در یادداشتی بررسی شد؛
سیاست خارجی دولت بایدن ، وعده یا عمل ؟
رئیس جمهوری آمریکا در نخستین سخنرانی خود در خصوص سیاست خارجی این کشور که در ساختمان وزارت امور خارجه آمریکا ایراد شد، از بازگشت این کشور به دیپلماسی خبر داد.
به گزارش سرویس بین الملل
خبرگزاری صدا و سیما؛ «امیر علی ابوالفتح» کارشناس مسائل آمریکا در یادداشتی نوشت، «جو بایدن» رئیس جمهوری آمریکا در سخنان خود
از بازگشت این کشور به دیپلماسی خبر داد و سپس به موضوعات مختلف در سیاست خارجی آمریکا از تغییرات آب و هوایی و جنگ یمن تا کودتا در میانمار و مناسبات با روسیه، چین و اروپا پرداخت.
از آنجا که کمتر از دو هفته از آغاز ریاست جمهوری بایدن گذشته است، ارزیابی و قضاوت در مورد سیاست خارجی دولت وی امکان پذیر نیست. با این حال با نگاهی به تاریخ دیپلماسی امریکا حداقل طی نیم قرن گذشته، مشخص میشود که سیاست خارجی این کشور از یکسری اصول و چارچوبهای ثابت و دائمی پیروی میکند که با جابجایی دولت ها، تغییر نمیکنند؛ از جمله این اصول، حفظ هژمونی بر نظام بین الملل، تامین منافع اقتصادی کمپانیهای امریکایی، بسط ارزشهای امریکا، حمایت از دولتهای وابسته، رقابت با دولتهای رقیب و جنگ با دولتهای متخاصم است.
استفاده همزمان از دیپلماسی و جنگ نیز از دیگر اصول لایتغیر سیاست خارجی دولت امریکا به شمار میآید. مقایسه دو دولت باراک اوبامای دموکرات و دونالد ترامپ جمهوریخواه نشان میدهد که هم در زمان حضور اوباما در کاخ سفید، ابزار جنگ کنار گذاشته نشد و هم در زمان حضور ترامپ در کاخ سفید، دیپلماسی به حاشیه رانده نشد. از این جهت، سخن بایدن مبنی بر این که " امریکا به دیپلماسی بازگشته است" به معنی کنار گذاشتن ابزار جنگ از سوی دولت کنونی امریکا نخواهد بود.
ضمن این که تجربیات گذشته ثابت کرده است که روسای جمهوری امریکا در روزهای نخست آغاز ریاست جمهوری خود، وعدههای جذابی میدهند، اما با گذشت زمان، یا آنها را فراموش میکنند یا این که مقاومتهای ساختاری مانع تحقق این وعدهها میشوند. نمونه بارز آن، وعدهای بود که باراک اوباما در روز نخست حضور در کاخ سفید با امضای فرمانی، قول داد زندان بدنام گوانتانامو را طی یک سال تعطیل کند. اما وقتی اوباما بعد از هشت سال از کاخ سفید خارج شد، هنوز این زندان به کار خود ادامه میداد. ترامپ نیز بارها قول داد به جنگهای بی پایان امریکا پایان دهد و حتی فرامینی را برای خروج نیروهای امریکایی از سوریه و افغانستان امضا کرد. اما این وعدهها نیز تحقق نیافته است.
اکنون نوبت به جو بایدن رسیده است که وعدههای خود را درعرصه سیاست خارجی مطرح کند؛ وعدههایی همچون تقویت همکاریهای دیپلماتیک با متحدان، سخت گیری با رقبا و دشمنان و تلاش برای تغییرات در حوزههایی همچون عربستان و یمن. با این حال، به دلیل پیچیدگیهای فراوان نظام بین الملل و کاهش توان ملی امریکا برای تحمیل خواستههای خود به دیگران، دستیابی به چنین اهدافی آن هم طی چهار سال ریاست جمهوری رییس جمهوری کنونی امریکا دور از انتظار خواهد بود.
بانی کریستین (Bonnie Kristian) در نشریه واشنگتن اگزامینر (Washington Examiner) مینویسد: «آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه معتقد است آمریکا باید نقش رهبری خود را در طیفی از مسائل بین المللی حفظ کند. این یک اشتباه استراتژیک بنیادی است که به دههها شکست در سیاست خارجی منجر شده است. این نگاه ناشی از غرور نسبت به قابلیتها و محدودیتهای قدرت ایالات متحده است.»