استرس در مردان و پیامد‌های آن

به گزارش گروه وب گردی خبرگزاری صدا و سيما، وقتی شرایطی خاص، فشار زیادی به فرد وارد می‌کنند و توانایی مواجه را از او می‌گیرد، به این شرایط استرس می‌گوییم. اما استرس انواع مختلفی دارد. وقتی از استرس صحبت می‌کنیم با دو نوع آن مواجه هستیم: یوسترس (استرس خوب) و دیسترس (استرس بد).

مرد‌ها در تشخیص استرس‌شان، چندان مهارت ندارند؛ از طرفی استرس تجربه‌ای کاملا شخصی است. چیزی می‌تواند برای مردی استرس‌زا باشد و برای دیگری این‌طور نباشد. حتی یک اتفاق می‌تواند در یک دوره‌ی زندگی مرد‌ها استرس‌زا و در دوره‌ای دیگر، مسئله‌ی بزرگی نباشد.

اندازه‌گیری استرس در مرد‌ها
استرس را می‌توان به روش‌های مختلفی محاسبه کرد، اما عموما به‌صورت یک گزارش توسط خود فرد تهیه می‌شود که در آن نسبت به میزان احساسات خود در طی یک دوره آزمایشی یا رویدادی خاص اشاره می‌کند.
مهم‌ترین آزمایش را دو روانشناس به نام‌های توماس هلمز و ریچارد رای به نام (SRRS) در سال ۱۹۶۷ طراحی کردند. آن‌ها فهرستی از رویداد‌های استرس‌زا مثل نقل مکان یا مرگ یک عزیز را مشخص و یک سیستم ارزشی برای محاسبه شدت استرس ابداع کردند. به‌عنوان مثال مرگ همسر بالاترین نمره یعنی ۱۰۰ و رعایت نکردن قانون کمترین نمره یعنی ۱۰ را دریافت کرد.

نشانه‌های فیزیکی و علائم استرس در مردان
در ادامه، به نشانه‌های فیزیکی و علائم استرس در مردان شرکت‌کننده در آزمایش اشاره می‌شود.
به یاد داشته باشید که استرس تجربه‌ای شخصی است و می‌تواند نشانه‌های زیادی داشته باشد. نباید از نشانه‌های یک بیماری به این خاطر که به استرس ربط دارند، غافل شد. برای تشخیص نشانه‌های جدی با پزشک خود مشورت کنید:
درد قفسه سینه، تپش قلب، فشار خون بالا، تنگی نفس، خستگی، درد عضلانی، سردرد، سرگیجه، سفت شدن فک و دندان‌قروچه، خشکی گلو، سوءهاضمه، یبوست، اسهال، افزایش تعرق، درد معده، افزایش یا کاهش وزن و مشکلات پوستی.۱

علائم روانی اضطراب در مردان
استرس آقایان با نشانه‌های روحی و روانی بروز پیدا می‌کند که مهمترین این نشانه‌ها شامل غمگینی، افسردگی، گوشه گیری و انزوا، بی خوابی، نوسانات خلقی، نگرانی، تحریک پذیری شدید، خشونت یا کاهش کنترل خشم و احساس ناامنی می‌باشد.

مردان با نادیده گرفتن این نشانه‌ها و یا رفتار‌هایی مخرب در صدد بهبود خود هستند در صورتی که درمان بدون توجه به رفتار‌های مخرب امکان پذیر نخواهد بود.

علایم رفتاری اضطراب در مردان
از جمله علائم رفتاری استرس در آقایان می‌توان به کاهش بهره وری، نارضایتی شغلی، تغییرات در روابط، ورزش کمتر، رفتار‌های اجباری وسواسی، قماربازی، افزایش سیگار کشیدن و افزایش مصرف الکل و مواد مخدر اشاره داشت. مردان در واقع با چنین رفتار‌هایی در کوتاه مدت استرس را احساس نکرده و احساسات خوشایند را نیز تجربه می‌کنند، اما طولی نمی‌کشد که علاوه بر عوامل استرس زای پیشین با مشکلات جدیدتری باید دست و پنجه نرم کنند. همین موضوع آن‌ها را بیشتر به سمت رفتار‌های مخرب می‌کشاند. استفاده از دارو‌های ضد اضطراب به دلیل سرعت تاثیرش بر اضطراب، در میان مردان رایج‌تر می‌باشد.

استرس چگوته سلامتی مردان را تحت تاثیر قرار می‌دهد؟
طبق تحقیقات انجام شده استرس در آقایان با ابتلا به بیماری‌های قلبی، مشکلات مزمن معده و انواع سرطان‌ها مانند سرطان پروستات همراه است. مرد‌هایی که در معرض استرس قرار دارند به دلیل ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن شان به احتمال بیشتری دچار عفونت می‌شوند. همچنین در کنار مشکلات جسمی، استرس می‌تواند تاثیرات خود را بر روابط خانوادگی نیز بگذارد. پدری که استرس بالایی را تجربه می‌کند معمولا نمی‌تواند به نیاز‌های همسر و فرزندانش توجه داشته باشد و به مرور یک شکاف میان روابط آنان ایجاد خواهد شد. همچنین افراد معمولا منزوی و گوشه گیر شده و روابط اجتماعی‌شان نیز در معرض خطر قرار خواهد گرفت و افراد بالاجبار سبک زندگی خود را نیز تغییر خواهند داد.۲

واقعیت‌هایی در مورد استرس مردان
کلمه «استرس» از مجموعه لغات در حوزه‌ی مهندسی گرفته شده است که در آن به فشار، مقاومت، انعطاف‌پذیری، نقطه شکست و قابلیت ارتجاعی مواد اشاره می‌شود.
استرس به‌صورت کلی به دو شکل تجربه می‌شود: فیزیکی و روانی که هر دوی آن‌ها به هم ربط پیدا می‌کند. به‌عنوان مثال جانیس گلاسرِ روانشناس نشان می‌دهد که چطور استرس مزمن باعث کاهش عملکرد دستگاه ایمنی، افزایش خطر ابتلا به عفونت و کاهش توانایی مبارزه با بیماری و درمان بافت‌های آسیب‌دیده می‌شود.

استرس مکانیزمی است که به ما قابلیت مواجه با تهدیدات را می‌دهد. ما توانایی آن را پیدا می‌کنیم تا با تهدید‌ها مواجه شویم و از آن‌ها دوری کنیم.
استرس به همان اندازه که بد است، می‌تواند خوب هم باشد. بدون استرس، شاهد افزایش ترشح آدرنالین در خون، توانایی حل مشکلات، کسب تجربه و انجام تغییرات مهم نخواهیم بود. استرس به‌خصوص استرس طولانی مدت می‌تواند باعث بیماری یا وخامت آن و یا حتی کاهش عمر شود.

علائم استرس در مردان
مردان، همانند زنان، تحت تأثیر استرس قرار می‌گیرند و می‌توانند به علت علائم شدید استرس مشکلات جسمی و روانی را تجربه کنند.

خستگی شدید
شایع‌ترین علامت استرس در مردان، کمبود انرژی و خستگی است. احساس ضعف و از دست دادن انرژی، بدن را فراگرفته و شخص قادر به تمرکز بر روی کار روزانه خود نیست. حتی اگر مدت زمان کمی کار کند، به شدت خسته می‌شود. این خستگی نه تنها جسمانی است، بلکه به نوعی توانایی وی را برای مقابله با فشار کاری به لحاظ روحی در هم می‌شکند. در این حالت، شخص هر قدر هم بخوابد یا استراحت کند، فایده‌ای ندارد، وی بعد از هر تلاش بی‌اثر برای بالا بردن انرژی خود، احساس بی‌انگیزگی می‌کند.

الگو‌های خواب نامنظم
اختلال در الگو‌های خواب و در برخی موارد حاد، بی‌خوابی نشانه‌های عمده‌ی استرس بیش از حد می‌باشد. فرد الگو‌های خوابش نامنظم شده، یا بیش از حد می‌خوابد و یا احتمالاً تنها چند ساعت در شب به خواب می‌رود. علاوه بر این، خواب نامنظم وی ممکن است با کابوس همراه باشد. اگر الگو‌های خواب نامنظم به مدت طولانی ادامه یابند، به اختلالات خوابی منجر می‌شود که بیشتر جنبه‌ی روانی دارند تا مشکلات جسمانی.

اضطراب بیش از حد
نگرانی بیش از اندازه، ثبات روحی و روانی انسان را مختل کرده و فرد رنج دیده حتی برای کوچکترین مسائلی که به توجه کمی نیاز داشته و یا اصلاً نیازی به رسیدگی ندارند، دچار نگرانی می‌شود. این نگرانی‌های مداوم، دور باطلی از افکار منفی را ایجاد کرده و آرامش روحی و روانی فرد را بر هم می‌زند. فرد در جهانی از ترس، تنش، و نگرانی زندگی می‌کند که در درازمدت به لحاظ ذهنی و جسمی دچار آسیب می‌شود.

کج‌خلقی
تغییرات ناگهانی در خلق و خوی و تغییرات رفتاری، معمولاً اولین شاخص‌هایی هستند که بیان می‌کنند فرد تحت فشار شدیدی قرار دارد. همه ما می‌دانیم وقتی که در سر کار یا خانه، تحت استرس شدیدی (به دلایل مختلف) قرار داریم، چه احساس آزاردهنده‌ای دارد. تحت استرس شدید، اغلب در آستانه از دست دادن صبر و شکیبایی خود قرار می‌گیریم و حتی یک مشکل کوچک می‌تواند به قدری ما را به خشم آورد که رفتاری کاملاً بی‌ادبانه و زننده از خود نشان بدهیم. ناامیدی که در درون ذهن و جسم ما ایجاد می‌شود، در قالب خشم بروز می‌کند و اغلب به بروز رفتاری پرخاشگرانه نسبت به دوستان یا اعضای خانواده منجر می‌گردد.

احساس گناه و بی‌ارزشی
شدت طغیان عاطفی، زمانی که فرد احساس گناه می‌کند، استرس را افزایش می‌دهد. غم و اندوه عمیق عاطفی در مورد وقایع گذشته و یا شکست‌هایی که داشته، به احساس بی‌ارزشی در ذهن بیمار منتهی می‌شود. فرد به طور دائم نسبت به خود، دلسوزی افراطی داشته و انزوا را ترجیح می‌دهد.