گزارش مکتوب :
ارزهای دیجیتال آینده پول های امروزی
پول های نقر ای ، طلایی و کاغذی به زودی جای خود را به پول های نامرئی می دهند .
به گزارش
خبرگزاری صدا و سیما مرکز همدان، شاید انسان هیچ گاه فکرش را نمیکرد که روزی این پولها جای خود را به پولهای نامرئی بدهند. چند سالی میشود که صحبت از ارزهای دیجیتالی شده است. پولهای مجازی که هر روز رنگ بیشتری از واقعیت را به خود میگیرند.
از برق پول میگیرند تا جای خالی ریال، دلار و یورو و.... را پر کننداز زمانهای گذشته انسان برای دادوستد پول را اختراع کرد، پول در طول تاریخ شکلهای مختلفی را به خود گرفته است گاهی سکه فلزی، طلایی و یا نقرهای بوده است و گاهی وقتها هم اسکناسهای رنگی.
شاید انسان هیچ گاه فکرش را نمیکرد که روزی این پولها جای خود را به پولهای نامرئی بدهند. چند سالی میشود که صحبت از ارزهای دیجیتالی شده است. پولهای مجازی که هر روز رنگ بیشتری از واقعیت را به خود میگیرند.
ارزهای دیجیتال یا همان پولهای الکترونیک، ارزهایی هستند که در واقع با استفاده از زبان کامپیوتر رمزگذاری شده اند. این موضوع با معرفی" بیتکوین " به عنوان نخستین دسته از این پولها در سال ۲۰۰۹ همراه بود که آن را امروزه به بزرگترین و مورد قبولترین پول دیجیتال دنیا تبدیل کرده است.
داستان تولد ارزهای دیجیتال
آنچه از تحقیقات دریافتیم عده کمی هستندکه از پیدایش انواع ارزها اطلاع دارند. میگویند بیتکوین معروفترین ارز دیجیتالی است که خالق آن، فردی به نام "ساتوشی ناکاموتو" است. هویت این فرد کاملا مشخص نیست و فرضیههایی وجود دارد که شاید این فرد، نامی جعلی برای گروهی باشد که اقدام به تولید و طراحی این ارز دیجیتال کردهاند.
ارزهای دیجیتال مشهور
"آقای اسفندیاری" کارشناس بلاک چین و ارزهای دیجیتال میگوید:" در دنیا بیش از ۵۰۰ پول الکترونیک شناسایی شده است. "
وی میافزاید:" ارزهای ریپل و اتریوم از جمله پول رمزهای معروف دنیا به شمار میآیند.
شرکتهای "ای بی ام"، مایکروسافت، بانک جی پی مورگان، بانک مرکزی چین و دولت ونزوئلا از جمله طرفهایی هستند که به صورت عملیاتی یا پایلوت استفاده از این ارزها را آغاز کردهاند.
روش استخراج ارزها
انواع ارزهای دیجیتال از طریق استخراج کردن از سوی کارشناسانی تولید میشوند که آنها را با روشهایی پیچیده و رایانههایی مجهز، تولید یا به عبارت بهتر استخراج میکنند. این دستگاههای استخراج کننده ارز"ماینر" نام دارد.
آقای"اکبری "یکی از افرادی است که دستگاه ماینر دو هزار و صد واتی دارد و به علت صدایی که این ماینر تولید میکند و ممکن است برای همسایهها مزاحمت ایجاد کند، آن را شبها خاموش میکند.
وی میافزاید:"هر کسی میتواند به شبکههایی در اینترنت که به اصطلاح به آنها "استخر" گفته میشود متصل شود. استخرها که توان پردازش هزاران ماینر را در خود جمع کردهاند، این توانایی را پیدا میکنند که در بازه زمانی یک یا دو روز معادلهای را حل کنند و پاداشی معادل ۱۲ و نیم بیتکوین دریافت کنند. "
او میافزاید:" فرایند اخذ مجوز برای استخراج رمز ارزها بسیار مشکل است و برای او که یک ماینر بیشتر ندارد به صرفه نیست و بدون مجوز کار میکند".
"آقای سماواتی " کارشناس ارزهای دیجیتالی میگوید:" در مسیر استخراج ارز دیجیتال، چیزی به نام هَش وجود دارد که نوعی مکانیزم است که هر بلوک اطلاعاتی در شبکه بلاک چین را به بلوک قبلی خود مرتبط میکند".
با توجه به اینکه فرایند استخراج رمز ارز نیازمند کار فراوان با کامپیوترهای فراوان است، برق بسیار زیادی هم لازم دارد.
ارزهای دیجیتال در ایران
در ایران نیز زمزمه ارزهای دیجیتال از سال ۹۴-۹۵ به گوش رسید. البته این موضوع بیشتر غیرقانونی بوده است و افراد بسیاری به صورت پنهانی با فراهم کردن کامپیوتر یا دستگاههای استخراج ارز اقدام به این کار کرده اند. ارزهای دیجیتال با دستگاهی به نام "ماینر" استخراج میشود که بیشتر به صورت قاچاق وارد کشور میشود.
وضعیت استخراج ارزهای دیجیتال در استان همدان
در استان همدان نیز افراد بسیار کمی وارد این حوزه شده اند که آن هم به صورت پنهانی صورت گرفته است.
" سرهنگ محمدی" فرمانده شعبه مبارزه با قاچاق کالا و ارز استان همدان از کشف ۳۸۸ دستگاه ماینر استخراج ارز دیجیتال از ابتدای سال تاکنون خبر میدهد و میگوید:" در این رمینه ۱۲ نفردستگیر شده اند".
یکی از افرادی که به صورت پنهانی در یکی از کارخانههای غیر فعال استان اقدام به استخراج ارز دیجیتالی نموده است میگوید:" در این کارخانه متروکه ۳۰ دستگاه ماینر داشتم که ارزش ریالی هر کدام از آنان بیش از ۵۰۰ میلیون ریال بوده است".
وی میافزاید:" هم اکنون پلیس همه دستگاههای مرا ضبط کرده است و در حال طی مراحل قانونی برای بازپس گیری دستگاهها و استخراج ارزها هستم".
مزایای استفاده از ارزهای دیجیتالی
اگر بخواهیم در مورد اصلیترین کاربرد این ارزها صحبت کنیم، باید بگوییم که این ارز هیچ تفاوتی با پول واقعی ندارد؛ به عبارت دیگر یک واحد پولی همانند ریال، دلار، یورو و پوند است. حتی میتوان گفت که کاربردی به مراتب گستردهتر از سایر واحدهای پولی دارد، زیرا ارز دیجیتال یک واحد پولی بینالمللی است و مربوط به کشور خاصی نیست. "آقای امیری" یکی از کارشناسان حوزه بازرگانی و تجارت با بیان اینکه هم اکنون ارز دیجیتال در بسیاری از کشورهای دنیا استفاده میشود میگوید:" شرکتهای عمرانی و تجاری بسیاری از ارزهایی همچون "بیت کوین" در خرید و فروشهای خود استفاده میکنند".
کارشناسان میگویند ارزهای دیجیتال به منظور امنیت و ناشناس بودن ساخته شده اند. کسی مالک آنها نیست و کسی نمیتواند آنها را متوقف یا هک کند.
حذف محدودیتها با ارزهای دیجیتال
"آقای سماواتی" کارشناس بلاک چین هم با بیان اینکه با استفاده از ارز دیجیتال برخی از محدودیتهای استفاده از واحد پول واقعی حذف میشوند میگوید:" این واحد پولی گزینه مناسبی برای معاملات سنگین با مبلغهای بالاست، زیرا تبادل پول را آسان میکند. "
وی میافزاید:" ارزش بالای ارزهای دیجیتال در مقابل پولهای رایج، عدم امکان پیگیری تراکنشهای انجام شده در هیچ نقطهای از دنیا، ناشناس بودن شخص خریدار و فروشنده و امنیت بالای این ارزهای دیجیتالی از جمله مزایای این پولهای الکترونیک است. ".
اما در کنار همه مزیتها و نکات مثبت، استفاده از ارزهای دیجیتال معایبی نیز به همراه دارد.
کمک به دور زدن تحریمها با ارزهای دیجیتال
"آقای حسینی" استاد رشته اقتصاد دانشگاه بوعلی سینا همدان هم میگوید:" ارزهای دیجیتالی میتوانند در سراسر جهان در چند دقیقه یا چند ساعت معاوضه شوند و از آنجایی که هیچ نهاد واحدی کنترل این ارزها را به عهده ندارد، تلاش برای محدود کردن آنها نیز تقریباً غیرممکن است. "
معایب پولهای دیجیتالی
"آقای دارابی" کارشناس بازار مالی و سرمایه با اشاره به اینکه در این ارزها همیشه باید اطلاعات حساب خود را به روز نگه داشت میگوید:" نوسانات ارزی در این واحد پول مجازی بالا است. "
وی ادامه میدهد:" بالا رفتن برق مصرفی، فرار مالیاتی، بالا رفتن امکان اخاذی و نداشتن پشتوانه از جمله معایب دیگر این پولهای دیجیتال است. "
این کارشناس امور مالی با تاکید بر اینکه مزایای این ارزها بیشتر از معایب آن است میافزاید:" به خصوص در شرایط کنونی که ایران با تحریمها مواجه است استفاده از این ارزها میتواند به معاملات تجاری کشور با سایر کشورها کمک کند و همچنین ایران خود میتواند یک ارز دیجیتال در دنیا بسازد. "
مصرف بالای برق در استخراج ارزها
مصرف برق زیادی که در حین استخراج ارزهای دیجیتال به کار گرفته میشود، موجب شده تا دل مشغولی بزرگی برای ماینرها یا همان استخراجکنندگان پول دیجیتال به وجود آید.
کارشناسان میگویند میزان مصرف برق هر دستگاه حداقل چهار برابر کنتور خانگی است.
"آقای سهرابی" کارشناس شرکت نیروی برق استان همدان با بیان اینکه برای جلوگیری از مازاد مصرف ماینرها تعرفه مشخصی برای آنها در نظر گرفته شده است میگوید:" مراکز مجاز استخراج ارز دیجیتال موظف به پرداخت این تعرفه هستند که البته، چون این تعرفه بیشتر از تعرفه خانگی است، چندان مورد استقبال قرار نمیگیرد. "
وی میافزاید:" تعداد ماینرهای شناسایی شده در استان همدان معال ۶ هزار و ۲۵۰ مشترک خوش مصرف استان را شامل میشود. "
این نکته را نیز باید بگوییم که برق ارزان ایران فرصت را برای استخراج کنندگان ارز مجازی فراهم کرده و موجب جذب هرچه بیشتر این افراد شده است. قیمت برق در ایران به ازای هر کیلو وات ساعت ۸۰ تومان است. در واقع با توجه به اینکه برق در ایران مشمول یارانه است و هزینه بسیار پایینی در مقایسه با بسیاری کشورها داراست، اعلام شد عدهای بر اساس گزارشهای واصله در حال سوءاستفاده از برق صنعتی و کشاورزی برای استخراج ارز دیجیتال هستند.
تصویب قانون ارزهای دیجیتال در هیئت دولت
"آقای ناظمی"رئیس سازمان فناوری اطلاعات از تدوین مصوبه هیات دولت برای استخراج رمزارز در راستای شناختن استخراج رمزارزها به عنوان یک صنعت خبر میدهد و میگوید:" استانداردهای مربوط به این موضوع که شامل دو استاندارد برق و استاندارد تکنولوژی است، بین دو وزارتخانه نیرو و ارتباطات تقسیم شده است. "
۲۲ آبان ماه پارسال بود که بالاخره تعرفه برق برای استخراج کنندگان رمزارزها از سوی وزارت نیرو که در هیئت دولت مصوب شده بود اعلام شد.
"مصطفی رجبی مشهدی" سخنگوی وزارت صنعت برق میگوید:" این نرخ معادل تعرفه برق صادراتی، یعنی ۹۶۵ تومان به ازای هر کیلووات ساعت تعیین شده است. "
وی اضافه کرد:" این نرخ در ۸ ماه غیرگرم سال معادل ۵۰ درصد متوسط نرخ برق صادراتی یعنی ۴۸۰ تومان خواهد بود و در ۴ ماه گرم سال یعنی از خرداد تا شهریور، دو برابر متوسط قیمت صادراتی برق محاسبه میشود. "
گران بودن برق مصوب برای ماینردارها
پس از اعلام این نرخها واکنشهایی مطرح شد که "ماینرها"تعیین نرخ تعرفه صادراتی برای فعالیتشان را غیرعادلانه قلمداد کردند و حتی انجمن بلاکچین ایران اعلام کرد که با این تعرفه، امکان ادامه فعالیت این صنعت در ایران وجود ندارد.
یکی از ماینردارها در این زمینه میگوید:" نرخی که وزارت نیرو برای استخراج ارز تعیین کرده بسیار گران است". به گفته وی راههای بسیار زیادی برای دور زدن قانون و استفاده از برق ارزان خانگی پیش پای ماینرها قرار دارد.
برخی با خریداری یا کرایه یک باغ، آن را تغییر کاربری داده و به جای روشن کردن پمپ آب برای آبیاری باغ از آب چاه، برق را برای دستگاههای ماینر استفاده میکنند.
حتی برخی یک سوله احداث میکنند و با روابطی که دارند قانون را دور میزنند و برخی هم دستگاههای ماینر خود را بین تعداد زیادی از مردم تقسیم میکنند و ماهیانه به آنها پول میدهند تا امکان ردیابیشان از طریق حجم مصرفی برق از بین برود.
از طرفی نبود قانون مشخص برای برخورد با فعالان این حوزه و در مقابل آن دسته که استفاده از ارز دیجیتالی را راهی برای دور زدن تحریمها و ارزآوری میدانند و از سوی دیگر واکنش مسؤلان وزارت نیروکه افزایش مصرف برق را به خصوص در فصل گرما به گردن استخراجکنندگان میاندازند جنجالهایی را ایجاد کرده است که مسئولان را به فکر قانونی کردن استخراج ارزها آن هم با شرایطی انداخته است.
کارشناسان میگویند برق مصرفی از سوی دستگاههای استخراج ارزهای دیجیتال میتواند آسیب فراوانی به شبکه برق به خصوص در ایام پیک بار و تابستان وارد کند که میتوان با راه حلهایی آسیبهای آن را کاهش داد.
نصب ماینرها در نیروگاهای تولید برق
مزیت استان همدان در داشتن منابع مهم تولید برق
" آقای مرادی" رئیس پارک علم و فناوری استان همدان با بیان اینکه برای کاهش آسیبهای برق ماینرها میتوان از ایدههای جدید و کارآمدی استفاده کرد میگوید:" میتوان دستگاههای ماینر را در نیروگاههای تولید برق نصب کرد و از آن جایی که برق تولیدی تا به مقصد برسد دارای پرتی برق است نصب این دستگاهها در محل تولید میتواند به کاهش این موضوع کمک کند".
"آقای حجت" مدیرعامل شرکت توزیع نیروگاه برق شهید مفتح استان همدان با بیان اینکه این نیروگاه توان خوبی برای تامین برق دارد میگوید:" در ۶ ماه دوم سال این نیروگاه هزارمگاواتی میتواند برق مورد نیاز استخراج ارزهای دیجیتال را تامین کند".
این مقام مسئول همچنین نصب دستگاههای ماینر را در نیروگاههای خورشیدی راه حل دیگری برای تامین برق این دستگاهها عنوان میکند.
"آقای اژدردل" مدیر دفتر بازار شرکت برق استان همدان هم میگوید:" استفاده از ظرفیت نیروگاههای خورشیدی که متصل به شبکه برق هستند میتواند به تامین برق مورد نیاز ماینردارها کمک کند".
نیروگاه برق خورشیدی همانطور که از نامش پیداست انرژی خورشید را به انرژی برق تبدیل میکند، این بدان معنی است که با داشتن نیروگاه خورشیدی تا وقتی که خورشید نور دارد میتوان از این نیروگاه انرژی برق تولید کرد.
نیروگاهی که برخلاف نیروگاه بخار هیچگونه زیانی به محیط زیست وارد نمیکند و به عبارت دیگر یعنی تا ۵ و شش دهم میلیارد سال دیگر که خورشید خاموش میشود خیالمان از تولید برق راحت است.
تاکنون تعداد ۶ نیروگاه ۷ مگاواتی و ۲۸ واحدِ نیروگاهیِ خورشیدیِ پشتبامی در استان همدان احداث و به شبکه سراسری برق کشور متصل شده است.
همدان از لحاظ میزان تولید انرژی خورشیدی رتبه سوم را در کشور داراست به همین خاطر این شهر" شهر خورشیدی کشور" نام گرفته است.
" آقای صادقی" رئیس طرح و برنامه سازمان صنعت، معدن و تجارت استان همدان با بیان اینکه هم اکنون طبق بخشنامه وزارت خانه به متقاضیان مجوز استخراج ارز با تعرفه برق صادراتی داده میشود میگوید: "این مجوز هم اکنون تنها به شهرکهای صنعتی داده میشود و تاکنون هیچ شخصی در استان این مجوز را دریافت نکرده است".
نماینده مردم همدان و فامنین و رئیس کمیسیون بودجه مجلس:
استخراج ارزهای دیجیتال در مجلس بررسی میشود
در موضوع خرید و فروش "بیت کوین" و ارزهای دیجیتالی در ایران هنوز قانون شفافی وجود ندارد و تنوع نظرات نتیجه گیری برای قانونی یا غیرقانونی بودن آن را با مشکل مواجه کرده است برای پاسخ به این سوال به سراغ " حاجی بابایی " نماینده مردم همدان و فامنین در مجلس شورای اسلامی رفتیم.
وی با بیان اینکه موضوع استخراج و استفاده از ارزهای دیجیتالی هم اکنون در کمیسیون برنامه و بودجه مجلس در حال بررسی است میگوید:" اگه به نتایج خوبی برسیم به یقین آثار آن را در بودجه سال آینده خواهیم دید".
کلام پایانی
ارزهای دیجیتال به عنوان پولهای نوظهور هنوز برای عده بسیاری به خصوص دولتمردان ناشناخته است که میطلبد در این زمینه کارهای کارشناسی بیشتری صورت گیرد و تمامی جوانب آن سنجیده شود.
میتوان گفت با وجود تمام حرف و حدیثهایی که درباره جانشینی انواع ارز دیجیتال با ارزهای حقیقی مطرح میشود، همچنان همه چیز درباره این ارزها در حد حدس و گمان است؛ یکی از علل عمده، تخصصی بودن بیش از حد ساز و کار انواع ارزهاست.
واقعیت این است که ساز و کار و بستری که ارزهای دیجیتال در آن فعالیت میکنند از ظرفیت بسیار زیادی برای رشد و فعالیت در صنایع و عرصههای مختلف برخوردار است و وجود این ارزهای دیجیتال به گفته کارشناسان اقتصادی مزایای بسیاری برای اقتصاد در حال تکاپوی ایران دارد.
نوشته : لیلا نادعلی فر