عسل‌های تلخ

 

آقای انصاری، معاون اتاق اصناف شهرستان چهارباغ در تماس تلفنی خبر از کشف یک کارگاه تولید عسل تقلبی می‌دهد، به همراه بازرسان اصناف، تعزیرات و بهداشت به محل عازم شدیم.

 

محل تولید عسل در حوالی شهر زیبا و سرسبز چهارباغ بود، درست در انتهای خیابان گلستان سوم جایی که تا چندی پیش باغ بود و محل تولید میوه‌های با کیفیت و شیرین مانند گیلاس و زرد آلو، حالا سوله‌ای غیرمجاز ساخته شده بود.

 

  به مساحت ۳۰۰ مترمربع که چهار کارگر خانم از اتباع خارجی بدون دستکش، بدون ماسک، بدون لباس مناسب و با شرایط بهداشتی نامناسب مشغول به کار بودند، مالک کارگاه هم که پس از تماس کارگران خود را به محل رساند از مصرف مواد مخدر حال و روز خوشی نداشت.

 

 

بخشی از سالن که محل خواب و استراحت مالک کارگاه بود بر اثر آتش سوزی چند روز پیش سراسر دود اندود شده بود.

 

کف کارگاه سیاه و کثیف، دیوار‌ها کثیف، دیگ‌ها و دستگاه‌ها همگی کثیف، گویی که یک سال است تمیز نشده اند، در گوشه‌ای دیگر انواع مختلف مواد شیمیایی و غیر شیمیایی که برای تواید عسل به کار می‌رفت، اما در وسط کارگاه تعداد زیادی ظرف عسل که البته خوش رنگ و لعاب و شیک بودند دیده می‌شد.

 

روی ظرف عسل‌ها برچسب سیب سلامت، پروانه تولید و هر چه برای معرفی کالای خوراکی لازم بود درج شده بود. قیمت سی و پنج هزار تومان؛ و آدرس کارخانه آذربایجان شرقی، جاده تبریز به آذرشهر، شهرک صنعتی شهید سلیمی نشان داده می‌شد.

 

صورتجلسه تنظیم شد. ۲۵۰۰ بسته عسل یک کیلیویی آماده فروش کشف شد. این مقدار در یک روز کاری تولید شده بود. پس از بررسی فاکتور‌های فروش مشخص شد که هر یک کیلوگرم عسل تقلبی به صورت عمده یازده هزار تومان فروخته می‌شده و در نهایت به مبلغ سی و پنج هزار تومان به دست مصرف کننده می‌رسیده است.

 

 

محل فروش نه در چهارباغ و استان البرز بلکه در استان‌هایی بوده که تولید عسل سالم در آن‌ها رواج دارد همچون استان‌های زنجان، اردبیل، آذربایجان شرقی. 

 

روش حمل و نقل کاملا هوشمندانه و بدون صدور بارنامه انجام می‌شده. ارسال بار فقط از طریق اتوبوس‌های مسافربری انجام می‌شده تا در مسیر انتقال به مانع بازرسی کالا برخورد نکند. 

 

از مالک کارگاه سوال کردم چرا عسل تقلبی تولید می‌کنی؟ در پاسخ گفت: سودش خوبه. چند سالی در زندان بودم وقتی آزاد شدم برای جبران سال‌های زندان، تصمیم گرفتم عسل تقلبی تولید کنم و بفروشم.

 

این مرد ۶۰ ساله در پاسخ به این سوال که آیا خودت و خانواده ات هم از این عسل استفاده می‌کنید؟ گفت: خیر، این عسل‌ها برای بدن ضرر دارد.

 

از او درباره مواد تشکیل دهنده اش سوال کردم، ولی چون سواد کافی نداشت نام مواد را نتوانست به خوبی بگوید و وقتی از مجاز و غیرمجاز بودن مواد مصرفی برای تولید عسل سوال کردم پاسخ داد: اگر مواد مصرفی مجاز بودند، عسل غیرمجاز نمی‌شد. افرادی هستند که این مواد را برای من می‌آورند و خبری از محل تولید این مواد آن‌ها ندارم.

 

خانم فلاح، کارشناس بهداشت پس از بررسی اولیه مواد تشکیل دهنده عسل تقلبی گفت: به ظاهر گلوکز، اسانس، اسید‌های غیر خوراکی و رنگ بخشی از مواد تشکیل دهنده این عسل است. علاوه بر مواد غیر خوراکی و غیرمجاز محیط بسیار آلوده این کارگاه خود عامل مهم دیگری است بر اینکه در این کارگاه هیچ محصول خوراکی قابلیت تولید ندارد.

 

شرایط غیر بهداشتی کارگران نیز می‌تواند از مهمترین عوامل انتقال آلودگی و بیماری به مصرف کنندگان مواد غذایی باشد. 

 

وی افزود: همه این مواد و محصولات به دلیل دارا نبودن مولفه‌های بهداشتی همگی باید معدوم شوند. خانم فلاح پس از بررسی و استعلام سیب سلامت و پروانه تولید مندرج بر روی عسل‌ها گفت: همه این مشخصات تقلبی است و چنین مجوزی وجود خارجی ندارد و صرفا برای فریب مصرف کننده بر روی محصولات درج می‌شود.

 

 

وی تاکید کرد: مردم باید محصولات غذایی خود را نه تنها از فروشگاه‌های معتبر بخرند بلکه به صحت مندرجات روی برچسب نیز حساسیت نشان داده و از طریق سایت اینترنتی ttac.ir   اصالت محصول را استعلام کنند. 

 

خانم فلاح پور در پاسخ به این سوال که مصرف عسل تقلبی چه عوارضی می‌تواند داشته باشد، گفت: افزایش بسیاری از بیماری‌ها در جامعه ناشی از تغذیه نا مناسب است. این عسل‌های تقلبی ممکن است عامل ایجاد سرطان، آسیب جدی به دستگاه گوارش، سرکوب ایمنی بدن، ابتلا به دیابت و ... در مصرف کنندگان شود.

 

کارگاه تولید عسل تقلبی پلمب شد. معاون اتاق اصناف ساوجبلاغ گفت: با نظر تعزیرات حکومتی شهرستان این کارگاه پلمب و مالک کارگاه بازداشت می‌شود تا به جرم وی در مراجع قضایی رسیدگی شود. انصاری افزود: هم بازرسی اصناف، هم تعزیرات حکومتی و هم بهداشت محیط این کارگاه را سه جانبه پلمب کردند تا تکلیف پرونده تولید عسل تقلبی به سرانجام برسد. 

 

 

وی در ادامه درباره نتیجه بررسی‌های فنی در این کارگاه گفت: بر اساس مدارک و فاکتور‌های خرید ظرف پلاستیکی عسل که در کارگاه کشف شده است از بهمن سال ۹۸ که این کارگاه راه اندازی شده است تا آبان ۹۹ بیش از ۷۰۰ تن عسل تقلبی در این کارگاه تولید و به بازار مصرف عرضه شده است؛ و این در حالیست که در بازه زمانی یک ساله تمامی زنبورداران استان البرز توان تولید حداکثر ۵۰۰ تا ۶۰۰ تن عسل طبیعی را دارند یعنی این کارگاه به تنهایی یک و نیم برابر تمام زنبورداران استان عسل تولید می‌کند.

نوروزی، مدیرعامل تعاونی زنبورداران استان می‌گوید: در البرز ۴۰۰ زنبوردار داریم که با احتساب کارگران مشغول در کلونی‌های زنبور داری، بیش از ۱۲۰۰ نفر برای تولید عسل طبیعی اشتغال به کار دارند، هزینه‌هایی همچون حمل و نقل کندو، اجاره محل استقرار و سایر هزینه‌های جاری برای زنبورداران صرفه اقتصادی چندانی ندارد چرا که تولید عسل مرغوب و طبیعی محدود است و در استان سالانه حداکثر ۶۰۰ تن عسل طبیعی تولید می‌شود و درآمد چندانی نصیب زنبورداران نمی‌شود. 

 

 

وی افزود: مشکلات دیگری همچون قوانین دست و پاگیر و سخت گیرانه برای ارایه مجوز بسته بندی و ... نیز موجب شده تا زنبورداران نتوانند آنطور که باید به راحتی محصول مرغوب خود را عرضه کنند و مشتریان و مصرف کنندگان نیز نتوانند با اطمینان خاطر عسل طبیعی بخرند.

 

نوروزی گفت: با توجه به این شرایط، سودجویانی مثل مالک کارگاه عسل تقلبی چهارباغ به تنهایی بیش از همه زنبورداران استان عسل تولید می‌کنند و پول‌های کلان و بادآورده نصیب خود می‌کنند و سلامتی جامعه را با مخاطرات جدی روبرو می‌کنند؛ بنابراین انتظار این است که دستگاه قضایی با شدت تمام به چنین جرائمی رسیدگی کند تا از انتشار بیماری در جامعه پیشگیری شود. وی افزود: سازمان غذا و دارو هم باید تمهیداتی اندیشه کند و با نظارت بر مواد غذایی عرضه شده در فروشگاهها، شرایط را برای عرضه آسانتر مواد غذایی سالم از جمله عسل طبیعی فراهم کند.

 

آقاپور یکی از تولیدکنندگان عسل طبیعی در البرز می‌گوید: شب و روز در خدمت زنبور‌ها هستم. علاوه بر خودم دو نفر کارگر هم دارم که حقوق ماهیانه دریافت می‌کنند، در فصل گرم سال در کوهستان‌های استان هستیم و در فصل سرد در مناطق گرمتر استان مستقر می‌شویم. کار و تلاش یک ساله را به قیمت هر کیلو ۲۰۰ هزار تومان می‌فروشیم، اما خریداران و مشتریان تصورشان این است که بسیار گران می‌خرند چرا که وقتی عسل تقلبی با قیمت ۳۵ هزار تومان با کلی برچسب سیب سلامت و ... در فروشگاه‌ها عرضه می‌شود شائبه گران فروشی را برای مشتری رقم می‌زند و فروش عسل طبیعی برای من و سایر زنبوردارن سخت است.  

 

به فروشگاهی رفتیم که تعدادی از عسل‌های تقلبی در آنجا کشف شده بود. با خانمی که در حین مراجعه ما در حال برداشتن یک بسته عسل از قفسه فروشگاه بود  گفتگو کردم. از او پرسیدم آیا به اصالت این عسل اعتماد دارد؟ پاسخ داد:، چون اینجا یک فروشگاه بزرگ است به محصولاتش اعتماد دارم، چون احساس می‌کنم نظارت بیشتری بر این فروشگاه‌ها می‌شود. و، چون روی عسل علامت سیب سلامت وجود دارد و پروانه تولید دارد بیشتر اطمینان پیدا می‌کنم. 

 

وقتی تصاویر کارگاه را با گوشی هوشمند به او نشان دادم رنگ از رخش پرید. با حالتی بغض آلود گفت: می‌دانستم که این عسل‌ها کاملا طبیعی نیستند، اما فکر نمی‌کردم از مواد مضر و در شرایط کاملات غیربهداشتی تولید شده باشند. پسرم عسل دوست دارد و، چون درآمدمان ناچیز است نمی‌توانم عسل طبیعی از زنبوردار تهیه کنم به ناچار به این عسل‌ها رو آورده ام و هر ماه برای فرزندم از همین عسل‌ها خرید می‌کنم.

 

 

پایان ماجرای تولید عسل تقلبی دو سر بیشتر ندارد، گروهی سودجو از این اقتصاد کثیف پول‌های کلان به جیب می‌زنند و گروه دیگر مصرف کنندگانی هستند که دیر یا زود صد‌ها و شاید هزاران برابر پول عسل طبیعی را باید برای درمان خود و خانواده هزینه کنند و شاید جان خود را هم از دست بدهند.