مشاهده «کرکس سیاه» در همدان
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان همدان، از مشاهده کرکس سیاه، نخستین بار در طبیعت این استان خبر داد.
به گزارش
خبرگزاری صدا و سیما، مرکز همدان، این گونه نادر و با ارزش تاکنون در مناطق استان همدان مشاهده و ثبت نشده بود. محسن جعفری نژاد بسطامی گفت: اخیرا و با مدد پدرام شوبیری یکی از عکاسان حیات وحش همدان توانستیم ثبت زیبایی از این پرنده در شرف تهدید انقراض نسل داشته باشیم.
او ادامه داد: ثبت تصاویر دال سیاه در منطقه حفاظت شده لشگر در ملایر صورت گرفته است. بر اساس این گزارش "دال سیاه" یا کرکس سیاه نوعی لاشخور بزرگ است که در کوهستانها و دشتهای دور افتاده، آشیانهاش را روی درختها و روی صخرههای لب پرتگاهها میسازد.
دال سیاه، ۹۵ تا ۱۰۵ سانتیمتر است؛ از لحاظ اندازه و طرح بدن در حال پرواز شبیه دال است با این تفاوت که سر بزرگتر و منقاری کلفتتر دارد و دمش درازتر و در انتها تا حدی سهگوش است .
ویژگی دیگر این پرنده کمیاب، پر و بال قهوهای و دودهای یکدست است که از دور سیاه بهنظر میرسد. پوشپرهای بالش تیرهتر از شاهپرهاست و سطح زیرین بالها مانند بال دال؛ راه راه ندارد. گردنش بدون پر با پوستی به رنگ صورتی آمیخته با آبی است و در اطراف گردن یک شِـنِـل قهوهای رنگ دارد. همچنین صدایش مانند دال است و تا اندازهای تکزی است.
این پرنده معمولاً تمام طول سال را در یک منطقه میماند و فقط به مناطقی که از زمستانهای سخت برخوردارند مهاجرت میکند.خوردن طعمههای مسموم و کاهش لاشهها در دو قرن اخیر نسل دال سیاه را در بسیاری از کشورهای اروپایی و شمال آفریقا بر انداخته است. در مقابل اقدامات حفاظتی و تغذیه داوطلبانه تعداد دالهای سیاه را در برخی مناطق افزایش داده است که مهمترین نمونه در کشور اسپانیا است.
بیشتر بدانیم: زمان مطالعه: ۱/۳۰ دقیقه
کرکس سیاه (نام علمی: Coragyps atratus) که با نام کرکس سیاه آمریکایی نیز شناخته میشود، نام گونهای پرنده از خانواده کرکسهای بر جدید است که گسترهٔ پراکندگی آن از جنوبشرقی ایالات متحده، تا مرکز شیلی و اروگوئه در جنوب قاره آمریکا است.
با وجود زیرگونههای مختلف این کرکس، پراکندگی این گونه از گونه کرکس بوقلمونی کمتر است. با وجود نام و ظاهر مشابه با دال سیاه این گونه، گونهای متفاوت با آن کرکس است. در حالی که کرکسهای بر قدیم جز خانوادهٔ عقابیان (پرندگانی مانند عقاب، باز، کورکور و سنقار) هستند، کرکسهای بر جدید خود خانوادهای جدا و مستقل محسوب میشوند.
کرکس سیاه، تنها گونه کرکس باقیمانده از سرده Coragyps است. این پرنده ساکن مناطق نسبتاً باز و جنگلهای پراکندهاست. پهنای بالهای این پرنده در حدود ۱٫۵ متر (۵ فوت) است که به عنوان یک کرکس، پرندهای کوچک محسوب میشود. (پهنای بال دال سیاه در حدود ۲۵۰ تا ۳۰۰ سانتیمتر است) این پرنده دارای پرهای سیاه است. در سر و گردن این پرنده پری وجود ندارد و رنگ سر و گردنش خاکستری است و دارای منقاری کوتاه و قلاب مانند میباشد.
کرکس سیاه جانوری لاشهخوار است و غذای آن لاشه حیوانات است، ولی تخم و حیوانات تازه متولد شده را نیز میخورد. در مناطقی که جمعیت انسانها زیاد است، کرکسهای سیاه از زبالههای تولید شدهٔ انسانها نیز تغذیه میکنند. این جانوران با استفاده از بینایی خود، یا با تعقیب دیگر کرکسهای بر جدید که آنها با استفاده از بویایی قویشان لاشه حیوانات را پیدا میکنند، غذای خود را پیدا میکنند.
گوشه ای از دعوای عقاب طلایی با کرکس سیاه بر سر غذا را ببینید: