یادداشت روز
روز درختکاری نمادی برای حفظ طبیعت
۱۵ اسفند به روز درختکاری شهرت دارد و ایرانیان تلاش میکنند تا برای بهبود طبیعت و زمین، کاری انجام دهند....
نیمهی ماه اسفند، سنتی در بین ایرانیان رواج دارد که در راستای احترام به زمین صورت میپذیرد. ۱۵ اسفند به روز درختکاری شهرت دارد و ایرانیان تلاش میکنند تا برای بهبود طبیعت و زمین، کاری انجام دهند؛ برخی با کاشتن درخت، برخی با جمع آوری زباله و برخی با تفکیک زباله ها.
ایرانیان همواره به طبیعت علاقهی خاصی داشتهاند و همین امر موجب اهمیت این روز در بین مردم شده است. در این روز مردم در پارکها، جنگلها سایر مناطقی که برای رشد درختان مناسب هستند حاضر میشوند و اقدام به کاشت نهال، گل و چمن میکنند. همچنین بسیاری از افراد برای محافظت از طبیعت تیمهای چند نفره تشکیل میدهند و زبالهها را از طبیعت جمع میکنند.
روز درختکاری، روزی جهانی و فرامرزی است که رنگ و لعاب نژاد و دین و سیاست را به خود نمیگیرد. بسیاری از کشورها در اواخر زمستان هرسال روزی را به حرمت درخت اختصاص داده اند و در آن هرکس نهالی میکارد. در ایران ۱۵ اسفند برابر با ۵ مارس، روز درخت کاری معین شده است. فایدههای درخت، برکسی پوشیده نیست. پاکیزگی هوا، زیبایی محیط زیست، حفظ خاک، تولید چوب و صدها فایدهی دیگر را درختان با خود به ارمغان میآورند.
اگر درختها نبودند، اکسیژن مورد نیاز حیات تامین نمیشد و آدمهای فرورفته در این همه دود و دم وغبار، خفه میشدند. برای همین است که از درختان به عنوان «ریه سبز» شهرها یادمی شود. درختها سیمای شهرها را دل انگیز میسازند. آب و هوای اطراف را در خود ذخیره میکنند و گرد وغبارهای موجود را از بین میبرند.
آدمی درخت را در خاک مینشاند و درخت آدمی را به افلاک میرساند. به راستی اگر درخت نبود، قلم و کاغذ هم در میان نبود تا آدمی دانش و تجربه اش را به یادگار بگذارد. اگر درخت نبود، تار و نی هم در میان نبود تا آدمی دلتنگی هایش را جار بزند...
در همه کتب دینی و غیر دینی، کاشت درخت و نگهداری از آن همواره حائز اهمیت بوده است، به طور کلی درختان، جزئی از منابع طبیعی و ملی هر کشوری به شمار میروند و متعلق به محیط زیستی هستند که همه افراد در آن زندگی میکنند. تک تک افراد جامعه از هوای پاک و لطیفی که درختان به وجود میآورند، تنفس میکنند و میتوانند زندگی سالمی داشته باشند. این تنها یکی از سودهای بسیار درختان است که اکسیژن مورد نیاز انسانها را فراهم میکند. علاوه بر این، هرگز نباید نقش درختان در جلوگیری از بروز سیل را نادیده گرفت، در شهرهایی که احتمال بروز سیل وجود دارد این درختان هستند که میتوانند کمک بزرگی در جلوگیری از خرابیهای احتمالی کنند.
در اسلام و تقریبا همه ادیان الهی احترام به طبیعت و درختان به عنوان یک امر ضروری سفارش شده است. همچنین به کسانی که در حفظ و گسترش طبیعت تلاش میکنند پاداشهای دنیوی و اخروی داده میشود. به طور مثال پیامبر اکرم (ص) در این باره فرمودهاند: هر کس درختی بکارد، هیچ حیوان یا انسانی از میوهی آن استفاده نمیکند، مگر آن که برای وی صدقه محسوب شود و پاداش بنویسند. حضرت علی (ع) نیز پس از رحلت پیامبر (ص) با کاشت نخلهای فراوان و احداث چاه و قنات توانست چندین نخلستان بزرگ ایجاد کند و به واسطه آن موفق به آزاد کردن چندین برده شد.
باید بگوییم حفظ طبیعت و توسعهی فضاهای سبز، جلوگیری از نابودی جنگلها، حفاظت از حیوانات و ... نه تنها وظیفهی شرعی و ملی هر کسی است؛ بلکه از نظر انسانی و اخلاقی هم امری واجب است.
این همه گفتیم و نگفتیم که اگر درختها نبودند، ما به این نقطهای که هستیم، نمیرسیدیم؛ بنابراین اگر درختها نباشد، فرزندان ما نیز به فردایی روشن نخواهند رسید. ما به اندازهای که با پس انداز کردن پول و سرمایه، نگران آینده آنها هستیم، چرا نباید نگران محیط زیست و طبیعت اطراف آنها باشیم؟
جانب انصاف را باید نگاه داشت. اکنون که دیگران کاشتند و ما خوردیم، ما نیز باید بکاریم تا دیگران بخورند.
تنها با کاشت یک نهال در سال میتوان خسارات وارد شده به زمین را طی چند سال تا حد زیادی جبران کرد.
یادداشت از؛ طاها حاجی رضایی خبرنگار اقتصادی خبرگزاری صدا و سیما