اقدامات نمایشی امریکا در باره برجام
عقب نشینی دولت جدید امریکا از مکانیسم ماشه و رفع محدودیت تردد دیپلماتهای ایرانی در نیویورک, بدون رفع تحریم های غیر قانونی ویکجانبه کاخ سفید علیه ایران, برای منصرف کردن تهران از خروج از پروتکل الحاقی کافی نیست.
رویترز روز جمعه گزارش داد نمایندگان امریکا در سازمان ملل درخواست دولت سابق ترامپ برای بازگشت تحریم های شورای امنیت علیه تهران بر اساس مکانیسم ماشه را پس گرفته و به گفته یک مقام امریکایی دیگر محدودیت تردد دیپلماتهای ایرانی در نیویورک برداشته شده است.
این اقدامات دولت بایدن را نمی توان چرخشی ملموس از سیاستهای دولت سابق ترامپ در باره برجام محسوب کرد چرا که دولت ترامپ در سال 2018 امریکا را از برجام خارج کرد و در ماه اوت گذشته اقدام پمپئو وزیر خارجه این کشور برای فعال کردن مکانیسم ماشه و بازگرداندن تحریم های سازمان ملل با مخالفت 13 عضو دائم وغیر دائم شورای امنیت روبرو شد.
اعضای شورای امینت این استدلال را داشتند که امریکا از برجام خارج شده وحق استفاده از مکانیسم ماشه را ندارد بنا بر این به نظر می رسد در صورتی می توان چرخش دولت بایدن از سیاست های دولت سابق ترامپ را تائید کرد که او تحریم های غیرقانونی ویکجانبه امریکا علیه ایران را لغو نماید درغیر این صورت این اقدام تنها به معنای اعتراف به شکست یکجانبه گرایی ترامپ و تلاش برای احیای اجماع سازی علیه ایران معنا خواهد داشت و کاخ سفید از بازی نمایشی اعلام بازگشت به برجام برای اجماع سازی علیه ایران استفاده خواهد کرد.
مواضع آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه امریکا در گفتگوی مجازی با تروئیکای امریکایی نیز روشن می کند که دولت امریکا همچنان با تکرار شروط خود از آمادگی برای بازگشت به برجام و گفتگو با ایران سخن می گوید.
طولانی کردن برجام وتقویت آن و همچنین گنجاندن دو موضوع منطقه ای و برنامه موشکی در توافق هسته ای از جمله شروطی است که بلینکن در مواضع خود بار دیگر به آنها اشاره کرده است.
در همین ارتباط ند پرایس سخنگوی وزارت خارجه آمریکا نیز روز پنجشنبه گفت واشنگتن حاضر است در نشست کمیسیون برجام حضور یابد که این مواضع هم بدون لغو همه تحریم ها در راستای اجماع سازی و وفراهم کردن فرصت برای استفاده از مکانیسم ماشه علیه ایران است.
به نظر می رسد هم داستانی تروئیکای اروپایی با امریکا نیز مقدمه ای برای اعمال فشار بر تهران و متقاعد کردن کشور به عقب نشینی از خارج شدن از پروتکل الحاقی است. دراین ارتباط مواضع تروئیکای اروپایی قابل تامل است که به همراه امریکا ازتهران خواستند از برداشتن گامهای بیشتر به خصوص در زمینه تعلیق اجرای پروتکل الحاقی و محدودسازی فعالیتهای راستیآزمایی آژانس بینالمللی انرژی اتمی در ایران خودداری کند.
بر اساس گزارش رویترز سه کشور اروپایی و ایالات متحده عزم خود را برای قویتر کردن برجام و همکاری با شریکان منطقهای و جامعه بینالمللی جهت رسیدگی به نگرانیهای گستردهتر امنیتی مربوط به برنامه موشکی و فعالیتهای منطقهای ایران، مورد تأکید قرار دادند.
پیشنهادهای غیر منطقی و زیاده طلبانه فرانسه مبنی بر اضافه شدن عربستان و رژیم صهیونیستی به مذاکرات برجام نیز حاکی از آن است که کشورهای اروپایی نیز بی میل نیستند که از تحریم های غیر قانونی و ظالمانه دوران ترامپ برای اعمال فشار بر ایران استفاده کنند، به نوعی برجام را تغییر دهند و حیطه آن را به موارد مد نظر خود گسترش دهند.
این مواضع همه بیانگر این نکته است که ایران باید مراقب فضاسازی دولت امریکا ومتحدان غربی اش برای فریب افکار عمومی باشد وضمن تاکید بر حقوق هسته ای خود تا اقدام عملی دولت جدید امریکا در لغو همه تحریم ها وراستی آزمایی آن و تضمین پایداری توافق از سوی واشنگتن از گام های هسته ای خود عقب نشینی ننماید
موضوع تضمین توافق برجام از این منظر دارای اهمیت است که استیضاح ترامپ در سنا با شکست روبرو شد و او می تواند دوباره به حیات سیاسی خود ادامه دهد و با توجه به اینکه ترامپ در انتخابات اخیر بیش از 70 میلیون رای آورده بود چه بسا در انتخابات 2024 مجددا رئیس جمهور و داستان خروج امریکا از برجام دوباره تکرار شود.
----------------------------------------
رضا محمدمراد