جدیدترین رزمایش موشکی پیامبر اعظم (ص)

به گزارش گروه وبگردی خبرگزاری صدا و سيما، پانزدهمین مرحله از رزمایش موشکی – پهپادی پیامبر اعظم (ص) را می‌توان یکی از بزرگترین و شاید مهم‌ترین رزمایش‌های یک دهه اخیر دانست چراکه نمایش عملیاتی و خیره کننده پهپاد‌های مسلح و انتحاری در کنار مشاهده دوباره شلیک حجم زیادی از موشک‌های بالستیک به صورت همزمان، بار دیگر قدرت و تراز برنامه موشک‌های دوربرد کشورمان را که مدتی بود دل دوستداران انقلاب اسلامی برای آن تنگ شده بود، در معرض دید جهانیان قرار داد.

در ماه‌ها و خصوصا هفته‌های اخیر، دولت آمریکا و نیرو‌های تروریستی فرماندهی مرکزی در منطقه نزدیک به کشور ما در حجم بالایی رفتار‌های تحریک آمیز را در دستور کار قرار دادند که اعزام بمب افکن‌های بی ۵۲، دستور متوقف شدن به ناو هواپیمابر در شمال اقیانوس هند، نمایش‌های هوایی و به پرواز درآوردن جنگنده‌ها و هواپیما‌های سوخت رسان در تعداد بالا در نزدیکی مرز‌های ایران و البته ارسال یک زیردریایی هسته‌ای از کلاس اوهایو مجهز به موشک کروز از جمله اصلی‌ترین این اقدامات بود.

این نوع تحریکات مشخصا نیازمند پاسخ خاصی بود. شروع پاسخ‌ها با رزمایش پهپادی ارتش که در آن پرنده‌های بدون سرنشین مسلح و انتحاری به نمایش قدرت پرداختند، به نمایش گذاشته شد و در گام دوم نیز نیروی دریایی ارتش اقدام به شلیک موشک‌های کروز و پرتاب اژدر کرد. با اتمام این بخش از ماموریت، زمان وارد شدن یگان اصلی بازدارنده و پاسخ دهنده کشور به میدان یعنی نیروی هوافضای سپاه شد.

آشنایی با ۳ ستاره رزمایش سپاه
در بخش موشکی این رزمایش که با شلیک تعداد قابل توجهی موشک به صورت همزمان و به منظور هدف قرار دادن اهداف متمرکز صورت گرفت، دو موشک بالستیک ذوالفقار و دزفول مورد استفاده قرار گرفته اند که هر دو موشک بر اساس خانواده فاتح ۱۱۰ توسعه پیدا کرده اند. راکت (موشک) زلزال نیز که در این رزمایش مورد استفاده قرار گرفته در حقیقت مدل پایه‌ای بوده که خانواده فاتح بر اساس آن ساخته شده است.

جهش مهم در عرصه موشک‌های سوخت جامد کوتاه برد و راهکنشی (تاکتیکی) بر اساس خانواده فاتح ۱۱۰، به نام موشک ذوالفقار معرفی شد که بعد‌ها معلوم شد با وجود اینکه این موشک در سطح راهکنشی طراحی شده، اما دارای آثار راهبردی است. این موشک دارای برد ۷۰۰ کیلومتر و مجهز به کلاهک حدودا ۵۵۰ کیلوگرمی معرفی شد. نمایش تصاویر نمونه‌های تولیدی این موشک در ۴ مهر ۱۳۹۵ نشان داد که ذوالفقار مراحل آزمایش را بی سر و صدا به پایان رسانده و آماده تحویل به نیروی هوافضای سپاه است. این موشک سابقه تنبیه تروریست‌های داعش و سنتکام را در کارنامه خود دارد.

موشک‌های فاتح -۱۱۰ (بالا)، ذوالفقار و دزفول

گزینه بعدی دزفول است که در سال ۱۳۹۷ رونمایی شد. نکته مهم، تغییر شکل دماغه ذوالفقار و دزفول است. با مراجعه به منابع معتبر علمی در اینترنت در زمینه دانش موشک‌ها می‌توان دید این شکل زمانی استفاده می‌شود که سرعت موشک، هایپرسونیک (بالای ۵ برابر سرعت صوت) بوده و برای کاهش حرارت تولیدی در این سرعت ها، راهکار افزایش انحنای نوک دماغه به کار گرفته می‌شود که سبب انتقال حرارت کمتری به موشک می‌شود.

به علاوه در کنار استفاده از این طرح از مواد فنا شونده که در اثر حرارت از بین می‌روند تا بخش زیرین سالم بماند نیز استفاده می‌شود که تصاویر موشک دزفول و ذوالفقار مؤید همین مطلب است. در ادامه به این بحث پرواز سریع و نمایش ویژه این موشک‌ها در رزمایش جدید بیشتر خواهیم پرداخت.

بخش دماغه در فاتح -۱۱۰ (راست) و ذوالفقار (وسط) و دزفول (چپ)

و اما گزینه آخر مربوط به راکت توپخانه‌ای زلزال است. این راکت با کالیبر ۶۱۰ میلی متر در حقیقت سلاحی بود که خانواده فاتح از آن الگو گرفته شده و به نوعی می‌توان دزفول و ذوالفقار را فرزندان زلزال به حساب آورد. این راکت ۲۱۰ کیلومتر برد دارد و به نظر تحت ارتقاء قرار گرفته و در تصاویر مربوط به این رزمایش نیز نکته جالبی در خصوص آن مشخص شده است که در ادامه به آن اشاره خواهیم کرد.

شلیک راکت زمین به زمین زلزال در رزمایش‌های قبلی

هفت نکته مهم از شلیک‌های موشکی امروز سپاه
در رزمایش‌های سری اول پیامبر اعظم (ص) که شاهد اولین شلیک‌های پر تعداد موشکی در کشور بود، بیشتر موشک‌هایی مثل سری شهاب به عنوان یکی از سری‌های اول تولید ایران با سوخت مایع صحنه گردان اصلی تمرین بودند. در این سالها، اما مدل‌های جدید خانواده بزرگ فاتح به میدان آمده و جمهوری اسلامی ایران را صاحب موشک‌های تاکتیکی سوخت جامد و متحرک کرده اند.

پیام مهم اول این رزمایش به طرف غربی، وجود حجم بالای پرتابگر‌های متحرک‌های مجهز به موشک‌های بالستیک سوخت جامد بود. در عین حال پرتابگر‌های حامل موشک دزفول مشخصا دارای جایگاه حمل دو موشک بودند که به دلیل صرفا تمرینی بودن شرایط، با یک تیر مجهز شده بودند.

پرتاب گر‌های موشک دزفول با قابلیت حمل دو موشک در رزمایش پیامبر اعظم (ص) ۱۵

نکته مهم دوم حجم بالای شلیک موشک‌های در نسبت این تمرین نظامی بود. بر اساس اطلاعات اعلام شده، حداقل ۱۵ تیر موشک بالستیک تاکتیکی و راکت از نوع ذوالفقار و دزفول و زلزال پرتاب شدند. این مسئله نشان دهنده این نکته است که موشک‌های مورد نظر در تعداد بالا تولید شده و زمانی که در این تعداد مورد استفاده در یک تمرین نظامی قرار می‌گیرند یعنی کاملا عملیاتی نیز شده اند.

موشک ذوالفقار در رزمایش پیامبر اعظم (ص) ۱۵

نکته سوم نمایش چندین باره دقت این موشک‌ها است. در این تمرین نظامی برای موشک‌های سری دزفول یک سری هدف و برای موشک‌های سری ذوالفقار یک سری هدف دیگر تعریف شده بود. در این تمرین اهداف شامل کانتینر‌ها و برخی نقاط مشخص شده با پارچه‌های سفید و آبی است که مشخص شد موشک‌ها دقیقا در داخل این مجموع نقاط اصابت کردند.

نکته چهارم، شلیک با فاصله کم و تمرکز آتش روی یک نقطه بود. به نظر می‌آید در این تمرین هدف نه نقطه زنی بلکه تمرکز آتش روی هدف با مساحت بیشتر بوده است. اگر به تصاویر ماهواره‌ای حمله به پایگاه عین الاسد در حدود یک سال پیش نگاهی دوباره داشته باشیم، یا نگاهی به وضعیت کلی پایگاه‌های آمریکایی در اطراف ایران، خواهیم دید که ترکیب زیادی از چادرها، ساختمان‌های فرماندهی و البته آشیانه‌های موقت بالگرد، هواپیما و پهپاد در این مناطق حضور دارد که با تمرکز آتش در یک نقطه - برای نمونه با ۵ سر جنگی ۵۰۰ کیلویی - تلفات و خسارت‌ها به دشمن حداکثری خواهد بود.

شبیه به این کار در رسته توپخانه صحرایی و معمولا با توپ‌های گلوله زنی کالیبر ۱۵۵ میلی متری تحت عنوان Multiple Rounds Simultaneous Impact یا با اختصار MRSI استفاده می‌شود که در طی آن یک توپ با شلیک چند گلوله به سمت یک نقطه در زاویه‌های مختلف لوله، زمان رسیدن گلوله‌ها به یک هدف را به گونه‌ای تنظیم می‌کند که گلوله‌ها در فاصله بسیار کم از یکدیگر و در زمانی نزدیک به هم منفجر شده و حداکثر خسارت را برای هدف ایجاد کنند.

نکات بعدی در خصوص این تمرین نظامی در حقیقت در ادامه هم هستند. اولین موضوع، کیفیت بسیار بالای تصاویر منتشر شده از این تمرین نظامی بود تا جایی که حتی تصاویر با کیفیتی از سر‌های جنگی جدا شونده موشک‌ها نیز از آن‌ها استخراج شده و در همین مدت کوتاه که تقریبا از انتشار تصاویر می‌گذرد شاهد پخش گسترده آن نه فقط در رسانه‌های داخلی بلکه در بین علاقمندان و رسانه‌های خارجی هستیم. این حرکت در حقیقت یک گام حساب شده در بازی جنگ روانی و مقابله با اقداماتی نظیر رسانه‌ای کردن حضور بمب افکن‌ها یا زیردریایی اتمی در خلیج فارس به حساب می‌آید.

اما نکته مهم دیگر که به نوعی یکی از مهم‌ترین پیام‌های این رزمایش محسوب می‌شود دیده شدن وضعیت خاص سر جنگی یکی از موشک‌های مورد استفاده در این رزمایش است. در این تصویر سر جنگی موشک دیده می‌شود که از بدنه جدا شده و با سرعت بالایی به سمت هدف در حال حرکت است و نوعی از شعله از کنار‌های بدنه بیرون زده است.

دو تصویر از سر جنگی جدا شونده موشک‌های دزفول یا ذوالفقار در رزمایش اخیر - به رد حرارتی ایجاد شده در پشت سر جنگی دقت کنید

تصاویر گرافیکی مربوط به زمان رونمایی موشک ذوالفقار، نشان دهنده این مسئله است که بخش سر جنگی این موشک مجهز به یک سیستم پیشران مستقل است. با توجه به داشتن برد بیشتر و این که موشک دزفول نیز از نظر طراحی کلی، خصوصا در بخش سر جنگی و دماغه شبیه به ذوالفقار است احتمالا سر جنگی دزفول نیز به این سیستم پیشران مجهز است. دلیل این مسئله همانطور که در بخش معرفی این موشک‌ها مطرح شد رسیدن به سرعت ۵ ماخ و بیش از آن و به قول ورود به کلاس تسلیحات هایپرسونیک از نظر سرعت است.

نمایش گرافیکی جدایش سرجنگی موشک ذوالفقار

اما چرا این نکته مهم است؟ موشک پاتریوت ۳ به عنوان اصلی‌ترین سلاح ضد بالستیک مستقر در اطراف ایران، توان نهایی درگیری با موشک‌هایی با سرعت ۵ ماخ را دارد. این که این موشک بتواند آیا موشک‌های با سرعت کمتر یا ۵ ماخ را رهگیری کند خود یک بحث است، ولی زمانی که صحبت از سرعتی بیش از ۵ ماخ می‌شود عملا بر اساس اعلام خود طرف سازنده نیز موشک پاتریوت از دور خارج شده و عملا توان رهگیری خود را از دست خواهد داد.

در عین حال باید به این مسئله نیز توجه داشت که موشک‌های سری فاتح از جو زمین خارج نشده و سامانه‌ای مثل تاد اصولا برای مقابله با آن‌ها طراحی نشده و موشک‌های این سامانه برای درگیری برای اهداف وارد شونده از خارج جو و در فضای بالا دستی موشک پاتریوت طراحی شده است. با علم به این مسئله و این نمایش دقیق و مشخص این پیام به پاتریوت و مشتری‌های آن در اطراف ایران ارسال شد که پول‌های شما به هدر رفته است! هرچند که اتفاقاتی مثل خسارت شدید به عین الاسد هم نشان داد وضعیت پاتریوت و ادعا‌ها درباره آن چقدر اسف بار است.

و اما نکته هفتم و آخر مربوط به راکت‌های سری زلزال در این رزمایش است. در بررسی تصاویر این رزمایش پرتابه‌هایی دیده می‌شود که سر جنگی آن‌ها جدا نشده و پرتابه به صورت کامل در حال شیرجه زدن به سمت هدف است.

راکت زلزال لحظاتی قبل از برخورد با هدف

این پرتاب‌های کامل در حقیقت راکت‌های زلزالی هستند که با توجه به دقت آن‌ها در اصابت به هدف مشخصا از نوع ارتقاء یافته در حوزه دقت هستند. این راکت‌ها با توجه به دقت افزوده شده برای آن‌ها برای درگیری‌های کوتاه برد‌تر و حتی برای ورود به خدمت در واحد‌های توپخانه راکتی نیرو‌های زمینی سپاه و ارتش نیز گزینه‌ای مناسب به حساب می‌آیند.

به طور خلاصه می‌توان گفت نحوه تمرین عملیاتی نیروی هوافضای سپاه و جزییاتی که از آن در بخش رسانه‌ای منتشر شده نشان می‌دهد قدرت موشکی جمهوری اسلامی ایران، فراتر و عظیم‌تر از چیزی است که پیش از این به نمایش گذاشته شده بود و در حقیقت، فشار‌های ترامپ برای تضعیف قدرت نظامی کشورمان، با رونمایی از چنین دستاورد‌هایی تبدیل به مزیتی برای شکوفایی هرچه بیشتر این بخش از نیرو‌های مسلح و ضنعت دفاعی شده است.