در یادداشتی بررسی شد،
تحلیل روز؛ تداوم حضور اشغالگران و ادامه ناامنی در عراق
عملیات انتحاری دوم بهمن ماه در بغداد نشان داد که با حضور اشغالگران آمریکایی در عراق امکان دستیابی به ثبات پایدار وجود ندارد.
به گزارش سرویس بین الملل
خبرگزاری صدا و سیما، مجتبی شاهسونی کارشناس مسائل بین الملل در یادداشتی درباره تداوم حضور اشغالگران و ادامه ناامنی در عراق نوشت: با وجود اینکه عراق در سال ۲۰۱۷ پایان جنگ علیه داعش را اعلام کرد، اما هنوز عناصر باقیمانده این گروه در مناطقی نظیر بغداد، صلاح الدین، کرکوک، الانبار و دیاله به صورت هستههای خفته فعالیت میکنند. با وجود ثبات نسبی سه سال اخیر در اکثر مناطق عراق و علیرغم آماده باش نیروهای امنیتی در بیشتر مناطق این کشور، داعش در روز پنجشنبه ۲ بهمن ماه توانست عملیاتی انتحاری در بغداد انجام دهد که در این عملیات ۳۵ شهروند عراقی کشته و بیش از ۱۰۰ نفر دیگر زخمی شدند علاوه بر این داعش همچنان به انجام عملیات انتحاری جدید در مناطقی از شمال و غرب این کشور ادامه میدهد. این سلسله عملیات جدید گروه تروریستی داعش در حالی انجام میشود که تشکیلات امنیتی و نظامی عراق افزون بر گروههای الحشد الشعبی، عملیات گستردهای برای تعقیب عناصر داعش در عراق انجام میدهند.
برنامه ریزی ها برای احیای دوباره داعش در عراق
با توجه به سلسه عملیاتهای انتحاری از سوی گروههای تروریستی از جمله داعش درعراق به نظر میرسد که احیای دوباره داعش در این کشور پروژهای برنامه ریزی شده است در همین راستا سعد الحدیثی، کارشناس مسائل عراق درباره احیای دوباره داعش در عراق گفت فعالیت مجدد داعش از روی شانس نبوده بلکه برای آن برنامه ریزی شده است. از این رو دستگاههای امنیتی باید خطر فعالیت مجدد داعش در مناطق مرزی سوریه نزدیک به عراق را جدی میگرفتند و در طرحهای امنیتی خود بازنگری میکردند.
داعش از سال ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۷ نیز ضربه سنگینی به زیرساختهای عراق وارد کرده بود. اکنون نیز بازماندههای داعشی این هدف را پیگیری میکنند چراکه از طریق از بین بردن زیرساختها، تهدید آنها برجسته میشود و در کانون توجه رسانهها نیز قرار میگیرند، موضوعی که برای تروریستهای داعش اهمیت زیادی دارد.
واکنشها به احیای دوباره داعش در همین راستا «کریم علیوی»، عضو کمیسیون امنیت و دفاع پارلمان عراق گفت فعالیت مجدد گروه تروریستی داعش به خصوص پس از دو انفجار انتحاری در بغداد، نگرانیهایی را بین سیاسیون و مردم ایجاد کرده است. از سوی دیگر «انتصار الجبوری»، نماینده ائتلاف القوی العراقیه در پارلمان عراق نیز بیان کرد که فعالیت مجدد گروه تروریستی داعش تهدیدی واقعی برای امنیت و ثبات عراق و عراقیها محسوب میشود. سلیم الجبوری رئیس پارلمان عراق نیز تاکید کرد نبرد فعلی با داعش فقط به عملیات نظامی نیاز ندارد بلکه نیازمند تلاش اطلاعاتی است چرا که نبرد فعلی نبرد اطلاعاتی است و برای جلوگیری از هرگونه عملیات تروریستی باید به این جنبه اهتمام داشت.
خروج نیروهای اشغالگر آمریکایی از عراق
نیروهای اشغالگر آمریکایی از سال ۲۰۰۳ میلادی در عراق مستقر هستند که بزرگترین پایگاه آنها عین الاسد در استان الانبار در غرب این کشور است. آمریکاییها همچنین شماری از نیروهای نظامی و سامانههای پدافندی را در سفارت خود در منطقه تحت تدابیر شدید امنیتی سبز در قلب بغداد مستقر کردهاند. دولت آمریکا بعد از مصوبه سال گذشته پارلمان عراق ناظر بر اخراج نیروهای آمریکای از خاک عراق اعلام کرد که تعداد نیروهای خود در عراق را به میزان ۵۰۰ نفر کاهش میدهد و درپی آن، ستاد عملیات مشترک عراق اعلام کرد که خروج نخستین گروه نظامیان آمریکایی از این کشور در چارچوب توافق اخیر بین بغداد و واشنگتن آغاز شده است. ائتلاف بینالمللی موسوم به ضد داعش به تازگی شمار کل نیروهای آمریکایی در خاک عراق را سه هزار نفر اعلام کرد، با این حال، برخی از منابع سیاسی و امنیتی عراق شمار واقعی این نیروها در کشورشان را بیش از رقم اعلام شده دانسته و خواهان شفاف شدن موضوع هستند.
مسئولان و مردم عراق در مناسبتهای مختلف بر لزوم خروج نیروهای آمریکایی از کشورشان در راستای اجرای مصوبه پارلمان در این زمینه تاکید کرده اند. مصطفی الکاظمی نخست وزیر عراق در پیام خود به مناسبت یکصدمین سالروز تاسیس ارتش عراق از تلاش دولت خود برای برقراری توازن در پرونده روابط بین المللی عراق و تداوم خروج نیروهای آمریکایی از این کشور در چارچوب طرح گفت وگوی راهبردی سخن گفت و تصریح کرد: از همان روز اول در زمینه شروع گفت وگوی راهبردی با آمریکا به هدف خروج نیروهایش عمل کردیم.
رسوایی آمریکا در ترور شهیدان مقاومتبعد از ترور سردار شهید حاج قاسم سلیمانی و شهید حاج ابو مهدی المنهدس، همه جریانهای ملی عراق خطر باقی ماندن نیروهای آمریکایی در پایگاههای نظامی در عراق را درک میکنند، زیرا آنها عامل تاثیرگذار داخلی و خارجی هستند و در بسیاری از کشتارهای پلید علیه دهها نفر از شهیدان دستگاههای امنیتی و سازمان الحشد الشعبی بویژه (جنایت ترور شهید سپهبد حاج قاسم سلیمانی فرمانده پیشین نیروی قدس و شهید حاج ابومهدی المهندس معاون پیشین سازمان الحشد الشعبی عراق) فرماندهان عملیات پیروزی بر گروه تروریستی داعش دست داشته اند؛ بنابراین ترور بزدلانه فرماندهان مقاومت از سوی امریکا نشان داد که آمریکاییها عزم و ارادهای برای مبارزه با گروههای تروریستی در عراق و منطقه ندارند و از سویی دیگر همه گروههای سیاسی عراق را بر لزوم خروج نیروهای آمریکایی به عنوان عامل بی ثباتی در این کشور هم صدا کرد.
ناامنی، سناریو آمریکا برای ماندن در عراقحملات تروریستی اخیر در عراق نشان میدهد که یک سناریوی خطرناک تعریف شدهای برای عراق تهیه شده است. این سناریو که نیروهای آمریکایی، رژیم صهیونیستی با کمک مالی عربستان سعودی و امارات متحده عربی طراحی شده، هدف آن برهم زدن ثبات و امنیت عراق است. با توجه به اینکه مصوبات سال گذشته پارلمان عراق ناظر بر اخراج نیروهای آمریکای از خاک عراق به پایان رسیده و مهلت یک ساله اش به اتمام رسیده و دولت عراق باید در مدت کوتاهی نیروهای آمریکایی را از خاک عراق خارج کند، به همین دلیل به نظر میرسد آمریکاییها از مدتها پیش و با توجه شهادت دو سردار بزرگ شهید قاسم سلیمانی و شهید ابوالمهدی المهندس یک نوع خلا امنیتی در عراق به وجود آمده که آمریکا با استفاده از این خلا امنیتی تلاش میکنند تا نیروهای داعش را دوباره به عراق بازگردانند تا مانع از خروج نیروهای آمریکایی از عراق بشوند، به علاوه اینکه طی ۶ ماه آینده یعنی در خرداد ۱۴۰۰ یک انتخابات پارلمانی بسیار مهم در عراق برگزار خواهد شد و جریانهای سیاسی شیعه عراق از هم اکنون خود را برای این انتخابات اماده میکنند بنابراین به نظر میرسد که این جریان سازیها و بازگشت داعش طی هفتههای اخیر نشان میدهد که آمریکا و عربستان و رژیم صهیونیستی تلاش میکنند از طریق تقابل بین جریانهای سیاسی و طوایف مختلف عراق ناامنیها به عراق بازگردانند تا نیروهای آمریکایی بتوانند مدت زمان بیشتری در عراق بمانند. از این به نظر میرسد سلسله انفجارهای اخیر آغاز سلسله انفجارهای گستردهای در عراق خواهد بود تا ناامنیها را در این کشور گسترش بدهند.
تردید دولت بایدن برای خروج از عراق
آستین وزیر دفاع آمریکا تاکید کرده است که راهبردهای جدیدی درباره عراق و تهدیدهای ناشی از درگیری در عراق و نحوه تطبیق تعداد نیروها و دیگر قابلیتهای نظامی نامشخص است. جان کربی سخنگوی وزیر دفاع آمریکا نیز اعلام کرد که مقامات هنوز تصمیم رسمی در مورد بازنگری تعداد نیروها در عراق نگرفته اند.
نتیجه گیری:
با توجه به اینکه پایان مهلت یک ساله مصوبات سال گذشته پارلمان عراق ناظر بر اخراج نیروهای آمریکای از خاک این کشور، دولت عراق ملزم است در مدت کوتاهی نیروهای آمریکایی را از خاک عراق خارج کند، به همین دلیل به نظر میرسد آمریکاییها از مدتها پیش با برنامه ریزی ترور سردار بزرگ شهید حاج قاسم سلیمانی و شهید ابوالمهدی المهندس به دنبال ایجاد یک نوع خلا امنیتی در عراق بوده تا از این طریق در جهت احیای مجدد نیروهای داعش برآیند از سویی دیگر نیز آمریکا و عربستان و رژیم صهیونیستی تلاش میکنند از طریق تقابل بین جریانهای سیاسی و طوایف مختلف عراق ناامنیها به عراق بازگردانند تا نیروهای آمریکایی بتوانند مدت زمان بیشتری در عراق بمانند. مساله ای که به نظر می رسد برای همه جریان ها و گروه های سیاسی عراق کاملا آشکار شده است و به همین دلیل است که مردم و جریان های سیاسی این کشور همصدا و متحد خواستار اجرای مصوبه پارلمان عراق ناظر بر خروج نیروهای امریکایی از این کشور هستند.
نویسنده: مجتبی شاهسونی
کارشناس مسائل بین الملل