موقت ائتلافی با توتسیها و برگزاری انتخابات آزاد ریاست جمهوری به توافق رسیده بودند. اما در پی سرنگونی هواپیمای حامل رئیس جمهور هوتوی رواندا و کشته شدن وی در آوریل سال ۱۹۹۴، با حمله هوتوهای افراطی، آتش جنگ میان آنها و توتسیها بار دیگر شعله ور شد. در پایان این نبرد فاجعه آمیز، توتسیها که با آمریکا روابط نزدیک دارند بر هوتوها که از مناسبات خوبی با فرانسه برخوردارند، پیروز شدند و حکومت را در رواندا در دست گرفتند.
هر چند رسانه های جمعی مثل صدا و سیما، رسانه های مکتوب مثل روزنامه ها و مجلات، کتب و دیگر رسانه های همگانی در خصوص این عملیات تا حدود زیادی سکوت اختیار کرده اند اما به واقع عملیات 15 فروردین 1360 نیروی هوایی ارتش به پایگاههای سه گانه الولید تقریبا توان نیروی هوایی عراق را از بین برد و زمینه را برای آزاد سازی خرمشهر در کمتر از دو ماه بعد را رقم زد.
سکوت مرگبار رسانه های داخل در خصوص محاصره ارتش عراق در خرمشهر بر اثر شکستن پل اروند که برای ارسال نیرو و تجهیزات ساخته شده بود سبب نخواهد شد که تاریخ این حماسه های فرزندان ایران زمین را فراموش کند.
محمود اسکندری که خود لیدر دسته دوم هواپیماهایی بود که به پایگاههای موسوم به اچ 3 حمله کردند حدود یک ماه بعد با غرش هواپیمای فانتومش پل اروند را ویران کرد و زمینه را برای انهدام ارتش و محاصره نیروهای عراقی در خرمشهر فراهم کرد.
روح این مرد آسمانی و کسانی که با گذشتن از هستی خود، عزت و افتخار را برای ایران و ایرانی به ارمغان آوردند، همواره شاد باد.
محمود عزیز! به راستی ما از زمانیکه چشم و گوشمان باز شد و فهمیدیم جنگ تحمیلی چه بود از حماسه آفرینی های عده ای بسیجی گوشمان را پر کردند - هر چند نباید از غیرت و جانفشانی های این عزیزان در دفاع از کشور گذشت- اما آیا گره زدن پیروزی های کلیدی جنگ و آزادی خرمشهر که نقطه عطف دفاع مقدس بود به نام این بسیجیان کافی است؟
چرا مردانی چون محمود اسکندری، برات پور، زمانی و... که بیشترین خدمت را برای حفظ تمامیت ارضی کشور کرده اند، همیشه در رسانه های جمعی جمهوری اسلامی گمنام بوده و هستند؟
به راستی چه تعداد از نسل جدید یا حتی نسل اول انقلاب محمود اسکندری را می شناسند و اصلا می دانند چه زمانی به رحمت خدا رفت و اصلا مزارش کجاست؟