به گزارش خبرنگار حوزه میراث فرهنگی گروه علمی فرهنگی هنری
خبرگزاری صدا و سیما به نقل از روابط عمومی وزارت میراث فرهنگی؛ میگویند لالهزار است و سالنهای تئاتر و سینماهایش که امروز فقط یک خاطرهاند در ذهن و یادِ تهرانیهای قدیم که در هر خاطرهشان یک بار نامِ لالهزار میآید.
حالا که نه، سالهاست بیش از نیمی از آن خیابانِ پرخاطره به کاربریهای نامتوازنِ امروزی مانند بورس لوازم الکترونیک یا لوستر تبدیل شده است.
هرچند خوشبختانه هنوز نسبت به تاریخ گذشتهاش، هستند نشانههایی مانند خانه پیرنیا، اتحادیه، مساجد قدیمی و خانه بوشهری که میتوانند این خیابان را علاوه بر ثبت در فهرست آثار ملی، به وضعیتی پایدار و باثبات برای تبدیل به محوری فرهنگی تاریخی برسانند، اما به نظر میرسد متولیان میراثی و مدیریت شهری برخلاف مالکان بناهای قدیمی صبر بیشتری برای انجامِ این کار دارند.
نمونهاش هم نه تنها قنادی، مغازههای قدیمی یا ساختمانهای تخریبشده و اسکلتهای فلزی بالارفته به جای آنها در میانههای این خیابان تاریخی، بلکه سینما ایرانِ ۸۰ سالهای است که این روزها خبر تخریبِ احتمالیاش ذهنِ تعداد زیادی از مخاطبان و علاقهمندان به تاریخ و سینما را مشوش کرده است.
ثبت اضطراری سینما ایران در دستور کار
آقای مرتضی ادیبزاده معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی استان تهران گفت: در واقع حکمی که دیوان عدالت اداری صادر کرده خطاب به میراث فرهنگی و برای ابطال نامهای است که میراث فرهنگی این بنا را واجد ارزش اعلام کرده که به دنبال این نامه، بنا در معرض خطر تخریب قرار گرفته است.
او با اشاره به برگزاری جلسه شورای ثبت آثار تاریخی در وزارتخانه میراث فرهنگی در طول هفتهای که گذشت افزود: در این جلسه بر ثبت اضطراری سینما ایران و در ابلاغ آن به مالک با طی کردن فرآیندهای قانونی تاکید شد؛ بنابراین قرار است تا با پیگیریهای وزارتخانه میراث، شورای ثبت و معاونت حقوقی، اقدامات لازم برای ثبت اضطراری بنا انجام شود.
او با تأکید بر اینکه میراث فرهنگی در آیندهای نزدیک انتظار همکاریِ شهرداری و سازمان زیباسازی در این موضوع را دارد، میگوید: امیدوارم با تلاشهایی که در حال انجام است از تخریب بنا جلوگیری شده و بتوانیم در مذاکره با مالک او را نسبت به حفظ این بنا تشویق کنیم.
بناهای واجد ارزش لالهزار و سیتیر شناسایی و بعضی ثبت شدهاند
آقای ادیبزاده همچنین درباره ثبت ملی محور لالهزار گفت: این محور ارزشمند است، چون بخش مهمی از خاطره جمعی و تاریخی مردم تهران را در خود دارد و از سوی دیگر بناهای واجد ارزشی دارد که باید حفظ شوند.
او با اشاره به انجام اقداماتِ خوبی که دستگاههای مختلف مانند سازمان زیباسازی و سازمان نوسازی دربازسازی و بازپیرایی جداره لالهزار یا تملک و خرید خانه هرمز پیرنیا با هدف بازسازی انجام دادهاند، گفت: امیدواریم بتوانیم پلاکهایی را در این محدوده ثبت کنیم، تا کنون نیز پلاکهایی را شناسایی کرده و در حال تهیه مستندات برای آنها هستیم.
معاون میراث فرهنگی استان تهران همچنین به در دست مرمت بودن تئاتر نصر بعد از تملک توسط سازمان زیباسازی اشاره میکند که با نظارت اداره کل میراث فرهنگی استان تهران در حال انجام است و ادامه میدهد: اگر در دهههای گذشته این اقدامات بزرگ انجام میشد، شاید بخشهای زیادی از آثار در بافتهای تاریخی تهران نخریب نمیشد.
آقای ادیبزاده با اشاره به اینکه امیدواریم رویکرد مالکانِ بناهای قرارگرفته در خیابان لالهزار از تخریب به سمتِ مرمت و احیا برود، میگوید: در برنامه ششم توسعه و همچنین مصوبات شورای اسلامی شهر تهران مواردی در راستای حمایت و تشویق مالکان بناهای تاریخی دیده شده که امیدواریم به قدر کفایت باشد تا بتوانیم با طرحها و ایدههای کاربردی، مالکان را برای حفظ بناهای خود مجاب و قانع کنیم.
او با اشاره به وجود برخی مخالفتها از سوی مالکان بناهای تاریخی قرارگرفته در لالهزار برای حفظ بناهای خود یا ثبت لالهزار، گفت: تا کنون موفق شدهایم در محور سیتیر و لالهزار پلاکهای باارزش و در خطر تخریب را ثبت کنیم تا بتوانیم از آنها حمایتی داشته باشیم. با ادامهدار بودن این روند، به طور قطع راحتتر میتوان این محورها را در فهرست آثار ملی ثبت کرد.