آشنایی با مفاهیم اقتصادی
اقتصاد به زبان ساده؛ تراز تجاری
تراز تجاری رقم تفاوت قیمت میان صادرات و واردات کالاها و خدمات در طول یک ماه برای یک کشور است که در این گزارش به مفهوم آن به زبان ساده پرداخته ایم.
به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری صدا و سیما؛ تراز تجاری یا Trade balance رقم تفاوت قیمت میان صادرات و واردات کالاها و خدمات در طول یک ماه برای یک کشور است که به زبان ساده تر میزان صادرات و واردات یک کشور و کلیه پرداختها و دریافتهای حاصل از آن در حسابی به نام حساب تجاری درج میگردد. تفاوت ارزش کالا و خدمات صادراتی و وارداتی بیانگر تراز تجاری است.
در صورتی که این اختلاف صفر شود میگویند حساب تجاری تراز است. اما اگر صادرات بیشتر باشد دارای مازاد تجاری هستیم و اگر واردات بیشتر باشد کسری تجاری داریم.
- در صورت مثبت بودن به معنی آن است که صادرات از واردات بیشتر بوده و به آن مازاد تجاری یا trade surplace می گویند.
- در صورت منفی بودن به معنی آن است که صادرات از واردات کمتر بوده و آن را کسری تجاری یا trade deficit می گویند.
هدف تراز تجاری در صادرات و واردات
این شاخص تاثیر زیادی بر میزان صادرات دارد و می تواند آن را بالا ببرد. ولی باید دانست که هدف و تعریف صادرات و واردات در این شاخص چگونه تعریف می شود؛
صادارت
- هرچیزی که در داخل ساخته شود و خارجی برای آن پول دهد
واردات
- هرچیزی که در خارج از کشور ساخته شود و وارد شود.
بنابراین تراز تجاری نتیجه خالص صادرات یک جامعه اقتصادی است و مانده مثبت نشاندهنده صادرات بیشتر و مانده منفی نشاندهنده واردات بیشتر خواهد بود.
افزایش صادرات با افزایش تقاضا برای ارز در کشور صادرکننده، رابطه مستقیمی دارد. چراکه کشور واردکننده کالا و خدمات، بایستی پول جاری کشور صادرکننده را خریداری کند. بنابراین هر چه صادرات افزایش یابد پول کشور صادرکننده تقویت میشود.
در مورد مازاد تجاری و یا یک کسری تجاری در حال کاهش از ماه قبل، به طور طبیعی کشورهای واردکننده کالا باید ارز خود را به ارز داخلی کشور صادرشونده تبدیل کنند. این اتفاق منجر به افزایش تقاضا برای پول داخلی و بنابراین موجب افزایش ارزش آن میشود.
عوامل موثر در تراز تجاری
از نظر تحلیل بنیادی این شاخص بر موارد زیر از اقتصاد یک کشور تاثیر گذار است؛ و در هنگام تحلیل باید به آنها توجه زیادی کرد.
- هزینههای تولید (نیروی کار، زمین، سرمایه و…)
- هزینه مواد اولیه و کالاهایی که برروی انها ارزش افزوده صورت میگیرد
- مالیات
- تعرفههای گمرکی و مجوزهای ورود
- نوسانات نرخ ارز
- قوانین مرتبط با واردات و صادرات مانند قوانین سازمانهای بهداشتی و…
- میزان در دسترس بودن ارزهای خارجی
- میزان عرضه و تقاضا
نکته مهم در تراز تجاری
همواره کسری تجاری عامل منفی نیست. گاهی کشوری با هزینههای زیاد در بخشیسرمایه گذاری میکند تا در آینده از آن بهره برداری کند. در این صورت به دلیل چشم انداز روش در آینده این کسری قابل قبول است.
تاثیر میزان تراز تجاری مثبت از نظر تحلیل بنیادی تر
تراز تجاری مثبت موارد زیر را به دنبال دارد:
- کشور کالاهای بیشتری میفروشد
- سرمایه بیشتری دریافت میکند
- سطح زندگی بالا میرود
- شرکتها ارتقاء مییابند
- استخدام بیشتر میشود
- کاهش بیکاری روی میدهد
هرکدام از این موارد و تعابیر میتواند کمک شایانی در تحلیل و خرید و فروش برای یک تحلیلگر تکنیکال باشد.