تظاهرات ۱۸دی ساری، سرآغاز حرکت به سوی انقلاب
قیام تاریخی مردم ساری علیه رژیم ستمشاهی در ۱۸دی۵۷ را باید نقطه عطفی در روز شمار انقلاب اسلامی قلمداد کرد.
به گزارش
خبرگزاری صداوسیما مرکز مازندران، استان مازندران سرزمینی بوده که به رشادت و دلاوری شهرت دارد.
در روزگاران گذشته بارها در برابر دشمنان و ستمگران به مقاومت برخاست و در راه آزادی و استقلال دلاورمردانی را تقدیم کرد.
زمانی که امام خمینی(ره) قیام حق طلبانه اش را در خرداد۴۲ آغاز کرد، علما و طلاب علوم دینی و مردم ولایتمدار مازندران با پیروی از امام در راه انقلاب اسلامی، تلاش مجدانه و مستمری داشتند.
در تقویم تاریخ مردم مازندران در انقلاب اسلامی، یکی از روزهای تاریخی آن ایام و بازشناسی آن در عصر کنونی در روز ۱۸دی۵۷ بوده که در این قیام بزرگ و خونین مردم ساری را باید نقطه عطفی در پیروزی انقلاب اسلامی ایران قلمداد کرد.
در ایام نزدیک به انقلاب، کمتر کسی جرأت هدایت تظاهرات را داشت، چون از اقدامات وحشیانه ساواک نسبت به عاملان تحرک در مردم هراس داشتند. از طرفی مردم و روحانیت به شدت معترض به رژیم طاغوت بودند.
طبق فرمان امام راحل که از مردم خواسته بودند این روز را به یاد شهدای مردم قزوین، مشهد و کرمانشاه مراسم بگیرند سراسر کشور شاهد تظاهرات مردمی بود.
حدود ۲۰هزار نفر از مردم ساری از خیابان شاه عباس (۱۸ دی کنونی) به سمت دروازه گرگان (میدان شهدا کنونی) که محل تجمع تظاهر کنندگان بود حرکت کردند که در همین بین به تدریج درگیری بین مردم و ارتش شروع میشود.
آیت الله عبدالله نظری، شیخ عبدالله دارابی، عبدالوهاب قاسمی، حاج حسین مفتاحی و عبدالحمید عبدالاحد از عناصر اصلی رهبری، برنامه ریزی و هدایت انقلاب در ساری بودند.
شیخ قاسمی به قرائت قطعنامه روز ۱۸دی۵۷ پرداخت و اعتراض خود به کشتار رژیم طاغوت را با صدای بلند فریاد زد و به جمعیت شوری تازه بخشید.
با چنین سخنانی مردم روحیهای دوچندان و شوری مضاعف در خود احساس کردند و علیه رژیم شاه با صدایی بلند شعار سر دادند طوری که ارتش، حضور مردم بی دفاع را بسیار هولناک یافت و تصمیم گرفت که باید با آنها با زبان گلوله و آتش سخن کند.
درگیری بین مردم و ارتش بیش از پیش روی گرفت و به گفته حاضران ارتش از هیچ تجهیزاتی برای مقابله با مردم بی دفاع مضایقه نکرد.
در سند شماره ۶۷۰ کتاب انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک جلد دوم مربوط به روز شمار مازندران در صفحه۴۵۴ درباره حوادث روز ۱۸دی ساری آمده است:
"در ساعت ۱۱روز ۱۸دی ۱۳۵۷ عدهای که تعداد آنها حدود هزار نفر است از این خیابان به طرف مأمورانی که نگهبان پیکره ۶۶ بودند سنگ پرتاب کردند و به طرف این مجسمه حملهور شدند. ابتدا مأموران پشت پایه پیکره قرار گرفته و قصد داشتند از تیراندازی به سمت مردم خودداری و آنها را متفرق کنند، ولی با توجه به هجوم جمعیت که قصد تخریب و کشتن مأموران را داشتند ناچار به تیراندازی شده و در نتیجه دو نفر کشته و ۱۰ نفر مجروح شدند."
در پاورقی این کتاب نیز به اسامی کشته شدگان نیز اشاره شد و آمده است: "برابر آمار رسمی در تظاهرات ساری دو نفر به اسامی عسکری توفیقی و علی عابدینپور به شهادت رسیدند. "
شهید عسکری توفیقی ۳۸ساله که به خاطر صلوات فرستادن بعد از شنیدن نام امام خمینی(ره) توسط ساواک دستگیر و پس از سه روز حبس و شکنجه آزاد شده بود، آن روز همراه مردم ساری به تظاهرات آمده بود و پس از درگیری تظاهرکنندگان با نیروی امنیتی وابسته به حکومت شاه آن زمان و بر اثر شلیک مستقیم کلت نیروهای نظامی رژیم به شهادت رسید.
شهید سید اسماعیل عابدین پور دیگر شهید آن روز بود که او هم در درگیری با نیروهای ضد شورش در تظاهرات به اصابت گلوله به شهادت رسید.
در دیگر شهرهای مازندران نیز در ۱۸دی۵۷ غوغایی در مقابله با رژیم ستمشاهی برپا شده بود. جامعه روحانیت بابل در اعلامیهای به منظور اعلام همدردی با بازماندگان شهدای تظاهرات روزهای اخیر شهرهای ایران و همبستگی با مردم مبارز کشور، چهارشنبه را روز تعطیل عمومی اعلام کردند و تنفر و انزجار خود را از کشتار تهران، تبریز، رشت، گرگان و دیگر شهرهای ایران ابراز داشتند.
در بهشهر عزای عمومی برای شهدای چند روز گذشته اعلام شد و تمامی بازار و مؤسسات تعطیل شد. در کلیه تکایا و مساجد مجلس ختم و سخنرانی برپا بود. در تنکابن نیز با اعلام عزای عمومی همه مغازهها و بازار شهر تنکابن. به حالت تعطیل در آمد و مردم در راهپیمایی شرکت کردند.
۱۸دی ماه در تاریخ انقلاب اسلامی در ساری از وقایع تاثیرگذار در تاریخ این دوران از ایران اسلامی است.
تظاهرات گسترده ۱۸دی ماه ۵۷ در ساری و ۱۹دی ماه ۵۷ در شهر قم که به شهادت شمار زیادی از هموطنان منجر شد، منجر به شکل گیری تظاهرات و اعتراضها علیه نظام سلطنتی و طاغوتی شد.
از راهیپمایی روز ۱۸دی ماه در ساری به عنوان یکی از راهیپماییهای تاثیرگذار در تاریخ انقلاب اسلامی نام برده شده است. گردانندگان این راهپیمایی، افراد عادی جامعه بودند که برای رهایی از ظلم و ستم حکومت وقت به خیابانها رفته بودند.
در آن زمان نیروهای دولتی برای سرکوب مردم از نیروهای نظامی آن شهرها استفاده نمیکردند بلکه از شهرهای دیگر نیرو وارد میکردند.
برای سرکوب مردم ساری در ۱۸دی ماه ۱۳۵۷ یک گردان نیرو از بجنورد وارد شهر شده بود که در شهادت سارویها نقش داشتند.
پس از تظاهرات سارویها در ۱۸دی ماه، روز بعد در ۱۹دی تظاهرات بزرگتری در قم رقم خورد که به جای خود بسیار ارزشمند بود.