بازگشت امریکا به برجام باید مشروط باشد
ایران باید زمانی از بازگشت امریکا به برجام استقبال کند که پیش از آن تمامی تحریم های ضد ایرانی کاخ سفید لغو وبه ایران خسارت پرداخته شود در غیر این صورت دادن فرصت استفاده از مکانیسم ماشه به دشمن است.
دولت جدید امریکا هر چند رویکرد دولت سابق ترامپ در خروج از برجام و اعمال تحریم های یکجانبه اولیه و ثانویه به منظور دستیابی به توافق دیگری به جای برجام را شکست خورده توصیف کرده و از بازگشت مجدد به این توافق سخن می گوید اما در عمل برای بازگشت به توافق هسته ای با ایران, همان شروطی را مطرح می کند که ترامپ مطرح می کرد و در دستیابی به آن ناکام مانده بود.
تیم دولت بایدن در روزهای اخیر در باره بازگشت به برجام مواضعی را مطرح کرده اند که با روح توافق هسته ای پنج بعلاوه یک با ایران که با صدور قطعنامه 2231 شورای امنیت تائید شده در تضاد است.
مقام های امریکایی از جمله آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه امریکا گفته اند ابتدا باید ایران به همه تعهدات هسته ای اش عمل کند تا آنها به برجام بازگردند و بخشی از تحریم ها را لغو نمایند وسپس این توافق بستری باشد برای توافق دیگری که به طولانی شدن محدودیت های هسته ای و گنجانده شدن نقش منطقه ای و برنامه موشکی ایران در آن منجرشود.
این مواضع در حالی است که ابتدا این دولت امریکا بود که از برجام خارج شد و تحریم ها علیه ایران را از سرگرفت و گام های پنجگانه ایران در کاهش تعهدات هسته ای خود همه به منظور حفظ برجام و بازگشت امریکا از اقدامات غیر قانونی ویکجانبه گرایانه بود والبته تهران تاکید داشت که در صورت لغو تحریم ها به تعهدات خود عمل خواهد کرد.
ضمن اینکه باید اشاره کرد بر اساس توافق هسته ای میان ایران و پنج بعلاوه یک محدودیت های هسته ای ایران در سال 2025 به پایان می رسد و با توجه به اینکه ایران عضو آژانس بین المللی انرژی اتمی و معاهده منع تولید تسلیحات هسته ای را امضا کرده است دیگر ضرورتی برای طولانی کردن آن وجود ندارد.
بر همین اساس به نظر می رسد با توجه به اینکه مدت زیادی به پایان محدودیت های هسته ای ایران نمانده است دولت جدید امریکا قصد دارد با حفظ تحریم های اصلی, تهران را به محدودسازی طولانی این برنامه مجبور نماید و به همین دلیل بازگشت امریکا به برجام هیچ سودی برای ایران ندارد چرا که در غیر این صورت دولت امریکا با حفظ تحریم ها و بازگشت به برجام می تواند به عنوان یک عضو از مکانیسم ماشه علیه ایران استفاده نماید در حالیکه همین اقدام در دولت ترامپ به دلیل خروج از برجام میسر نشد.
در چنینی شرایطی به نظر می رسد تهران به هیچوجه نباید با بازگشت ر امریکا به برجام بدون لغو همه تحریم ها و راستی آزمایی آن و پرداخت خسارت به ایران موافقت نماید.
ضمن اینکه ادعاهای دولت امریکا در باره برنامه هسته ای ایران نیز بهانه ای بیش برای جلوگیری از دستیابی کشور به استفاده از صلح آمیز از انرژی هسته ای برای توسعه کشور نیست چرا که همانطور که گفته شد ایران عضو آژانس بین المللی انرژی اتمی بوده وان پی تی را نیز امضا کرده است و این برنامه تحت شدیدترین بازرسی های آژانس قرار دارد و با وجود چنین شرایطی ضرورتی بر باقی ماندن توافق پس از پایان انقضای آن وجود ندارد.
در تائید این ارزیابی به موضع تد پرایس سخنگوی وزارت خارجه آمریکا اشاره می شود که در پاسخ به سوالی در باره هشدار اخیر وزیر اطلاعات ایران در مورد هول دادن ایران به سمت سلاح هسته ای گفت «ایران تحت مفاد پیمان منع گسترش جنگافزارهای هستهای، انپیتی، متعهد است.
در واقع این مقام امریکایی به تعهد ایران بر اساس ان پی تی و مسوولیت آژانس بین المللی انرژی اتمی دراین خصوص اشاره کرد و دیگر ضرورتی برای حفظ برجام پس از انقضای تاریخ آن وجود ندارد.
----------------------------------
رضا محدمراد