ظریف: ادامه مسیر ترامپ در برجام برای بایدن بی نتیجه است

 

 

خبرنگار المنار گفت: ”شما را متهم می‌کنند که به کمیته‌های مردمی یمن و انصارالله با ارسال سلاح و پهپاد کمک می‌کنید. “ ظریف پاسخ داد: اگر قرار بود سلاح مشکل این جنگ را حل کند، سعودی‌ها سالانه حدود ۷۰ میلیارد دلار سلاح خریداری می‌کنند. کل بودجه نظامی ایران ۱۰ میلیارد دلار است. اگر قرار بود سلاح، به جنگ در یمن پایان دهد، سعودی‌ها سالانه ۷۰ میلیارد دلار و نیز امارات ۲۲ میلیارد دلار در سال سلاح خریداری می‌کنند. این میزان سلاح روی سر مردم یمن ریخته می‌شد و آمریکا هم کمک می‌کرد. الان آمریکا حمایت از آن‌ها را مثلا متوقف کرده است، اما شش سال آمریکا کمک کرد. چه به دست آوردند؟ معادله یمن را سلاح حل نمی‌کند، معادله یمن را مقاومت مردم حل می‌کند. فهم این نکته که سعودی نمی‌تواند پیروزی نظامی داشته باشد و نمی‌تواند آنچه را که در میدان نظامی با وجود همه سلاح هایش به دست نیاورد، پشت میز مذاکره به دست آورد، مهم است. سعودی باید این‌ها را بپذیرد. ساختن یمن در دست ملت یمن است و یمنی‌ها باید بین خودشان به توافق برسند و بر اساس مشارکت شان و بر اساس وضعیت کنونی شان، آینده یمن را شکل بدهند. این معادله خیلی دشوار نیست. ما این حرف را به گریفیتس هم گفتیم. گفتیم که شش سال است آماده کمک کردن هستیم و امروز هم آمادگی داریم به برقراری آتش بس کمک کنیم. آتش بس فقط یک شرط دارد و آن هم درک این مسئله است که بر یمن مسلط نخواهند داشت و باید از طریق مذاکره و آن هم بین یمنی‌ها توافق شود. ما و سعودی‌ها باید به طرف‌های یمنی کمک و مذاکرات بین آن‌ها را تسهیل کنیم. نه اینکه چیزی را به آن‌ها تحمل کنیم و نه اینکه دستور صادر کنیم. یمنی‌ها خودشان باید به توافق برسند.

ظریف در پاسخ به این سوال که چرا سعودی این پیشنهاد را رد می‌کند؟ گفت: به خاطر اینکه عربستان سعودی همواره امید داشته که آمریکایی‌ها وارد جنگ با ایران خواهند داشت. آن‌ها تصور می‌کنند می‌توانند پای آمریکا را به درگیری با ایران بکشانند. آن‌ها امید زیادی به ترامپ داشتند که جنگی با ایران به راه بیندازد. امروز هم به جای آنکه ترامپ درسی برای آن‌ها باشد، به نتانیاهو امید بسته اند. در شرایطی که ترامپ نتوانست کمکی به شما بکند، نتانیاهو که نمی‌تواند مانع از زندانی شدن خودش شود و رژیم صهیونیستی را حفظ کند، خواهد توانست به شما کمک کند؟ شما باید به منطقه بازگردید.

خبرنگار المنار گفت: ”آیا عادی سازی روابط بعضی کشور‌ها مانند امارات، بحرین و عادی سازی پنهان روابط سعودیها، باعث نخواهد شد رژیم صهیونیستی به مرز‌های جنوبی ایران آورده شود؟ “

ظریف پاسخ داد: این‌ها که جدید نیست. اشتباهی که همسایگان ما مرتکب می‌شوند آن است که در واقع به اسرائیل اجازه دادند تا درگیری را به داخل خاک آن‌ها بکشاند. اسرائیل از شما حمایت نخواهد کرد. اسرائیل اهداف خودش را دنبال می‌کند. آن‌ها قربانی اهداف اسرائیل می‌شوند. ما به همسایگانمان در منطقه گفتیم، نمی‌خواهیم شما زمین درگیری با اسرائیل باشید. آن‌ها حتما این موضوع را خواهند فهمید که اسرائیل هیچ امنیتی برای آن‌ها برقرار نخواهد کرد، بلکه امنیت شان را خواهد گرفت. آن‌ها هستند که می‌مانند و شرمنده در برابر جهان عرب، شرمنده در برابر جهان اسلام و شرمنده در برابر آرمان مردم فلسطین و شرمنده در برابر قدس شریف خواهند شد. این ائتلاف هیچ فایده‌ای برای آن‌ها نخواهد داشت.

خبرنگار المنار گفت: ”اویو کوخاوی رئیس ستاد ارتش اسرائیل گفت، ما طرح‌های نظامی برای حمله به ایران داریم. آیا این حرف جنبه رسانه‌ای داشت یا اینکه اسرائیل واقعا در تنگنا قرار گرفته است و می‌خواهد به ایران حمله کند و اقدام انتحاری انجام دهد؟ “

وزیر امور خارجه ایران پاسخ داد: اسرائیل همانطور که شما گفتید، اگر چنین کاری انجام دهد، وارد یک اقدام انتحاری شده است و نه آن و نه شرکای آن باقی نخواهند ماند. اگر به این امید وارد می‌شود که آمریکا را وارد جنگ کند، آن‌ها این تلاش را کردند، اما چنین چیزی رخ نخواهد داد. نفوذی‌های اسرائیل در عراق هم تلاش کردند آمریکا را به منطقه بکشانند. من احساس می‌کنم اسرائیل در این سیاست موفق نخواهد شد. ولی مسئله تاسف آور آن است که این سیاست باعث به خطر افتادن همسایگان ما می‌شود. به همین علت ما همواره به همسایگان خودمان می‌گوییم که خودشان را وارد بازی اسرائیل در منطقه عربی و اسلامی نکنند.

خبرنگار المنار گفت: ”همانطور که شما گفتید اسرائیل جرات نمی‌کند به کشور ایران حمله کند. اما حضور مستشاری ایران و حتی محور مقاومت در سوریه، همواره هدف حملات دائم قرار می‌گیرد. اسرائیل می‌گوید به حضور ایران در سوریه حمله می‌کند. نگاه شما به این تحرکات اسرائیل در سوریه چگونه است؟ “

ظریف گفت: هدف ما از حضور در سوریه، مقابله با داعش است. ما از روابط نزدیک داعش و تکفیری‌ها با رژیم صهیونیستی آگاهی داریم. اسناد آن در دنیا منتشر شد که آن‌ها در فلسطین اشغالی درمان می‌شدند و از آن سلاح می‌گرفتند. اسرائیل برای متوقف کردن مبارزه با داعش تلاش می‌کند. اما ما از هدف اساسی خودمان در مبارزه با تروریسم و داعش که در واقع همان متحدان و جانشینان رژیم صهیونیستی در منطقه هستند، منحرف نخواهیم شد و همچنان برای تحقق آن تلاش خواهیم کرد. اسرائیل باید بداند که این سیاست بدون پاسخ باقی نخواهد ماند.

خبرنگار المنار گفت: ”در سوریه شاهد تناقض‌های زیادی هستیم. درباره حضور ترکیه ای‌ها در سوریه هم اختلاف وجود دارد. شما آنچه را که برخورد دوگانه ایران با ترکیه در سوریه گفته می‌شود، چطور توجیه می‌کنید؟ شما روابط خوبی با آن‌ها دارید، در حالی که در صحنه میدانی اختلاف شدیدی به ویژه در سوریه و عراق وجود دارد. “

ظریف پاسخ داد: نکته اول آن است که دو کشوری که حضور قانونی در سوریه دارند، ایران و روسیه هستند. ما بر اساس دعوت دولت سوریه که سازمان ملل، آن را دولت رسمی سوریه به رسمیت می‌شناسد، وارد این کشور شدیم تا به آن‌ها در مبارزه با تروریسم و افراط گرایی کمک کنیم. بقیه طرف‌ها حضورشان در سوریه غیرقانونی است و نیرو‌های اشغالگر محسوب می‌شوند. سازمان ملل به مسایل اینطور نگاه می‌کند. ما با ترکیه همسایه هستیم و روابط بسیار خوبی با یکدیگر داریم. گفتگو‌های دائم بین دو کشور وجود دارد. اما درباره بعضی مسایل با یکدیگر اختلاف داریم، همانطور که بین همه دوستان و همسایگان رخ می‌دهد که درباره همه مسایل با یکدیگر توافق نظر ندارند. درباره سوریه و حضور نظامی ترکیه در سوریه و عراق، ما با همسایگان ترکیه‌ای خودمان اختلاف داریم و معتقدیم این سیاست اشتباه است. ما با دولت‌های سوریه و عراق درباره مخالفت با این دخالت ترکیه، دیدگاه مشترک داریم. اما باید از توان همه کسانی که برای آرام کردن اوضاع در سوریه توانایی دارند، کمک بگیریم. روند آستانه به مفهوم آن نیست که ایران، روسیه و ترکیه درباره همه مسایل نظر مشترک دارند. همانطور که گفتید روی زمین ممکن است درباره بعضی مسایل اختلافات اساسی وجود داشته باشد. اما با روسیه و ترکیه از سال ۲۰۱۷ تا امروز توانستیم، وضعیت تنش در سوریه را کاهش دهیم و درگیری‌ها را کاهش دهیم. خونریزی در سوریه را کاهش دهیم. این‌ها دستاورد بسیار مهمی است. آمریکا و روسیه به تنهایی نتوانستند چنین کاری انجام بدهند. آمریکا و روسیه به صورت مشترک برای پایان درگیری‌ها بیانیه دادند،، اما چنین چیزی رخ نداد. اما وقتی ما سه کشور ایران، ترکیه و روسیه با یکدیگر همکاری کردیم، توانستیم درگیری‌ها را کاهش دهیم. اکنون، درگیری شدید در سوریه وجود ندارد. البته بخشی از خاک سوریه توسط تروریست ها، نیرو‌های آمریکایی در شرق فرات و نیز نیرو‌های ترکیه‌ای در اشغال قرار دارد و ما آن را رد می‌کنیم. اما شرایط فعلی در سوریه بهتر شده است و ما خونریزی‌ها را کاهش دادیم و روند سیاسی هم آغاز شد. البته درباره مسئله‌ای که بر سر آن ۱۱ سال جنگ شده است، نباید توقع داشته باشیم که در مدت دو ماه همه مسایل تمام شود. راه دشواری است، اما ان شاء الله در مسیر آن حرکت خواهیم کرد. ما از کاهش درگیری‌ها و توقف جنگ و نیز از تحرکات سیاسی حمایت می‌کنیم.

ظریف در پاسخ به این سوال که آیا آمادگی دارید با آمریکایی‌ها برای بررسی پرونده‌های منطقه گفتگو کنید؟ گفت: خیر. ما درباره مسایل منطقه فقط با کشور‌های منطقه گفتگو می‌کنیم. کشور‌های منطقه باید بدانند که آمریکایی‌ها در توافقنامه هسته‌ای می‌خواستند درباره مسایل منطقه مذاکره کنیم، اما ما چنین چیزی را رد کردیم و گفتیم این‌ها به شما ارتباطی ندارد و ما فقط با کشور‌های منطقه مذاکره می‌کنیم. ما معتقدیم مشکلات منطقه ناشی از دخالت‌های خارجی در این منطقه است. مشکل اساسی آن است که بعضی کشور‌های منطقه، تنها امیدشان به خارج است. ما نخستین پیشنهادی که درباره مسایل منطقه ارائه کردیم، در سال ۱۹۸۵ درباره امنیت خلیج فارس بود. در بند هشت قطعنامه ۵۹۸ که در سال ۱۹۸۷ در سازمان ملل تصویب شد، درباره آن نوشته شد. پس از جنگ کویت، پیشنهاد گفتگوی منطقه‌ای دادیم. ما بار‌ها این پیشنهاد را تکرار کردیم. در اوایل مسئولیت من در وزارت امور خارجه، مقاله‌ای در ماه سپتامبر سال ۲۰۱۳ در روزنامه الشرق الاوسط نوشتم و پیشنهاد همکاری منطقه‌ای دادم. پس از آن، پیشنهاد مجمع گفتگو‌های منطقه‌ای دادیم. پس از آن، پیشنهاد توافق عدم تجاوز دادیم. پس از آن پیشنهاد هرمز را ارائه کردیم. اگر به همه این پیشنهاد‌ها نگاه کنید، می‌بینید که یک عنصر در آن‌ها مشترک است که هشت کشور منطقه هستند.

خبرنگار المنار گفت: ”ایران پیش از پیروزی انقلاب، در نیرو‌های حافظ صلح سازمان ملل در مرز‌های جولان و حتی در جنوب لبنان حضور داشت. در آن زمان، به ایران اجازه داده می‌شد تا نیرو‌های نظامی به عنوان نیروی صلحبان اعزام کند. اکنون اوضاع تغییر کرده است. “
محمد جواد ظریف افزود:، زیرا در آن زمان، ایران بخشی از نظام سلطه جهانی بود. ما از این نظام سلطه جدا شدیم. همسایگان ما به جای آنکه استقبال کنند که ایران در گذشته پلیس منطقه بود و آن را کنار گذاشت، این کشور‌ها به جای آن به ما به مدت هشت سال حمله کردند. آن‌ها تصور می‌کردند توسط عراق می‌توانند به ما ضربه بزنند. این سیاست اشتباه بود. ما از سال ۱۹۸۵ بر امنیت منطقه تاکید کردیم که نباید آمریکا جایی در منطقه داشته باشد. اروپا هم نقشی ندارد. امنیت منطقه را فقط کشور‌های منطقه تامین می‌کنند. البته کشور‌های منطقه می‌توانند روابط خودشان را داشته باشند، ما خواستار توقف این روابط نشده ایم. ما می‌گوییم سلاحی که خریداری می‌کنید، هیچ سودی ندارد. هشت کشور باید با یکدیگر همکاری کنند.

خبرنگار المنار گفت: ”عده‌ای ایران را متهم می‌کنند که در مسئله لبنان دخالت می‌کند و مانع از تشکیل دولت می‌شود. آیا فرانسوی‌ها در طرح خودشان برای تشکیل دولت لبنان، با ایران تماسی داشته اند؟ شش ماه از انفجار در بندر می‌گذرد، اما هنوز دولت جدید لبنان تشکیل نشده است. عده‌ای انتخابات آمریکا و مسایل لبنان را به یکدیگر مرتبط می‌کردند. اکنون عده‌ای تشکیل دولت لبنان را به توافقنامه هسته‌ای و مذاکرات هسته‌ای مرتبط می‌کنند. آیا ارتباطی بین آن‌ها وجود دارد؟ “

ظریف خاطر نشان کرد: هیچ ارتباطی بین این مسایل نیست. ما اصولا می‌گوییم که مسایل منطقه باید از طریق مذاکره بین کشور‌های منطقه حل و فصل شود و دیگران حق دخالت ندارند. توصیه ما به همه به ویژه فرانسوی‌ها آن است که به لبنانی‌ها برای رسیدن به توافق کمک کنند و ما نباید توافقی را به لبنانی‌ها تحمیل کنیم. هیچ کسی حق ندارد، توافقی را به لبنانی‌ها تحمیل کند. لبنانی‌ها سابقه طولانی دارند و از کسی دستور نمی‌گیرند. روابط ما با حزب الله هم بر اساس دادن دستور به حزب الله نبوده است. ما با دوستان خودمان در حزب الله صحبت می‌کنیم و مشورت می‌کنیم و حتی گاهی تحرکات ما بر اساس پیشنهاد‌های دوستان مان در حزب الله بوده است. هیچ مرکزی نیست که در اینجا نشسته باشد و به حزب الله بگوید که باید چه کاری انجام دهد. حزب الله بالغ، هوشمند و دارای پایگاه مردمی است. ما هرگز چنین توهینی به مردم لبنان یا برادرانمان در حزب الله و نیز سید حسن نصرالله نمی‌کنیم که بخواهیم چیزی را به آن‌ها تحمیل کنیم یا چیزی از آن‌ها بخواهیم یا تکلیفی را برای او مشخص کنیم. ما در کنار ملت لبنان و در کنار مقاومت هستیم. ما همچنین در کنار مقاومت فلسطین هستیم. ممکن است درباره مسایلی با مقاومت (فلسطین) اختلاف داشته باشیم، همانطور که در مسئله سوریه اختلاف وجود داشت. اما ما در برابر مقاومت نه در لبنان و نه در فلسطین نایستادیم و حمایت خودمان را از مقاومت با وجود بعضی اختلافات درباره بعضی مسایل، قطع نکردیم. آن‌هایی که فکر می‌کنند و تلاش می‌کنند از طریق نیابتی، کار‌های خودشان را پیش ببرند، هرگز نمی‌فهمند که ایران روابط نیابتی با هیچ کسی ندارد. ما رابطه همکاری و همفکری داریم. برای همین هم هست که سعودی هزینه‌های خیلی زیادی در منطقه کرده، اما جز ویرانی و تخریب و کشتار نتیجه‌ای به همراه نداشته است. اما ما در کنار مردم سوریه، در کنار مردم لبنان و در کنار ملت فلسطین هستیم.

محمد جواد ظریف در پاسخ به این سوال که آیا اعلام آمادگی ایران برای کمک به لبنان با ارسال مشتقات نفتی به این کشور همچنان پابرجاست؟ گفت: بله پیشنهاد‌هایی که از جمله من در سفر به لبنان پس از انفجار بیروت ارائه کردم، به قوت خود باقی است. من با نخست وزیر وقت لبنان هم دیدار و پیشنهاد‌های خودمان را درباره همه این زمینه‌ها ارائه کردم. این پیشنهاد‌ها همچنان روی میز قرار دارد. اما فشار‌های آمریکا باعث شد، دولت لبنان نتواند از پیشنهاد‌هایی که ما برای همراهی و همکاری با دولت لبنان ارائه کرده بودیم، استفاده کند.

ظریف در پاسخ به سوالی درباره تاثیر غیبت سردار شهید قاسم سلیمانی در طول یکسال گذشته بر سیاست خارجی ایران و دیدگاه شخصیتی ظریف در این باره، گفت: از نظر شخصی، او مانند یک دوست بسیار نزدیک و صمیمی بود. یک مشاور خوب را از دست دادم. ما روابط بسیار نزدیک با یکدیگر در طول بیش از ۲۰ سال داشتیم. من در اینجا باید تاکید کنم شهید سلیمانی، همانطور که یک سرباز مقاومت بود، یک مرد صلح هم بود. همکاری‌هایی که من با ایشان برای صلح یمن و برای صلح افغانستان داشتم، همیشه صلح برای او مقدم بود. اگر راهی برای صلح بود، به دنبال آن بود. واقعا جای او خالی است. ما نشست‌های هفتگی داشتیم. او یک متفکر راهبردی موفق بود. درست است که رفتن سلیمانی، خسارت بزرگی بود، اما از دست دادن سلیمانی، پایان کار مقاومت در منطقه نیست. آمریکایی‌ها در ترور او اشتباه کردند. زیرا خون شهید سلیمانی، باعث افزایش قدرت مقاومت در عراق شد. در زمانی که از طریق پرداخت پول، استفاده از بعضی مطالبات به حق مردم، اغتشاش در عراق ایجاد می‌کردند، مایک پمپئو توهماتی داشت. اگر به خاطر داشته باشید، کلیپی را منتشر کرده بود که مردم از آن در حال خوشحالی هستند. همه ملت عراق، یکپارچه از شهادت سلیمانی و ابومهدی المهندس ناراحت شدند و شهید سلیمانی را گرامی داشتند. راه سلیمانی و خط مشی سلیمانی وجود دارد و افراد زیادی از این خط مشی پیروی می‌کنند. همانطور که فقدان سلیمانی، خسارت بزرگی برای مبارزه با اشکال مختلف تروریسم است از تروریسم دولتی رژیم صهیونیستی و آمریکا گرفته تا دیگر اشکال تروریسم.

وزیر امور خارجه ایران درباره پیام خودش برای جوانان عرب گفت: ما یک سرنوشت مشترک داریم. هم اکنون شرایط ویژه‌ای در جهان اسلام و جهان عرب وجود دارد. باید بپذیریم که دوره سلطه آمریکا و غرب پایان یافته است و نباید به آمریکا و غرب امید ببندیم. ما باید به خودمان امید داشته باشیم و به خودمان تکیه کنیم. با توانایی‌های شما جوانان، آینده بسیار بهتری خواهیم داشت. غربی‌ها هرگز به ما کمک نمی‌کنند و کمک نخواهند کرد. ما می‌توانیم به خودمان کمک کنیم. ما می‌توانیم با غرب و شرق رابطه داشته باشیم و تعامل سازنده داشته باشیم و از پیشرفت موجود در جهان استفاده کنیم، اما باید درباره آینده، خودباوری داشته باشیم.