روز ۲۸آبان ماه سال۱۳۹۸ را باید در تقویم، روز نجات صنعت مرغ ایران نامید روزی که نقشه آینده صنعت مرغ کشور ترسیم شد و با احیای مرغ آرین، پوسته سخت تحریمهای غذایی شکسته شد.
به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکز آذربایجان غربی، تاریخچه مرغ لاین در ایران به سال۱۳۵۶ برمیگردد که یک گله مرغ لاین نژاد آربوراکرز از آمریکا به کشور وارد و در مرغداری کدخدا در منطقه بویرزهرا مستقر شد که البته تعدادی از آنها در انتقال به منطقه زیاران قزوین به دلیل آلودگی و بیماری از بین رفتند.
در ادامه در راستای حفظ این نژاد اصیل در سال۱۳۶۲ طرح احداث مجتمع پرورش و اصلاح نژاد مرغ لاین به منطقه بابل کنار استان مازندران تدوین و مورد تصویب قرار گرفت.
پروژه آرین بلافاصله پس ازپیروزی انقلاب اسلامی وارد مرحله اجرایی شد و توانست در فاصله بین سالهای ۱۳۶۱تا۱۳۷۹ سهمی معادل ۸۵درصد بازار ایران را به خود اختصاص دهد. در آن سالها آرین یکه تاز میدان بود و نژادهای خارجی جرات عرض اندام در ایران را نداشتند.
صنعت مرغ دومین صنعت بزرگ ایران بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، با توجه به اهمیت تولید گوشت سفید به عنوان یک غذای مناسب به لحاظ منبع پروتئینی و ارزان قیمت که حتی به عنوان غذای اقشار کم درآمد نیزلقب گرفت، صنعت مرغ به سرعت توسعه پیدا کرد بطوری که امروز بعد از نفت و پتروشیمی بزرگترین صنعت کشور است.
فارغی رئیس انجمن طیور ایران میزان سرمایه گذاری در این صنعت را ۱۵۰هزار میلیارد تومان اعلام می کند و می گوید: گردش مالی صنعت مرغ در سال بیش از ۳۵هزار میلیارد تومان است.
جوجه خارجی به بازار میآید/خروج ۱۰میلیون یورو و ارز از کشور البته در اوایل دهه۱۳۸۰ به دلایل متعددی که با ادغام دو وزارتخانه جهاد سازندگی و کشاورزی نیز همراه بود، مجتمع مرغ لاین بابل کنار با مشکلاتی مواجه شد و در همین راستا برخی شرکتهای خارجی از جمله شرکت راس انگلیس و هوبارد فرانسه که همواره مترصد چنین فرصتی برای ایجاد بازار جوجه اجداد در ایران بودند، اقدام به ورود جوجههای اجداد به بازار ایران کردند که نهایتا طی کمتر از سه سال توانستند سهم جوجه اجداد نژاد ایرانی (آرین) را از ۸۵درصد تولید گوشت مرغ کشور را به تقریبا صفر درصد در اوایل دهه۱۳۹۰ برساند.
قاسمی عضو هیئت مدیره انجمن جوجه یک روزه کشور میزان واردات سالانه مرغ اجداد به ایران را ۲۵۰هزار قطعه اعلام میکند و تصریح می کند: با توجه به تامین ۲میلیون و ۵۰۰هزار تُن گوشت سفید ما مجبور بودیم این تعداد جوجه اجداد را وارد کنیم و برای این میزان واردات بیش از ۱۰میلیون یورو ارز از کشور خارج می کردیم.
در حالی هر روز غربیها دم از پیشرفتهای علمی در تولید و اصلاح ژنتیکی لاین هایشان می زدند ما همچنان غرق تولید مرغهای بودیم که وارد می کردیم و غافل از اینکه نابودی این صنعت به یک تلنگر بند است.
زنگ خطر برای صنعت گوشت ایران و سرانجام تلنگر صنعت مرغ زده شد، سال۹۸ زنگ خطر برای تولید گوشت سفید به صدا درآمد و تامین این ماده پروتئینی که بر اساس آمار غذای ۹۰درصدی مردم است به یک دغدغه جدی تبدیل شد.
داستان از درز یک خبر آغاز شد جایی که OFAG (دفترکنترل داراییهای خارجی آمریکا) به عنوان مجری تحریم ها، گزینه تحریم غذا را روی میز گذاشت.
اعتمادی استاد دانشگاه و کارشناس صنعت مرغ اعتقاد دارد که ضعف ایران در تولید لاین که بعد از رکود مجتع لاین بابل کنار اتفاق افتاد، بهانه خوبی به غربیها داد که بتوانند فشار بیشتری به ایران وارد کنند و ایران را از طریق محدودیت در تامین غذا وادار به تسلیم کنند چرا که از طریق تحریمهای قبلی موفق به این مهم نشده بودند.
این استاد دانشگاه ضعف نبود ذخیره ژنتیکی را یک ضعف بزرگ می داند و می گوید: قطعا اگر آرین به فراموشی سپرده نشده بود آنها جرات مطرح کردن تحریم صادرات مرغ اجداد به ایران را نداشتند.
قاسمی عضو هیئت مدیره انجمن جوجه یک روزه کشور میزان واردات سالانه مرغ اجداد به ایران را ۲۵۰هزار قطعه اعلام میکند و تصریح می کند: با توجه به تامین ۲میلیون و ۵۰۰هزار تُن گوشت سفید ما مجبور بودیم این تعداد جوجه اجداد را وارد کنیم و برای این میزان واردات بیش از ۱۰میلیون یورو ارز از کشور خارج می کردیم.
فارغی رئیس انجمن طیور ایران تحریمها را برخلاف لافهای بشر دوستانه غربیها اعلام می کند و خاطرنشان می کند:
غربیها به بهانه مختلف جلوی واردات مرغ اجداد را گرفتند و هر روز حلقه محاصره را تنگتر می کردند.
زحمتکش مدیرعامل شرکت مرغ اجداد و مادر دیزباد خطر را خیلی جدی می داند چرا که به اعتقاد وی اگر جلوی واردات مرغ اجداد گرفته می شد در فاصله زمانی خیلی کم تولید مرغ مادر به عنوان لایه دوم و سرانجام تولید مرغ گوشتی به عنوان لایه نهای و غذایی مصرفی مردم با مشکل مواجه می شد و نه تنها قیمت هر کیلو مرغ چند برابر افزایش پیدا می کرد بلکه امکان تامین وجود نداشت.
قاسمی عضو هیئت مدیره انجمن جوجه یک روزه کشور هم از نابودی کل صنعت مرغ خبر می دهد و معتقد است اگر تحریمها جدی باشد صنعت مرغ بدلیل نبود لاین به عنوان یک زیرساخت اصلی نابود می شد.
یک تدبیر به موقع نقشه راه می شود 28آبان ۹۸ را باید در تقویم، روز نجات صنعت مرغ ایران نامید روزی که نقشه آینده این صنعت کشیده شد.
رهبر معظم انقلاب در این روز در جمع فعالان اقتصادی یک جمله تاریخی فرمودند: "اگر میخواهید تحریمها را بی اثر کنید بر توان داخلی تکیه کنید و بس" پس از این سخنرانی و مشخص شدن مسیر، تلنگر دوم صنعت مرغ زده شد.
آرین احیاء میشود برای پیروز شدن قدم نخست رفع نقطه ضعف است.
احیاء لاین آرین باید نقطه شروع نجات یک صنعت میشد و با همین هدف مجتمع لاین بابل کنار در آبان۹۸ دوباره فعال شد و نخستین جوجههای اجداد آرین راهی سالنهای تولید شد.
پروژه احیاء با تولید مرغ اجداد آغاز شد پروژهای که اگر به موفقیت می رسید صنعت مرغ ایران بزرگترین و خطرناکترین پیچ تاریخش را رد می کرد.
زحمتکش مدیرعامل شرکت مرغ اجداد و مادر دیزباد که شرکتش در مشهد به عنوان حلقه نخست تولید انتخاب شد میگوید: نخستین گله اجداد را از لاین بابل کنار وارد مجهزترین فارمهای شرکت کردیم و کار تولید مرغهای اجداد و مادر را در مرحله اول در ۲۰فارم آغاز کردیم.
جوجههای اجداد و مادر پس از تولید از شرق به غرب رفتند و در میاندوآب و ارومیه دو شرکت بزرگ زنجیره یکپارچه تولید گوشت مرغ به عنوان پیشگامان تولید آرین، کارشان را آغاز کردند.
حسینی مدیرعامل زنجیره یکپارچه تولید مرغ در میاندواب می گوید: وقتی ما شروع کردیم نگرانیهای داشتیم که این پروژه با موفقیت به پایان میرسد یا نه. اما آنقدر تعصب و عرق ملی زیاد بود که آرین را یک هدف ملی بدانیم نه یک سود و زیان اقتصادی.
تولد نخستین جوجههای آرین و برهم خوردن گزینه تحریم تولد نخستین جوجههای مرغ آرین معادلات سیاسی را برهم زد و به نظر می رسید گزینه تحریم غربیها با مشکلاتی مواجه شده است.
حسینی مدیرعامل زنجیره یکپارچه تولید مرغ در میاندواب از قطع عملیات تحریم غذا خبر میدهد و تاکید میکند: به محض اینکه صدای اولین جوجههای آرین درآمد و غربیها متوجه موفقیت طرح احیاء آرین به عنوان طرح خودکفایی و امنیت غذایی مردم ایران شدند بلافاصله ممنوعیت واردات را لغو کردند. وی تصریح می کند: پس از تولد جوجههای گوشتی آرین که روی ما را سفید کردند فعالان صنعت مرغ برای جوجه ریزی مرغ آرین به صف شدند.
دکتر رشید حسینی دامپزشک و مدیر تولید صنعت مرغ در میاندواب پس از جوجه ریزی موفقیت آمیز در فارمهای تعین شده در مورد مزیتهای مرغ آرین گفت: این مرغ در سایز یعنی ۱کیلو و ۸۰۰گرم تا ۲کیلو و ۲۰۰گرم کشتار خواهد شد و با توجه به اینکه دوره پرورش ۳۸روزه است هیچ واکسن و دارویی بهش تزریق نخواهد شد و هیچ گونه چربی هم ندارد و کاملا با نژادهای خارجی رقابت پذیر است.
فارغی رئیس انجمن طیور ایران هم در مورد آینده مرغ آرین گفت؛ ما در تلاشیم که روز به روز کار اصلاح نژاد را تکمیل کنیم و شک نداریم که با بهبود چهار فاکتور مصرف کمتر، افزایش ضریب تبدیل، بهبود بهره وری و کاهش ضایعات بزودی آرین را به بهترین لاین در جهان تبدیل خواهیم کرد.
آرین به بازار آمد روز سیزدهم بهمن۹۹ متخصصان و محققان پس از ۱۶ماه تلاش در مشهد منتظر ورود اولین گله مرغ گوشتی آرین به کشتارگاه بودند تا نتیجه کارشان را ببینند.
زحمتکش مدیرعامل شرکت مرغ اجداد و مادر دیزباد پس از نخستین بسته بندی مرغ آرین با بیان اینکه کار بهتر از آنچه بوده است که تصور می کردیم از آینده تولید آرین خبر داد و گفت: کشور برای تامین گوشت مرغ سالانه به ۲۵۰هزار قطعه مرغ اجداد نیاز دارد که ما توان تولید ۵۰۰هزار قطعه را داریم و سال۱۴۰۰ در اجداد به خوکفایی می رسیم.
وی افزود: ۶ماه بعد از خودکفایی در مرغ اجداد دمرغ مادر هم بطور کامل آرین خواهد شد و اوایل سال۱۴۰۱ صد در صد مرغ گوشتی و مصرفی مردم آرین خواهد بود و بساط مرغ خارجی برای همیشه در بازار ایران برچیده خواهد شد.
مردم پشتیبان آرین شدند بامداد ۱۴بهمن ماه روزی تاریخی در صنعت مرغ بود روزی که مردم در مشهد مقابل فروشگاهی صف کشیده بودند که بر روی آن بنری با این نوشته نصب شده بود؛
"محل فروش مرغ ایرانی آرین" خانم خانه دار ۵۰ساله می گفت: نژاد ایرانی می خرم، چون با ذائقه ما سازگارتر است.
بهزاد، جوان ۳۰ساله که ۴مرغ آرین خریده بود می گفت: اگر چند ماهه متخصصان دارند تلاش می کنند تا آرین دوباره احیاء بشه امروز نوبت مردم است که با خریدشان حمایت کنند.
پیرمرد ۸۰ساله که از دیگران خواسته بود روی بنر را برایش بخوانند با تعجب می پرسید "پس این همه سال ما مرغ خارجی خوردیم!"
آرین امروز شکست یک پوسته را رقم زد، پوسته تحریم غذایی مردم ایران را...