معرفی کاکتوسها و ساکولنتهای خاص
واژهی ساکولنت یک صفت است که به گیاهان ذخیره کنندهی آب؛ چه کاکتوس، چه کراسولا، چه تیغ دار و چه بدون تیغ اطلاق میشود.
به گزارش گروه وب گردی
خبرگزاری صدا و سیما؛ واژهی ساکولنت یک صفت محسوب میشود که به گیاهان ذخیره کنندهی آب اطلاق میشود چه کاکتوس چه کراسولا، چه تیغ دار چه بدون تیغ، پس کاکتوس در عین کاکتوس بودن یه ساکولنت نیز میباشد.
دلیل اینکه کراسولاها آب ذخیره می کنند، رقیق کردن غلظت نمکها در درون خود میباشد که یه مکانیزم برای مقابله با شوری خاک و ذخیره آب مصرفی در حالی که مصرف آب آنها بالاست، ولی کاکتوسها بیشتر برای مصرف آب را ذخیره میکنند و راندمان مصرفشان پایین تر از کراسولاها است.
Cyphostemma seitziana
گل زیبای سیفوستما از خانوادهی انگورها و بومی جنوب آفریقا و نامیبیا و ماداگاسکار می باشد برگها تقریبا نزدیک به گیاه سیسوسبوده، ولی خب تفاوتش با سیسوس در خاستگاه و فیزیولوژی آنها است. این گل مقاوم به سرما و خشکی و دارای طوقهای غدهای و زیبا میباشدطوقهی این گیاه مثل آدنیوم از معیارهای زیبایی آنها محسوب میشود. این طوقه در ابندای کاشت سبز رنگ سپس قهوهای رنگ و در آخر هم چوبی و ضخیم می شود. تکثیر این گل از طریق بذر در خاکی استریل و حاوی کمی کوکوپیت برای نگهداری آب بوده و البته با قلمه هم تکثیر می شود که زیاد موفقیت آمیز نیست. در طبیعت با گرم شدن هوا برگها ریخته، ولی در مناطق غیر بومی با شروع زمستان مثل نخل ماداگاسکار خزان میکند. نگهداری در خاک کاکتوس و نور زیاد و حفاظت از یخبندان بهترین نتیجه را دارد.
Jatropha cathartica
گیاهی طوقهای فرم و زیبا از خانواده افوربیا و بومی مناطق تگزاس و آمریکا می باشد. بسیار مقاوم به خشکی و کم آبی بوده حتی قادر است ماهها بدون باران زتدگی کند، با کوتاه شدن طول روز و سرما خزان می کند در طبیعت طوقه در زیر زمین رشد می کند، ولی در گلدان و گلخانه طوقهی آن روی خاک است. گلهای خوشهای ان در تابستان ظاهر شده و طول عمر زیادی دارد.
Avonia
اوونیا گیاهی خاص از خانوادهی خرفه ایها و بومی نامیبیا و قسمتهایی از آفریقای جنوبی می باشد دارای برگهای فلسی شکل است و شاخهها از روی یک ریشهی غدهای شکل سبز می شوند.
برگها از طریق فلسهای کاغذی شکل و سفید برای بازتاب نور محافظت شده و گلهای آن کمتر از یک ساعت بیشتر دوام نداشته و تشخیص ان با برگها راحت نیست. به دلیل ریشههای فیبری سطحی به خاک کاکتوس نیاز داشته و نور فراوان و آبیاری ۲ بار در هفته در فصل رشد نیاز دارد در صورت خشکی خاک تا -۵ درجه را تحمل کرده و با کودهای پتاسیم بالا باید تغذیه شود. تکثیر آن نیز از طریق بذر می باشد.
Dinteranthus
گیاهی از خانوادهی آیزواسه و بومی ایالت کیپ تاون آفریقایی جنوبی می باشد. از نظر شکل ظاهری شبیه سنگها در بیابان هستند و از نظر خانواده نزدیک به لیتوپس می باشند. در مناطقی زندگی می کنند که باران تاستانی می بارد. این شکل ظاهری در این گیاهان به آنها در زندگی در شرایط سخت کمک می کند. آفتاب مستقیم به اونها آسیب میزند، ولی در منطقه بومی به خاطر پنهان شدن پشت سنگها و زاویه پایینتر تابش خورشید نسبت به ایران، این مسئله نگران کننده نیست. تکثیرش هم با بذر انجام می شود.
Lophocereus schottii
این گیاه نوعی کاکتوس و بومی آمریکا می باشد. یک نوع کاکتوس عجیب با ساقهی ستونی و واکسی و بدون ساقه محکم می باشد در منطقهی بومی تا ۶ متر ارتفاع دارد. به زندگی گروهی تمایل دارند و معمولا در هر منطقه یک کولونی ازین گیاهان باهم زندگی می کنند. گلدهی در بالای سر آن رخ داده و آرئولها هم روی تنه مشخص و بدون تیغ می باشد. دورههای خشکی رو تحمل کرده، ولی دوره سرما رو تا ۰ یا در صورت خشکی تا -۴ به طور محدود تحمل می کند.
Fockea edulis
این گیاه زیبا و طوقهای فرم از خانوادهی استبرقها و بومی نامیبیا و باز هم آفریقای جنوبی هستش در طبیعت نیمه خزان کننده و دارای طوقهای زیبا می باشد. می تواند تا ۶۰ سانتیمتر قطر داشته باشد. بخشی از برگها در زمستان و موقع استراحت خزان می کنند. نکتهی جالب وجود ۲ جور ساقه یکی ساقه درختی و معمولی و دیگری ساقه بالا رونده می باشد گلهای معطر و کوچکی دارد که در اخر تابستان ظاهر شده و این گیاه کلا دوپایه می باشد یعنی برای تولید بذر به یک پایه نر و ماده جداگانه نیاز داره تا گل بده و حتما توسط مگسها و زنبورها گرده افشانی می شوند. این گیاه قابل خوردن بوده و باید مدت زیادی جوشانده شود تا از شر آلکالویید هایش خلاص شد.
Senna meridionalis
گیاهی زیبا و درخت مانند از خانوادهی لوبیاسانان &#۱۲۸۵۷۸؛ و بومی اختصاصا جزیره ماداگاسکار بوده و البته در خطر انقراض جرا که تاکنون ۴۰۰ گونه در طبیعت وجود دارد. کند رشد بوده و نهایتا تا ۲ الی ۳ متر رشد کند. دارای برگهای مرکب دوتایی بوده و مقاوم به خشکی و تحمل دورهی کوتاهی از سرما می باشد.
Dorstenia
این گل بومی مناطق وسیعی از اتیوپی، سومالی و کنیا می باشد یک نوع ساکولنت طوقهای مثل ادنیوم می باشد دارای برگهای گوشتی با سبز پر رنگ با ساقه طوقه و مخروطی شکل می باشد این گل از خانوادهی موراسه یا همان انجیرها است و برای پرورش به نور زیاد، آبیاری دوبار در هفته ونور زیاد و خاک سبک نیاز دارد.
Sedum multiceps
این نوع سدم که شبیه کاج بوده و به همین دلیل در بازار ایران به سدم کاجی معروف شده از خانوادهی کراسولاسه و بومی کشور الجزایر میباشد تنهی چوبی شکل دارد و در هوای منزل انتهای شاخهها برگهای گوشتی و سوزنی شکلی سبز می شود که ازین نظر شبیه کاج می باشد، ولی در هوای گلخانه تمام ساقه جوانه زده و پر از برگ می شود بسیار مقاوم به خشکی و نور زیاد می باشد تکثیر ان از طریق قلمه و بذر انجام می شود. به عنوان یک گیاه پوششی در باغهای صخرهای مثل سدم آکر هم میتوان از ان استفاده کرد. ولی حساس به سرما می باشد.
haworthia night forest
این نوع هاورتیا گونهای حاص و کمیاب از گونهی رتوسا می باشد. دارای رنگ نارنجی فسفری بوده و بومی یک منطقه کوچک از شرق آفریقای جنوبی کیپ تاون می باشد. این گونه طوری سبز می شود که فقط سطح رویی برگ مماس با خاک قرار می گیرد و سطح زیرین پایین خاک برای محفوظ ماندن در برابر آفتاب قرار می گیرد و بنابراین از آفتاب سوختگی در امام می ماند. یکی از مکانیسمهای جالب این گیاه این است که سطح بالایی و مماس با خاک را پنجرههای برگی می نامند چرا که مرکز واکنشهای نوری این گل کمی پایینتر از سطح مماس قرار گرفته و این پنجرهها نور رو گرفته و فیلتر میکنند و پایین روی مرکز واکنش مي تابانند و این یکی از مکانیسمهای سازگاری گلهای بیابان زی هست.
Crassula alstonii
این کراسولا خیلی کمیاب هست و هنوز زیرگونههای زیادی براش کشف نشده و اطلاعات زیادی از ان نیست، ولی دارای برگهای گوشتی و متقابل و روی هم سوار هستند که یک نوع مکانیسم مقابله با گرما و نور زیاد و خشکی هست. بخار آب در لایههای روی هم برگ ميماند و دوباره به خورد خود گیاه میرود. این گل بومی سوازیلند و لسوتو در آفریقای جنوبی هست و گلهایی زیبا یی تولید می کند.
Echeveria ‘Alma Wilson
به این نوع اشوریا اصلاحا اشوریا کلمی گفته می شود که در واقع هیبرید یا دورگه بوده، ولی والدینش بومی قارهی امریکا هستند (برخی از کراسولاها بومی امریکا هستند و برخی از کاکتوسها هم بومی شرق آفریقا). این گل به فرم گل یا روزت وجود دارد و نگهداری آن هم خیلی راحت هست. بیشتر اشوریاها دارای یک ساقه می باشند که بعد از مدتی ساقه رشد کرده و این فرم روزت از بین میرود که باید سر برداری بشود. ساقهی گل دهنده از روی ساقه بیرون می آيد که تکثیر برخی ازین گیاهان هم با همین ساقه گلدهنده هست.
Echeveria ‘Culibra’
این نوع اشوریا هم به نوعی هیبرید بوده و در کل اصلاح و دورگه گیری در ساکولنت و کاکتوسها محدودیتی ندارد، چون باعث افزایش قیمت و بازارپسندی می شود. مثل انواع کاکتوسها دفورمه یا رنگی یا تیغ قلابی و یا ... کلا جهش و اصلاح در کاکتوسها و ساکلنتها محدودیتی ندارد این نوع اشوریا هم در کالیفرنیا اصلاح شده و دارای حاشیه برگهای مواج هست. برگها به رنگ آبی و به صورت مقعر می باشد گیاهان اشوریا کلا دارای ریشه سطحی بوده بنابراین به خاک پوک و متخلخل نیاز دارند.
Fickeisen plains cactus
این نوع کاکتوس از جنس پدیوکاکتوس و در واقع بومی ایالت کلورادو کشور استکبار جهانی هست که متاسفانه چند سال پیش در حال انقراض یوده و الان حدود شاید ۱۵۰۰ هزار تا از آن باقي مانده و در ارتفاع ۲۰۰۰ متری از سطح دریا درخاکهای قلیایی و در شکاف سنگها و صخرهها رویش دارد! بالاخره با برنامه ریزی و مدیریت درست میان و این کاکتوس رو حفظ می کنند و الان هم تحت مراقبت در مناطق حفاظت شده خودش هست، این گل حدود ۱۰ سانتی متر قد و ۵ سانتی متر قطر داشته و دارای گلهای ریز و زرد و کرم و صورتی هست که بعد از گل دهی جمع می شود لای سنگها پنهان می شود فرم زیبای و اسپیرال تیغهای اون و ضخیم بودن تیغها باعث زیبایی این کاکتوس شده است. کلا این جنس پدیوکاکتوس توجه کلکسیونرها رو به خودش جمع کرده و همین امر موجب خطر نابودی و انقراض این جنس شده همینطور مسابقات آفرود ماشین شاسی بلند و کندو کاو معادن و ... از دیگر عوامل انقراض این گل هست.