پشت پرده نسل کشی پرندگان مهاجر + فیلم
برخی افراد سودجو برای کسب درآمد به شکار و نسل کشی پرندگان مهاجر روی آورده اند.
به گزارش گروه وب گردی
خبرگزاری صدا و سیما، سر تا پایشان بوی پرنده میدهد و شب تا سپیده دم در هوای سرد پاییزی با سرمایی که به مغز استخوان میزند، به انتظار مهمانان سیبری مینشینند تا با دانی که پاشیده اند از خجالت پرندههای مهاجر در معرض انقراض از راه خیلی دور رسیده دربیایند و با گره زدن بالها و شکستن پایشان در همان آغاز دیدار سنگ تمام بگذارند!
با روشهایی که تکامل یافته و ناجوانمردانهتر شده حمام خون راه میافتد؛ پرندههایی که نمینشینند بلکه سقوط میکنند بر میزهای فروشندگان خردی که هر کدامشان یا قاتل پرنده اند و یا دلال آن؛ سقوطی که به قیمت تنها شدنشان و نسل کشی شان تمام میشود.
برخی افراد سودجو برای کسب درآمد به شکار و نسل کشی پرندگان مهاجر روی آورده اند.
باور کردنی نیست، اما واقعیت است که شکار میشوند تنها از روی چشم و هم چشمی در شکار و طمع برای ثروتمند شدن یک شبه از منبع طبیعت سخاوتمند؛ در این میان تنها گروه اندکی هستند که از سر بیکاری و پایان کشت و کار برنج دست به پرنده کُشی میزنند؛ درآمد بالای ۱۰۰ میلیارد تومان حاصل از کشتار یک میلیون پرنده، صاحبان زمینهای کشاورزی و بومیان را وسوسه میکند تا چشمشان را بر قتل عام پرندگانی همچون پرلا، چلینگر و غازها ببندند.
پرندههای سلاخی شده تحویل چوب دار (مزایده گذار و تعیین کننده قیمت) در بازار پرندگانی میشود که تنها یکی از آن در تمام شمال ایران و در قلب شهر فریدونکنار و در همسایگی بازار ماهی وجود دارد.
مثل همه حراجیهای معروف دنیا با صدای بلند میخواند ۱۰۰" هزار تومان، نبود؟ ۲۰۰ هزار تومان نبود؟ و در آخر که قیمت غاز را جفتی ۵۰۰ تا ۷۰۰ هزار تومان، تعیین میکنند و کار تمام میشود.
رونق شکار پرندگان مهاجر مثل سالهای پیشینفروشندگان در گفتگو با خبرنگار ایسنا میگویند امسال شکار مثل همه سالهای پیشین خوب بوده و تنها شاکی اند از کسانی که چوب
لای چرخشان میگذارند و کارشان را غیر قانونی میدانند.
آنان پس از ۱۰ سال درگیری با خبرنگاران و دوستداران محیط زیست دیگر حرفهای شده اند؛ خبرنگار ایسنا را شناخته و به او هشدار میدهند موبایل و دوربین شکستن برایشان مثل اب خوردن است و ادامه میدهند، این پرندهها به درد غیر بومیها نمیخورد چرا که نه تنها پختن آن را بلد نیستند بلکه کاسبی شان را هم بهم میزنند، بنابراین روسریهای رنگیشان را روی پرندهها میکشند و آنها را به گاو صندوقها و یخچالهای پشت پیشخوانشان انتقال میدهند.
یکی از فروشندهها که ظاهرا چوب دارشان هست میانه سخن را میگیرد و به عکس پشت سرش اشاره میکند؛ عکسی که با دیدنش اشک بر چشمانش میآورد و به خبرنگار میگوید" ما وطنمان را دوست داریم و اگر خیلیها وارد این شغل شده اند از بیکاری و درد معیشت است نه از روی دلخوشی"!
او اضافه کرد: "اگر مسئولان خیلی دلشان میسوزد شغل بیاورند و پول من دیابتی بیکار را بدهند تا این کار را رها کنم. ".
اما از آن سو شهروندانی هستند که برای نوش جان کردنش به این بازار میآیند و پرندهها را یا جفت جفت و یا چهار تایی، پرکنده و دل و روده درآمده به خانه میبرند.
غاز در تنها بازار پرندگان شمال ایران جفتی ۵۰۰ تا ۷۰۰ هزار تومان فروخته میشودبسیار خوشمزه است و هم دوای هر درد! این را فریدونکناریهایی میگویند که مزه " مرغهایی هوایی" زیر زبانشان رفته و فریزرهایشان با پرندگان مهاجر سیبری پر شده است، حتی همین حالا که انفلوآنزای پرندگان و کرونا با هم شایع شده و دامگاه داران را عصبانی از اعلام چنین خبری و کم شدن مشتری هایشان کرده، غاز را جفتی ۵۰۰ تا ۷۰۰ هزار تومان میفروشند.
تنها زنان فریدونکنارند که میدانند چگونه بوی بد پرلا، کشتل و غازها را ببرند و با رب انار محلی تقدیم مهمانان ویژه شان بر روی سفرهای رنگین ترکیب شده با ماهی شکم پر و اردکهای محلی کنند و شاید همین شده که همه بومیها و دامگذاران و زمین داران و ... با هم دستشان به خون پرندگان مهمانی آغشته باشد که غیر از گوشت خوشمزه شان برایشان تنها خیر و برکت به ارمغان میاورند.
از نابودی آفتهای زمین هایشان بدون استفاده از مواد شیمیایی گرفته تا پر کردن شهر با اواز خوششان و مرهم درد مردمان افسرده شده از قتلهای لحظه به لحظه کرونا، از خاصیتهای پرندگان رنگارنگ حیرت انگیزی است که هزاران کیلومتر راه امده اند تا در تالاب ها، آبگیرها و شالیزارهای از قبل اماده شده برای آنها فرود بیایند و دمی بیاسایند.
پرندگانی که پس از ساعتها مسافرت انتظار میزبانی مهربانانه دارند، اما از همه جا بی خبر پایشان را جای سفتی نمیگذارند و هر چند با استرس از بوی ادمیزاد در زمینهایی فرود میآیند که آب و نان پیش از مرگشان را میدهند.
۹۰ درصد پرندگان مهاجر فرود آمده در فریدونکنار شکار میشوند
هر چند "امید" هم زخم خورده همین شکارچیان است که جان یارش را گرفتند، اما پرندگان مهاجر دیگر همچون فلامینگوها و پلیکانها مثل درنای تنهای سیبری خیلی خوش شانس نیستند که محافظت شوند بلکه به سرنوشت ۹۰ درصد پرندگانی دچار میشوند که در مناطق به ظاهر حفاظت شده از نظر محیط زیست یعنی سرخ رود، ازباران و فریدونکنار فرود میآیند.
از سه میلیون پرنده مهاجری که از سرزمینهای شمالی سیبری مسیر بقایشان را طی میکنند و برای زمستان گذرانی به جنوب آسیا و استانهای شمالی میرسند یک میلیون شان تنها در مازندران شکار میشوند و انها که شانس میاورند و حرام گوشتند سر از باغ پرندگان، که ظاهرا صاحبش هم "سماک" و چوب دار پرندگان در بازار است و هم تامین کننده بخشی از باغهای پرندگان در سراسر کشور.
فلامینگوهای زیبایی که باقی عمرشان را در مکانی غیراستاندارد خواهند گذراند و با سوء تغذیه و بیماری که گریبان سایر همسفرانش را هم میگیرد زیبایی شان را از دست میدهند و در نهایت در تنهایی و با بیماری بر روی سیمانهای باغ نفرین شده جان میدهند، اما برای مدیر این باغ خیالی نیست چرا که خودش یکی از همان کسانی است که میتواند جای آنان را با پرندگان دیگر پُر کند.
برادر و شریک صاحب باغ پرندگان، اما ادعای دیگری دارد و معتقد است که برادرش برخلاف آنچه درباره اش میگویند حامی پرندگان است و امینی دارد که به واسطه او به صیادان پول میدهد تا کمتر شکار کنند و یا به دانش آموزانی که به باغ پرندگان میآیند آموزش میدهد که پرندگان را آزاد کنند.
وی در گفتگو با ایسنا مدعی شد که صیادی کم شده و تنها در منطقه تالاب فریدونکنار است که پرندگان مهاجر به روش کرس شکار میشوند، علاوه بر آنکه صیادان روزانه هر کدام ۳۰ کیلو گندم به قیمت هر کیلو ۵۰۰۰ تومان میپاشند تا پرندگان از گرسنگی نمیرند.
او خاطرنشان کرد نه بیماری آنفلوانزایی در میان پرندگان دیده و نه از تعداد پرندگان مهاجر کم شده است، علاوه بر آنکه باید برای کاهش صید پرندگان که سنتی ۳۰۰ ساله در این منطقه است فرهنگ سازی شود تا کم کم کاهش شکار جا بیفتد.
اما داستان شکار پرندگان به همین جا ختم نمیشود و به همین سادگیها نیست که صاحب باغ پرندگان به آن دلخوش است؛ مافیای پرندگان سردسته ۱۰ تایی دارند و ۲۰۰ عضو اتحادیه ثبت نشده در هیچ دفتری، اما شناخته شده برای همه مازندرانی ها؛ از مدیرکلهایی که فریدونکنارند گرفته تا محیط بانانی که بیخ گوش دامگاهها و بازار پرندگان خانه دارند و تازه از سوی شکارچیان متهم میشوند به همدستی با دوستداران محیط زیست که شبانه تیر هوایی میزنند و منور میاندازند تا پرندگان را هوا کنند.
محیط بانی که نه تنها جرات نزدیک شدن به مافیای شکار را دارند بلکه به شکارچیان قسم میدهند، آنها نیستند که پرندگان را فراری میدهند بلکه آنها تنها کسانی هستند که هنر میکنند در منطقه سوته فریدونکنار از درنای امید محافظت کنند و با چهار همکارش با حقوقی ناچیز و بیمه و یک کانکس به عنوان محل زندگی و نگهبانی از ساختمان دو طبقه محیط زیست، ۱۵ روستای مناطق اطرافش را گز کنند.
پرندگان مهاجر مازندران مقطوع النسل شده اند
این محیط بان به ایسنا تاکید میکند که هم پرندگان مهاجر مازندران مقطوع النسل شده اند و هم روزی شکارچیان کم شده است.
دام گذار میداند که روزی شان با بکارگیری روش خونبار "کرس" کم شده است چرا که به طور طبیعی در دامگاههایی که بر روی زمینهای کشاورزی قرار دارند نهایتا هر شب تنها یک تا ۲ پرنده شکار شود و مسئولان هم با مخالفت دوستداران محیط زیست در این سالها تنها توانستند که دامگاههای موجود در زمینهای کشاورزی را جمع آوری کنند، اما پرنده گیری به روش "کرس" که پرندگان را قتل عام میکند هنوز در چند نقطه اصلی فرود پرندگان جمع آوری نشده است.
این محیط بان مثالی برای خبرنگار ایسنا میآورد و داستان تلخ این روزهای پرندگان را به مسافرانی تشبیه میکند که پس از طی کردن مسیری طولانی به خانه شما میآیند و انتظار پذیرایی دارند تا خستگی در کنند و آب و غذایی میل کنند، اما پرندگان مهاجر سیبری خسته از هزاران کیلومتر بال زدن در هنگام فرود غذای مرگشان را میخورند و اب قبل کشته شدن را مینوشند.
او از روش کرس به عنوان بدترین روش شکار پرنده یاد میکند که میتواند در چندین مرحله حدود ۵۰ پرنده در یک شبانه روز شکار کند؛ قفسهای توری کرس ۲ متر ارتفاع دارند و درهای این قفسها یک متر و ۸۰ سانتیمتر طول دارند.
آنها با کمک پرندگان محلی راه بلد، پرندگان خسته از راه رسیده را به سمت دامگاه ایجاد شده با روش کرس میکشانند؛ در روش کرس دو طرف پرچین میگذارند و سرش هم که تور قرار دارد و تنها دریچهای را برای آمدن پرندههای مهاجر به همراه پرندههای محلی باز میگذارند.
قفسها به شکل مثلث ساخته میشوند تا بتوانند پرندهها را دریک نقطه جمع کنند. برخی قفسها ۱۰ متر و برخی قفسهای کرس ۲۰ متر طول با عرض ۴ تا ۵ متر دارند.
تعداد دامگاههای زمینهای کشاورزی و نیز کرسها خیلی کم شده اند
به گفته این محیط بان تا پیش از این هر فردی برای خودش یک تا دو دامگاه به روش کرس داشت، ولی الان تعداد دامگاههای زمینهای کشاورزی و نیز کرسها خیلی کم شده اند، گرچه هنوز هم در برخی مناطق عمده فرود پرندگان از روش کرس استفاده میکنند؛ بیشترین شکار پرنده معمولا در دومای فریدونکنار و یا ازباران صورت میگیرد و البته میزان شکار بسته به محل دامگاه تفاوت دارد.
به عقیده محیط بان، نبود شغل یکی از دلایل اصلی شکار غیرمجاز پرندگان است چرا که نه زمین کشاورزی دارند و نه کار و کاسبی تجاری، علاوه بر آنکه چشم به هم چشمی حتی در پهن کردن تور در زمینهای کشاورزی وجود دارد و گاهی یک پرنده بیشتر شکار نمیکنند و تنها برای تفریح و خوردن گوشت پرنده مهاجر اقدام به این کار میکنند.
کشاورزان در شبهای تاریک ماه که دو روز در ماه میشود با هم قرار میگذارند که راههای روستایی شان را ببندند و در سکوت شب تورهایشان را پهن کنند و به شکار بپردازند؛ برای ۳۰ روز گندم میپاشند تا در زمینهای کشاورزی به روش "شدوم" ماهی ۲ بار شکار کنند، تازه اگر بخت یار باشد و باد و باران نیاید و دوست داران محیط زیست تیر هوایی نزنند.
اما از ان سو، آنچه صدای دوستداران محیط زیست را درآورده قتل عام دسته جمعی پرندگان مهاجر با استفاده از روش کرس است.
شرط شکارچیان برای کنار گذاشتن شکار پرندگان مهاجر
محیط بان به جلسات متعدد میان مسئولان و شکارچیان اشاره کرد و در نهایت گفت: شکارچیان تالاب فریدونکنار پیشنهاد دادند که هزینه نگهداری تالاب برای تبدیل کردن آن به مکان توریستی و پرنده نگری را به آنها بدهند و در مقابل آنها هم شکار را کنار میگذارند، ولی پاسخ درستی به آنها ندادند و این طرح تاکنون با شکست مواجه شده است.
به گفته او، حتی حقوق محیط بانی هم ناچیز است چه برسد به هزینه کرد برای این موضوع و تنها عامل ماندگاریش در کانکس محیط بانی، بیمه خود و خانواده اش از سوی محیط زیست است.
تیرهوایی دوستداران محیط زیست برای فراری دادن پرندگان مهاجر
وی به تلاشهای دوستداران محیط زیست برای محافظت از پرندگان مهاجر با دست خالی اشاره کرد و افزود: دوستداران محیط زیست در شبهایی که در زمینهای کشاورزی تور پهن میکنند تیرهوایی میزنند و منور هوا میکنند و در این شرایط شکارچیان، محیط زیست را در این امر مقصر میدانند و گلایه اش را پیش محیط بانیها میکنند و از آنها میخواهند جلوی ان جی او را بگیرند.
تعداد محیط بانان برای نظارت بسیار کم است به طوریکه برای ۱۵ روستا تنها ۴ محیط بان فعالیت میکنند با این شرایط چگونه میتوان جلوی شکارچیان را گرفت. مگر یک محیط بان فرصت میکند در طول روز به چند روستا سر بزند.
محیط بان منطقه سوته امل گفت اگر واقعا میخواهند جلوی شکارچیان را بگیرند باید از دامگذار بپرسند و جلوی انها را بگیرند.
برخی شکارچیان روزی یک میلیون تومان کاسب میشوند
او به درامد شکارچیان در روزهایی اشاره کرد که مرغ هنوز به ۱۵ هزار تومان هم نرسیده بود و اضافه کرد: اگر شکارچیان روزی ۱۰ پرنده از نوع پرلا شکار کنند روزی ۵۰۰ هزار تومان کاسب میشوند و حتی ممکن است تا روزی یک میلیون تومان هم کاسب شوند که درامد خوبی محسوب میشود چرا که ماهی ۱۵ میلیون تومان در میآورد و البته این سطح درآمد شامل دامگاهها در مناطقی میشود که محل مناسبی برای فرود پرندگان محسوب میشود.
به گفته این محیط بان این حرفه آنقدر سودآور است که کشاورزان زمین هایشان را به عنوان دامگاه از ماهی یک تا ۱۰ میلیون تومان به شکارچیان اجاره میدهند. به عنوان مثال حالا که گرانی شده و قیمت مرغ و اردک محلی افزایش یافته، قطعا قیمت پرندههای مهاجر هم افزایش مییابد. به عنوان مثال قیمت " کشتل" در سال گذشته ۳۰ هزار تومان بوده که امسال به ۱۰۰ هزار تومان رسیده است.
او از حساسیتهای ایجاد شده در ارتباط محیط بانان با شکارچیان گفت و مثال میاورد؛ یک شب شکارچی در دامگاهی از او خواست که برایش نان ببرد که در همان لحظه از محیط زیست با او تماس گرفتند و از او علت حضورش در دامگاه شکارچیان را جویا شدند.
همدستیها برای فروش پرندگان مهاجر در فریدونکنار
آنچه صدای همه را درآورده همدستیها در قانونی کردن فروش پرندگان مهاجری است که در معرض انقراضند و با شکار نسل شان نابود میشود.
اسماعیل کهرم، استاد پرندهشناسی نیز در گفتگو با همشهری با اشاره به مافیای قدرتمند صید پرندگان در فریدونکنار گفته بود " که ایستگاههای زمستان گذرانی، سالهاست که به قربانگاه پرندگان مهاجر تبدیل شده است این درحالی است که روزگاری این ایستگاهها امنترین محل برای زمستانگذارنی پرندگان مهاجر بود، اما حالا سالانه بیش از ۴۰۰هزار پرنده مهاجر در سراسر ایران قربانی طمع و آز متخلفان صید میشوند و دراین میان فریدونکنار بیشترین سهم را دارد.
او راه مقابله را حمایت قوه قضاییه و نیروی انتظامی ازسازمان حفاظت محیطزیست در برخورد قاطع و بدون اغماض با متخلفان دانسته و یادآور شده بود: از ۴۰سال پیش، تور هوایی برای صید پرندگان مهاجر ممنوع شد؛ در آن زمان در فصل مهاجرت ما با هواپیماهای سبک بر فراز تالابهای شمال کشور پرواز و وضعیت پرندگان مهاجر را رصد میکردیم، طبیعی است که هر جا تور هوایی میدیدیم بلافاصله خبر میدادیم و این تورها جمعآوری و اگر پرندهای در تورها هنوز زنده بود رهاسازی میشد، اما الان چشمها را روی فاجعهای که هر سال در فصل زمستانگذرانی اتفاق میافتد بستهاند.
مافیای پرندگان از صید پرندگان ثروتی به هم زدهاند که آدم حیرت زده میشود
کهرم گفته بود: وقتی میگوییم مافیا، این عین حقیقت است. برای اثبات این ادعا بروید زندگی متخلفان صید پرندگان را ببینید. آنها از صید پرندگان چنان ثروتی به هم زدهاند که آدم حیرت زده میشود. وقتی هم میگویید چرا صید میکنید میگویند برای تأمین معیشت. آخر این چه معیشتی است. آنها در حالی معیشت را بهانه میکنند که زمینهای فریدونکنار بهترین برنج را تولید میکند و هر سال ۲بار برنج برداشت میکنند.
این پرنده شناس تأکید کرده بود: هر تور هوایی صید پرنده ۲۴۰میلیون تومان ارزش دارد و یک تور را ماهانه ۸ میلیون تومان اجاره میدهند آیا واقعا این شیوه صید، معیشت است؟ در کجای دنیا میراث طبیعی را به بهانه معیشت نابود میکنند.
به گفته وی، مافیای صید آنقدر قدرتمند است که جلوی برقرسانی به پاسگاه محیط بانی در فریدونکنار را گرفته است آن وقت چطور میتوان انتظار داشت جلوی صید غیرمجاز گرفته شود. آنها با نفوذی که دارند برای فعالان محیطزیست پاپوش درست میکنند و هر مانعی را از سرراه برمیدارند. "
ناصر کیایی، رییس اداره محیط زیست شهرستانهای بابلسر و فریدونکنار هم در گفتگو با ایرنا بر شکار سنتی (دوماچال) برای صید پرندگان تاکید کرده و گفته بود: "کرفت، گذر و دام هوایی روشهای غیرمجاز شکار پرندگان، در به خطر افتادن نسل پرندگان حفاظت شده تاثیر گذاشته است.
اوبه تازگی به ایرنا گفته است: این پرندگان از اوایل مهرماه امسال برای فرار از سرمای زمستان روسیه، قزاقستان و آذربایجان به این تالاب در مازندران مهاجرت کردند. پرندگان خانواده مرغابی همچون غاز، اردک، اردک بلوطی، اردک نوک پهن، خوتکا، گیرال، حواصیل و باکلان از جمله پرندگانی هستند که تالاب فریدونکنار را برای زمستان گذرانی انتخاب میکنند.
رییس اداره حفاظت از محیط زیست شهرستانهای بابلسر و فریدونکنار از ۴۳ آب بندان موجود دراین شهرستانها به عنوان مکان مهاجرت پرندگان برشمرد و گفته بود: ۵۰۰۰ پرنده مهاجر برای زمستان گذرانی به این تالابها آمدند. "
مهاجرت پرندگان به پناهگاههای حیات وحش مازندران به خصوص به تالاب بین المللی میانکاله و تالاب فریدونکنار هرساله در فصول سرد سال انجام میشود و سالانه افزون بر یک میلیون قطعه پرنده تالابهای مازندران را برای زمستان گذرانی انتخاب میکنند. تالاب بین المللی فریدونکنار ۳۷۵ هکتار وسعت دارد که به عنوان یکی از تالابهای ثبت شده در کنوانسیون بین المللی رامسر به شمار میرود.
چه مافیایی پس پرده از صید پرندگان مهاجر در شمال کشور منفعت میبرد؟
آنچه از برآیند این گزارش و سخنان مسئولان و شکارچیان بر میآید آن است که عالم و آدم متفق القول میگویند باید نسل کشی پرندگان در فریدونکنار پایان بیاید، اما معلوم نیست چه مافیایی پس پرده از صید پرندگان مهاجر در شمال کشور منفعت میبرد که با این تخلفات برخورد قاطع نمیشود؟ و اگر قرار بر صدور مجوز و ساماندهی شکار پرندگان باشد چرا تنها برای تعداد محدودی از افراد این امتیازات در نظر گرفته میشود؟
مساله تنها این نیست که چرا شکار صورت میگیرد چرا که مازندرانیها و فریدونکناریها نسل اندر نسل کارشان شکار پرنده از پاییز تا زمستان بوده است بلکه مساله این است که همیشه حتی این سالها که مرگ پرندگان بر اثر آنفلوانزا و یا بوتولیسم و یا هر بیماری دیگر شایع شده و پرندگان آلوده شده اند، شکار پرندگان با قوت هر چه تمامتر ادامه یافته است.
انچه محل ایراد و موجب تاسف همه دوستداران محیط زیست را فراهم کرده است، قتل عام دسته جمعی پرندگان به روشهای جدید است چرا که حتی بدون استفاده از این روشهای مرگبار هم تعداد پرندگان مهاجر به دلیل تغییر اقلیم، تغییر کاربری زمینهای کشاورزی و قطع بی رویه جنگلها کم شده و زیستگاه هایشان به شدت کم شده است.
پرندگان مهاجر در حالیکه صدای موج دریا میدهند و بر سر تالاب و خزر "او او" میکنند و آوازشان در همه جای فریدونکنار میپیچد، اما صدایشان با تفنگ شکارچیان خفه میشود و چقدر با این شعر جلال ملکشا شاعر کرد نزدیک است که میگوید: " معراج پرنده دام نیست، پریدن است! "