همزمان با حمله به پایگاه عین الاسد؛
تحلیل روز؛ لزوم خروج اشغالگران آمریکایی از عراق
هدف قرار گرفتن نظامیان آمریکایی و پایگاههای آنها در عراق و رفتارهای غیرمسئولانه ایالات متحده، بار دیگر مسئله خروج اشغالگران آمریکایی از عراق را در کانون توجهها قرار داده است.
به گزارش سرویس بین الملل
خبرگزاری صدا و سیما، «وین ماروتو» سخنگوی ائتلاف آمریکایی موسوم به ضد داعش، امروز (چهارشنبه- ۳ مارس) اعلام کرد: پایگاه هوایی عین الاسد در ساعت ۰۷:۲۰ صبح امروز به وقت عراق توسط ۱۰ راکت کاتیوشا مورد هدف قرار گرفته است.
در همین حال، صابرین نیوز در گزارشی اعلام کرد، در اثر اصابت موشکها به پایگاه نظامیان اشغالگر در عین الاسد یک افسر به همراه دو نظامی آمریکایی کشته شدند. بر اساس این گزارش کشته شدگان با یک فروند هواپیمای متعلق به واحد ۳۸۶ به پایگاه «علی السالم» کویت منتقل و از آنجا راهی فرانکفورت آلمان شدند. همچنین شماری از نیروهای آمریکایی بر اثر این حمله زخمی شدند که اشغالگران برای تخلیه آنان از بالگردهای اسپانیایی استفاده کردند. نیروهای آمریکایی در پی این حمله، بخش نظامی پایگاه عین الاسد را بستهاند و نیروهای خود را از برج مراقبت خارج کرده اند.
همچنین امروز یک کاروان نظامی و تدارکاتی اشغالگران آمریکایی در یکی از جادههای شهر الدیوانیه مرکز استان «القادسیه»، یک کاروان تروریستهای آمریکایی در شهر «السماوه» واقع در استان المثنی و یک کاروان دیگر نیز در منطقه الیوسفیه بغداد مورد هدف قرار گرفتند. هنوز جزئیاتی درباره خسارت احتمالی ناشی از این عملیاتها گزارش نشده است. این در حالی است که منابع عراقی روز گذشته نیز از حمله به کاروان آمریکا در شهر الحله واقع در جنوب عراق خبر داده بودند.
پایان توجیهات اشغالگری آمریکا در عراق
«جرج بوش» رئیس جمهوری وقت آمریکا و مقامهای عراق، در سال ۲۰۰۸ توافقنامه امنیتی امضا کردند که به موجب آن شرایط قانونی حضور نیروهای آمریکا در عراق مشخص شد. بر اساس توافقنامه امنیتی عراق و آمریکا، ایالات متحده تا سال ۲۰۱۱ باید نیروهای خود را به طور کامل از عراق خارج میکرد و هر گونه حضور نظامی پس از این تاریخ فاقد مشروعیت بود. اما حملات و پیشرویهای داعش در عراق در سال ۲۰۱۴ بهانه تازهای به کاخ سفید داد تا بار دیگر نظامیان خود را وارد خاک این کشور کند.
شکلگیری ائتلاف به اصطلاح ضدداعش در سال ۲۰۱۴ بهانه تازهای را برای حضور نظامی آمریکا در عراق و سوریه فراهم کرد. اما اکنون با پایان یافتن جولان داعش در عراق و مخالفت عراقیها با حضور نظامی آمریکا دیگر هیچ توجیه قانونی برای واشنگتن وجود ندارد. با وجود اینکه مراکز رسمی آمریکا اطلاعاتی را درباره شمار نیروهای آمریکا و مکان حضور آنان در عراق منتشر نمیکنند، اما گزارشهای رسانهای نشان از این دارد که آمریکا دارای حدود ۵۲۰۰ نیروی نظامی و حدود ۱۴ پایگاه نظامی در عراق است.
پایگاههای «عین الاسد» و «الحبانیه» در استان الانبار عراق، پایگاه کرکوک (K-۱) در شمال بغداد، پایگاه هوایی «بلد» در ۱۰۰ کیلومتری شمال بغداد در صلاح الدین، پایگاه «ویکتوری» در نزدیکی فرودگاه بغداد، پایگاه «القیارة» در ۵۸ کلیومتری جنوب موصل، پایگاه «التاجی» در شمال بغداد، پایگاه «التون کوبری» در کرکوک و ۴ پایگاه در کردستان عراق در مناطق سنجار، اتروش و حلبچه از جمله پایگاههای آمریکا در عراق هستند.
پس از تصویب طرح خروج نیروهای آمریکا از عراق، «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری پیشین آمریکا هم در واکنش به مصوبه پارلمان عراق، بغداد را به اعمال تحریمهای گسترده تهدید کرد. او گفت که ما نیروهایمان را از عراق بیرون خواهیم کشید، اما اول عراق باید هزینه پایگاه هوایی آمریکا را بپردازد. این تصمیم مجلس عراق و موضعگیری ترامپ در این زمینه گمانهزنیهای بسیاری را درباره آینده حضور نیروهای آمریکا در عراق و سمت و سوی روابط دو کشور به دنبال داشته است.
بیثباتی؛ نتیجه تلاشهای آمریکا برای ماندن در عراق
پارلمان عراق پنجم ژانویه ۲۰۲۰ طرح خروج نظامیان آمریکایی از این کشور را تصویب کرد. مردم عراق نیز روز ۲۴ ژانویه همان سال تظاهرات میلیونی برگزار کرده و خروج نظامیان آمریکایی از این کشور را خواستار شدند. «سید رضی عمادی» کارشناس مسائل غرب آسیا در این خصوص اظهار کرد: آمریکاییها با تهدید تحریم و افزایش مشکلات اقتصادی که اکنون نیز اصلیترین مشکل عراق است، تلاش میکنند نظامیان خود را در عراق حفظ کنند. عمادی افزود: آمریکا که با افزایش فشار عراقیها برای خارج کردن نظامیانش از این کشور مواجه است، از یک سو به تفرقه افکنی علیه عراقیها و از سوی دیگر به جنگ روانی روی آورده است. تفرقه افکنی با محوریت خروج نظامیان آمریکایی از عراق و جنگ روانی نیز با محوریت تهدیدآفرینی علیه حشد الشعبی انجام میشود. هر دو رویکرد آمریکا نیز یک هدف دارد و آن هم بقای در عراق است.
سردار سپهبد «قاسم سلیمانی» فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که سوم ژانویه ۲۰۲۰ به دعوت رسمی مقامات عراق به این کشور سفر کرده بود، به همراه «ابومهدی المهندس» نائبرئیس بسیج مردمی عراق (الحشد الشعبی) و ۸ نفر دیگر در حمله هوایی نیروهای متجاوز و تروریست آمریکایی نزدیک فرودگاه بغداد عراق، به شهادت رسید. پس از این جنایت، موضوع خروج نظامیان آمریکایی از عراق در سریعترین زمان ممکن به یک مطالبه عمومی در عراق تبدیل شد.
از سوی دیگر آمریکا سعی دارد نشان دهد که خروج نظامیانش از عراق یک مطالبه ملی در این کشور نیست. در همین حال، آمریکا پس از خارج کردن نظامیانش از سه پایگاه قائم در الانبار، القیاره در نینوا و k ۱ در کرکوک، چهارم آوریل ۲۰۲۰ نیز نظامیان خود را از پایگاه الحبانیه در استان الانبار خارج کرد. این عقب نشینی به منزله خروج از عراق نبود بلکه نظامیان تروریست آمریکایی به پایگاههای بزرگ و مجهزی نظیر عین الاسد منتقل شدند تا کمتر مورد تهدید قرار گیرند. واقعیت این است که باقی ماندن نظامیان آمریکایی در عراق بر میزان چالشهای درونی این کشور میافزاید، زیرا بخش بزرگی از جامعه عراقی بر خروج آمریکا از کشورشان و حفظ حاکمیت عراق تاکید دارند.
نقض مکرر حاکمیت عراق از سوی آمریکاییها
تروریستهای آمریکایی علاوه بر ترور سرداران مقاومت در بغداد که نقض فاحش حاکمیت عراق قلمداد میشود، همواره نیروهای مقاومت در این کشور به ویژه حشد الشعبی را مورد هدف قرار میدهند. مهمترین دلیل این است که حشد الشعبی در چند سال اخیر همواره مانع جاهطلبیهای آمریکا در عراق بوده است. آمریکا درصدد بود با بهرهگیری ابزاری از تروریسم داعشی، حضور و نفوذ خود در عراق را به بهانه مبارزه با تروریسم تقویت کند، اما تشکیل حشد الشعبی و نقش برجستهای که این سازمان در مبارزه با تروریسم ایفا کرد، سبب شد واشنگتن نه تنها در تحقق هدف خود ناکام بود بلکه امروز با مطالبه گسترده خروج از عراق مواجه است.
در همین حال، آمریکاییها علاوه بر تحریم مقامات حشد الشعبی، به بهانه حمله به پایگاههای خود در عراق، مواضع این نیروها را مورد هدف قرار میدهند. در واقع، آمریکا با نقض حاکمیت عراق از خاک این کشور علیه حشد الشعبی که بخشی از نیروهای امنیتی عراق محسوب میشود، حمله میکند در حالی که تاکنون اثبات نشد که حمله به پایگاهایی همچون k ۱ و التاجی از سوی حشد الشعبی انجام گرفته است.
نیروهای اشغالگر آمریکایی از سال ۲۰۰۳ در عراق مستقر هستند که بزرگترین پایگاه آنها «عین الاسد» در استان «الانبار» در غرب این کشور است. آمریکاییها همچنین شماری از نیروهای نظامی و سامانههای پدافندی را در سفارت خود در منطقه تحت تدابیر شدید امنیتی سبز در قلب بغداد مستقر کردهاند. دولت پیشین آمریکا به ریاست دونالد ترامپ اعلام کرده بود، تعداد نیروهای خود در عراق را به میزان ۵۰۰ نفر کاهش میدهد و درپی آن، ستاد عملیات مشترک عراق در آن زمان اعلام کرد که خروج نظامیان آمریکایی از این کشور در چارچوب توافق اخیر بین بغداد و واشنگتن آغاز شده است.
در همین حال، وزارت خارجه عراق اوایل فوریه سال جاری در بیانیهای اعلام کرد، شمار نظامیان آمریکایی در عراق در چارچوب دو دور گفتگوی راهبردی بین بغداد و واشنگتن از ۵۲۰۰ نفر به کمتر از ۲۵۰۰ نفر رسیده است. با این حال، برخی محافل سیاسی و امنیتی عراقی شمار واقعی نیروهای آمریکایی در کشورشان را بیش از این دانسته و خواهان شفاف شدن موضوع هستند؛ بویژه که به گفته آنها، نظارت دقیقی از جانب عراق در زمینه جابجایی و ورود و خروج نظامیان آمریکایی در این کشور وجود ندارد.
این درحالی است که با روی کار آمدن دولت جدید آمریکا، واشنگتن اعلام کرد، در اندیشه بازنگری در طرح خروج نیروهای آمریکایی از عراق است. اما از سوی دیگر «ینس استولتنبرگ» دبیرکل سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) ۱۸ فوریه در پایان نشست وزیران دفاع این ائتلاف نظامی به طور رسمی اعلام کرد، ناتو تصمیم گرفت تا شمار پرسنل خود در عراق را هشت برابر کرده و از ۵۰۰ به چهار هزار نفر افزایش دهد. در همین حال، «جسیکا آل مک نولتی» سخنگوی پنتاگون به شبکه تلویزیونی «سی. ان. ان» آمریکا گفت: واشنگتن در روند شکل دهی به نیروی ناتو در عراق مشارکت خواهد کرد و با سهم عادلانهای در این ماموریت فراگیر و مهم سهیم خواهد شد.
«کریم المحمداوی» عضو کمیسیون امنیت و دفاع پارلمان عراق پیش از این با مطرح شدن بحثها درباره واگذاری ماموریت نیروهای آمریکایی در عراق به ناتو گفته بود، چنین کاری بر خلاف مصوبه پارلمان در اخراج نیروهای خارجی از کشور است. المحمداوی با بیان این که چنین اقدامها و توافقهایی با آمریکا، نقض تصمیم پارلمان در اخراج همه نیروهای خارجی از عراق است، افزود: پارلمان علیه هرگونه توافق و یا مذاکره عراق با آمریکا در مورد واگذاری ماموریت نیروهای آمریکایی به ناتو خواهد ایستاد. عضو کمیسیون امنیت و دفاع پارلمان عراق با اشاره به اینکه آمریکا ۸۰ درصد ناتو را تشکیل میدهد، بر این باور است که آمریکا با این توافق عراق را ترک نخواهد کرد، بلکه با عنوان جدیدی حضور خواهد یافت.
خروج نظامیان آمریکایی از عراق، تنها راه پیشروی واشنگتن
مخالفتهای مردم، احزاب و تشکلات غیردولتی عراق با حضور نظامیان اشغالگر آمریکایی و تاکید مراجع تقلید بر این موضوع از یک سو و تاکید پارلمان و دستگاههای قضایی عراق بر خروج نظامیان خارجی از این کشور، ابراز فشاری علیه واشنگتن است تا در سیاستهای خود برای تداوم حضور نظامی در عراق بازنگری کند.
همچنین در شرایط کنونی و با توجه به جنایت آمریکاییها در ترور سردار قاسم سلیمانی و ابومهدی المهندس که در روند مبارزه با داعش و شکست تروریسم در عراق و سوریه نقش اساسی داشتند و اثبات بیش از پیش تروریستپروری آمریکاییها در منطقه غرب آسیا به نظر میرسد حضور و آمادگی نیروهای مقاومت با محوریت حشدالشعبی در سطح امنیتی، مهمترین عامل بازدارنده در برابر تداوم حضور آمریکاییها خواهد بود.
از سوی دیگر، اخیراً گزارشهایی مبنی بر اقدام واشنگتن در انتقال تروریستها از پایگاه «التنف» در سوریه به پایگاه «عین الاسد» در استان الانبار در غرب عراق منتشر شده است. در همین حال فعالیت تروریستها در دو ماه اخیر در برخی مناطق عراق از جمله استانهای الانبار، صلاح الدین، دیاله و کرکوک افزایش یافته است. آنچه که همزمان با اقدامات نیروهای مسلح عراق در مقابله با هستههای خفته داعش ضرورت مییابد، خروج نظامیان آمریکایی و دیگر نیروهای خارجی در قالب ائتلاف به اصطلاح ضد داعش از عراق است.
افزایش تحرکات تروریستها در ماههای اخیر سبب شده تا نیروهای مسلح عراق بر شدت عملیات خود علیه بقایای گروه تروریستی داعش در مناطق مختلف این کشور افزوده و در طول پنج هفته اخیر شمار زیادی از سرکردگان تروریست از جمله سرکرده ارشد داعش در عراق موسوم به «جانشین خلیفه و والی عراق» در این گروه را به هلاکت رسانده و شمار دیگری از آنها را بازداشت و مقرها و مخفیگاههای آنها را منهدم کردند که این عملیات همچنان ادامه دارد؛ در نتیجه دیگر بهانهای برای حضور اشغالگران آمریکایی در عراق وجود ندارد.
نویسنده: محسن ایراندوست