نداشته‌هایی که داشته‌های چند ساله را بر باد داد

به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکز خراسان جنوبی، حدود یک ماه پیش با انتشار پیامی در فضای مجازی و گروهها و کانالهای مختلف رسمی و غیررسمی، بحرانی عمومی در بازار و جمعیت مردمی خراسان جنوبی افتاد و به مردم در خصوص شیوع بیماری آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان و منع مصرف تخم مرغ و مرغ هشدار داد.

 

این پیام در خصوص شیوع بیماری آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان در بزرگترین واحد مرغ مادر بیرجند بود که به مردم هشدار داده بود تخم مرغ های تولیدی این واحد را مصرف نکنند.

به دنبال انتشار این پیام در فضای مجازی و گروههای رسمی و غیررسمی، گروههای خبری به سراغ دامپزشکی استان رفتند تا صحت و سقم موضوع را مطلع شوند که دامپزشکی استان در اولین تماس خبرنگاران، به مردم استان اطمینان داد که تخم مرغهای موجود در بازار استان با نام ِ واحد مرغداری مورد بحث، سالم است و مردم برای اطمینان، تخم مرغ ها را پس از پختِ کامل مصرف کنند و به صورت نیم پز و یا خام مصرف نشود.

این اطمینان خاطر دادن به مردم در شرایطی صورت گرفت که خراسان جنوبی آزمایشگاه مولکولی pcr نداشت و باید برای اطمینان یافتن از صحت وجود آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان، نمونه ها به خارج استان و مشهد ارسال می شد.

پس از ارسال نمونه ها به خارج استان، مورد آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان در خراسان جنوبی تأیید شد و این زمانی بود که بیماری در چندین واحد مرغداری و طیور شهرستانهای بیرجند، خوسف و سربیشه شیوع پیدا کرده بود.

پنهان کاری اولین واحد درگیر آنفلوآنزا، علت شیوع بیماری
شیوع آنفلوآنزا تا شناسایی 27کانون آلوده شامل، 9واحد مرغ گوشتی، 10واحد تخمگذار، یک پولت (نیمچه تخمگذار)، یک واحد مرغ مادر، یک واحد پرورش شترمرغ، یک واحد پرورش بوقلمون، دو واحد مرغداری روستایی و دو پرنده آزاد پیش رفت و سبب تلف شدن حدود یک میلیون و 350هزار قطعه در استان شد که علت این شیوع را مسئولان، پنهان کاری اولین واحد درگیر بیماری اعلام کردند.

رییس سازمان دامپزشکی کشور در نشست خبری درباره وضعیت بیماری آنفلوانزای فوق حاد پرندگان در کشور و مرگ و میر پرندگان مهاجر تالاب میانکاله گفت: شیوع این بیماری سبب شد که یک میلیون و 350هزار قطعه طیور را در استان خراسان جنوبی معدوم کنیم که این رقم در دیگر استانهای کشور تنها 50هزار قطعه بود و دلیل تلفات زیاد پرندگان در خراسان جنوبی، پنهان کاری مرغداری است که واحد خود را بیمه نکرده بود.
علی صفر ماکنعلی افزود: این پنهان کاری باعث شد در شعاع 15 کیلومتری ِ واحد درگیر، 9واحد تخمگذار و 9 واحد گوشتی، شترمرغ و پرنده مهاجر نیز درگیر شوند.

 

 

دکتر سیدبهمن نقیبی، معاون بهداشتی و پیشگیری سازمان دامپزشکی کشور هم گفت: مشخص شد واحد درگیر دو هفته پیش از اعلام بیماری، خود به دلیل نداشتن بیمه و برای اینکه محصولاتش روی دستش نماند، تعدادی مرغ و محصولاتش را معدوم کرده است.

سرمایه‌ای که یک شبه بر باد رفت
این اظهارات در حالی است که صاحب اولین واحد مرغداری درگیر می گوید: دامپزشکی در آذرماه اطلاع داده بود که آنفولانزای فوق حاد پرندگان وارد استان شده است ولی اطلاعی ندادند که در برابر این ویروس باید چه کنیم؟

پورشمسیان افزود: وقتی میزان تلفات واحد خود را به دامپزشکی اعلام کردیم، اول بیان کردند که بیماری نیوکاسل است و پس از ارسال نمونه ها به آزمایشگاه مشهد مشخص شد آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان است.

 

وی گفت:سرمایه سی چهل ساله ما با شیوع آنفولانزای فوق حاد پرندگان یک شبه بر باد رفت و حال نیازمند کمک و چاره اندیشی دولت هستیم.

پورشمسیان افزود: شاید بتوان گفت علت دیگر که این بیماری به سرعت شیوع پیدا کرد، نبود واکسن در استان مان بود و اینکه در سال‌های گذشته، خراسان‌جنوبی به لحاظ ویروس آنفولانزای فوق حاد پرندگان پاک بوده است دلیل موجهی برای عدم ورود واکسن به استان نیست و وقتی در سال۹۶ ویروس آنفولانزای فوق حاد پرندگان در کشور مشاهده شده است چرا از همان زمان به خراسان‌جنوبی واکسن نداده‌اند.

واکسیناسیون تا زمانی که بیماری شیوع پیدا نکند عقلانی نیست
معاون بهداشتی و پیشگیری سازمان دامپزشکی کشور هم در پاسخ به این گلایه مرغداران گفت: بحث واکسیناسیون تا زمانی که یک بیماری در منطقه ای شیوع پیدا نکند عقلانی نیست هم به لحاظ هزینه و هم به علت استرسی که بر جمعیت انسانی، دام و طیور منطقه وارد می کند.

 

سیدبهمن نقیبی، واکسیناسیون را مکمل بحث های پیشگیری، دستورات بهداشتی و قرنطینه ای دانست و گفت: تا جایی که می توانیم باید با اقدامات پیشگیرانه، دستورات بهداشتی و قرنطینه، بیماریها را کنترل کنیم و واکسیناسیون زمانی اعمال می شود که تراکم واحدها بالا باشد و دیگر، بحث های بهداشتی و قرنطینه ای نتواند اوضاع بیماری و تلفات را کنترل کند.

 

وی افزود: از طرفی واکسیناسیون همیشه نتیجه قطعی ندارد و ممکن است حتی با اجرای واکسیناسیون باز هم بیماری به ویژه بیماری های مشترک بین انسان، دام و طیور شیوع پیدا کند.

 

وی گفت: ما تا سال97 علیرغم اینکه هر ساله 10تا15 میلیون قطعه تلفات داشتیم ولی واکسیناسیون رو به تقاضای مرغداران اگر تقاضا داشتند انجام می دادیم ولی در مورد خراسان جنوبی باید از شیوع بیشتر جلوگیری می کردیم و به همین علت واکسیناسیون را انجام دادیم که اگر مرغداری اول پس از ابتلا، مراتب را سریعتر به دامپزشکی اعلام می کرد و مسائل قرنطینه ای رعایت می شد، جلوی بروز بیماری در دیگر واحدها گرفته می شد.

مدیرکل دامپزشکی استان نیز گفت: خراسان جنوبی به دلیل عدم بروز بیماری در چند سال اخیر و بخاطر موقعیت جغرافیایی و آب و هوا، جزء اولویتهای انجام واکسیناسیون نبوده است و تنها در 12 استان از 30 استان کشور، الزام برای تزریق واکسن وجود داشته است.

 

اصغرزاده افزود: اکنون بخاطر شیوع آنفلوآنزا در بین جمعیت طیور استان، واکسن در مراکز واکسیناسیون دامپزشکی موجود است و تمام واحدهای مرغداری پولت (نیمچه تخمگذار) و مرغ تخمگذار باید در دو نوبت به فاصله 21روز بصورت تزریقی استفاده کنند که از ابتدای شیوع بیماری در استان این واکسیناسیون در حال انجام است و با استقبال مرغداران مواجه شده است.

در حالیکه مرغداران نبود واکسن در استان را علت شیوع بیماری می دانند، مسئولان پنهان کاری واحد درگیر به علت نداشتن بیمه را علت اصلی شیوع می دانند.
بیمه ای که اگر این واحد مرغداری آن را می داشت مراتب را سریعتر به دامپزشکی اعلام می کرد و ترس از تلفات بالا و خسارت گزاف او را مجبور به پنهان کاری نمی کرد.
بیمه ای که حال با وقوع این تلفات بالا، از سوی دامپزشکی کشور، الزامی شد.

هیچ واحدی بدون بیمه، امکان جوجه ریزی را ندارد
رییس سازمان دامپزشکی کشور گفت: برای جلوگیری از پنهان کاری واحدهای پرورشی به دلیل نداشتن بیمه و ترس از خسارات گزاف، از ابتدای اسفند امسال بیمه طیور به طور 100درصد اجباری شد و دیگر هیچ واحدی بدون بیمه، امکان جوجه ریزی را ندارد.

 

علی صفر ماکنعلی با بیان اینکه ویروس آنفلوانزای فوق حاد پرندگان در حال گردش است و استانهای کشور را درگیر دارد افزود: البته قانون بیمه واحدهای پرورشی طیور مربوط به سال1395 است که برخی از مرغداری ها برای کاهش هزینه ها، از انجام آن خودداری می کرده اند.

نبود آزمایشگاه تشخیص مولکولی (PCR) هم از دیگر مواردی است که به عنوان علت شیوع مورد بحث قرار گرفت، چون تا کنون تمام نمونه های بیماری دامپزشکی استان برای تشخیص به مشهد ارسال می شده است و حال با شیوع آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان در خراسان جنوبی، مجوز راه اندازی اش صادر و این آزمایشگاه در استان راه اندازی شد که به نظر مرغداران اگر این آزمایشگاه فعال می بود با تشخیص زودتر بیماری، تلفات کمتری به صنعت طیور خراسان جنوبی تحمیل می شد. صنعتی با قدمت 50ساله که در مدت کوتاهی متحمل حدود 250میلیارد تومان خسارت شد.

 

سالانه تقریبا 5 میلیون قطعه جوجه ریزی طیور و سایر ماکیان در خراسان جنوبی انجام می شود که تولید گوشت حاصل از کشتار آنها، به وزن 50 هزار تن گوشت سفید و 45 هزار تن تخم مرغ است.

 با شیوع آنفلوانزای فوق حاد پرندگان در خراسان جنوبی، حدود یک و نیم میلیون قطعه طیور تلف شدند و  حال خسارت  این تلفات ، کمک دولت را برای جبران می طلبد چون از عهده فعالان صنعت طیور استان خارج است.

مرغداران با این حجم خسارت، چه می خواهند از دولت
رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی بیرجند گفت: با توجه به مشکلات اقتصادی پیش آمده برای واحدهای زنجیره صنعت طیور استان، از بانک‌ها درخواست استمهال وام‌های این واحدها برای مدت یک سال را داریم.

 

آقای خیریه افزود: انتظار ما از همه بانک‌های دولتی در شرایط شیوع آنفولانزای فوق حاد پرندگان همکاری و هماهنگی با واحدهای آسیب دیده و درخواست پیگیری یک خط اعتباری ویژه است.

 

وی با اشاره به آسیب‌هایی که شیوع کرونا بر واحدهای مرغ مادر و کل صنعت طیور وارد کرد، گفت: همچنین یکی از درخواست‌های ما از اداره کار، رفاه و تأمین اجتماعی بحث بیمه موقت کارکنان ما است که امیدواریم در این زمینه همکاری شود.

راه جبران خسارت از طریق صندوق بیمه بخش کشاورزی نباشد
منوچهر فروزانفر مدیرعامل یکی دیگر از شرکت‌های فعال در حوزه صنعت طیور نیز گفت: پیشنهاد ما این است که راه جبران خسارت از طریق صندوق بیمه بخش کشاورزی نباشد چرا که زمان بر و طولانی مدت خواهد بود بلکه باید جبران خسارت واحدهای آسیب دیده از شیوع این ویروس در اسرع وقت صورت گیرد تا آنها بتوانند هر چه زودتر مجدد به چرخه تولید برگردند.

ضرورت پیگیری یک خط اعتباری ویژه
علیرضا قاسمی نماینده بانک کشاورزی خراسان‌جنوبی گفت: برای جبران خسارت واحدهای آسیب دیده و در خصوص اعطای تسهیلات از محل منابع داخلی بر اساس ظرفیت طرح و منابع، در خدمت تولیدکنندگان و فعالان صنعت طیور هستیم.

 

وی با اشاره به اینکه آسیب‌های وارده به فعالان صنعت طیور استان، بیش از خسارتهای یک سیل بوده است، افزود: به دلیل حجم خسارات وارده، پیگیری یک خط اعتباری ویژه برای واحدهای تولیدی آسیب دیده از سوی استانداری ضروری به نظر می‌رسد.

 

نماینده بانک کشاورزی خراسان‌جنوبی گفت: تمدید پرداخت اقساط وام‌ها نیز طبق روال قبلی انجام خواهد شد.

 

محمدحسین بخشی معاون بیمه‌ای بانک کشاورزی خراسان‌جنوبی نیز با اشاره به اینکه بیمه محصولات کشاورزی در ایران، بیمه هزینه تولید و نه بیمه ارزش محصول است گفت:در مورد طیور، بیمه از مبدأ تولید اجباری است و در مورد بیمه تکمیلی هم در صورت خواست مرغداران در خدمت آنان هستیم.

وی با اشاره به اینکه بسته به نوع خسارت، مدت زمان بررسی و زمان پرداخت خسارت فرق می‌کند، افزود: اگر مستندات خسارت کامل باشد ما نیز در اسرع وقت خسارت را پرداخت خواهیم کرد و تعیین میزان خسارت در مورد واحدهای طیور بر اساس سن جوجه تعیین می‌شود.

اگرچه بیماری آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان بر اساس نظر کارشناسان با یک پرنده مهاجر به خراسان جنوبی وارد شد اما عوامل شیوع این بیماری گسترده بود.

معاون بهداشتی و پیشگیری سازمان دامپزشکی کشور گفت: از آنجاییکه بیماری آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان یک بیماری مشترک بین انسان و طیور است بنابراین تمام عوامل از جمله نیروی کار انسانی در مرغداریها، ماشینهای حمل نهاده، ماشینهای حمل مرغ و تخم مرغ همگی در شیوع بیماری نقش دارند.
نقیبی افزود: ویروس آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان زمانی که در مخاط انسان بنشیند می تواند تا دو هفته حتی با انجام بارها شستشو، زنده بماند.

مرغداری ها، تجهیزات و تأسیسات مناسب ندارند
اصغرزاده مدیرکل دامپزشکی استان نیز گفت: متأسفانه بیشتر مرغداری های استان بخصوص واحدهای گوشتی از تجهیزات و تأسیسات مناسبی برخوردار نیستند و نبود حصار، داکت ضدعفونی، حوضچه ضد عفونی، انبار و سالن مناسب که جلوی تردد پرندگان بومی و آزاد پرواز را بگیرد و نبود تجهیزات کود خشک کنی از جمله کمبودهای این واحدها در پیشگیری از شیوع بیماری هاست.

 

وی افزود: برای ساماندهی وضعیت مرغداریها نیاز به همکاری تولیدکنندگان و حمایت بخشهای دولتی در قالب پرداخت تسهیلات و سایر موارد حمایتی است.

 

خطر آلودگی همچنان وجود دارد
مدیرکل دامپزشکی استان با بیان اینکه در حوزه شیوع کنترل آنفلوانزای پرندگان به شرایط پایدار نزدیک شده‌ایم، گفت: خطر آلودگی همچنان وجود دارد.

محمد اصغرزاده با بیان اینکه از شناسایی آخرین کانون آلوده صنعتی در استان نزدیک به سه هفته می‌گذرد افزود: البته مرغداران همچنان باید مسائل ایمنی را رعایت کنند چرا که هنوز احتمال خطر وجود دارد و از سوی دیگر همچنان پرندگان مهاجر ناقل ویروس در استان ما هستند.

اصغرزاده با اشاره به اینکه رصد و پایش مرغداری‌ها به صورت روزانه صورت می‌گیرد گفت: رسیدن به شرایط پایدار نسبی، با حذف گله‌های بالای ۹۰هفته، واکسیناسیون، رصد و پایش، تعامل واحدهای مرغداری با دامپزشکی، اطلاع رسانی اهالی رسانه و آرامش بخشی به مردم در راستای مصرف محصولات موجود در بازار، صورت گرفته است.

وی گفت:مرحله دوم واکسیناسیون واحدهایی که قبل یک نوبت واکسیناسیون را انجام داده‌اند، نیز آغاز شده است و 2واحد مرغ تخم‌گذار این واکسیناسیون را انجام نداده‌اند که در این زمینه نیز رایزنی‌ها را خواهیم داشت.

مدیرکل دامپزشکی خراسان‌جنوبی افزود: خوشبختانه شیوع ویروس آنفولانزای پرندگان تنها در سه شهرستان بیرجند، خوسف و سربیشه ماند و به دیگر شهرستان‌های دیگر خراسان جنوبی سرایت نکرد.

 

اصغرزاده گفت: هم اکنون 50درصد واحدهای تخمگذار و بیش از 80درصد واحدهای گوشتی خراسان جنوبی فعال است و باید بیش از یک میلیون قطعه مرغ تخمگذار و 300هزار جوجه ریزی گوشتی انجام شود تا جایگزین طیور معدوم شده، بشود.

مدیرکل دامپزشکی خراسان‌جنوبی با بیان اینکه آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان اکنون 17 استان کشور را درگیر کرده است افزود: خراسان‌جنوبی قطب تولید گوشت مرغ و تخم مرغ است و بی شک اگر مسئولان و متولیان امر در اسرع وقت به مشکلات و خسارات ناشی از آنفولانزای فوق حاد پرندگان رسیدگی نکنند در آینده‌ای نه چندان دور با مشکل کمبود محصولات مرتبط با طیور در بازار مواجه خواهیم بود، موضوعی که به همراه خود تبعات اجتماعی و نارضایتی مردم را به همراه خواهد داشت.